×

Nós usamos os cookies para ajudar a melhorar o LingQ. Ao visitar o site, você concorda com a nossa política de cookies.

image

Esperanta Retradio 2020, Virinoj en muziko (20)

Virinoj en muziko (20)

Teodora Ginés (1530 - 1598) estas muzikistino de la XVI-a jarcento. Ŝi estas unu el la unuaj konataj komponistoj de Ameriko. Krome, ŝi estas konsiderata la aŭtorino de la plej malnova dokumento de folklora muziko de Kubo. Teodora loĝis en la insulo Hispanio, la hodiaŭa Dominika Respubliko.

Ŝi estis sklavino de afrika deveno, kiu atingis sian liberecon danke al sia rimarkinda muzika kapablo.

En tiu epoko pro la malfeliĉo sur la Dominika insulo, multaj dominikanoj elmigris al najbaraj landoj. Teodora, kune kun sia fratino, la kantistino Mikaela, forlasis la insulon per boato el Puerto Plata, al la najbara Kubo.

Tiam la kunfandiĝo de la latina kaj la afrika muzikoj estis pli kaj pli grava kaj rimarkinda en la latina Ameriko.

En Kubo la fratinoj per siaj kantoj akiris rapidan popularecon. Eĉ iliaj talentoj vekis tiel la atenton, ke ambaŭ estis dungitaj por partopreni la orkestron de la Katedralo de Santiago de Kubo: Mikaela kiel violonisto kaj Teodora ludanta la bandola (kordinstrumento iom pli malgranda ol guitaro).

Dum la kolonia epoko en Kubo, pro la malabundeco de profesiaj muzikistoj, sklavoj aŭ eksaj sklavoj estis alvokitaj por partopreni en la preĝejaj korusoj kaj orkestroj.

En tiu orkestro ili estis kune al Jacome Viceira, portugala klarnetisto, kaj la violonisto Pedro Almaza el Malago. Venis tempo kiam la grupo disiĝis. Do Teodora kaj sia fratino daŭris kantante sendepende kaj famiĝis pro siaj kantoj.

Al Teodora oni atribuas la aŭtorecon de la klasika kaj fama kanto “Son'de la Má Teodora", verkita ĉirkaŭ la jaro 1562. Aliaj situigas la daton proksime al 1580.

Ĉi tiu kanto estis transskribita de Laureano Fuentes Matons, en lia libro “La artoj en Santiago de Kubo”, eldonita en 1893. Matons konkludis, ke la “Son'de la Má Teodora" estis la unua ‘Son' en la historio. Do, kun ĝi naskiĝis tiu ĝenro.

La ‘Son' estas kuba tradicia muzika ĝenro, origine de la orienta kuba regiono, kiu gajnis grandan popularecon ĝis hodiaŭ. Ĉi tiu kanto jam havis la karakterizajn elementojn de la moderna kuba popola muziko: pinĉita baso kaj sinkopaj ritmoj kun konstantaj ŝanĝoj de 2-3 tempoj en unu mezuro. Krome la kantoteksto estas kantita en tipa kanto - responda formulo:

Kie estas panj´ Teodora?

Fendante la lignon estas!

…per stango kaj bandolo?

Fendante la lignon estas!

Kie (ŝi) estas, kiun mi ne vidas?

Fendante la lignon estas!

Laureano Fuentes Matons aldonis "ŝi estas la unua muzik-famulo de la insulo de Kubo", kio estas granda merito en lando kie muziko kaj muzikistoj estas distingaj elementoj de kulturo . Kelkaj historiistoj dubas pri la aŭtoreco de Teodora kaj opinias, ke tiu peco estis komponita poste en ŝia tributo, kaj ne de ŝi.

Ankaŭ en 1971 la esploristo Alberto Muguercia pridubas tion, ke tiu kanto estus la unua ‘Son'. Li argumentas, ke la instrumentoj uzataj en tiu kuba ĝenro ne ekzistis en 1562.

Povas okazi, ke ambaŭ konsideroj enhavas elementojn de vero. Eble tiu komponaĵo de Teodora ne povus esti aŭdita aŭ identigita kiel ‘Son' en la XIX-a aŭ XX-a jarcento, kvankam ĝi enhavis la ĝermon, la radikon de la estonta ĝenro kiel oni konas ĝin nun. Ĉiukaze Teodora eniris en la historion de la kuba muziko, ĉar preter la detaloj pri ŝia vivo kaj verko, la tradicio donis al ŝi sian aprobon.

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Virinoj en muziko (20) Women|in|music Женщины в музыке (20) Women in music (20)

Teodora Ginés (1530 - 1598) estas muzikistino de la XVI-a jarcento. Theodora|Ginés|is|musician|of|the|||century Teodora Ginés (1530 - 1598) is a musician of the 16th century. Ŝi estas unu el la unuaj konataj komponistoj de Ameriko. She|is|one|of|the|first|known|composers|of|America She is one of the first known composers from America. Krome, ŝi estas konsiderata la aŭtorino de la plej malnova dokumento de folklora muziko de Kubo. Moreover|she|is|considered|the|author|of|the|most|oldest|document|of|folk|music|of|Cuba Additionally, she is considered the author of the oldest document of folk music from Cuba. Teodora loĝis en la insulo Hispanio, la hodiaŭa Dominika Respubliko. Theodora|lived|in|the|island|Spain|the|today's|Dominican|Republic Teodora lived on the island of Hispaniola, today's Dominican Republic.

Ŝi estis sklavino de afrika deveno, kiu atingis sian liberecon danke al sia rimarkinda muzika kapablo. She|was|slave|of|African|descent|who|achieved|her|freedom|thanks|to|her|remarkable|musical|ability She was a slave of African descent who gained her freedom thanks to her remarkable musical talent.

En tiu epoko pro la malfeliĉo sur la Dominika insulo, multaj dominikanoj elmigris al najbaraj landoj. In|that|era|due to|the|misfortune|on|the|Dominican|island|many|Dominicans|emigrated|to|neighboring|countries During that time, due to the misfortunes on the Dominican island, many Dominicans emigrated to neighboring countries. Teodora, kune kun sia fratino, la kantistino Mikaela, forlasis la insulon per boato el Puerto Plata, al la najbara Kubo. Theodora|together|with|her|sister|the|singer|Mikaela|left|the|island|by|boat|from|Puerto|Plata|to|the|neighboring|Cuba Teodora, along with her sister, the singer Mikaela, left the island by boat from Puerto Plata to neighboring Cuba.

Tiam la kunfandiĝo de la latina kaj la afrika muzikoj estis pli kaj pli grava kaj rimarkinda en la latina Ameriko. Then|the|fusion|of|the|Latin|and|the|African|musics|was|more|and|more|important|and|remarkable|in|the|Latin|America At that time, the merging of Latin and African music was becoming increasingly important and remarkable in Latin America.

En Kubo la fratinoj per siaj kantoj akiris rapidan popularecon. In|Cuba|the|sisters|by|their|songs|gained|rapid|popularity In Cuba, the sisters quickly gained popularity with their songs. Eĉ iliaj talentoj vekis tiel la atenton, ke ambaŭ estis dungitaj por partopreni la orkestron de la Katedralo de Santiago de Kubo: Mikaela kiel violonisto kaj Teodora ludanta la bandola (kordinstrumento iom pli malgranda ol guitaro). Even|their|talents|attracted|so|the|attention|that|both|were|hired|to|participate|the|orchestra|of|the|Cathedral|of|Santiago|of|Cuba|Mikaela|as|violinist|and|Teodora|playing|the|bandola|(string instrument|somewhat|more|smaller|than|guitar) Even their talents attracted so much attention that both were hired to participate in the orchestra of the Cathedral of Santiago de Cuba: Mikaela as a violinist and Teodora playing the bandola (a string instrument slightly smaller than a guitar).

Dum la kolonia epoko en Kubo, pro la malabundeco de profesiaj muzikistoj, sklavoj aŭ eksaj sklavoj estis alvokitaj por partopreni en la preĝejaj korusoj kaj orkestroj. During|the|colonial|era|in|Cuba|due to|the|scarcity|of|professional|musicians|slaves|or|former||were|called|to|participate|in|the|church|choirs|and|orchestras During the colonial era in Cuba, due to the scarcity of professional musicians, slaves or former slaves were called to participate in church choirs and orchestras.

En tiu orkestro ili estis kune al Jacome Viceira, portugala klarnetisto, kaj la violonisto Pedro Almaza el Malago. In|that|orchestra|they|were||with|Jacome|Viceira|Portuguese|clarinetist|and|the|violinist|Pedro|Almaza|from|Malaga In that orchestra, they were together with Jacome Viceira, a Portuguese clarinetist, and the violinist Pedro Almaza from Malaga. Venis tempo kiam la grupo disiĝis. There came|time|when|the|group|separated There came a time when the group disbanded. Do Teodora kaj sia fratino daŭris kantante sendepende kaj famiĝis pro siaj kantoj. Then|Teodora|and|her|sister|continued|singing|independently|and|became famous|for|their|songs So Teodora and her sister continued singing independently and became famous for their songs.

Al Teodora oni atribuas la aŭtorecon de la klasika kaj fama kanto “Son'de la Má Teodora", verkita ĉirkaŭ la jaro 1562. To|Teodora|one||the|authorship|of|the|classical|and|famous|song|Son of|the|Má|Teodora|written|around|the|year The authorship of the classic and famous song “Son'de la Má Teodora" is attributed to Teodora, written around the year 1562. Aliaj situigas la daton proksime al 1580. Others|place|the|date|close|to Others place the date closer to 1580.

Ĉi tiu kanto estis transskribita de Laureano Fuentes Matons, en lia libro “La artoj en Santiago de Kubo”, eldonita en 1893. This|song|was transcribed|by|Laureano Fuentes Matons|in||||in|||||in||||| This song was transcribed by Laureano Fuentes Matons, in his book “The Arts in Santiago de Cuba”, published in 1893. Matons konkludis, ke la “Son'de la Má Teodora" estis la unua ‘Son' en la historio. Matons|concluded|that|the|Son of|the|Má|Teodora|was|the|first|'Son'|in|the|history Matons concluded that the “Son'de la Má Teodora" was the first ‘Son' in history. Do, kun ĝi naskiĝis tiu ĝenro. So|with|it|was born|that|genre Thus, this genre was born with it.

La ‘Son' estas kuba tradicia muzika ĝenro, origine de la orienta kuba regiono, kiu gajnis grandan popularecon ĝis hodiaŭ. The|'Son'|is|Cuban|traditional|musical|genre|originally|from|the|eastern|Cuban|region|which|gained||popularity|until|today The 'Son' is a traditional Cuban music genre, originally from the eastern Cuban region, which has gained great popularity to this day. Ĉi tiu kanto jam havis la karakterizajn elementojn de la moderna kuba popola muziko: pinĉita baso kaj sinkopaj ritmoj kun konstantaj ŝanĝoj de 2-3 tempoj en unu mezuro. This|song|already|had|the|characteristic|elements|of|modern|modern|Cuban|pop|folk|pinched|bass||syncopated|rhythms|with|constant|changes|of|2-3|in|one|measure| This song already had the characteristic elements of modern Cuban folk music: plucked bass and syncopated rhythms with constant changes of 2-3 beats in one measure. Krome la kantoteksto estas kantita en tipa kanto - responda formulo: Moreover|the|lyrics|is|sung|in|typical|song|response|formula Moreover, the lyrics are sung in a typical call-and-response format:

Kie estas panj´ Teodora? Where|is|bread|Teodora Where is Panj' Teodora?

Fendante la lignon estas! Splitting|the|wood|is Splitting the wood is!

…per stango kaj bandolo? by|pole|and|band ...with a stick and a band?

Fendante la lignon estas! Splitting|the|wood|is Splitting the wood is!

Kie (ŝi) estas, kiun mi ne vidas? Where|she|is|whom|I|not|see Where is (she) that I do not see?

Fendante la lignon estas! Splitting|the|wood|is Splitting the wood is!

Laureano Fuentes Matons aldonis "ŝi estas la unua muzik-famulo de la insulo de Kubo", kio estas granda merito en lando kie muziko kaj muzikistoj estas distingaj elementoj de kulturo . Laureano|Fuentes|Matons|added|she|is|the|first|||of|the|island|of|Cuba|which|is|great|merit|in|country|where|music|and|musicians|are|distinguished|elements|of|culture Laureano Fuentes Matons added "she is the first music celebrity of the island of Cuba," which is a great merit in a country where music and musicians are distinguished elements of culture. Kelkaj historiistoj dubas pri la aŭtoreco de Teodora kaj opinias, ke tiu peco estis komponita poste en ŝia tributo, kaj ne de ŝi. Some|historians|doubt|about|the|authorship|of|Theodora|and|believe|that|that|piece|was|composed|later|in|her|tribute|and|not|by|her Some historians doubt the authorship of Teodora and believe that this piece was composed later in her tribute, and not by her.

Ankaŭ en 1971 la esploristo Alberto Muguercia pridubas tion, ke tiu kanto estus la unua ‘Son'. Also|in|the|researcher|Alberto|Muguercia|questions|that|that|that|song|would be|the|first|'Son' Also in 1971, the researcher Alberto Muguercia questions whether this song would be the first 'Son'. Li argumentas, ke la instrumentoj uzataj en tiu kuba ĝenro ne ekzistis en 1562. He|argues|that|the|instruments|used|in|that|Cuban|genre|not|existed|in He argues that the instruments used in that Cuban genre did not exist in 1562.

Povas okazi, ke ambaŭ konsideroj enhavas elementojn de vero. It may|happen|that|both|considerations|contain|elements|of|truth It may be that both considerations contain elements of truth. Eble tiu komponaĵo de Teodora ne povus esti aŭdita aŭ identigita kiel ‘Son' en la XIX-a aŭ XX-a jarcento, kvankam ĝi enhavis la ĝermon, la radikon de la estonta ĝenro kiel oni konas ĝin nun. Maybe|that|composition|by|Teodora|not|could|be|heard|or|identified|as|'Son'|in|the|||or|||century|although|it|contained|the|germ|the|root|of|the|future|genre|as|one|knows|it|now Perhaps this composition by Teodora could not be heard or identified as 'Son' in the 19th or 20th century, although it contained the germ, the root of the future genre as it is known now. Ĉiukaze Teodora eniris en la historion de la kuba muziko, ĉar preter la detaloj pri ŝia vivo kaj verko, la tradicio donis al ŝi sian aprobon. In any case|Teodora|entered|into|the|history|of|the|Cuban|music|because|beyond|the|details|about|her|life|and|work|the|tradition|gave|to|her|its|approval In any case, Teodora entered the history of Cuban music, because beyond the details of her life and work, tradition gave her its approval.

SENT_CWT:AFkKFwvL=5.94 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=3.15 en:AFkKFwvL openai.2025-01-22 ai_request(all=44 err=0.00%) translation(all=36 err=0.00%) cwt(all=533 err=4.69%)