Четырнадцать: Диссиденты
vierzehn|
|disidentes
Vierzehn: Dissidenten
Fourteen: Dissidents
Catorce: Disidentes
Quatorze : Dissidents
Quattordici: Dissidenti
14:反体制派
Czternaście: Dysydenci
Catorze: Dissidentes
On Dört: Muhalifler
十四:持不同政见者
Макс: Давай сначала возьмем такое слово, как «диссидент».
|||nehmen||||Dissident
|||take||||dissident
|||tomemos||||disidente
Max: Let's first take the word "dissident".
Max: Otetaan ensin sana "toisinajattelija".
Max: Önce "muhalif" gibi bir kelimeyi ele alalım.
Вот для меня, диссидент – это Володя Буковский.
|||||Wladimir Bukowski|Buchowski
|||a dissident||Volodya|Bukovsky
|||||Volodia|Bukovsky
For me, the dissident is Volodya Bukovsky.
Minulle toisinajattelija on Volodja Bukovski.
Benim için bir muhalif Volodya Bukovsky'dir.
Это человек, который пошел сидеть со школьной скамьи.
||der|ging|||Schul-|Schulbank
|||went|sat|from||from the school bench
|||||||banco escolar
This is a person who went to sit from the school bench.
Tämä on mies, joka meni istumaan koulun penkiltä.
Bu adam okul sıralarında oturmaya giden bir adam.
Закончив школу, он буквально сразу попал в тюрму, потому что он был несогласен с советской властью.
Nachdem er die Schule beendet|||||||das Gefängnis|||||nicht einverstanden|||
graduating|||literally||ended up||prison|||||disagreeing|||authority
terminar|||literalmente||cayó||la cárcel|||||en desacuerdo||soviética|gobierno soviético
After finishing school, he literally ended up in prison because he was opposed to the Soviet government.
Koulun päätyttyä hän joutui kirjaimellisesti suoraan vankilaan, koska hän oli eri mieltä neuvostoviranomaisten kanssa.
Okulu bitirdikten sonra, Sovyet yetkilileriyle aynı fikirde olmadığı için doğrudan hapse girdi.
И я в одном из своих обозрений написал о том, что каждый народ, каждое поколение имеет своих героев.
Und|||einem|||Überblick|||||||jedes||||
||||||essays||||||||generation|||
||||||artículos|||||||||||
And in one of my reviews, I wrote that every nation, every generation has its own heroes.
Kirjoitin eräässä arvostelussani, että jokaisella kansalla, jokaisella sukupolvella on sankarinsa.
İncelemelerimden birinde her ulusun, her neslin kahramanları olduğunu yazmıştım.
Вот тогда, когда Володя Буковский пошел сидеть за демократию, я радовался своим спортивным успехам.
||||Buchowski|||||ich||||
|when|||||||democracy|I|was happy||to sports|achievements
It was then, when Volodya Bukovsky went to sit for democracy, I was happy about my sports successes.
Silloin kun Volodja Bukovski joutui vankilaan demokratian puolesta, minä iloitsin urheilumenestyksestäni.
Volodya Bukovsky demokrasi için hapse girdiğinde, ben sportif başarılarımla seviniyordum.
Илья: Слово «сидеть» значит в русском языке «сидеть в тюрьме».
|||||||||prison
Ilya: The word 'to sit' means 'to sit in prison' in the Russian language.
Ilja: Sana "istua" tarkoittaa venäjäksi "istua vankilassa".
Макс: «Сидеть в тюрьме», совершенно верно.
||||absolutely|correctly
Max: 'To sit in prison,' absolutely right.
Max: "Istuu vankilassa", aivan oikein.
Я радовался своим спортивным успехам и хотя мы одного поколения - у нас год разницы – мы тогда не думали о политической системе, мои одноклассники, мои товарищи думали о том, как бы… были очень в моде спортсмены, как бы стать хорошим спортсменом.
||||||||||||||||||||||||||||wie|||||||wie||||
|||||||||generation|||||||||||||classmates||||||||||in|fashion|athletes|||||
I was happy with my sports achievements and although we were of the same generation - there was a year difference - we didn't think about the political system back then, my classmates, my friends thought about how… athletes were very fashionable, how to become a good athlete.
Olin iloinen urheilumenestyksestäni, ja vaikka olemme samaa sukupolvea - meillä on vuoden ero - emme ajatelleet poliittista järjestelmää tuohon aikaan, luokkatoverini, toverini ajattelivat, miten... urheilijat olivat hyvin muodikkaita, miten tulla hyväksi urheilijaksi.
Sportif başarılarımdan dolayı mutluydum ve aynı kuşaktan olmamıza rağmen - aramızda bir yaş fark var - o zamanlar siyasi sistem hakkında düşünmüyorduk, sınıf arkadaşlarım, yoldaşlarım nasıl... atletler çok modaydı, nasıl iyi bir atlet olunur diye düşünüyorlardı.
Девочки любили спортсменов.
||athletes
Girls loved athletes.
Tytöt pitivät urheilijoista.
Kızlar atletleri çok sevdi.
Мы приводили – я играл в водное поло – на встречи приводил своих девочек, чтобы они видели какой я спортсмен.
wir|brachten||||Wasserball|Wasserball|zu|||meine||||sehen|||
|brought||||water polo|water polo||meetings|brought||girls||||||
We brought - I played water polo - I brought my girls to meetings so they could see what kind of athlete I was.
Meillä oli tapana tuoda - pelasin vesipalloa - otin tyttöni mukaan kilpailuihin, jotta he näkisivät, millainen urheilija olin.
Eskiden - ben su topu oynardım - ne kadar iyi bir sporcu olduğumu görsünler diye kızlarımı karşılaşmalara getirirdim.
Илья: Мне кажется, что девочки тебя любили бы даже если бы ты не был спортсменом.
Ilya: It seems to me that girls would love you even if you were not an athlete.
Ilja: Luulen, että tytöt rakastaisivat sinua, vaikka et olisikaan urheilija.
Ilya: Bence atlet olmasaydın bile kızlar seni severdi.
Макс: Ну, мне тогда так не казалось.
||||||seemed to me
Max: Well, I didn’t think so then.
Max: No, minusta se ei näyttänyt siltä silloin.
Max: O zamanlar bana pek öyle gelmemişti.
Поэтому я и старался показать себя – это часть юношества.
deshalb|||bemühte mich|||||der Jugend
|||tried|||||youth
That's why I tried to show myself - this is part of the youth.
Siksi yritin näyttää - se on osa nuorena olemista.
Bu yüzden gösteriş yapmaya çalıştım - bu genç olmanın bir parçası.
И когда Буковский в предисловии к «Чужаку в Кремле» написал, что «я бунтарь», я думаю, что это более честное определение, чем «диссидент».
Und||||Vorwort||Fremder|||||ich|Rebell|||||||||
||||in the preface||stranger||||||a rebel||||||honest|definition||
And when Bukovsky, in the preface to “Stranger in the Kremlin,” wrote that “I am a rebel,” I think this is a more honest definition than “a dissident”.
Ja kun Bukovski kirjoitti muukalainen Kremlissä -teoksen esipuheessa, että "olen kapinallinen", se on mielestäni rehellisempi määritelmä kuin "toisinajattelija".
Bukovsky Kremlin'deki Yabancı'nın önsözünde "Ben bir isyancıyım" diye yazdığında, bunun "muhalif "ten daha dürüst bir tanım olduğunu düşünüyorum.
Мое бунтарство состояло в том, что я был воспитан в семье, где партия – это была Коммунистическая партия – это было что-то святое, где были принципы чести, где были принципы порядочности.
Mein|Rebellion|||||||erzogen|||||||||||||||||Ehre||||Anstand
|rebellion|consisted||||||brought up|||||||Communist||||||sacred||||honor||||integrity
My rebellion was that I was raised in a family where the party – the Communist Party – was something sacred, where there were principles of honor, where there were principles of decency.
Kapinallisuuteni johtui siitä, että minut kasvatettiin perheessä, jossa puolue - se oli kommunistinen puolue - oli jotakin pyhää, jossa oli kunniaperiaatteita ja säädyllisyyden periaatteita.
Benim isyankarlığım, Parti'nin - Komünist Parti'ydi - kutsal bir şey olduğu, onur ilkelerinin, ahlak ilkelerinin olduğu bir ailede yetişmiş olmamdı.
Мама, я помню, говорила: Вот порядочный человек так не поступает.
||||hier|||||verhält
|||||a decent||||behave
Mom, I remember, said: A decent person does not behave like that.
Äiti tapasi sanoa, muistan sen: "Kunnollinen mies ei tee sellaista.
Annemin şöyle dediğini hatırlıyorum: "İyi bir insan bunu yapmaz.
И когда мне было 14 лет я вступил в комсомол – молодежная организация, предшествующая коммунистической организации.
||||||trat ein||Komsomol|Jugend-||vorhergehende||
||||||||Komsomol|youth||preceding||
And when I was 14 years old, I joined the Komsomol – a youth organization that preceded the communist organization.
Kun olin 14-vuotias, liityin Komsomoliin, kommunistijärjestöä edeltäneeseen nuorisojärjestöön.
Ve 14 yaşındayken Komsomol'a katıldım - komünist örgütlenmeden önceki gençlik örgütü.
Я этот комсомольский билет целовал и клал под подушку.
Ich||||||legte||
||Komsomol||kissed||put||pillow
I kissed this Komsomol membership card and placed it under my pillow.
Suutelin sitä Komsomolin lippua ja laitoin sen tyynyni alle.
O Komsomol biletini öptüm ve yastığımın altına koydum.
Илья: Можно сказать, что значительная часть советских политработников – это была категория обманутых людей, не продажных.
||||bedeutender|||Politoffiziere|das|war||der Getäuschten||nicht|nicht käuflich
||||significant|||political workers|||category|deceived people|||corrupt
Ilya: It can be said that a significant part of Soviet political workers were a category of deceived people, not corrupt.
Ilja: Voimme sanoa, että merkittävä osa neuvostoliittolaisista poliittisista työntekijöistä oli petettyjä ihmisiä, ei korruptoituneita.
Ilya: Sovyet siyasi işçilerinin önemli bir kısmının yozlaşmış değil, aldatılmış insanlar kategorisi olduğunu söyleyebiliriz.
Макс: Нет, я бы сказал совершенно по-другому.
||||said|completely||
Max: No, I would say it completely differently.
Max: Ei, sanoisin, että täysin eri tavalla.
Max: Hayır, tamamen farklı olduğunu söyleyebilirim.
Я сейчас остановлюсь на этом тогда.
ich||werde ich anhalten|||
||will stop|||
I will stop on this then.
Pysyttelen siinä sitten hetken.
O zaman bunun üzerinde biraz duracağım.
И у нас в университете, допустим, в Ленинградском, тебя не исключат из университета что бы ты не сделал, пока тебя не исключит комсомольское собрание.
Und|||||zum Beispiel|||dich||werden ausschließen||Universität||||||bis|||||
||we|||for example||Leningrad University|||will not exclude||||||||as long as|||exclude|Komsomol meeting|meeting
And in our university, for example, in Leningrad, you won't be expelled from the university no matter what you do, until the Komsomol meeting expels you.
Ja meidän yliopistossamme, sanotaan vaikka Leningradin yliopistossa, sinua ei eroteta yliopistosta, vaikka tekisit mitä, ennen kuin komsomolikokous erottaa sinut.
Ve bizim üniversitemizde, diyelim ki Leningrad Üniversitesi'nde, ne yaparsanız yapın, Komsomol toplantısı tarafından atılana kadar üniversiteden atılmazsınız.
То есть, была общественная организация, очень сильная, очень интересная.
|||public organization|||||
That is, there was a public organization, very strong, very interesting.
Tarkoitan, että siellä oli yhteisöjärjestö, joka oli hyvin vahva ja mielenkiintoinen.
Yani, çok güçlü, çok ilginç bir toplum örgütü vardı.
И когда я после университета приехал на работу в Якутию и меня очень быстро забрали в городской комитет комсомола заведовать пропагандой, а я был завотдела пропаганды молодежной газеты Якутии, и я увидел вот эту комсомольскую бюрократию и так далее, и естественно мое нутро против этой комсомольской бюрократии.
|||||||||Jakutien||mich||||||Stadtkomitee||leiten|der Propaganda|aber|||Leiter der Abteilung||der Jugend|||und|||hier|||Bürokratie|||||||Innere||||
|when||||||||Yakutia|||||taken in||city|committee|Komsomol|to be in charge of|propaganda||||head of department||||Yakutia||||||Komsomol||||||naturally||inner self|||Komsomol|bureaucracy
And when I came to work in Yakutia after university, I was quickly taken to the city committee of the Komsomol to head propaganda, and I was the head of the propaganda department of the youth newspaper of Yakutia, and I saw this Komsomol bureaucracy and so on, and naturally my inner self was against this Komsomol bureaucracy.
Ja kun tulin töihin Jakutiassa yliopiston jälkeen ja minut vietiin hyvin nopeasti kaupungin komsomolikomiteaan propagandajohtajaksi, ja olin jakutialaisen nuorisolehden propagandaosaston päällikkö, ja näin tämän komsomolibyrokratian ja niin edelleen, ja luonnollisesti vaistoni oli tätä komsomolibyrokratiaa vastaan.
Üniversiteden sonra Yakutistan'a çalışmaya geldiğimde, çok hızlı bir şekilde şehir Komsomol komitesine propagandanın başına getirildim ve bir Yakut gençlik gazetesinin propaganda bölümünün başındaydım ve bu Komsomol bürokrasisini ve benzerlerini gördüm ve doğal olarak içimden bir ses bu Komsomol bürokrasisine karşı olduğunu söylüyordu.
И я написал пьесу, и я нашел самодеятельных актеров, и мы эту пьесу поставили в театре.
|||das Stück||||Amateur-||und||||||
|||play||||amateur||||||staged||theater
And I wrote a play, and I found amateur actors, and we staged this play in the theater.
Kirjoitin näytelmän, löysin harrastajanäyttelijöitä, ja näytelmä esitettiin teatterissa.
Bir oyun yazdım, amatör oyuncular buldum ve bu oyunu tiyatroya koyduk.
И сразу же меня обвинили, что я антисоветчик, пьеса антисоветская.
Und||||beschuldigten|||||
||||accused me|||anti-Soviet||anti-Soviet
And immediately I was accused of being an anti-Soviet, the play is anti-Soviet.
Ja heti minua syytettiin siitä, että olin neuvostovastainen, että näytelmä oli neuvostovastainen.
Ve hemen Sovyet karşıtı olmakla suçlandım, oyun Sovyet karşıtıydı.
Было у меня главное действующее лицо – комсомольский бюрократ.
Es gab||||aktive|||
||||the main active|||bureaucrat
I had a main character – a Komsomol bureaucrat.
Minulla oli päähenkilö, komsomolibyrokraatti.
Bir kahramanım vardı, bir Komsomol bürokratı.
Выгнали из комсомола, а что такое выгнать из комсомола человека в советское время – это тебя не просто выгоняют с работы, это тебя уже… заведомо ты знаешь, что никуда в редакцию ты не устроишься.
ausgeschlossen||||||ausstoßen|||||||||||||||||von vornherein|||||||||einstellen wirst
expelled||Komsomol||||expel|||||||||||expel||||||knowingly||you know||nowhere||to the editorial office|||will get a job
I was expelled from the Komsomol, and what it means to be expelled from the Komsomol in Soviet times is that you are not just expelled from your job, you already… you know for sure that you won’t get a job in the editorial office anywhere.
Sinut potkittiin ulos Komsomolista, ja Neuvostoliiton aikana Komsomolista potkiminen oli niin, että sinua ei vain potkittu ulos työpaikastasi, vaan tiesit jo, että et saisi työtä toimituksesta.
Sizi Komsomol'dan attılar ve Sovyet döneminde Komsomol'dan atılmak nasıl bir şeydi, sadece işinizden atılmıyordunuz, zaten... yazı işleri ofisinde iş bulamayacağınızı biliyordunuz.
Ну я был молод, холост, мне плевать было на все и я пошел рабочим третьего разряда в экспедицию геофизическую, рубил лес, искал пласты, возможые для залегания нефти и газа, возвращался – девочки меня встречали с цветами, с улыбками.
|||jung|ledig|es war mir|egal||||||ging|als Arbeiter|dritter|dritter Klasse||die Expedition|geophysikalischen|ich fällte|||Schichten|möglichen||Vorkommen|||||||||||mit Lächeln
|||young|single||didn't care||||||||of the third|grade||expedition|geophysical|was chopping||searched for|oil and gas-bearing layers|possible||occurrence||||returned|||greeted||||smiles
Well, I was young, single, I didn't care about anything, and I went to work as a third-class worker in a geophysical expedition, chopping wood, looking for layers that might hold oil and gas, and when I returned - the girls greeted me with flowers and smiles.
No, olin nuori, sinkku, en välittänyt kaikesta, ja menin kolmannen luokan työntekijänä geofysikaaliseen tutkimusretkikuntaan, hakkasin puuta, etsin kerroksia, mahdollisia öljy- ja kaasuesiintymiä, palasin takaisin - tytöt tapasivat minut kukkien ja hymyjen kera.
Gençtim, bekardım, hiçbir şey umurumda değildi ve üçüncü kategoriden bir işçi olarak jeofizik keşif gezisine gittim, odun kestim, petrol ve gaz yatakları olabilecek katmanları aradım, geri döndüm - kızlar beni çiçeklerle, gülümsemelerle karşıladı.
И жизнь у меня была прекрасная.
And my life was wonderful.
Ja minulla oli ihana elämä.
Ve harika bir hayatım vardı.
Но был абсолютно необыкновенный человек, начальник экспедиции Валерий Васильевич Черних, мой друг, и он главному редактору газеты говорит: «Слушай, у меня есть роскошный мужик, журналист по образованию, так получилось, возьми его к себе на работу».
|||außergewöhnlicher||Leiter||||||Freund|||||||hör mal||||großartiger||||||||||||
|||extraordinary|||expedition||Vasilyevich|Chernikh|||||editor-in-chief|editor|||||||a luxurious|guy|||education|so|turned out|take him|||||
But there was an absolutely extraordinary person, the expedition leader Valery Chernih, my friend, and he says to the editor-in-chief of the newspaper: “Listen, I have a gorgeous man, a journalist by education, it happened, take him to your job.”
Mutta siellä oli aivan poikkeuksellinen henkilö, retkikunnan johtaja Valeri Vasiljevitš Tshernikh, ystäväni, ja hän sanoi sanomalehden päätoimittajalle: "Kuule, minulla on upea mies, koulutukseltaan toimittaja, sattuu olemaan, ota hänet töihin luoksesi".
Ama kesinlikle olağanüstü bir insan vardı, keşif gezisinin başkanı Valery Vasilyevich Chernikh, arkadaşımdı ve gazetenin genel yayın yönetmenine şöyle dedi: "Dinle, muhteşem bir adamım var, eğitimli bir gazeteci, öyle oluyor ki, onu senin için çalışmaya al".
И он говорит: «Давайте».
O da "Hadi yapalım." dedi.
Ну, в общем, короче говоря, меня взяли на работу пока КГБ не вынюхало и меня снова выгнали.
||im Allgemeinen|||mich|einstellen|in|||||schnüffelte||||
||||||hired||||||found out|||again|kicked out
Well, in general, to make a long story short, I was hired until the KGB caught on and I was kicked out again.
Lyhyesti sanottuna minut palkattiin, kunnes KGB nuuski ja minut potkittiin taas ulos.
Uzun lafın kısası, KGB etrafı koklayana kadar işe alındım ve tekrar kovuldum.
Теперь что касается работников, кто был обманут, кто были сами обманщики.
Jetzt||||die||betrogen|die|||
||regarding||||deceived||||fraudsters
Now, as for the workers who were deceived, who were the deceivers themselves.
Mitä tulee työntekijöihin, joita huijattiin, he olivat itse huijareita.
Şimdi kandırılan işçilere gelince, kandıranların kendileri kimlerdi?
Вот, была идеология лживая и вместе с тем в каждом обкоме партии, в каждом райкоме, горкоме партии были промышленные отделы.
|war||falsche|||||||Obkom||in||Bezirkskomitee|Stadtkomitee|||Industrie|
||ideology|false|||||||the regional committee||||district committee|city committee|||industrial|departments
Here, there was a deceptive ideology, and at the same time, in every regional party committee, in every district committee, there were industrial departments.
Täällä oli väärä ideologia, ja samaan aikaan jokaisessa puolueen Obkomissa, jokaisessa piirikomiteassa ja jokaisessa puolueen kaupunkikomiteassa oli teollisuusosastoja.
Burada yanlış bir ideoloji vardı ve aynı zamanda Partinin her Obkom'unda, her ilçe komitesinde, her şehir komitesinde sanayi departmanları vardı.
Они включали строительство и так далее и тому подобное.
|schlossen ein|||||||
|included|construction|||||that|similar
They included construction and so on and so forth.
Niihin kuului rakentaminen ja niin edelleen ja niin edelleen.
Bunlar inşaat ve benzeri konuları da içeriyordu.
И человек, который – я знал, допустим одного, заведующего строительным отделом обкома партии, он прошел путь – он инженер по образованию, инженер-строитель, потом его забрали в горком инструктором – он всю свою жизнь занимался строительством.
|||||||Leiter|Bau-|||||||er||||Ingenieur|Bauingenieur|später|||||||||||
|||||let's say||the head of|construction|department|regional committee|||went through||||||||||drafted||city committee|instructor|||||worked|construction
And the man, who – I knew, let's say one, the head of the construction department of the regional party committee, he went through a journey – he is an engineer by education, a construction engineer, then he was taken to the city committee as an instructor – he spent his whole life in construction.
Ja eräs mies - tunsin, sanotaan, yhden heistä, alueellisen puoluekomitean rakennusosaston päällikön, hän oli edennyt urallaan ylöspäin - hän oli koulutukseltaan insinööri, rakennusinsinööri, sitten hänet otettiin kaupunginkomiteaan kouluttajaksi - hän oli ollut mukana rakentamisessa koko ikänsä.
Ve bir adam - diyelim ki onlardan birini tanıyordum, bölgesel parti komitesinin inşaat departmanının başındaydı, yükselmişti - eğitimli bir mühendisti, inşaat mühendisiydi, sonra eğitmen olarak Şehir Komitesine alındı - hayatı boyunca inşaatla uğraşmıştı.
Он знал о стройке все.
|||construction project|
He knew everything about construction.
Hän tiesi kaiken rakennustyömaasta.
İnşaat alanıyla ilgili her şeyi biliyordu.
И вот он был уже шефом области по строительству и у него управление какое-то строительное плохо работает, он приезжает к начальнику и говорит: «В чем дело?» Тот говорит: «Понимаешь, мне выделили доски, а мне нужны гвозди.
|||||||||und|||||||||er||||||in||||||mir||Bretter||||Nägel
|||||chief|||construction|||he|management|||construction||||arrives||boss||||||||||was allocated|boards||||nails
And so he was already the head of the region for construction, and his construction management was not working well. He goes to the chief and says, "What's the matter?" The chief replies, "You see, they allocated boards to me, but I need nails."
Ja nyt hän oli jo alueen rakennuspäällikkö, ja jokin rakennusosasto ei toiminut hyvin, joten hän tuli päällikön luokse ja kysyi: "Mikä hätänä?". Hän sanoi: "Katsokaas, minulle jaettiin lautoja, mutta tarvitsen nauloja.
Ve şimdi zaten inşaat için bölgenin şefiydi ve bazı inşaat departmanları iyi çalışmıyor, şefe geliyor ve diyor ki: "Sorun nedir?" Diyor ki: "Görüyorsun, bana tahtalar tahsis edildi, ama çiviye ihtiyacım var.
А гвоздей нет» И этот добивается, договаривается и ему в счет долга с других обкомов присылают вагон гвоздей.
|||||er erreicht|verhandelt||||||mit|||schicken||
|nails||||achieves|negotiates||him|||debt|||regional committees|send|carload|nails
And there are no nails" And he gets it, negotiates, and they send him a wagon of nails from other regional committees as payment for debt.
Mutta nauloja ei ole" Ja tämä onnistuu, neuvottelee, ja hänelle lähetetään muista aluekomiteoista autolastillinen nauloja velan maksamiseksi.
Ama çivi yok." Ve bu kişi başarılı olur, pazarlık yapar ve borcunu ödemek için diğer bölge komitelerinden kendisine bir araba dolusu çivi gönderilir.
То есть, вот эти люди, вот когда Горбачев пришел к власти и сказал, что партийные работники должны работать в народе, выступать с новыми идеями – все это была фальсификация, потому что партийные работники, которые обком партии, и только маленькая часть занималась идеологией.
|||||||||||||||||||||||||||Fälschung|||||die|||und|||||
||||||||||authorities|||||||||people|perform, present|||ideas||||falsification||||||regional committee|||||||ideology
That is, these people, when Gorbachev came to power and said that party workers should work with the people, present new ideas – all of this was a falsification, because the party workers, who were from the regional committee, and only a small part was engaged in ideology.
Tarkoitan, että kun Gorbatshov tuli valtaan ja sanoi, että puolueen työntekijöiden pitäisi työskennellä ihmisten parissa, heidän pitäisi esittää uusia ideoita - kaikki tämä oli vääristelyä, koska puolueen työntekijät, jotka olivat puolueen obkomia, ja vain pieni osa oli mukana ideologiassa.
Yani bu insanlar, Gorbaçov iktidara geldiğinde ve parti çalışanlarının halkın içinde çalışması gerektiğini, yeni fikirlerle ortaya çıkmaları gerektiğini söylediğinde - tüm bunlar bir tahrifattı, çünkü partinin obkom'u olan parti çalışanları ve sadece küçük bir kısmı ideolojiyle uğraşıyordu.
Остальные занимались выполнением плана, производством.
||der Ausführung||Produktion
others||execution||production
The others were engaged in fulfilling the plan, production.
Loput osallistuivat suunnitelman toteuttamiseen, tuotantoon.
Geri kalanlar ise planın gerçekleştirilmesiyle, üretimle uğraşıyordu.
Вот ты приходишь ко мне, вот я партийный работник, и ты говоришь: «Вот все деньги я истратил, а дом не готов, потому что смета была составлена неправильно и я прозевал.
||||||||||||hier||||ausgegeben|||||||Kostenübersicht||||||habe übersehen
||come over||||||||||||||spent|||||||the estimate||compiled||||overlooked
Here you come to me, here I am a party worker, and you say: "I have spent all the money, but the house is not ready because the estimate was done incorrectly and I missed it."
Tulette luokseni, olen puoluetyöntekijä, ja sanotte: "Olen käyttänyt kaikki rahat, mutta talo ei ole valmis, koska arvio tehtiin väärin ja minä jäin siitä paitsi".
Bana geliyorsunuz, ben bir parti çalışanıyım ve diyorsunuz ki: "Tüm parayı harcadım, ama ev hazır değil, çünkü hesap yanlış yapıldı ve ben bunu kaçırdım.
Что делать?» И я говорю: «Подожди», а сам иду в строительно-ремонтное управление и говорю начальнику: «Возьми себе на баланс, а мы потом закончим» И создаю комиссию, и принимаю, что этот дом сдан, а он не сдан.
||||||||||||||||Nimm|||Bilanz||||wir beenden||ich bilde|||||||abgenommen||||
||||||||||construction|repair|management department|||||||||||||create|||accept that||||handed||||
What to do? And I say: 'Wait,' while I go to the construction and repair management and tell the chief: 'Take it on your balance, and we'll finish later.' And I create a commission, and I accept that this house is handed over, even though it is not.
Mitä tehdä?" Ja minä sanon: "Odota", ja menen rakennus- ja korjausosastolle ja sanon johtajalle: "Ota se saldoksi, ja me viimeistelemme sen myöhemmin." Ja minä luon toimeksiannon ja hyväksyn, että tämä talo on luovutettu, eikä sitä ole luovutettu.
"Bekle" diyorum ve inşaat ve onarım departmanına gidip şefe söylüyorum: "Bunu dengede tutun ve daha sonra bitireceğiz" Ve bir komisyon oluşturuyorum ve bu evin teslim edildiğini ve teslim edilmediğini kabul ediyorum.
Его нужно доводить.
||fertigstellen
||convince
It needs to be completed.
Hänet on saatava ajan tasalle.
Hızlandırılması gerekiyor.
Но я то себе в карман не кладу ни цента, ни копейки не кладу, так?
|||||Tasche||lege|nicht||nicht||||
|||||pocket|not|put||cent||kopecks|||
But I don't put a cent or a penny in my pocket, right?
Mutta enhän minä laita penniäkään taskuuni?
Ama cebime bir kuruş bile koymuyorum, değil mi?
То есть, я, например, знаю, что вот здесь в Канаде живет бывший военный летчик, Абрам Верник.
||||||||||lebt|||||
|||||||||||former||pilot|Abram Vernek|Abram Vernik
That is, for example, I know that here in Canada lives a former military pilot, Abram Veronik.
Tiedän esimerkiksi, että täällä Kanadassa asuu entinen sotilaslentäjä Abram Vernik.
Örneğin, Kanada'da eski bir askeri pilot olan Abram Vernik'in yaşadığını biliyorum.
После войны он закончил институт, работал инженером, и один городок решили закрыть, там химический комбинат.
|||||||und||||||chemisch|
|||||||||town||||chemical|plant
After the war, he graduated from college, worked as an engineer, and they decided to close one town, there was a chemical plant.
Sodan jälkeen hän valmistui instituutista, työskenteli insinöörinä, ja he päättivät sulkea yhden kaupungin, jossa oli kemiantehdas.
Savaştan sonra enstitüden mezun oldu, mühendis olarak çalıştı ve bir kasabayı kapatmaya karar verdiler, orada bir kimya fabrikası vardı.
Ни выгоды никому, убыточно и так далее.
Keine|Vorteile||unprofitabel|||
|benefits|to anyone|at a loss|||
Neither profit for anyone, it's unprofitable and so on.
Se ei hyödytä ketään, on kannattamatonta ja niin edelleen.
Kimseye faydası yok, kârlı değil vb.
Но что значит закрыть химический комбинат?
||||chemical|plant
But what does it mean to close a chemical plant?
Mutta mitä kemiantehtaan sulkeminen tarkoittaa?
Peki bir kimya fabrikasını kapatmak ne anlama geliyor?
Там 40-50 тысяч населения без работы.
|thousand|population||
There are 40-50 thousand people unemployed.
40-50 000 ihmistä on työttömänä.
40-50,000 kişi işsiz.
Первый секретарь райобкома партии едет в Москву, протестует, ЦК говорит: «Да как же мы можем людей оставить – жилье, все построено – без работы?
||Bezirksparteik||||||ZK|||||||||Wohnraum||gebaut||
||district committee|||||protests|Central Committee||||||||leave them|housing||built||
The first secretary of the district committee of the party is going to Moscow, protesting, the Central Committee says: "How can we leave people – housing, everything is built – without work?"
Piirin puoluekomitean ensimmäinen sihteeri menee Moskovaan, protestoi, ja keskuskomitea sanoo: "Miten voimme jättää ihmiset - asunnot, kaikki on rakennettu - ilman työtä?".
Bölge parti komitesinin birinci sekreteri Moskova'ya gider, protesto eder, Merkez Komite şöyle der: "İnsanları - konutlar, her şey inşa edildi - nasıl işsiz bırakabiliriz?
Так же нельзя, умрет же город» Создается комиссия.
|||wird sterben||||
|||will die|||is created|
This cannot be, the city will die" A commission is created.
Jos niin ei voi tehdä, kaupunki kuolee." Perustetaan toimikunta.
Bunu yapamazsınız, şehir ölür." Bir komisyon kuruluyor.
Илья: В Советском Союзе люди не могли, как правило, перебираться легко из одного города в другой.
|||||||in der Regel||umziehen||||||
|||||||||move (to a different city)||||cities||
Ilya: In the Soviet Union, people could not generally move easily from one city to another.
Ilja: Neuvostoliitossa ihmiset eivät pääsääntöisesti voineet liikkua helposti kaupungista toiseen.
Ilya: In Unione Sovietica, di norma, le persone non potevano spostarsi facilmente da una città all'altra.
Ilya: Sovyetler Birliği'nde insanlar, kural olarak, bir şehirden diğerine kolayca hareket edemezlerdi.
Макс: Нет, и самое главное – квартира построена.
|||||Wohnung|gebaut
||||main thing|apartment|built
Max: No, and the most important thing is - the apartment is built.
Max: No, e soprattutto l'appartamento è stato costruito.
Max: Hayır ve en önemlisi, daire inşa edildi.
Ты можешь поехать в другой город – работы полно, квартир не было.
|||||||gibt es viel|||
|||||||plenty of work|||
You can go to another city - there is plenty of work, there were no apartments.
Voit mennä toiseen kaupunkiin - työpaikkoja on runsaasti, asuntoja ei ollut.
Başka bir şehre gidebilirsiniz - iş bol, daire yok.
И здесь ЦК говорит: «Хорошо, назначаем комиссию.
||ZK|||wir ernennen|
||Central Committee|||appoint|
And here the Central Committee says: 'Alright, we appoint a commission.'
Ja tässä keskuskomitea sanoo: "Hyvä on, nimitämme komission.
Ve burada Merkez Komite diyor ki, "Tamam, bir komisyon atıyoruz.
Вот если вы нам докажете, что есть возможности восстановления рентабельности этого завода, химического комбината, мы его сохраняем» Абрам Верник живет здесь, он говорит: «Меня вызывает начальник, директор института, и говорит: «Поезжай и без положительного ответа не возвращайся» Я приезжаю, собираю инженерно-технологический состав и говорю: «Нужно дать предложение, чтобы сохранить этот комбинат, нужно сделать его рентабельным.
||||beweisen||||||||||||erhalten|||||||||||||sagt|Fahr||||||||ich komme||technisch|technologischen|||||||um zu|||||||
||||prove||||restoration|profitability||plant|chemical|plant|||preserve||||||||calls||director|institute|||go|||a positive|response||come back||arrive|gather|with engineering|engineering and technology|team|||||a proposal||preserve||plant||||profitable
Now, if you prove to us that there is a possibility of restoring the profitability of this plant, a chemical plant, we keep it. ”Abram Wernick lives here, he says:“ I’m called by the head, director of the institute, and says: “Go and don’t come back without a positive answer.” I I come, collect the engineering and technological staff and say: “We need to give an offer in order to preserve this plant, we need to make it profitable.
Abram Vernik asuu täällä, ja hän sanoo: "Pomoni, instituutin johtaja, soittaa minulle ja sanoo: "Mene, äläkä tule takaisin ilman myönteistä vastausta" Tulen paikalle, kerään insinööri- ja teknologiahenkilöstön ja sanon: "Meidän on tehtävä ehdotus tämän tehtaan pelastamiseksi ja kannattavuuden lisäämiseksi".
Abram Vernik vive qui, e racconta: "Il mio capo, il direttore dell'istituto, mi chiama e mi dice: "Vai e non tornare senza una risposta positiva". Io arrivo, riunisco il personale ingegneristico e tecnologico e dico: "Dobbiamo fare una proposta per salvare questo impianto, per renderlo redditizio".
Abram Vernik burada yaşıyor ve şöyle diyor: "Patronum, enstitü müdürü beni arıyor ve diyor ki: "Git ve olumlu bir cevap almadan geri gelme." Geliyorum, mühendislik ve teknoloji personelini topluyorum ve diyorum ki: "Bu tesisi kurtarmak, karlı hale getirmek için bir teklif yapmamız gerekiyor.
У кого есть какие предложения?» Мне говорят: «Это будет очень много стоить» Он говорит: «Пусть деньги вас не волнуют» Он возвращается, идет предложение: «Вот нужно реконструировать такой-те цех» ЦК выделяет деньги на реконструкцию этого цеха и город остается жить.
|||||||das|||||||||||beruhigen|er||||||rekonstruieren|||Werkstatt|ZK|stellt bereit|||||Werkstatt||||
||||proposals||||||||||let||||concern you|he|returns|goes forward|proposal|||reconstruct|||workshop||allocates|||||workshop||||
Who has any suggestions? They tell me: 'This will cost a lot.' He says: 'Let money not concern you.' He returns, offers: 'We need to reconstruct such-and-such workshop.' The Central Committee allocates money for the reconstruction of this workshop, and the city continues to live.
Kenellä on ehdotuksia?" He sanovat minulle: "Se maksaa paljon" Hän sanoo: "Älkää huolehtiko rahasta" Hän tulee takaisin ja tekee ehdotuksen: "On tarpeen rakentaa uudelleen tämä ja tämä kauppa" Keskuskomitea osoittaa rahaa tämän kaupan rakentamiseen, ja kaupunki pysyy elossa.
Chi ha qualche proposta?". Mi dicono: "Costerà molto" Lui risponde: "Non preoccupatevi dei soldi" Torna e fa una proposta: "È necessario ricostruire il tale e tal altro negozio" Il Comitato centrale stanzia i soldi per ricostruire questo negozio e la città rimane viva.
Kimin önerisi var?" Bana diyorlar ki: "Çok pahalıya mal olacak" O da diyor ki: "Parayı dert etmeyin" Geri geliyor ve bir öneride bulunuyor: "Falanca dükkânı yeniden inşa etmek gerekiyor" Merkez Komite bu dükkânı yeniden inşa etmek için para tahsis ediyor ve şehir hayatta kalıyor.
То есть взять и говорить, что коммунистическая партия – это только черное… Вообще мир нельзя делить на черное и белое.
||||||||das||||||||||
||||||||||||||divide||||white
That is, to take and say that the communist party is only black... In general, the world cannot be divided into black and white.
Jos siis otetaan ja sanotaan, että kommunistinen puolue on vain musta... Maailmaa ei yleensä voi jakaa mustaan ja valkoiseen.
Quindi prendere e dire che il Partito Comunista è solo nero... In generale, il mondo non può essere diviso in bianco e nero.
Yani Komünist Parti'nin sadece siyah olduğunu söylemek... Genel olarak dünya siyah ve beyaz olarak ikiye ayrılamaz.
Это было бы абсолютно неправильно.
Das|wäre|||
That would be absolutely incorrect.
Se olisi täysin väärin.
Bu tamamen yanlış olur.
Что же касается диссидентов или бунтерей, как я, то 90 процентов из них были из обеспеченных семей.
|||||Buntner||||||||||
||concerns|dissidents||rebels|||||||||well-off|families
As for dissidents or rebels like me, 90 percent of them came from wealthy families.
Minun kaltaisistani toisinajattelijoista tai kapinallisista 90 prosenttia oli peräisin hyvin toimeentulevista perheistä.
Benim gibi muhalifler ya da isyancılara gelince, bunların yüzde 90'ı varlıklı ailelerden geliyordu.
Павел Литвинов, кем был его дедушка?
|Litvinov||||
|Litvinov||||
Pavel Litvinov, who was his grandfather?
Pavel Litvinov, kuka oli hänen isoisänsä?
Pavel Litvinov, büyükbabası kimdi?
Максим Максимович Литвинов, бывший министр иностранных дел, Сталин его послал во время войны, потому что Литвинов был, несмотря на такую фамилию, он был евреем, он его послал сначала послом в Англию, где Литвинов пользовался коллосальным авторитетом, а потом послал послом в Соединенные Штаты.
|||||||||schickte||||||||||||er|||er||||||||||kolossalem||||||||
|Maksimovich||former||||||sent||||||||despite||||||Jew|||||ambassador|||||enjoyed influence|enormous|authority|||sent||||United States
Maxim Maksimovich Litvinov, former Minister of Foreign Affairs, Stalin sent him during the war because Litvinov was, despite such a surname, a Jew; he was first sent as an ambassador to England, where Litvinov had colossal authority, and then sent as an ambassador to the United States.
Maxim Maximovitš Litvinov, entinen ulkoministeri, Stalin lähetti hänet sodan aikana, koska Litvinov oli sukunimestään huolimatta juutalainen, hän lähetti hänet ensin suurlähettilääksi Englantiin, jossa Litvinov nautti valtavaa arvovaltaa, ja sitten hän lähetti hänet suurlähettilääksi Yhdysvaltoihin.
Maxim Maximovich Litvinov, eski dışişleri bakanı, Stalin onu savaş sırasında gönderdi, çünkü Litvinov soyadına rağmen bir Yahudi'ydi, onu önce Litvinov'un muazzam bir prestije sahip olduğu İngiltere'ye büyükelçi olarak gönderdi, sonra da Amerika Birleşik Devletleri'ne büyükelçi olarak gönderdi.
Дальше, Петя Якиров.
||Jakirov
||Yakirov
Next, Petya Yakirov.
Кто такой был Петя Якиров?
|||Petya Yakirov|
Who was Petya Yakirov?
Kuka oli Petya Yakirov?
Petya Yakirov kimdir?
Почему получается очень много евреев, потому что когда 7 человек вышло протестовать против советского вторжения в Чехословакию в августе, 21 августа 68 года, из 7 человек 3,5 были евреями.
Warum|||||||||||||Invasion||||||||||
|||||||||went out|protest||the Soviet|invasion||||||||||Jews
Why there are so many Jews, because when 7 people went out to protest against the Soviet invasion of Czechoslovakia in August, on August 21, 1968, out of 7 people, 3.5 were Jews.
Miksi teillä on niin paljon juutalaisia, koska kun 7 ihmistä tuli osoittamaan mieltään Neuvostoliiton hyökkäystä Tšekkoslovakiaan elokuussa 21. elokuuta 68, 3,5 näistä 7 ihmisestä oli juutalaisia.
Perché ci sono così tanti ebrei, perché quando 7 persone sono scese in piazza per protestare contro l'invasione sovietica della Cecoslovacchia in agosto, il 21 agosto 68, 3,5 delle 7 persone erano ebrei.
Neden bu kadar çok Yahudi var, çünkü 21 Ağustos 68'de Sovyetlerin Çekoslovakya'yı işgalini protesto etmek için 7 kişi sokağa çıktığında, 7 kişiden 3,5'i Yahudiydi.
Илья: Интересно, с половиной, ну ладно…
|Interessant||der Hälfte||
Ilya: Interesting, with half, well alright…
Ilja: Mielenkiintoista, puolet ja puolet, no okei....
Ilya: Interessante, con metà e metà, beh, ok...
Ilya: İlginç, yarı yarıya, peki tamam...
Макс: Ну полукровки.
||Halbblüter
||half-breeds
Max: Well, half-breeds.
Melezler.
Значит, кто такой был Петя Якиров?
So, who was Petya Yakirov?
Kuka siis oli Petja Jakirov?
Peki, Petya Yakirov kimdi?
Его папа был командующим Киевским военным округом Иона Эмануилович Якир – сын провизора-аптекаря из Кишенева.
|||Kommandeur|||Bezirk|Jona|||||||
|||commander|Kiev military district||district|Iona|Emanuilovich|Yakire||of a pharmacist|pharmacist||from Kishinev
His dad was the commander of the Kiev military district, Iona Emanuilovich Yakir - the son of a pharmacist from Chisinau.
Hänen isänsä oli Kiovan sotilaspiirin komentaja Joona Emanuilovitš Jakir, Kishenevistä kotoisin olevan apteekkarin poika.
Suo padre era il comandante del distretto militare di Kiev, Jonah Emanuilovich Yakir, figlio di un farmacista di Kishenev.
Babası, Kişenevli bir eczacının oğlu olan Kiev Askeri Bölge Komutanı Jonah Emanuilovich Yakir'di.
Якир был единственным человеком во всем Советском Союзе, который написал Сталину письмо, что «народ Украины голодает, а у меня на воинских складах есть продовольствие.
|||||||||||||||hungert|und|||||Lager||Lebensmittel
Yakir||only|||||||||letter||||is starving|||||military|military warehouses||food
Yakir was the only person in the entire Soviet Union who wrote a letter to Stalin saying that 'the people of Ukraine are starving, and I have food supplies in my military warehouses. '
Yakir oli ainoa henkilö koko Neuvostoliitossa, joka kirjoitti Stalinille kirjeen, jossa hän totesi, että "Ukrainan kansa näkee nälkää ja minulla on ruokaa sotilasvarastoissa.
Yakir, tüm Sovyetler Birliği'nde Stalin'e "Ukrayna halkı açlıktan ölüyor ve benim askeri depolarda yiyeceğim var" diye mektup yazan tek kişiydi.
Разрешить раздать народу.» На что Сталин ответил: «Товарищ Якир, вы хороший военначальник и не лезьте, пожалуйста, в политику» Петю Якира посадили в 14 лет, у меня есть его приговор, до сих пор я храню эти документы.
Erlauben|vergeben||||||||||Militärführer|||mischen Sie sich||||||||||||||||||||
allow|to distribute||||||||||military leader|||interfere||||Petya Yakir|Yakir|imprisoned|||||||the sentence 'у меня есть его приговор' implies that the speaker has the document containing the official statement of a legal punishment decided by a court, so the translation is:
sentence|||||keep||
Allow it to be distributed to the people.” To which Stalin replied, “Comrade Yakir, you are a good military leader and please do not meddle in politics.” Petya Yakir was imprisoned at the age of 14; I still have his sentence, I have kept these documents.
Lupa jakaa sitä kansalle." Tähän Stalin vastasi: "Toveri Jakir, olette hyvä sotilaskomentaja ja pysykää erossa politiikasta." Petja Jakir vangittiin 14-vuotiaana, minulla on hänen tuomionsa, säilytän edelleen näitä asiakirjoja.
Il permesso di distribuirlo al popolo". Al che Stalin rispose: "Compagno Yakir, lei è un buon comandante militare e per favore stia lontano dalla politica". Petya Yakir fu imprigionato all'età di 14 anni, ho la sua sentenza, conservo ancora questi documenti.
Bunun üzerine Stalin şu cevabı verdi: "Yoldaş Yakir, siz iyi bir askeri komutansınız ve lütfen siyasetten uzak durun." Petya Yakir 14 yaşında hapse atıldı, onun cezası bende, bu belgeler hala bende.
Его обвиняли в том, что он будет создавать, в намерении создания банд, которые должны действовать, конных банд, в тылу Советской армии в случае войны.
ihn|beschuldigten||||||gründen|in|||||||||in||||||
|accused||||||||intention|creation|bands|||operate|cavalry|bands||behind|||||
He was accused of intending to create bands, which should operate, mounted bands, in the rear of the Soviet army in case of war.
Häntä syytettiin siitä, mitä hän aikoi luoda, siitä, että hän aikoi luoda jengejä, jotka sodan sattuessa toimisivat neuvostoarmeijan linjojen takana.
È stato accusato di ciò che avrebbe creato, di voler creare bande per operare, bande montate, dietro le linee dell'esercito sovietico in caso di guerra.
Yaratacağı şeyle, savaş durumunda Sovyet ordusunun hatlarının gerisinde faaliyet gösterecek çeteler, atlı çeteler kurma niyetiyle suçlandı.
Вот в чем обвиняли 14-летнего мальчика.
|||||Jungen
|||accused||
This is what they accused the 14-year-old boy of.
Siitä 14-vuotiasta poikaa syytettiin.
14 yaşındaki çocuğun suçlandığı şey buydu.
Илья: Это в каком году?
Ilya: In what year was that?
Ilya: Hangi yıldı o?
Макс: Это 39-й год.
Max: It's the year '39.
Или 38-й.
Or '38.
Илья: Я думал, его расстреляли.
||||executed
Ilya: I thought he was shot.
Ilja: Luulin, että hänet oli ammuttu.
Vurulduğunu sanıyordum.
Макс: Якира?
Да.
Yes.
Это его сын.
This is his son.
Кстати, очень интересная вещь.
|||Sache
By the way, very interesting thing.
Bu arada, çok ilginç şeyler.
Что бы Петя не делал, многие говорили «Петя - провокатор», когда началась перестройка, когда Ельцин пришел к власти и открылись чуть-чуть архивы, мы с Буковским подняли много документов и пришли к выводу, что Петя Якир был честным человеком и никогда не был провокатором.
||||||||Provokateur||||||||||||||||Buchowski||viele||||||||||||||||
||||||||provocateur|||restructuring|||||authorities||opened|||archives|||Bukovsky|raised||||||to the conclusion|||||honest||||||a provocateur
Whatever Petya did, many said 'Petya is a provocateur', when the perestroika started, when Yeltsin came to power and the archives were opened a bit, we with Bukovsky raised many documents and came to the conclusion that Petya Yakir was an honest person and was never a provocateur.
Mitä tahansa Petja tekikin, monet sanoivat: "Petja on provokaattori", mutta kun perestroika alkoi, kun Jeltsin tuli valtaan ja arkistoja avattiin hieman, Bukovski ja minä nostimme monia asiakirjoja ja tulimme siihen johtopäätökseen, että Petja Jakir oli rehellinen mies eikä koskaan ollut provokaattori.
Petya ne yaparsa yapsın, birçok insan "Petya provokatördür" dedi, perestroyka başladığında, Yeltsin iktidara geldiğinde ve arşivler biraz açıldığında, Bukovsky ve ben birçok belgeyi kaldırdık ve Petya Yakir'in dürüst bir adam olduğu ve asla provokatör olmadığı sonucuna vardık.
Но для КГБ было легко, потому что все диссиденты и иностранные журналисты шли к Пете домой.
||||||||||||went||Pete's place|
But for the KGB it was easy, because all the dissidents and foreign journalists went to Petya's home.
KGB:lle se oli kuitenkin helppoa, koska kaikki toisinajattelijat ja ulkomaiset toimittajat kävivät Petjan talossa.
Ancak KGB için bu kolaydı çünkü tüm muhalifler ve yabancı gazeteciler Petya'nın evine gidiyordu.
Петя Якир был мозолью для советской власти, для КГБ.
|||Stachel|||||
|||a thorn|||||
Petya Yakir was an irritation for the Soviet authority, for the KGB.
Petya Yakir oli Neuvostoliiton viranomaisten, KGB:n, rakkula.
Petya Yakir Sovyet yetkilileri için, KGB için bir kabarcıktı.
Но уникальная вещь: пока не умерла мама Пети Якира, я запямятовал ее имя-отчество, Андропов Петю не тронул.
|||solange|||||||habe ich mir gem|||Vatersname|Andropow|||berührt
|unique|||||||||remembered|||patronymic|Andropov|||touched
But the unique thing is: until Petya Yakir's mother died, I forgot her name and patronymic, Andropov did not touch Petya.
Mutta ainutlaatuinen asia: ennen kuin Petja Jakirin äiti kuoli, olen unohtanut hänen etunimensä ja isänimensä, Andropov ei koskenut Petjaan.
Ma una cosa unica: fino alla morte della mamma di Petya Yakir, di cui ho dimenticato il nome e il patronimico, Andropov non ha toccato Petya.
Ama benzersiz bir şey: Petya Yakir'in annesi ölene kadar, adını ve soyadını unuttum, Andropov Petya'ya dokunmadı.
И когда мама – жена Якира – умерла, Петю посадили.
And when the mother - Yakir's wife - died, they imprisoned Petya.
Yakir'in karısı Annem öldüğünde Petya hapse atıldı.
Дальше, Володя Буковский.
Next, Volodya Bukovsky.
Sıradaki, Volodya Bukovsky.
Его папа – Константин Буковский, вот если говорить о писателях-почвенниках, то в советское время первым писателем-почвенником был Константин Буковский.
|||||||||Bodenständigen Schrift|||||||Bodenliteraten|||
||Konstantin Bukovsky||||||writers|soil writers|||||||soil writers||Konstantin Bukovsky|Bukovsky
His dad is Konstantin Bukovsky, but if we talk about the writers of the soil, then in Soviet times, the first writer of the soil was Konstantin Bukovsky.
Hänen isänsä on Konstantin Bukovski, joten jos puhumme kirjailijoista - Neuvostoliiton aikana ensimmäinen kirjailija - Konstantin Bukovski oli ensimmäinen kirjailija - ensimmäinen kirjailija - ensimmäinen kirjailija - oli Konstantin Bukovski.
Suo padre è Konstantin Bukovsky, quindi se parliamo di scrittori - in epoca sovietica, il primo scrittore - Konstantin Bukovsky era il primo scrittore - il primo scrittore - il primo scrittore - era Konstantin Bukovsky.
Babası Konstantin Bukovsky, yani yazarlardan bahsedecek olursak - Sovyet döneminde ilk yazar - Konstantin Bukovsky ilk yazardı - ilk yazar - Konstantin Bukovsky idi.
Первый заместитель главного редактора журнала «Октябрь».
|deputy||editor||
First Deputy Editor-in-Chief of the October magazine.
Lokakuu-lehden ensimmäinen apulais päätoimittaja.
October dergisinin ilk Genel Yayın Yönetmeni Yardımcısı.
И это, простите меня, достаточно большая должность.
||excuse me||||position
And this, forgive me, is a fairly large position.
Ja se, anteeksi, on aika iso viesti.
Ve bu, beni bağışlayın, oldukça büyük bir yazı.
То есть, рабочий класс был, он сейчас живет в Америке, Валера Дремлюга – один из 7-ми человек, которые вышли на Красную площадь.
||||||||||Valera Dremly|Dremlyuga||||||went out|||
That is, there was a working class, it now lives in America, Valera Dremlyuga is one of 7 people who came out to Red Square.
Tarkoitan, että työväenluokka oli, hän asuu nyt Amerikassa, Valera Dremljuga on yksi niistä seitsemästä ihmisestä, jotka menivät Punaiselle torille.
Voglio dire, la classe operaia era, ora vive in America, Valera Dremlyuga è una delle 7 persone che sono andate sulla Piazza Rossa.
Yani işçi sınıfı, şu anda Amerika'da yaşıyor, Valera Dremlyuga Kızıl Meydan'a giden 7 kişiden biri.
Кстати, их вышло 8, но девочка одна испугалась, отказалась и поэтому…
||||||got scared|backed out||
By the way, there were 8 of them, but the girl was scared alone, refused, and therefore ...
Muuten, niitä tuli kahdeksan, mutta yksi tyttö pelästyi ja kieltäytyi ja niin......
A proposito, ne sono usciti 8, ma la ragazza si è spaventata e ha rifiutato e così.....
Bu arada, 8 tanesi dışarı çıktı ama kız olanı korktu ve reddetti ve böylece.....
Илья: Какой это был год?
Ilya: What year was it?
Макс: 68-й год.
Max: 68th year.
Илья: Да, в то время… Я хочу, чтобы поняли: в 68-м году выйти на Красную площадь протестовать против чего-то был подвиг.
||||||||||||go out|||||||||a heroic deed
Ilya: Yes, at that time... I want you to understand: in 1968, going out to Red Square to protest against something was a feat.
Ilja: Kyllä, siihen aikaan... Haluan sinun ymmärtävän, että vuonna 68 Punaiselle torille meneminen protestoimaan jotain vastaan oli saavutus.
Ilya: Evet, o zamanlar... Şunu anlamanızı istiyorum: 68'de bir şeyi protesto etmek için Kızıl Meydan'a gitmek bir başarıydı.
Макс: Это был большой подвиг.
||||feat
Max: It was a great feat.
Max: Bu büyük bir başarıydı.
Илья: Потому что люди, которые в 68-м году выходили на Красную площадь, не могли знать, будут ли они живы после этого.
||||||||||Red||||||||alive||
Ilya: Because the people who went out to Red Square in 1968 could not know whether they would be alive after that.
Ilja: Koska ihmiset, jotka menivät Punaiselle torille vuonna 68, eivät voineet tietää, olisivatko he sen jälkeen elossa.
Ilya: Çünkü 68'de Kızıl Meydan'a giden insanlar daha sonra hayatta olup olmayacaklarını bilemezlerdi.
Макс: Абсолютно.
Был такой Виктор Зильберблюм, мы его с Буковским встречали как-то в Париже, вот один из этих семи.
|||Zilberblum||||||||||||||
There was such a Viktor Zilberblum, Bukovsky and I met him once in Paris, here is one of these seven.
Oli Victor Zilberblum, tapasimme hänet ja Bukovskin kerran Pariisissa, yksi näistä seitsemästä.
C'era Victor Zilberblum, l'abbiamo incontrato insieme a Bukovsky una volta a Parigi, uno di questi sette.
Victor Zilberblum vardı, onunla ve Bukovsky ile bir keresinde Paris'te tanışmıştık, bu yedi kişiden biriydi.
Он был типичной еврейской внешности.
||typical||appearance
He was of a typical Jewish appearance.
Hän oli tyypillisen juutalaisen näköinen.
Tipik bir Yahudi görünümündeydi.
Когда милиционеры забирали у них эти лозунги, а лозунги были «За нашу и вашу свободу», «Руки прочь от Чехословакии», ему милицейским сапогом выбили все передние зубы.
||took away||||slogans||slogans||||||||away||Czechoslovakia||police|boot|knocked out||front|
When the police officers took these slogans from them, and the slogans were 'For our and your freedom', 'Hands off Czechoslovakia', he had all his front teeth knocked out by a police boot.
Kun miliisimiehet ottivat heiltä nämä iskulausekkeet, jotka olivat "Meidän ja teidän vapautemme puolesta" ja "Kädet irti Tšekkoslovakiasta", häneltä lyötiin kaikki etuhampaat irti miliisin saappaalla.
Quando i miliziani gli hanno tolto questi slogan, che erano "Per la nostra e la vostra libertà", "Giù le mani dalla Cecoslovacchia", gli hanno fatto saltare tutti i denti anteriori con uno stivale della milizia.
Milisler bu sloganları onlardan aldıklarında ve sloganlar "Bizim ve sizin özgürlüğünüz için", "Çekoslovakya'dan elinizi çekin" olduğunda, bir milis botuyla tüm ön dişlerini kırdı.
Больше всех его избили конечно – у него была типичная еврейская внешность.
|||beat up|||||typical|Jewish|appearance
Of course, he was beaten the most – he had a typical Jewish appearance.
Häntä hakattiin tietenkin eniten - hän oli tyypillisen juutalaisen näköinen.
Elbette en çok dayağı o yedi - tipik bir Yahudi görünümüne sahipti.
Наташа Горбаневская пришла беременная с коляской, у нее там была дочка уже.
|Gorbanievskaya||pregnant||stroller|||||daughter|
Natasha Gorbanevskaya came pregnant with a stroller, she already had a daughter there.
Natasha Gorbanevskaja tuli raskaana lastenvaunujen kanssa, hänellä oli jo tytär siellä.
Natasha Gorbanevskaya è arrivata incinta con una carrozzina, aveva già la figlia lì.
Natasha Gorbanevskaya bebek arabasıyla hamile olarak geldi, kızı zaten oradaydı.
И был Валера Дремлюга – простой рабочий парень.
And there was Valera Dremlyuga – a simple working guy.
Ja siellä oli Valera Dremljuga, yksinkertainen työmies.
Ve basit bir işçi olan Valera Dremlyuga vardı.
Мне кажется, что он был украинцем, я никогда об этом не задумывался.
|||||Ukrainian||||||thought about
It seems to me that he was Ukrainian, I never thought about it.
Luulen, että hän oli ukrainalainen, mutta en ole koskaan ajatellut asiaa.
Sanırım Ukraynalıydı, bunu hiç düşünmemiştim.
Советскую власть он ненавидел просто дико.
|power||hated||wildly
He hated the Soviet power just wildly.
Hän vihasi neuvostovaltaa aivan raa'asti.
Sovyet gücünden vahşice nefret ediyordu.
Он до этого уже сидел, он пытался убежать из Советского союза через финскую границу со своим братом.
|||||||escape|||||Finnish||||
He had already been in prison before, he tried to escape from the Soviet Union through the Finnish border with his brother.
Hän oli ollut vankilassa aiemminkin, hän oli yrittänyt paeta Neuvostoliitosta Suomen rajan kautta veljensä kanssa.
Daha önce de hapse girmiş, kardeşiyle birlikte Finlandiya sınırından geçerek Sovyetler Birliği'nden kaçmaya çalışmıştı.
Они знали, что финны возвращают всех, если они поймают, они сразу возвращают.
they|||Finns|return||||catch them|||return
They knew that the Finns return everyone, if they catch them, they immediately return them.
He tiesivät, että suomalaiset tuovat kaikki takaisin, jos he saavat yhden kiinni, he tuovat sen heti takaisin.
Sapevano che i finlandesi riportano tutti indietro, se ne prendono uno, lo riportano subito indietro.
Finlilerin herkesi geri getirdiğini biliyorlardı, birini yakalarlarsa hemen geri getiriyorlardı.
Но они надеялись быстренько перебраться в Швецию.
||hoped|quickly|move over||Sweden
But they hoped to quickly cross over to Sweden.
He toivoivat kuitenkin nopeaa siirtoa Ruotsiin.
Ancak İsveç'e hızlı bir geçiş yapmayı umuyorlardı.
О том, как любил советскую власть Влера Дремлюга и его брат – я не помню, как его имя – говорит такой маленький факт, что когда они перешли границу, там знаешь, есть контрольная полоса, то они на этой контрольной полосе, пардон, покакали.
|||||authority|Vlera Dremlyuga||||||||||||||||||crossed|||||control zone|border strip||||||border strip|excuse me|pooped
About how Vlera Dremlyuga and his brother – I don't remember his name – loved the Soviet power is a small fact that when they crossed the border, you know, there is a control strip, they, pardon, defecated on that control strip.
Kuinka paljon Vlera Dremljuga ja hänen veljensä - en muista hänen nimeään - rakastivat neuvostovaltaa, osoittaa niinkin pieni seikka, että kun he ylittivät rajan, tiedättehän, siellä on valvontakaistale, he kakkasivat tälle valvontakaistaleelle, anteeksi.
Vlera Dremlyuga ve kardeşinin -adını hatırlamıyorum- Sovyet iktidarını ne kadar sevdikleri, sınırı geçtiklerinde, biliyorsunuz, bir kontrol şeridi var, bu kontrol şeridine kaka yapmalarından anlaşılıyor, pardon.
Но дело в том, что им нужно было перелезть какие-то заборы и брат сломал ногу.
||||||||climb over|||fences|||broke|
But the thing is that they had to climb over some fences and the brother broke his leg.
Mutta heidän piti kiivetä aidan yli, ja veljeni mursi jalkansa.
Ama olay şu ki, bazı çitlere tırmanmaları gerekti ve kardeşim bacağını kırdı.
И их взяли.
And they were taken.
Ja heidät vietiin.
Ve alındılar.
Я уже не помню, сколько они сидели, отсидели, а вот потом Валера вышел протестовать, последнее, что я о нем знаю – он был в Америке, водил траки.
|||||||served time|||||went out||last||||||||||drove trucks|trucks
I don't remember how long they sat, served time, but then Valera went out to protest, the last I know about him - he was in America, driving trucks.
En muista, kuinka kauan he olivat vankilassa, ja sitten Valera tuli ulos protestoimaan, ja viimeinen asia, jonka tiedän hänestä, on se, että hän oli Amerikassa ajamassa traktoreita.
Hapiste ne kadar kaldıklarını hatırlamıyorum, sonra Valera protesto için dışarı çıktı, onun hakkında bildiğim son şey Amerika'da traktör kullandığıydı.
Это был единственный работяга.
||only|hard worker
He was the only worker.
Se oli ainoa työntekijä.
Tek işçi oydu.
Если говорить, все эти, Абрам Терц, Синявский, Даниэль – все были образованные люди.
|||||Tertz|Sinyavsky||||educated|
If we talk about it, all these, Abram Terz, Sinyavsky, Daniel - they were all educated people.
Jos sanotaan, että kaikki nämä, Abram Tertz, Sinjavski, Daniel - kaikki olivat koulutettuja ihmisiä.
Bütün bunlar, Abram Tertz, Sinyavsky, Daniel - hepsi eğitimli insanlardı.
Илья: Да, Макс, я в некотором смысле задал провокационный вопрос.
|||||certain sense|sense|asked|provocative|
Ilya: Yes, Max, in a certain sense I asked a provocative question.
Ilja: Niin, Max, esitin tavallaan provosoivan kysymyksen.
Ilya: Evet, Max, bir bakıma kışkırtıcı bir soru sordum.
Макс: Дело в том, что на определенном этапе, вот человек, который воспитан, что ты должен быть честным и так далее, и на определенном этапе у этого честного человека возникает простой вопрос.
||||||certain stage||||||||||||||||certain stage||||honest||arises|simple|
Max: The thing is, at a certain stage, here's a person who was brought up to be honest and so on, and at a certain stage this honest person has a simple question.
Max: Asia on niin, että tietyssä vaiheessa ihminen, joka on kasvatettu siihen, että on oltava rehellinen ja niin edelleen, ja tietyssä vaiheessa tämä rehellinen ihminen esittää yksinkertaisen kysymyksen.
Max: Il fatto è che a un certo punto, ecco una persona a cui è stato insegnato che bisogna essere onesti e così via, e a un certo punto quella persona onesta ha una semplice domanda.
Max: Mesele şu ki, belli bir aşamada, dürüst olmanız gerektiği ve benzeri şekilde yetiştirilmiş bir kişi var ve belli bir aşamada bu dürüst kişinin basit bir sorusu var.
Илья: Честный человек начинает думать.
|honest|||
Ilya: An honest person starts to think.
Ilja: Rehellinen mies alkaa ajatella.
Ilya: Dürüst bir adam düşünmeye başlar.
Макс: Думать.
Max: To think.
Он говорит: «Ну, а почему мне домой привозят гречку, лук.
|||||||bring to|buckwheat|
He says: "Well, why do they bring me buckwheat and onions at home?"
Hän sanoo: "No, miksi he tuovat minulle kotiin tattaria, sipulia.
"Peki, neden bana eve karabuğday, soğan getiriyorlar.
Я не говорю о каких-то там сверхтоварах, элементарные товары, все ж дефицит.
|||||||about excess goods|basic||||shortage
I'm not talking about some kind of super goods, basic goods are still in short supply.
En puhu mistään superhyödykkeistä, vaan perustavaroista on pulaa.
Süper mallardan bahsetmiyorum, temel mallar yetersiz.
Гречка – дефицит.
buckwheat shortage|shortage
Buckwheat is in short supply.
Tattaria on niukasti saatavilla.
Karabuğday az bulunuyor.
А почему мой товарищь…
|||comrade
And why is my friend...
Илья: Дефицит – означает в русском языке нехватку элементарных продуктов питания, что было реальностью каждого дня.
||means||||shortage|basic||food supplies|||reality|everyday life|day
Ilya: Deficit means in Russian a shortage of basic foodstuffs, which was a reality every day.
Ilja: Puute - tarkoittaa venäjäksi peruselintarvikkeiden puutetta, joka oli jokapäiväistä todellisuutta.
Ilya: Açık - Rusça'da temel gıda maddelerinde kıtlık anlamına gelir ki bu her günün gerçeğiydi.
Макс: Совершенно верно.
|absolutely|correctly
Max: That's right.
Max: Ehdottomasti.
Но у меня это все пошло не от антисоветизма.
|||||started|||anti-Soviet sentiment
But for me it all did not come from anti-Sovietism.
Mutta se ei tullut neuvostovastaisuudesta.
Ama bu Sovyet karşıtlığından kaynaklanmıyordu.
У меня это все пошло совершенно наоборот.
|||||completely|the other way around
For me, it all went exactly the opposite.
Minulle kävi täysin toisin päin.
Benim için tam tersi oldu.
От моей преданности коммунитической идее.
|my|loyalty|to the communist|
From my devotion to the communist idea.
omistautumisestani kommunistiselle aatteelle.
Dalla mia devozione all'idea comunista.
Komünist fikre olan bağlılığımdan.
Я когда работал в горкоме комсомола, у меня в кабинете висел плакат, слова Ленина: «Лучший способ отметить годовщину Октября – это выявить наши недостатки»
||||city committee|Komsomol|||||hung|poster||Lenin's words||way|celebrate|anniversary|October Revolution||identify||shortcomings
When I worked in the city committee of the Komsomol, I had a poster in my office with Lenin's words: "The best way to celebrate the anniversary of October is to identify our shortcomings."
Kun työskentelin kaupungin komsomolikomiteassa, toimistossani oli juliste, jossa luki Leninin sanat: "Paras tapa juhlia lokakuun vuosipäivää on paljastaa puutteet".
Quando lavoravo nel Comitato cittadino del Komsomol, avevo un poster nel mio ufficio con le parole di Lenin: "Il modo migliore per celebrare l'anniversario dell'Ottobre è quello di mettere a nudo le nostre mancanze".
Şehir Komsomol Komitesi'nde çalışırken ofisimde Lenin'in şu sözlerinin yazılı olduğu bir poster vardı: "Ekim'in yıldönümünü kutlamanın en iyi yolu eksikliklerimizi ortaya çıkarmaktır".
Илья: В каком же возрасте ты начал думать?
||||age|||
Ilya: At what age did you start to think?
Ilja: Minkä ikäisenä aloit ajatella?
Ilya: A che età ha iniziato a pensare?
Ilya: Düşünmeye kaç yaşında başladınız?
Макс: Я сейчас тебе скажу.
Max: I'll tell you right now.
Я тогда, я был уверен, что так оно и должно быть.
I then, I was sure that the way it should be.
Olin silloin varma, että niin sen piti olla.
Allora ero sicuro che fosse così che doveva andare.
O zamanlar, olması gerekenin bu olduğundan emindim.
Конечно, я понимаю, что все вокруг просто думали: «Это идиот.
Of course, I understand that everyone around was just thinking, “This is an idiot.
Ymmärrän tietenkin, että kaikki ympärilläni ajattelivat: "Tuo on idiootti.
Tabii ki etrafımdaki herkesin sadece "Bu bir aptal" diye düşündüğünü fark ettim.
Ну как же так, мальчику же уже не 17 лет» - уже 23-24 мне тогда было, но вот в университете мы жили, работали и так далее.
||||boy||||||||||||||||||
Well, how could this be, the boy is already not 17 years old" - I was already 23-24 at that time, but we lived in the university, worked, and so on.
No, miten se voi olla, poika ei ole enää 17-vuotias" - olin silloin jo 23-24-vuotias, mutta asuimme, työskentelimme ja niin edelleen yliopistossa.
Nasıl olur, çocuk artık 17 yaşında değil" - ben o zaman 23-24 yaşındaydım ama üniversitede yaşadık, çalıştık vs.
И у нас были, я не могу сказать идеальные отношения, все было, но вместе с тем, прежде, чем выгнать человека из комсомола и из университета вообще, комсомольское собрание, видимость демократии, поддержка друг-друга, помощь друг-другу.
||||||||perfect|relationships|||||||beforehand||expel||||||||Komsomol||the appearance||support, help|||||
And we had, I can't say ideal relationships, there was everything, but at the same time, before kicking a person out of the Komsomol and out of the university altogether, there was a Komsomol meeting, a semblance of democracy, support for one another, help for one another.
Ja meillä oli, en voi sanoa täydelliset suhteet, kaikki oli, mutta samaan aikaan, ennen kuin potkitaan henkilö ulos Komsomolista ja yliopistosta yleensä, Komsomolin kokous, demokratian näennäisyys, toistensa tukeminen, toistensa auttaminen.
Mükemmel ilişkilerimiz olduğunu söyleyemem, her şey öyleydi ama aynı zamanda, bir kişiyi Komsomol'dan ve genel olarak üniversiteden atmadan önce, bir Komsomol toplantısı, demokrasinin bir görünümü, birbirimizi desteklemek, birbirimize yardım etmek.
Человек человеку друг, товарищь и брат.
A person is a friend, comrade, and brother to another person.
Ihminen on ihmisen ystävä, toveri ja veli.
İnsan insanın dostu, yoldaşı ve kardeşidir.
Я восстал против бюрократии комсомольской, потому что я считал, что она разрушает коммунистическое будущее.
|rose||||||||||destroys|communist|
I rebelled against the Komsomol bureaucracy, because I believed that it was destroying the communist future.
Kapinoin komsomolibyrokratiaa vastaan, koska uskoin sen tuhoavan kommunistisen tulevaisuuden.
Komsomol bürokrasisine karşı isyan ettim çünkü komünist geleceği yok ettiğine inanıyordum.
А пришел я к антисоветизму когда я начал заниматься на философском факультете Уральского университета.
||||anti-Sovietism||||||philosophy department|faculty|Ural State|university
And I came to anti-Sovietism when I started studying at the Faculty of Philosophy of the Ural University.
Neuvostovastaisuuteen päädyin, kun aloin opiskella Uralin yliopiston filosofian laitoksella.
Ve Ural Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde okumaya başladığımda anti-Sovyetizme geldim.
У меня были абсолютно изумительные преподаватели.
||||amazing|teachers
I had absolutely amazing teachers.
Minulla oli aivan uskomattomia opettajia.
Kesinlikle harika öğretmenlerim vardı.
Они мне объясняли марксистско-ленинскую философию так, что я мог, не только я…
||explained to me|Marxist-Leninist|Leninist||||||||
They explained Marxist-Leninist philosophy to me in such a way that I could, not only I ...
He selittivät minulle marxilais-leniniläistä filosofiaa tavalla, jonka avulla pystyin, en vain minä...
Marksist-Leninist felsefeyi bana öyle bir şekilde açıkladılar ki, sadece ben değil...
Илья: Ты знаешь, я совсем недавно встретил женщину с Уральского… Вот она была завкафедры философии этого факультета.
|||||||||||||head of department|||
Ilya: You know, I just recently met a woman from the Urals ... Here she was the head of the philosophy department of this faculty.
Ilja: Tiedätkö, tapasin hiljattain erään Uralin naisen... Hän oli kyseisen tiedekunnan filosofian laitoksen johtaja.
Ilya: Sai, di recente ho incontrato una donna dell'Ural... Era la direttrice del dipartimento di filosofia di quella facoltà.
Ilya: Biliyor musun, geçenlerde Ural'dan bir kadınla tanıştım... O fakültenin felsefe bölümünün başkanıydı.
Она довольно молодая, ее зовут Надя.
|||||Nadia
She is quite young, her name is Nadia.
Hän on melko nuori, hänen nimensä on Nadia.
Oldukça genç, adı Nadia.
Оня подрабатывает в школе, в частной школе учителем.
she|works part-time||||private||
She works part-time at school, in a private school as a teacher.
Onya työskentelee osa-aikaisesti koulussa, julkisessa koulussa opettajana.
Onya bir devlet okulunda öğretmen olarak yarı zamanlı çalışıyor.
Она была, она сказала, завкафедрой какой-то там философии, но кончала она этот… Коган ее был учитель, ведь он и твой был учитель?
||||head of department||||||finished|||Kogan|||||||||
She was, she said, the head of a department of some kind of philosophy, but she was finishing this one ... Kogan was her teacher, after all he was yours too?
Hän oli kuulemma jonkin filosofian laitoksen johtaja, mutta hän valmistui tästä... Kogan oli hänen opettajansa, hän oli teidänkin opettajanne, eikö ollutkin?
Felsefe bölümü başkanıymış ama buradan mezun olmuş... Kogan onun hocasıydı, sizin de hocanızdı, değil mi?
Зовут ее Надя.
Her name is Nadya.
Hänen nimensä on Nadia.
Макс: Сколько ей лет?
Max: How old is she?
Илья: Ей?
Ilya: Her?
Лет 45.
Я не знаю ее фамилию
En tiedä hänen sukunimeään
Макс: Ну, не важно.
Max: Well, it doesn't matter.
Так что здесь, я не стал антисоветчиком пототоу что я встретил плохого секретаря обкома или плохого секретаря горкома.
||||||anti-Soviet activist|because||||||||||city committee
So here, I did not become an anti-Soviet because I met a bad secretary of the regional committee or a bad secretary of the city committee.
Minusta ei siis tullut neuvostovastaista sen vuoksi, että tapasin huonon aluekomitean tai kaupunkikomitean sihteerin.
Yani burada, bölge komitesinin kötü bir sekreteriyle ya da şehir komitesinin kötü bir sekreteriyle tanıştığım için Sovyet karşıtı olmadım.
Я, заканчивая философский факультет, был идейным антисоветчиком, я понял, что система не работает.
|graduating||||an ideological|an anti-Soviet||||||
When I graduated from the Faculty of Philosophy, I was an ideological anti-Soviet, I realized that the system did not work.
Olin ideologinen neuvostovastainen, kun valmistuin filosofisesta tiedekunnasta ja tajusin, että järjestelmä ei toiminut.
Felsefe Fakültesi'nden mezun olduğumda ideolojik bir Sovyet karşıtıydım, sistemin işlemediğini fark ettim.
Илья: Тебе довольно прилично уже было.
|||enough||
Ilya: You've already been quite decent.
Ilja: Olit jo aika kunnossa.
Ilya: Já eras bastante decente.
Ilya: Şimdiye kadar oldukça iyiydin.
Тебе было…
You were...
Sen...
Макс: Мне было… Я ужа закончил университет, философский факультет.
||||already||||
Max: I was... I already graduated from university, the philosophy faculty.
Max: Olin... Olin surkea valmistuessani yliopistosta, filosofian osastolta.
Max: Ben... Üniversiteden, felsefe bölümünden mezun olurken çok kötüydüm.
Уже после того, как я закончил высшие командные курсы военно-морского флота.
||||||advanced|command courses|||naval|
Already after I graduated from the highest command courses in the navy.
Se tapahtui sen jälkeen, kun olin valmistunut laivaston korkeimmalta komentajakurssilta.
Donanmanın en yüksek komuta kursunu bitirdikten sonraydı.
Илья: То есть тебе было лет…
Ilya: So, you were…
Ilja: Olit siis noin...
Ilya: Yani sen şu yaşlardaydın.
Макс: 35 лет мне было.
Max: I was 35 years old.
Max: 35 yaşındaydım.
Илья: Не такое раннее я бы сказал прозревание.
|||early||||realization
Ilya: I wouldn't call it an early enlightenment.
Ilja: En sanoisi, että se oli kovin aikainen oivallus.
Ilya: Direi che non è un'epifania così precoce.
Ilya: O kadar erken bir aydınlanma değil diyebilirim.
Макс: Дело в том, что когда ты уходишь в море на пол-года, то у тебя не установка о том, какая советская власть, у тебя совершенно другие установки.
|||||||||||||||||beliefs||that||||||||beliefs
Max: The thing is, when you go out to sea for six months, you don't have any setting about the Soviet power, you have completely different settings.
Max: Asia on niin, että kun lähtee puoleksi vuodeksi merelle, ei ole mitään käsitystä siitä, millaista Neuvostoliiton valta on, vaan asenne on täysin erilainen.
Max: Il fatto è che quando si va in mare per mezzo anno, non si ha un atteggiamento su cosa sia il potere sovietico, ma un atteggiamento completamente diverso.
Max: A questão é que, quando se vai para o mar durante meio ano, não se tem uma atitude sobre como é o governo soviético, tem-se uma atitude completamente diferente.
Max: Mesele şu ki, yarım yıllığına denize açıldığınızda, Sovyet iktidarının nasıl bir şey olduğuna dair bir tutumunuz olmuyor, tamamen farklı bir tutumunuz oluyor.
И в море этя жизнь – это совершенно другая планета, абсолютно другая планета.
|||this|||||planet|||
And at sea this life – it's a completely different planet, absolutely another planet.
Ja meressä tämä elämä on aivan eri planeetta, aivan eri planeetta.
E nel mare, questa vita è un pianeta completamente diverso, un pianeta completamente diverso.
Ve denizde, bu yaşam tamamen farklı bir gezegen, tamamen farklı bir gezegen.
И ты знаешь, что вот секретарь обкома – это такой-то, или секретарь этот – козел и так далее.
||||||regional committee|||||||jerk|||
And you know that the secretary of the regional committee is such-and-such, or that this secretary is a fool, and so on.
Ja tiedätte, että tässä on aluekomitean sihteeri - tämä on niin ja näin, tai tämä sihteeri on vuohi ja niin edelleen.
E sapete che questo è il segretario del comitato regionale - questo è così e così, o questo segretario è una capra, e così via.
Bölge komitesinin sekreterinin şu olduğunu biliyorsunuz - bu falanca, ya da bu sekreter bir keçi, vs.
Ты не думаешь о том, что советская власть плохая, а ты думаешь о том, как бы тебе сделать, чтобы люди, от тебя зависящие, в твоем подчинении, чтоб их жизнь была легче.
||||||||||||||||||||||who depend (on you)|||under your authority|||||
You don't think about the fact that the Soviet government is bad; you think about how to make life easier for the people who depend on you, who are under your command.
Et ajattele, että neuvostohallinto on huono, vaan mietit, miten voit helpottaa niiden ihmisten elämää, jotka ovat riippuvaisia sinusta ja jotka ovat sinun vastuullasi.
Non si pensa al fatto che il regime sovietico sia cattivo, si pensa a come rendere più facile la vita delle persone che dipendono da voi, sotto la vostra responsabilità.
Sovyet rejiminin kötü olduğunu düşünmezsiniz, size bağlı olan, sizin sorumluluğunuzdaki insanların hayatlarını nasıl kolaylaştırabileceğinizi düşünürsünüz.
Ты уже приходишь куда-то, если я прихожу как Макс, я могу с кем-то поссориться, а если я прихожу как второй помощник капитана и за мною стоит 104 человека экипажа, я уже должен находить общий язык.
||arrive|||||arrive||||||||to argue|||||||assistant|||||||crew||||find common ground|common ground|
You already go somewhere, if I come as Max, I can argue with someone, but if I come as the second assistant captain with 104 crew members behind me, I already have to find common ground.
Tulet jo jonnekin, jos tulen Maxina, voin riidellä jonkun kanssa, ja jos tulen kapteenin kakkosperämiehenä ja minulla on 104 hengen miehistö takanani, minun on jo löydettävä yhteinen sävel.
Se vengo come Max, posso litigare con qualcuno, mentre se vengo come secondo ufficiale del capitano e ho 104 membri dell'equipaggio dietro di me, devo già trovare un terreno comune.
Zaten bir yere geliyorsunuz, Max olarak gelirsem biriyle kavga edebilirim, kaptanın ikinci kaptanı olarak gelirsem ve arkamda 104 mürettebat varsa zaten ortak bir zemin bulmak zorundayım.
Потому что, ну ладно, я начну ссориться, а люди пока будут без зарплаты.
|||||will start|argue||||||salaries
Because, well, okay, I'll start a fight, and people will be without salaries for now.
Koska, okei, minä alan taistella, ja ihmiset jäävät sillä välin ilman palkkaa.
Çünkü, tamam, savaşmaya başlayacağım ve bu arada insanlar maaş çekinden mahrum kalacak.
То есть здесь, так сказать, жизненные установки все абсолютно менялись.
|||||life-related|attitudes|||changed
That is to say, here, so to speak, the life settings have absolutely changed.
Täällä niin sanotusti elämänasenteet muuttuivat täysin.
Qui, per così dire, gli atteggiamenti di vita stavano tutti assolutamente cambiando.
Yani burada, tabiri caizse, yaşam tutumlarının hepsi kesinlikle değişiyordu.
И если сначала, до высших командных курсов, я писал фельетоны, мне били окна и так далее и тому подобное, то морская жизнь все это резко изменила.
||||before reaching the highest|command||||satirical articles|||||||||||||||dramatically|changed it
And if at first, before the higher command courses, I was writing feuilletons, I got my windows smashed and so on and so forth, then the sea life changed all that sharply.
Ja vaikka aluksi, ennen ylempien komentajien kursseja, kirjoitin feuilletoneja, ikkunoitani rikottiin ja niin edelleen ja niin edelleen, merivoimien elämä muutti kaiken tämän dramaattisesti.
E mentre all'inizio, prima dei corsi di comando superiore, scrivevo feuilleton, facevo rompere le finestre e così via, la vita di marina cambiò drasticamente tutto questo.
Ve ilk başlarda, yüksek komutanlık kurslarından önce, mektuplar yazarken, camlarımı kırdırırken ve benzeri şeyler yaparken, denizcilik hayatı tüm bunları dramatik bir şekilde değiştirdi.
Резко изменила.
Changed it sharply.
Aniden değişti.
Но, приезжая с моря в Свердловск, причем мне дали, чтобы я мог приезжать сдавать экзамены в любое время.
|arriving||||Sverdlovsk|and moreover||||||arrive|take exams|exams|||
But, when coming from the sea to Sverdlovsk, they allowed me to come and take exams at any time.
Mutta kun tulin mereltä Sverdlovskiin, ja minulle annettiin, että voin tulla kokeisiin milloin tahansa.
Ma, venendo dal mare a Sverdlovsk, mi è stato detto che potevo venire a sostenere gli esami in qualsiasi momento.
Ama denizden Sverdlovsk'a gelirken bana istediğim zaman sınavlara girebileceğim söylendi.
Илья: Ты заочно учился?
||part-time|
Ilya: Did you study by correspondence?
Ilja: Olitko kirjeenvaihtoopiskelija?
Ilya: Yazışmalı öğrenci miydiniz?
Макс: Заочно, да.
|remotely|
Max: Yes, by correspondence.
Max: Gıyabında, evet.
Илья: Заочно – значит не постоянно посещая…
||||constantly|attending
Ilya: In absentia means not constantly visiting ...
Ilja: Kirjeenvaihto tarkoittaa sitä, että ei ole jatkuvasti läsnä....
Ilya: Yazışmalar, sürekli olarak...
Макс: Не постоянно.
||constantly
Max: Not all the time.
Max: Her zaman değil.
Но я старался приезжать на сессии, потому что у нас была изумительная группа, мы просто балдели друг от друга, обменивались.
||tried|||sessions||||||amazing||||had a great time||||enjoyed
Aber ich habe versucht, zu den Sitzungen zu kommen, weil wir eine tolle Gruppe hatten, wir waren einfach verrückt nacheinander und haben uns ausgetauscht.
But I tried to come to the sessions, because we had an amazing group, we just went crazy with each other, exchanged.
Yritin kuitenkin tulla istuntoihin, koska meillä oli mahtava ryhmä, hemmottelimme toisiamme ja vaihdoimme kuulumisia.
Ama seanslara gelmeye çalıştım çünkü harika bir grubumuz vardı, birbirimizi şımartıyor, fikir alışverişinde bulunuyorduk.
И я никогда не забуду, когда мы закончили философский факультет, один был преподавателем Челябинского политеха, один был майор Советской армии, другой был секретарь обкома комсомола в Волгограде, и начали говорить кто кем бы хотел быть.
|||||||graduated|||||teacher|Chelyabinsk Polytechnic|polytechnic institute|||major||||||regional committee|Komsomol secretary||in Volgograd||||||||
And I will never forget when we graduated from the Faculty of Philosophy, one was a teacher at the Chelyabinsk Polytechnic Institute, one was a major in the Soviet Army, the other was the secretary of the regional Komsomol committee in Volgograd, and they began to say who would like to be.
En koskaan unohda, kun valmistuimme filosofisesta tiedekunnasta, toinen oli opettaja Tšeljabinskin polyteknillisessä oppilaitoksessa, toinen oli majuri neuvostoarmeijassa, toinen Komsomolin aluekomitean sihteeri Volgogradissa, ja aloimme puhua siitä, kuka halusi olla mitä.
Hiç unutmam, Felsefe Fakültesi'nden mezun olduğumuzda, biri Çelyabinsk Politeknik'te öğretmendi, biri Sovyet Ordusu'nda binbaşıydı, diğeri Volgograd'daki Komsomol'un bölge komitesinin sekreteriydi ve kimin ne olmak istediği hakkında konuşmaya başladık.
И я сказал: «Ребятя, если б я был бы членом партии и русским, я бы стал генсеком» И они все ржали.
|||guys||||||member|||||||the general secretary||||laughed
And I said: "Guys, if I were a member of the party and a Russian, I would become the general secretary" And they all laughed.
Ja minä sanoin: "Ja he kaikki nauroivat.
Ben de "Çocuklar, parti üyesi ve Rus olsaydım Genel Sekreter olurdum" dedim ve hepsi güldü.