Comece a aprender esta lição agora

Studium w szkarłacie Arthur Conan Doyle, 8

8

Część druga, w krainie świętych.

Rozdział pierwszy, na słonej pustyni.

Środkową część rozległych obszarów Ameryki Północnej zajmuje wielka,

przerażająca pustynia, która przez szereg lat stanowiła nieprzebytą zaporę

powstrzymującą pochód cywilizacji. Od Sierra Nevada do Nebraska,

od rzeki Yellowstone na północy do rzeki Colorado na południu panuje

wszechwładnie pustka i milczenie. Przyroda nie jest jednostajna na tej

ponurej przestrzeni. Wznoszą się tu wysokie góry o pokrytych

śniegiem szczytach, są ciemne, smętne doliny.

Wartkie potoki torują sobie drogę przez ciasne wąwozy, to znów ciągną się

bezbrzeżne równiny. W zimie pokryte śnieżnym całunem,

a latem zasłane grubą, szarą warstwą solnego pyłu.

Wszędzie jednakże wyciśnięte to samo niegościnne piętno bezpłodności i nędzy.

Ta kraina rozpaczy nie ma stałych mieszkańców.

Od czasu do czasu przebiega ją tylko gromada czerwonoskórych pałnisów

szukając nowych terenów do polowania, lecz najśmielsi z odważnych cieszą się,

gdy znikną im z oczu te okropne obrazy, a oni znajdą się znów wśród swoich

rozległych łąk. Myszołów przecinający szybkim lotem

powietrze, ociężały niedźwiedź szukający wśród urwisk skalistych pożywienia,

oto jedyni mieszkańcy tej pustyni. Na całym świecie nie ma smutniejszego

krajobrazu niż ten, który roztacza się z północnego stoku Sierra Blanco.

Jak okiem sięgnąć ciągnie się płaszczyzna zasłana jakby wielkimi płatami soli,

poprzecinana skarłowaciałymi zaroślami. Na krańcu widnokręgu wznosi się łańcuch

gór, które rozdzierają obłoki swymi nagimi zaśnieżonymi szczytami.

Na tym rozległym obszarze ustało wszelkie życie.

Nigdy ptak nie szybuje pod stalowym sklepieniem nieba, żadna żywa istota

nie porusza się na martwej szarej ziemi. Ponad wszystkim góruje bezwzględne

milczenie. Największe wytężenie słuchu nie pochwyci

śladu dźwięku wśród tej potężnej pustyni.

Wszędzie cisza. Nic oprócz ścinającej lodem serce

ciszy. Czy naprawdę można twierdzić,

że na tym rozległym obszarze nie ma śladów istnienia żywych stworzeń?

Kto z wysokości Sierra Blanco spojrzy na równinę, ten dostrzeże szlak wijący się

wśród pustyni i niknący w dali. Wyżłobiły na nim bruzdy, nieliczne koła.

Wydeptały ślady stopy licznych awanturników.

Tu i ówdzie lśnią w słońcu jakieś białe przedmioty i odcinają się jaskrawo od

szarej warstwy pyłu solnego. To kości i szkielety.

Jedne wielkie, grube, inne znacznie mniejsze, delikatniejsze.

Pierwsze to szczątki zwierzęce, drugie ludzkie.

Na przestrzeni 1500 mil ciągnie się ta karawana szkieletów, rozwsiane kościotrupy

tych, którzy padli na szlaku. W dniu 4 maja 1847 roku samotny

podróżnik patrzył ze szczytu na ten rozpaczliwy krajobraz.

Wyglądał jak duch pokutujący wśród tej pustki.

Trudno było określić jego wiek. Czy bliższy był czterdziestki,

czy też sześćdziesiątki. Twarz miał wychudłą, rysy ostre,

a pożółkła skóra, suche niby pergamin, przylegała do wystających kości.

Srebrne pasma przewijały się w gęstej, ciemnej czuprynie i rozczochranej brodzie.

Oczy głęboko zapadłe gorzały nienaturalnym blaskiem.

Dłoń zaciśnięta na strzelbie mogła uchodzić za dłoń szkieletu.

Opierał się na broni, nie mogąc widocznie się utrzymać, chociaż wysoki wzrost i

barczysta postać wskazywały na męską siłę.

Lecz zapadnięta twarz, zbyt szerokie ubranie, obwisły na wychudzonej postaci

wskazywały na zbyt jasno przyczynę tego nędznego wyglądu.

Człowiek ten umierał. Umierał z głodu i pragnienia.

Umiera. Z trudnością zeszedł do wąwozu,

z większym mozołem wdrapał się na wzgórze w nadziei daremnej niestety,

że tam znajdzie jakiś ślad wody. Ale teraz przed jego wzrokiem rozciągała

się tylko wielka równina solna, a w dali grzbiety groźnego łańcucha

gór. Nigdzie znaku rośliny ani drzewa,

które wskazywało by istnienie źródła lub jakiejś kałuży.

Daremnie wodził błędnym okiem dookoła, zwracał wzrok to na północ, to na wschód,

to na zachód. Zrozumiał, że nadszedł koniec,

że tu kres jego wędrówki i że skona tu, na tej nagiej skale.

Dlaczego nie? Wszystko jedno, czy tu, teraz,

czy za lat dwadzieścia w wygodnym łóżku.

Szepnął, siadając pod osłoną olbrzymiego głazu.

Zanim usiadł, rzucił na ziemię swoją niepotrzebną broń, złożył duży tłumok

związany szarym szalem. Dźwigał go na prawym ramieniu,

a był widocznie za ciężki na jego siły, gdyż opuścił go zbyt gwałtownie na

ziemię. W tejże chwili z wnętrza szarego

zawiniątka odezwał się żałosny okrzyk i wysunęła się drobna, wylękła twarzyczka

dziecięca, w której jaśniały wielkie piwne oczęta, a po niej maleńkie,

pulchne, zaciśnięte piąstki. Uderzyłeś mnie.

Odezwał się dziecięcy głos tonem wyrzutu.

O Boże! Odparł zmieszany mężczyzna.

To nieumyślnie. Mówiąc to, odwinął szary szal i wydobył

z niego pięcioletnią może dziewczynkę. Ładne trzewiczki, zgrabna różowa

sukienka i biały fartuszek wskazywały, że ubierała ją troskliwa matka.

Dziecko było blade i znużone, ale zaokrąglone ręce i łydki świadczyły,

że nie przecierpiało tyle, co jego towarzysz.

Boli Cię jeszcze? spytał z niepokojem, widząc,

że dziewczynka pociera tył głowy, okryty bujnymi, jasnymi jak jedwab,

miękkimi kędziorami. Kocałuj mnie tu, to się zagoi.

I odparła z całą powagą, wskazując o bolałe miejsce.

Mama zawsze tak robi. A gdzie mama?

Odeszła. Myślę, że niedługo znów ją zobaczysz.

Odeszła? Rzekła dziewczynka.

Jakie to dziwne, że się ze mną nie pożegnała.

Zawsze się żegnała, choćby tylko poszła do cioci na herbatę,

a teraz to już nie ma jej trzy dni. Słuchaj, tak mi się chce pić.

Nie ma wody? Chce mi się jeść.

Daj mi coś do jedzenia. Nie mam nic, kochanie.

Musisz być jeszcze trochę cierpliwa, a, a potem już Ci będzie dobrze.

Oprzyj główkę o moje ramię. O, tak.

Będzie Ci wygodniej. Niełatwo to mówić, gdy język suchy jak skóra,

ale wolę Ci już powiedzieć wszystko. Co Ty tam masz?

O, jakie to ładne, jakie to śliczne.

Zawołało dziecko radośnie, pokazując mu dwa kawałki miki i skrząca się w słońcu.

Jak wrócimy do domu, dam to braciszkowi Bobowi.

Ujrzysz niedługo ładniejsze rzeczy, szepnął mężczyzna.

Poczekaj trochę, ale chciałem Ci powiedzieć, czy pamiętasz, jak minęliśmy rzekę?

O, tak. A więc liczmy, liczmy, liczmy.

Liczyliśmy, że znajdziemy nie za długo drugą rzekę, ale pomyliliśmy się.

Kompas czy mapa wskazały nam złą drogę, nie wiem i nie znaleźliśmy rzeki.

Nasza woda wyczerpała się, zostało kilka kropel dla Ciebie i, i.

I nie mogłeś się umyć? Przerwała dziewczynka poważnie,

spoglądając na jego okrytą kurzem twarz. Tak, ani napić.

A potem umarł najpierw Pan Bender, a potem Indianin Pete i Pani McGregor i

Johnny Holmes i w końcu, kochanie, Twoja mama.

To mama także umarła? Krzyknęło dziecku, wtuliło buzię w

twartuszek i rozszlochało się żałośnie. Tak, umarli wszyscy, prócz mnie i Ciebie.

Potem myślałem, że znajdziemy wodę w tych stronach.

Wziąłem Cię na plecy i powębrowaliśmy, ale zawiodła mnie nadzieja.

Teraz nie mamy już chyba czego się spodziewać.

To może i my umrzemy, co? Spytało dziecko przerywając nagle płacz

i zwracając do towarzysza zalaną łzami twarzyczkę.

Tak, dziecko moje, tak mi się zdaje. Dlaczegoś mi tego od razu nie powiedział?

spytała śmiejąc się radośnie. Tak mnie przestraszyłeś?

Przecież jak umrzemy, to będziemy znów razem z mamusią.

Tak, kochanie, Ty pójdziesz do mamusi. I Ty także.

Ale ja już jej powiem jak iść. Ty był dla mnie dobry.

Wiesz, założę się z Tobą, że będzie czekała na nas we drzwiach nieba

z wielkim dzbankiem wody i z koszyczkiem gorących placków gryczanych.

Obsmażonych z obu stron, wiesz? Takich jak Bob i ja bardzo lubimy.

A jak to długo jeszcze potrwa? Nie wiem.

Pewnie niedługo. Mężczyzna skierował wzrok w północną

stronę widnokręgu. Na błękitnym sklepieniu nieba ukazały

się trzy ciemne punkciki, które wzrastały i zbliżały się z niesłychaną szybkością.

Były to trzy wielkie ptaki o ciemnych piórach, które zataczały koła ponad

głowami podróżników i w końcu usiadły na skalę ponad nimi.

Były to myszołowy, sępy zachodu, zwiastuny śmierci.

Koguty i kury, zawołała dziewczynka z radością wskazując zło wróżbne ptaki

i klaszcząc w dłonie, aby je spłoszyć. Powiedz, czy to Pan Bóg stworzył ten kraj?

Naturalnie, odparł mężczyzna zdumiony tym zapytaniem.

Chyba, że nie, szczepiotało dalej dziecko.

Bóg stworzył przecież tamten kraj, Illinois, ale ten to musiał zrobić ktoś

inny, bo jest dużo gorzej zrobiony. Zapomniano tu o wodzie i drzewach.

A może byś się trochę pomodliła? spytał mężczyzna nieśmiało.

Kiedy jeszcze nie noc? Nic nie szkodzi.

Ręcze, że Pan Bóg nie będzie się gniewał, chociaż to dzień.

Zmów te modlitwy, które odmawiałaś co wieczór na wózku, jak byliśmy jeszcze

w prerjach. A dlaczego ty sam nie mówisz?

spytało dziecko patrząc zdumionymi oczyma na mężczyznę.

Zapomniałem, odpowiedział. Byłem jak połowa tej strzelby,

kiedy mi się już odzwyczaił od modlitwy.

Nigdy nie jest za późno. Odmawiaj kochanie modlitwy głośno,

a ja będę powtarzał za tobą. No, to musisz uklęknąć.

I ja także. Odparła dziewczynka rozpościerając

szal. Teraz złożysz ręce, o tak.

Tak. Zobaczysz, zaraz poczujesz,

żeś lepszy. Szczególny to był widok,

któremu przypatrywały się tylko myszołowy.

Na wąskim szalu uklękli obok siebie swawolne dziecko i stary, zahartowany

awanturnik. Okrągła, niewinna twarzyczka i

wynędzniałe, kościste oblicze zwróciły się razem ku błękitowi nieba, a zdwojga

serc tak różnych, wzniosła się w jednakim porywie modlitwa do najwyższego.

Dwa głosy, jeden cienki i czysty, drugi niski i ochrypły, zlały się w

błaganiu o miłosierdzie i przebaczenie. Gdy skończyli modlitwę, powrócili na

miejsce pod osłoną głazu i niebawem dziecko zasnęło, przytulone do szerokiej

piersi opiekuna. On zaś czuwał przez czas jakiś nad

snem dziecka, lecz w końcu natura wzięła górę.

Przez trzy dni i trzy noce nie zaznał snu ani odpoczynku.

Powieki opadały na znużone oczy, głowa pochylała się coraz niżej na pierś,

aż wreszcie siwa broda mężczyzny złączyła się ze złotymi kędziurami dziecka i oboje

spali snem twardym, bez marzeń. Gdyby wędrowiec zasnął o pół godziny

później, oczom jego ukazałby się osobliwy widok.

Na samym krańcu rozległej płaszczyzny solnej ukazał się maleńki obłoczek kurzu.

Zrazu bardzo lekki i zaledwie dostrzegalny w dali, wzrastał stopniowo,

aż utworzył gęsty wielki tuman, który zbliżał się i rusł ciągle tak,

że w końcu oczywiste stało się, iż wywołuje go liczna gromada żywych

stworzeń w ruchu. W żyźniejszej okolicy można by

przypuszczać, że to zbliża się jedno z wielkich stad żubrów pasących się na

prerii, ale w tej pustce, wśród tej suszy przypuszczenie takie było wprost

niemożliwe. W miarę jak tuman kurzu zbliżał się do

samotnej skały, na której spoczywali zbłąkani wędrowcy, zarysowały się coraz

wyraźniej wozy z budami płóciennymi i postacie uzbrojonych jeźdźców.

Była to wtedy wędrująca na zachód karawana.

Jakaż olbrzymia. Gdy początek znajdował się już u stóp

gór, koniec nie ukazał się jeszcze na widnokręgu.

Wędrujące szeregi rozproszyły się po całej bezbrzeżnej równinie.

Furgony i wózki, mężczyźni konno i pieszo zajęli ją od krańca do krańca.

Kobiety szły chwiejnym krokiem, uginając się pod nadmiernymi ciężarami.

Dzieci dreptały obok wózków lub wychylały się spod płóciennych but.

Nie była to niewątpliwie zwyczajna gromada wychodźców, lecz raczej jakiś

koczujący naród, zniewolony siłą okoliczności do szukania nowej ojczyzny.

Spośród tego olbrzymiego tłumu wznosiła się głucha wrzawa głosów ludzkich

zmieszana ze skrzypem kół i rżeniem koni.

Jakkolwiek była głośna, nie zdołała jednak obudzić znużonych wędrowców

śpiących na skale nad karawanu. Na czele pochodu jechało konno kilkunastu

mężczyzn o twarzach poważnych i surowych.

Odziani byli w ubrania z ciemnego, grubego sukna i uzbrojeni w strzelby.

Dotarłszy do stóp urwiska, zatrzymali się i odbyli krótką naradę.

Studnie są na prawo bracia, rzekł jeden z nich z twarzą zupełnie

wygoloną, z wąskimi, zaciśniętymi ustami i siwiejącymi włosami.

Na prawo od Sierra Blanco, w takim razie dotrzemy do Rio Grande,

odezwał się inny. Nie obawiajmy się braku wody,

zawołał trzeci. Ten, który sprawił, iż woda wytrysła ze

skały nie opuści swego wybranego narodu.

Amen, amen, odpowiedzieli wszyscy chudem.

I zamierzali ruszyć w dalszą drogę, gdy jeden z najmłodszych, obdarzony

najbystrzejszym wzrokiem, wydał okrzyk i wskazał głaz, wznoszący się nad

nimi. Na szczycie powiewał kawałek różowego

materiału, odcinając się ostrym, jaskrawym tonem od szarego tła skał.

Na ten widok wszyscy powstrzymali konie i chwycili za broń, a inni jeźdźcy

nadbiegli galopem, aby wzmocnić awangardę.

Wyraz czerwonskórzy był na wszystkich ustach.

Niepodobna, żeby znalazła się tu liczniejsza gromada Indian, rzekł starszy

mężczyzna, który był, jak się zdawało, dowódcą.

Minęliśmy osady pawnisów i nie powinniśmy spotkać innych szczepów, aż poza

łańcuchem wielkich gór. Czy mogę pójść zobaczyć bracie

Stangerson? spytał jeden z gromady.

I ja też, i ja też, odezwało się kilkanaście głosów.

Pozostawcie wasze konie, będziemy tu na was czekali, odparł starszy.

W jednej chwili najmłodsi zaskoczyli z siodeł, związali razem konie i zaczęli

się wdrapywać na stromą pochyłość, wiodącą do przedmiotu, który wzbudził

zaciekawienie. Szli szybko i bez hałasu, z wprawą i

pewnością ludzi przywykłych do chodzenia na zwiady.

Pozostali na dole, ścigali wzrokiem skaczących ze skały na skałę, aż wreszcie

postacie ich zarysowały się na błękitnym tle nieba.

Szli teraz, a przedował ten, który pierwszy uderzył na alarm.

Nagle jego towarzysze ujrzeli, że unosi ręce w geść zdumienia, a zbliżywszy się

do niego, sami osłupieli na widok, jaki przedstawił się ich oczom.

Na małej płaszczyźnie na szczycie skały wznosił się olbrzymi głaz, pod którym

leżał wyciągnięty wysoki mężczyzna z długą brodą, barczysty, lecz wychudzony jak

szkielet. Jego spokojna twarz i regularny oddech

wskazywały, że śpi mocno. Obok niego spoczywało dziecko,

które zarzuciło białe, pulchne rączęta na żelastą, ogorzałą szyję, a złotą główkę

złożyło na piersi okrytej wytartą aksamitną kurtką.

W rozchylonych, różowych ustach dziewczynki jaśniały śnieżną białością drobne ząbki.

Radosny uśmiech opromieniał dziecinną twarzyczkę.

Okrągłe łydki zakończone stopkami, w białych skarpetkach i pantofelki ze

sprzączkami, wszystko to stanowiło szczególny kontrast z wychudzoną

postacią jej towarzysza. Nad śpiącymi na skraju skały siedziały

nieruchomo trzy wielkie myszołowy, które na widok przybyszów zaczęły

wydawać przeraźliwe wrzaski, jakby rozgniewane, że wydzierają im żer i

zabrały się ociężale do odlotu. Krzyk ptaków obudził śpiących.

Zerwali się przerażeni i rozglądali się z trwogą dookoła.

Mężczyzna po chwili skoczył na równe nogi i patrzył na równinę, która była tak

pusta, gdy sen go zmożył, a teraz roiła się od ludzi i zwierząt.

Na jego twarzy odbił się wyraz niedowierzania.

Przesunął kościstą dłonią po oczach. Zaczynają się już gorączkowe widzenia.

Szepnął do siebie. Dziewczynka stała obok niego,

uczepiła się rączką kurtki i nic nie mówiła, tylko zdumionym, pytającym

wzrokiem dziecka rozglądała się dookoła.

Ludzie, którzy przybyli tak niespodzianie na ratunek biednym

zabłąkanym, przekonali ich niebawem, że nie byli tylko widzeniem.

Jeden z nich wziął dziewczynkę i posadził ją sobie na ramieniu,

dwaj inni ofiarowali swą pomoc jej wycieńczonemu towarzyszowi i poprowadzili

go do wozów. Nazywam się John Ferrier,

objaśnił Wędrowiec. Z 21 ludzi pozostaliśmy tylko ja i ona,

reszta umarła z głodu i pragnienia tam na południu.

Czy to twoje dziecko? spytał jeden z mężczyzn.

Myślę, że teraz nabyłem do tego prawo, zawołał Wędrowiec.

Jest moja, bo ją uratowałem. Nikt nie zdoła mi jej odebrać.

Od dziś nazywa się Lucy Ferrier. A wy kim jesteście?

Dodał spoglądając na swoich barczystych ogorzałych wybawców.

Jest was jak widzę mnóstwo. Blisko 10 tysięcy, odezwał się jeden z

młodzieńców. Jesteśmy prześladowanymi dziećmi Boga,

wybranymi anioła, moroni. Nigdy o nim nie słyszałem, odparł

Wędrowiec, ale też wybrał sobie niemałą gromadę.

Nie żartuj z tego co święte. Jesteśmy z tych, którzy wierzą w święte

pisma skreślone egipskimi zgłoskami na płytach skutego złota, które przekazane

zostały świętemu Józefowi Smithowi w Palmirze.

Idziemy z Nauvu, w stanie Illinois, gdzie wznieśliśmy naszą świątynię.

Szukamy schronienia przed człowiekiem niesprawiedliwym i bezbożnym,

choćbyśmy je mieli znaleźć dopiero w głębi pustyni.

Nazwa Nauvu obudziła widocznie wspomnienie w umyśle Johna Ferriera.

Ja wiem już, rzekł. Jesteście mormonami.

Jesteśmy mormonami, którym odpowiedzieli jego towarzysze.

A dokąd idziecie? Nie wiemy.

Prowadzi nas ręka Boga w osobie naszego proroka.

Ta. Musicie stanąć przed jego obliczem,

a on powie, co należy z wami uczynić. W tej chwili dotarli właśnie do stóp

wzgórza i otoczył ich tłum pielgrzymów. Blade i przygnębione kobiety,

czerstwe i roześmiane dzieci, mężczyźni o surowych twarzach i

wyzywającym spojrzeniu. Na widok przybyłych, z których jedno

było takie młode, a drugi taki wynędzniały, ze wszystkich stron

odezwały się okrzyki zdumienia i współczucia.

Ci, co ich przyprowadzili, nie pozwolili im jednak się zatrzymać,

lecz naglili do dalszej drogi i szli tak, otoczeni licznym tłumem mormonów,

dopóki nie stanęli przed wozem, który zwracał uwagę wielkością i

bogactwem przyborów. Zaprzężony był w sześć koni,

gdy inne tylko w dwa lub co najwyżej w cztery.

Obok woźnicy siedział mężczyzna, który nie mógł mieć więcej niż 30 lat,

lecz wyrazista głowa i energia malująca się we wzroku i na twarzy wskazywały,

że był przywódcą. Czytał książkę w brązowej okładce,

lecz na widok zbliżającego się tłumu odłożył ją i wysłuchał uważnie

przygody. Po czym zwrócił się do dwóch

wędrowców. Jeśli was weźmiemy ze sobą,

rzekł uroczystym głosem, to tylko jako dzielących naszą wiarę.

Nie chcemy wilków w naszej owczarni. Lepiej, aby wasze kości bielały na

pustyni niż byście się mogli stać zaczątkiem zgnilizny, który z czasem

niweczy cały owoc. Czy zechcecie pójść z nami na tych

warunkach? Domyślacie się chyba, że wobec

położenia w jakim jestem, pójdę z wami przyjmując wszelkie warunki.

Odparł Ferrier z taką skwapliwością, że nawet starsi mimo swej powagi nie

mogli się powstrzymać od śmiechu. Tylko przywódca zachował surowy,

nieubłagany wyraz twarzy. Weź go bracie Stangerson, rzekł.

Trzeba nakarmić i napoić i jego i dziecko.

Twoim zadaniem bracie będzie uczyć go naszej świętej wiary.

Przystanek trwa już za długo. Naprzód, w drogę do Syjonu.

W drogę do Syjonu. Ryknął tłum mormonów, a słowa te

powtarzane z ust do ust przepłynęły przez karawanę jak fala, której szum

przycichał i skonał w oddali. Rozległ się ponownie zgrzytku,

trzask biczów, wielkie furgony i wózki potoczyły się dalej i karawana wiła się

znów po pustyni niby pierścienie olbrzymiego węża.

Starszy, którego pieczy, powierzonych zostało dwoje wędrowców,

zaprowadził ich do swego wozu, gdzie czekało już na nich jedzenie.

Pozostaniecie tutaj, rzekł. Za kilka dni wypoczniecie,

a tymczasem pamiętajcie, że na wieki dzielić musicie nasze wierzenia.

Tak powiedział Brigham Young, a przemówił on głosem Józefa Smeeta,

który jest głosem Boga.

8 8 8 8

Część druga, w krainie świętych. Part|two|in|land|of the saints Part two, in the land of the saints.

Rozdział pierwszy, na słonej pustyni. |||солёной| Chapter|one|in|sunny|desert Chapter one, in the salty desert.

Środkową część rozległych obszarów Ameryki Północnej zajmuje wielka, |||областей|||| Central|part|vast|areas|of America|North|is occupied by|great Der zentrale Teil der riesigen Gebiete Nordamerikas wird von den großen, The central part of the vast areas of North America is occupied by a great,

przerażająca pustynia, która przez szereg lat stanowiła nieprzebytą zaporę ужасная|||||||| terrifying|desert|which|for|a number of|years|constituted|impassable|barrier Die furchterregende Wüste, die jahrelang eine unüberwindbare Barriere darstellte terrifying desert, which for many years has been an impenetrable barrier.

wszechwładnie pustka i milczenie. Przyroda nie jest jednostajna na tej всевластно|||||||неоднородна|| omnipotently|emptiness|and|silence|Nature|not|is|uniform|in|this omnipresent emptiness and silence. Nature is not uniform in this

ponurej przestrzeni. Wznoszą się tu wysokie góry o pokrytych мрачного пространства|||||||| gloomy|space|They rise|reflexive particle|here|high|mountains|with|covered gloomy expanse. High mountains rise here with snow-covered

Wartkie potoki torują sobie drogę przez ciasne wąwozy, to znów ciągną się Быстрые потоки||прокладывают себе путь||||||||| swift|streams|carve|their|way|through|narrow|gorges|then|again|stretch|themselves Swift streams carve their way through narrow gorges, then stretch out

bezbrzeżne równiny. W zimie pokryte śnieżnym całunem, ||||||снежным покровом boundless|plains|In|winter|covered|snow|shroud into boundless plains. In winter, covered with a snowy shroud,

a latem zasłane grubą, szarą warstwą solnego pyłu. ||покрытые||||| and|in summer|covered|thick|gray|layer|salt|dust and in summer, blanketed with a thick, gray layer of salt dust.

Wszędzie jednakże wyciśnięte to samo niegościnne piętno bezpłodności i nędzy. |||||||||нищеты Everywhere|however|pressed|that|same|inhospitable|stamp|of infertility|and|poverty Everywhere, however, is stamped with the same inhospitable mark of barrenness and misery.

Ta kraina rozpaczy nie ma stałych mieszkańców. |страна||||| This|land|of despair|not|has|permanent|residents This land of despair has no permanent inhabitants.

Od czasu do czasu przebiega ją tylko gromada czerwonoskórych pałnisów |||||||||краснокожих индейцев From|time|to|time|runs|her|only|crowd|red-skinned|invaders From time to time, a group of red-skinned hunters passes through her.

szukając nowych terenów do polowania, lecz najśmielsi z odważnych cieszą się, ||||||самые смелые|||| searching|new|areas|for|hunting|but|the boldest|from|the brave|rejoice|themselves They are looking for new hunting grounds, but the bravest of the brave rejoice,

gdy znikną im z oczu te okropne obrazy, a oni znajdą się znów wśród swoich when|disappear|from them|||those|horrible|images|and|they|will find|themselves|again|among|their own when those horrible images disappear from their sight, and they find themselves again among their

rozległych łąk. Myszołów przecinający szybkim lotem ||Канюк|пересекающий|| vast|meadows|The buzzard|cutting|fast|flight vast meadows. A buzzard cutting through the air with a swift flight,

powietrze, ociężały niedźwiedź szukający wśród urwisk skalistych pożywienia, |тяжелый||||обрывов скалистых|| air|sluggish|bear|searching||cliffs||food a heavy bear searching for food among the rocky cliffs,

krajobrazu niż ten, który roztacza się z północnego stoku Sierra Blanco. пейзажа||||простирается|||||| landscape|than|this|which|unfolds|itself|from|northern|slope|Sierra|Blanco landscape in the whole world than the one that stretches from the northern slope of Sierra Blanco.

Jak okiem sięgnąć ciągnie się płaszczyzna zasłana jakby wielkimi płatami soli, ||||||покрытая|||пластами соли| As|far as the eye|can see|stretches|itself|plain|covered|as if|large|sheets|of salt As far as the eye can see, a plain stretches covered as if with large sheets of salt,

poprzecinana skarłowaciałymi zaroślami. Na krańcu widnokręgu wznosi się łańcuch пересечённая|чахлыми|||краю горизонта|||| intersected|stunted||At|the edge|horizon|rises|itself|chain intersected by stunted shrubs. At the edge of the horizon rises a chain

gór, które rozdzierają obłoki swymi nagimi zaśnieżonymi szczytami. ||разрывают||||| mountains|which|tear apart|clouds|with their|bare|snow-covered|peaks of mountains that tear through the clouds with their bare snow-covered peaks.

Na tym rozległym obszarze ustało wszelkie życie. ||обширном||прекратилась|| On|this|vast|area|ceased|all|life In this vast area, all life has ceased.

Nigdy ptak nie szybuje pod stalowym sklepieniem nieba, żadna żywa istota |||парит||стальным|сводом|||| Never|bird|not|soars|under|steel|vault|of sky|no|living|creature No bird soars under the steel vault of the sky, no living being

nie porusza się na martwej szarej ziemi. Ponad wszystkim góruje bezwzględne |||||||||возвышается над всем| not|moves|oneself|on|dead|gray|earth|Above|everything|dominates|ruthless moves on the dead gray earth. Above it all looms the relentless

milczenie. Największe wytężenie słuchu nie pochwyci ||напряжение слуха|||не уловит silence|The greatest|strain|hearing|not|will catch silence. The greatest strain of hearing cannot catch

śladu dźwięku wśród tej potężnej pustyni. ||||могучей| trace|sound|among|this|powerful|desert a trace of sound amidst this mighty desert.

Wszędzie cisza. Nic oprócz ścinającej lodem serce ||||замораживающей|| Everywhere|silence|Nothing|except|freezing|with ice|heart Everywhere is silence. Nothing but a heart-freezing silence.

ciszy. Czy naprawdę można twierdzić, silence|Can|really|one can|claim Can one really claim,

Kto z wysokości Sierra Blanco spojrzy na równinę, ten dostrzeże szlak wijący się |||||||||заметит|тропа|извивающийся| Whoever|from|the height of|Sierra|Blanco|looks|at|the plain|he|will notice|trail|winding|itself Whoever looks down from the heights of Sierra Blanco will see a path winding

wśród pustyni i niknący w dali. Wyżłobiły na nim bruzdy, nieliczne koła. |||исчезающий|||Прорезали||||| among|desert|and|disappearing|in|distance|They carved|on|it|grooves|few|wheels in der Wüste und verschwindet in der Ferne. Sie ritzten Furchen in den Boden, spärliche Kreise. through the desert and disappearing in the distance. Ruts and a few wheels have carved into it.

Wydeptały ślady stopy licznych awanturników. Протоптали|||| They trampled|traces|foot|numerous|troublemakers The footprints of numerous adventurers have been trampled.

Tu i ówdzie lśnią w słońcu jakieś białe przedmioty i odcinają się jaskrawo od |||сверкают|||||||отделяются ярко||ярко выделяются от| Here|and|there|shine|in|the sun|some|white|objects|and|contrast|themselves|brightly|from Here and there, some white objects shine in the sun and stand out starkly against

Na przestrzeni 1500 mil ciągnie się ta karawana szkieletów, rozwsiane kościotrupy ||||||||разбросанные| On|the expanse of|miles|stretches|itself|this|caravan|of skeletons|scattered|skeletons Stretching over 1500 miles, this caravan of skeletons, scattered corpses

tych, którzy padli na szlaku. W dniu 4 maja 1847 roku samotny those|who|fell|on|trail|On|day|May|year|lonely of those who fell along the trail. On May 4, 1847, a solitary

podróżnik patrzył ze szczytu na ten rozpaczliwy krajobraz. путешественник||||||отчаянный| the traveler|looked|from|the peak|at|this|desperate|landscape traveler looked down from the summit at this desperate landscape.

Wyglądał jak duch pokutujący wśród tej pustki. |||кающийся дух||| He looked|like|ghost|penitent|in the midst of|this|emptiness He looked like a spirit atoning amidst this emptiness.

Trudno było określić jego wiek. Czy bliższy był czterdziestki, ||определить||||||сорока лет It was hard|to determine|his age|his|age|Was|closer|to forty|forty It was hard to determine his age. Was he closer to forty,

czy też sześćdziesiątki. Twarz miał wychudłą, rysy ostre, |||||истощённое|| or|also|sixties|His face|had|emaciated|features|sharp or perhaps sixty. His face was gaunt, with sharp features,

a pożółkła skóra, suche niby pergamin, przylegała do wystających kości. |пожелтевшая||||пергамент|прилегала к||торчащих| and|yellowed|skin|dry|like|parchment|clung|to|protruding|bones and his yellowed skin, dry like parchment, clung to his protruding bones.

Srebrne pasma przewijały się w gęstej, ciemnej czuprynie i rozczochranej brodzie. |||||густой||челке||растрёпанной|бороде Silver|strands|wove|themselves|in|thick|dark|hair|and|unkempt|beard Silver strands wove through his thick, dark hair and disheveled beard.

Oczy głęboko zapadłe gorzały nienaturalnym blaskiem. |||горели неестественным блеском|| The eyes|deeply|sunken|glowed|unnatural|light His deeply sunken eyes burned with an unnatural glow.

Dłoń zaciśnięta na strzelbie mogła uchodzić za dłoń szkieletu. |сжатая||||||| The hand|clenched|on|shotgun|could|be considered|as|hand|of a skeleton The hand clenched around the rifle could be mistaken for a skeleton's hand.

barczysta postać wskazywały na męską siłę. широкоплечая||||| broad-shouldered|figure|indicated|on|masculine|strength broad figure indicating masculine strength.

Lecz zapadnięta twarz, zbyt szerokie ubranie, obwisły na wychudzonej postaci |впалое|||||||| But|sunken|face|too|wide|clothing|sagging|on|emaciated|body But his sunken face, overly wide clothing, and sagging on his emaciated body

wskazywały na zbyt jasno przyczynę tego nędznego wyglądu. ||||||жалкого|внешнего вида indicated|at|too|clearly|cause|this|miserable|appearance pointed too clearly to the reason for this miserable appearance.

Człowiek ten umierał. Umierał z głodu i pragnienia. |||||||жажды The man|this|was dying|He was dying|from|hunger|and|thirst This man was dying. He was dying of hunger and thirst.

Umiera. Z trudnością zeszedł do wąwozu, |||||ущелье He/She dies|with|difficulty|he descended|to|the ravine He is dying. He descended into the ravine with difficulty,

z większym mozołem wdrapał się na wzgórze w nadziei daremnej niestety, ||с большим трудом|||||||тщетной| with|greater|effort|climbed|himself|onto|hill|in|hope|futile|unfortunately with greater effort he climbed up the hill in the unfortunately vain hope,

że tam znajdzie jakiś ślad wody. Ale teraz przed jego wzrokiem rozciągała |||||||||||простиралась that|there|he will find|some|trace|of water|But|now|before|his|sight|stretched that he would find some trace of water there. But now before his eyes stretched

się tylko wielka równina solna, a w dali grzbiety groźnego łańcucha |||соляная равнина|||||хребты грозной цепи||цепи горной гряды there|only|great|plain|salt|and|in|the distance|ridges|formidable|chain only a vast salt plain, and in the distance the ridges of a menacing mountain range.

gór. Nigdzie znaku rośliny ani drzewa, |||растений или деревьев|| mountains|Nowhere|sign|plant|nor|tree Nowhere a sign of a plant or a tree,

które wskazywało by istnienie źródła lub jakiejś kałuży. ||||источника|||лужи which|would indicate|by|existence|source|or|some|puddle which would indicate the existence of a source or some puddle.

Daremnie wodził błędnym okiem dookoła, zwracał wzrok to na północ, to na wschód, In vain|led|wandering|eye|around|turned|gaze|now|to|north|now|to|east He vainly cast his wandering eye around, turning his gaze to the north, then to the east,

że tu kres jego wędrówki i że skona tu, na tej nagiej skale. ||||странствий|||умрёт||||| that|here|end|his|journey|and|that|will die|here|on|this|bare|rock that this was the end of his journey and that he would die here, on this bare rock.

Zanim usiadł, rzucił na ziemię swoją niepotrzebną broń, złożył duży tłumok ||||||ненужное||||большой узелок Before|he sat down|he threw|on|the ground|his|unnecessary|weapon|he put down|large|bundle Bevor er sich setzte, warf er seine nicht mehr benötigten Waffen auf den Boden, faltete einen großen Schalldämpfer zusammen Before he sat down, he threw his unnecessary weapon on the ground, folded a large bundle

a był widocznie za ciężki na jego siły, gdyż opuścił go zbyt gwałtownie na and|was|evidently|too|heavy|for|his|strength|since|dropped|it|too|violently|on und war offensichtlich zu schwer für seine Kräfte, denn er verließ sie zu abrupt auf dem and it was evidently too heavy for his strength, as he dropped it too abruptly on

zawiniątka odezwał się żałosny okrzyk i wysunęła się drobna, wylękła twarzyczka |||||||||испуганное|личико bundle|sounded|reflexive pronoun|pitiful|cry|and|emerged|reflexive pronoun|small|frightened|little face ertönte ein kläglicher Schrei aus dem Bündel und ein kleines, ängstliches Gesicht glitt hervor bundle, a mournful cry sounded, and a small, frightened face emerged,

dziecięca, w której jaśniały wielkie piwne oczęta, a po niej maleńkie, |||||карие|глазки|||| childlike|in|which|shone|big|beer-colored|eyes|and|after|her|tiny a child's face, in which large beer-colored eyes shone, and behind it were tiny,

pulchne, zaciśnięte piąstki. Uderzyłeś mnie. пухлые||пухлые кулачки|Ты ударил меня.| chubby|clenched|fists|You hit|me chubby, clenched fists. You hit me.

Odezwał się dziecięcy głos tonem wyrzutu. |||||упрёка The voice spoke|itself|childish|voice|with a tone|of reproach A child's voice spoke in a tone of reproach.

O Boże! Odparł zmieszany mężczyzna. Oh|God|replied|confused|man Oh God! replied the embarrassed man.

To nieumyślnie. Mówiąc to, odwinął szary szal i wydobył |Нечаянно|||размотал|||| It|unintentionally|Saying|that|he unwrapped|gray|scarf|and|he pulled out Das ist unabsichtlich. Mit diesen Worten wickelte er den grauen Schal aus und holte eine It was unintentional. Saying this, he unwrapped the gray scarf and pulled out

z niego pięcioletnią może dziewczynkę. Ładne trzewiczki, zgrabna różowa ||пятилетнюю девочку||||туфельки|изящная розовая| from|him|five-year-old|maybe|girl|Nice|shoes|neat|pink Von ihm, einem fünfjährigen Mädchen vielleicht. Süße Turnschuhe, hübsches Rosa a five-year-old girl, perhaps. Nice little shoes, a neat pink

sukienka i biały fartuszek wskazywały, że ubierała ją troskliwa matka. ||||||||заботливая| dress|and|white|apron|indicated|that|dressed|her|caring|mother Das Kleid und die weiße Schürze zeigen, dass sie von einer fürsorglichen Mutter angezogen wurde. dress, and a white apron indicated that a caring mother had dressed her.

Dziecko było blade i znużone, ale zaokrąglone ręce i łydki świadczyły, ||||усталое||округлые||||свидетельствовали о The child|was|pale|and|tired|but|rounded|arms|and|calves|testified Das Kind war blass und müde, aber seine runden Arme und Waden zeugten davon, The child was pale and tired, but her rounded arms and calves indicated,

że nie przecierpiało tyle, co jego towarzysz. ||не пережило столько|||| that|not|suffered|as much|as|his|companion dass er nicht so sehr gelitten hat wie sein Begleiter. that it did not suffer as much as his companion.

że dziewczynka pociera tył głowy, okryty bujnymi, jasnymi jak jedwab, ||трёт||||пышными|светлыми как шелк||как шелк that|girl|rubs|back|of the head|covered|lush|bright|like|silk that the girl was rubbing the back of her head, covered with lush, bright as silk,

miękkimi kędziorami. Kocałuj mnie tu, to się zagoi. |кудрями|Целуй|||||заживет soft|curls|Kiss|me|here|it|will|heal soft curls. Kiss me here, it will heal.

I odparła z całą powagą, wskazując o bolałe miejsce. And|replied|with|all||pointing|to|painful|spot And she replied with all seriousness, pointing to the sore spot.

Odeszła? Rzekła dziewczynka. She left|Said|the girl She left? The girl said.

Jakie to dziwne, że się ze mną nie pożegnała. ||||||||попрощалась со мной how|it|strange|that|herself|with|me|not|said goodbye How strange it is that she didn't say goodbye to me.

Daj mi coś do jedzenia. Nie mam nic, kochanie. Give|me|something|to|eat|No|I have|nothing|darling Give me something to eat. I have nothing, darling.

Oprzyj główkę o moje ramię. O, tak. Обопрись||||плечо|| Rest|your head|on|my|arm|Oh|yes Rest your head on my shoulder. Oh, yes.

Będzie Ci wygodniej. Niełatwo to mówić, gdy język suchy jak skóra, ||Тебе удобнее будет.|Нелегко||||||| It will be|to you|more comfortable|Not easy|it|to speak|when|tongue|dry|as|skin It will be more comfortable for you. It's not easy to say this when the tongue is as dry as skin,

O, jakie to ładne, jakie to śliczne. ||||||О, какое это красивое, какое это прелестное. Oh|how|it|pretty|how|it|beautiful Oh, wie schön, wie reizend. Oh, how beautiful, how lovely.

Zawołało dziecko radośnie, pokazując mu dwa kawałki miki i skrząca się w słońcu. |||||||слюда||искрящаяся||| Called|child|joyfully|showing|to him|two|pieces|mica|and|sparkling|itself|in|the sun rief das Kind freudig und zeigte ihm zwei Glimmerstücke, die in der Sonne funkelten. The child exclaimed joyfully, showing him two pieces of mica that sparkled in the sun.

Jak wrócimy do domu, dam to braciszkowi Bobowi. ||||||братику Бобу| When|we return|to|home|I will give|this|to little brother|Bob Wenn wir zu Hause sind, gebe ich sie meinem Bruder Bob. When we get home, I will give this to little brother Bob.

Ujrzysz niedługo ładniejsze rzeczy, szepnął mężczyzna. Увидишь||||| You will see|soon|more beautiful|things|whispered|man Du wirst bald schönere Dinge sehen, flüsterte der Mann. You will soon see nicer things, the man whispered.

O, tak. A więc liczmy, liczmy, liczmy. ||||считать|| Oh|yes|And|so|let's count|let's count|let's count Oh, yes. So let's count, let's count, let's count.

spoglądając na jego okrytą kurzem twarz. Tak, ani napić. looking|at|his|covered|with dust|face|Yes|nor|to drink looking at his dust-covered face. Yes, not even to drink.

To mama także umarła? Krzyknęło dziecku, wtuliło buzię w ||||||прижало лицо к|лицо| To|mom|also|died|It shouted|to the child|snuggled||into Ist die Mutti auch tot? Schrie das Kind und drückte sein Gesicht in die Did mom die too? The child shouted, burying its face in

twartuszek i rozszlochało się żałośnie. Tak, umarli wszyscy, prócz mnie i Ciebie. ||разрыдалось||||||||| the little turtle|and|sobbed|itself|sadly|Yes|died|everyone|except|me|and|You the little face and started to cry sadly. Yes, everyone has died, except for me and you.

Wziąłem Cię na plecy i powębrowaliśmy, ale zawiodła mnie nadzieja. |||||побродили|||| I took|you|on|back|and|we crawled|but|disappointed|me|hope Ich nahm dich auf den Rücken und wir dribbelten, aber meine Hoffnung wurde enttäuscht. I took you on my back and we wandered, but hope let me down.

i zwracając do towarzysza zalaną łzami twarzyczkę. ||||залитое слезами|| and|turning|to|companion|drenched|with tears|little face and turning to their companion with a tear-streaked little face.

spytała śmiejąc się radośnie. Tak mnie przestraszyłeś? ||||||испугал меня she asked|laughing|herself|joyfully|So|me|you scared they asked, laughing joyfully. Did you scare me so much?

Tak, kochanie, Ty pójdziesz do mamusi. I Ty także. Yes|darling|You|will go|to|mommy|and|You|also Ja, mein Schatz, du wirst zu deiner Mami gehen. Und du auch. Yes, darling, you will go to mommy. And you too.

Ale ja już jej powiem jak iść. Ty był dla mnie dobry. But|I|already|to her|will tell|how|to go|You|were|for|me|good Aber ich werde ihr sagen, wie sie gehen soll. Du bist gut zu mir gewesen. But I will already tell her how to go. You were good to me.

z wielkim dzbankiem wody i z koszyczkiem gorących placków gryczanych. ||с большим кувшином||||с корзинкой|||гречневых блинов with|big|jug|of water|and|with|basket|hot|pancakes|buckwheat With a big jug of water and a basket of hot buckwheat pancakes.

Obsmażonych z obu stron, wiesz? Takich jak Bob i ja bardzo lubimy. Обжаренных||||||||||| fried|from|both|sides|you know|Such|as|Bob|and|I|very|like Fried on both sides, you know? Just like Bob and I really like.

A jak to długo jeszcze potrwa? Nie wiem. And|how|it|long|yet|will last|No|I know And how much longer will this last? I don't know.

stronę widnokręgu. Na błękitnym sklepieniu nieba ukazały |||голубом|небесному своду|| side|horizon|On|blue|vault|of sky|appeared On the blue vault of the sky appeared.

się trzy ciemne punkciki, które wzrastały i zbliżały się z niesłychaną szybkością. |||||возрастали|||||| reflexive pronoun|three|dark|dots|which|were growing|and|were approaching|reflexive pronoun|with|incredible|speed Three dark dots that were growing and approaching with incredible speed.

Były to trzy wielkie ptaki o ciemnych piórach, które zataczały koła ponad |||||||||кружили|| They were|to|three|large|birds|with|dark|feathers|which|circled|circles|above They were three large birds with dark feathers, circling above.

głowami podróżników i w końcu usiadły na skalę ponad nimi. |путешественников|||||||| with the heads|of the travelers|and|on|finally|sat|on|the rock|above|them the heads of travelers and finally settled on the rock above them.

Były to myszołowy, sępy zachodu, zwiastuny śmierci. ||канюки|стервятники запада||| They were|those|mouse hawks|vultures|of the west|harbingers|of death They were buzzards, western vultures, harbingers of death.

Koguty i kury, zawołała dziewczynka z radością wskazując zło wróżbne ptaki Петухи|||||||||зловещие| Roosters|and|hens|called|girl|with|joy|pointing|evil|prophetic|birds Roosters and hens, the girl exclaimed joyfully pointing at the ominous birds

i klaszcząc w dłonie, aby je spłoszyć. Powiedz, czy to Pan Bóg stworzył ten kraj? ||||||спугнуть|||||||| and|clapping|in|hands|to|them|scare away|Say|if|it|Lord|God|created|this|country and clapping her hands to scare them away. Tell me, did God create this land?

inny, bo jest dużo gorzej zrobiony. Zapomniano tu o wodzie i drzewach. ||||||Забыли||||| different|because|is|much|worse|done|They forgot|here|about|water|and|trees because it is made much worse. They forgot about water and trees here.

A może byś się trochę pomodliła? spytał mężczyzna nieśmiało. |||||помолилась бы||| And|maybe|you (subjunctive)|yourself|a little|prayed|asked|man|shyly Wie wäre es mit einem kleinen Gebet? fragte der Mann schüchtern. Or maybe you could pray a little? the man asked shyly.

Zmów te modlitwy, które odmawiałaś co wieczór na wózku, jak byliśmy jeszcze Закажи эти молитвы||||отказывалась||||||| Say|those|prayers|that|you used to recite|every|evening|in|wheelchair|when|we were|still Sprich die Gebete, die du jeden Abend in deinem Rollstuhl gesprochen hast, als wir noch Recite those prayers that you used to say every evening in the cart, when we were still

w prerjach. A dlaczego ty sam nie mówisz? in|prerogatives|And|why|you|by yourself|not|speak in the prairies. And why aren't you speaking yourself?

spytało dziecko patrząc zdumionymi oczyma na mężczyznę. |||удивлёнными||| asked|child|looking|astonished|eyes|at|man the child asked, looking at the man with astonished eyes.

kiedy mi się już odzwyczaił od modlitwy. ||||отвык|| when|to me|himself|no longer|got unaccustomed|from|prayer when he has already unaccustomed himself to prayer.

a ja będę powtarzał za tobą. No, to musisz uklęknąć. |||||||||встать на колени and|I|will|repeat|after|you|No|then|you must|kneel and I will repeat after you. Well, you have to kneel.

I ja także. Odparła dziewczynka rozpościerając |||||распространяя I|me|also|replied|girl|spreading And I will too. The girl replied, spreading

Tak. Zobaczysz, zaraz poczujesz, |||почувствуешь это скоро Yes|You will see|soon|you will feel Yes. You'll see, you'll feel it soon,

żeś lepszy. Szczególny to był widok, что ты||||| you were|better|special|it|was|sight dass es dir besser ging. Es war ein besonderer Anblick, that you are better. It was a special sight,

któremu przypatrywały się tylko myszołowy. to whom|were watching|themselves|only|buzzards die nur von Bussarden beobachtet wurde. watched only by the buzzards.

Na wąskim szalu uklękli obok siebie swawolne dziecko i stary, zahartowany |на узком||встали на колени|||шаловливый|||| On|narrow|scarf|knelt|next to|each other|playful|child|and|old|hardened On a narrow shawl knelt next to each other a playful child and an old, hardened

awanturnik. Okrągła, niewinna twarzyczka i авантюрист|||| troublemaker|Round|innocent|little face|and adventurer. A round, innocent little face and

wynędzniałe, kościste oblicze zwróciły się razem ku błękitowi nieba, a zdwojga измождённое||||||||||из двух emaciated|bony|face|turned|reflexive pronoun|together|towards|blue|sky|and|from both the emaciated, bony faces turned together towards the blue of the sky, and from the two

błaganiu o miłosierdzie i przebaczenie. Gdy skończyli modlitwę, powrócili na мольбе о милосердии||||||||| begging|for|mercy|and|forgiveness|When|they finished|the prayer|they returned|to a plea for mercy and forgiveness. When they finished the prayer, they returned to

Przez trzy dni i trzy noce nie zaznał snu ani odpoczynku. |||||||не знал|||отдыха For|three|days|and|three|nights|not|experienced|sleep|nor|rest For three days and three nights, he did not experience sleep or rest.

aż wreszcie siwa broda mężczyzny złączyła się ze złotymi kędziurami dziecka i oboje |||||||||золотыми кудрями||| finally|finally|gray|beard|man|joined|together|with|golden|curls|child|and|both until finally the man's gray beard intertwined with the child's golden curls, and both of them

spali snem twardym, bez marzeń. Gdyby wędrowiec zasnął o pół godziny ||||||путник заснул|||| slept|sleep|sound|without|dreams|If|traveler|fell asleep|for|half|hour he slept a deep sleep, without dreams. If the traveler had fallen asleep half an hour

później, oczom jego ukazałby się osobliwy widok. |глазам его||||| later||his|would reveal|himself|peculiar|sight later, his eyes would have been greeted by a peculiar sight.

Na samym krańcu rozległej płaszczyzny solnej ukazał się maleńki obłoczek kurzu. |||||||||облако пыли| At|the very|edge|vast|plain|salt|appeared|himself|tiny|cloud|dust Ganz am Rande der riesigen Salzebene erschien eine winzige Staubwolke. At the very edge of the vast salt plain, a tiny cloud of dust appeared.

Zrazu bardzo lekki i zaledwie dostrzegalny w dali, wzrastał stopniowo, |||||заметный вдалеке|||возрастал постепенно| At first|very|light|and|barely|noticeable|in|distance|grew|gradually At first very light and barely noticeable in the distance, it gradually grew,

aż utworzył gęsty wielki tuman, który zbliżał się i rusł ciągle tak, ||||||||||постоянно| until|formed|dense|large|cloud|which|approached|himself|and|grew|constantly|so bis sie eine dichte, große Wolke bildete, die sich ständig näherte und so schwärmte, until it formed a thick large cloud that approached and kept growing.

że w końcu oczywiste stało się, iż wywołuje go liczna gromada żywych |||||||вызывает его||большая|| that|in|finally|obvious|became|reflexive particle|that|causes|him|numerous|crowd|of the living that it finally became obvious that it was caused by a large crowd of living

stworzeń w ruchu. W żyźniejszej okolicy można by ||||более плодородной||| creatures|in|motion|In|more fertile|area|one could|by creatures in motion. In a more fertile area, one could

prerii, ale w tej pustce, wśród tej suszy przypuszczenie takie było wprost ||||пустоте||||||| prairie|but|in|this|emptiness|among|this|drought|assumption|such|was|straightforwardly the prairie was approaching, but in this emptiness, amidst this drought, such an assumption was simply

samotnej skały, na której spoczywali zbłąkani wędrowcy, zarysowały się coraz ||||отдыхали|заблудившиеся путники|путники||| lonely|rock|on|which|rested|lost|travelers|outlined|themselves|increasingly einsamen Felsen, auf denen sich Wanderer ausruhten, umrissen die zunehmend the lonely rock on which lost travelers rested became increasingly

wyraźniej wozy z budami płóciennymi i postacie uzbrojonych jeźdźców. |||с навесами|полотняными||||всадников more clearly|wagons|with|canvas|covered|and|figures|armed|riders deutlichere Karren mit Leinwandgestellen und Figuren von bewaffneten Reitern. distinct with wagons and tents, and the figures of armed riders.

Była to wtedy wędrująca na zachód karawana. |||странствующая||| It was|then||wandering|to the|west|caravan At that time, it was a caravan traveling west.

Jakaż olbrzymia. Gdy początek znajdował się już u stóp |Какая огромная.||||||| what an|enormous|When|beginning|was|reflexive particle|already|at|feet Wie gewaltig. Als der Anfang schon zu den Füßen der What a huge sight. When the beginning was already at the foot of

gór, koniec nie ukazał się jeszcze na widnokręgu. mountain|end|not|appeared|himself|yet|on|horizon Berge, das Ende ist noch nicht am Horizont zu sehen. the mountains, the end had not yet appeared on the horizon.

Wędrujące szeregi rozproszyły się po całej bezbrzeżnej równinie. Бродячие||рассеялись||||| Wandering|ranks|dispersed|themselves|across|the whole|boundless|plain Wandernde Scharen verteilten sich über die grenzenlose Ebene. The wandering ranks spread out across the vast plain.

Furgony i wózki, mężczyźni konno i pieszo zajęli ją od krańca do krańca. Vans|and|Carts|men|on horseback|and|on foot|occupied|her|from|end|to|end Vans and carts, men on horseback and on foot occupied it from end to end.

Kobiety szły chwiejnym krokiem, uginając się pod nadmiernymi ciężarami. |шли|шаткой||прогибаясь|||| The women|walked|unsteady|step|bending|themselves|under|excessive|burdens Women walked with unsteady steps, bending under excessive burdens.

Dzieci dreptały obok wózków lub wychylały się spod płóciennych but. |шлепали|||||||хлопчатобумажных| The children|toddled|next to|strollers|or|leaned|themselves|from under|canvas|shoes Children trotted alongside the carts or peeked out from under the canvas.

Nie była to niewątpliwie zwyczajna gromada wychodźców, lecz raczej jakiś ||||обычная||эмигрантов||| Not|was|it|undoubtedly|ordinary|crowd|emigrants|but|rather|some Es handelte sich zweifelsohne nicht um eine gewöhnliche Gruppe von Exilanten, sondern um eine Art von This was undoubtedly not an ordinary crowd of refugees, but rather some sort of

koczujący naród, zniewolony siłą okoliczności do szukania nowej ojczyzny. ||enslaved|||||| nomadic|nation|enslaved|by the force of|circumstances|to|searching|new|homeland Nomadenvolk, das durch die Umstände gezwungen wurde, eine neue Heimat zu suchen. a nomadic nation, enslaved by the force of circumstances to seek a new homeland.

Spośród tego olbrzymiego tłumu wznosiła się głucha wrzawa głosów ludzkich |||толпы||||глухой шум|| From among|this|enormous|crowd|rose|reflexive pronoun|deafening|roar|voices|human Aus dieser riesigen Menge erhob sich ein ohrenbetäubender Lärm von Menschenstimmen From this huge crowd, a dull roar of human voices rose up

Jakkolwiek była głośna, nie zdołała jednak obudzić znużonych wędrowców |||||||утомленных| However|was|loud|not|was able|however|to wake|weary|travelers So laut es auch war, es gelang nicht, die müden Wanderer zu wecken. However loud it was, it did not manage to awaken the weary travelers

Odziani byli w ubrania z ciemnego, grubego sukna i uzbrojeni w strzelby. Одетые|||||темного|||||| Dressed|were|in|clothes|of|dark|thick|wool|and|armed|with|rifles They were dressed in clothes made of dark, thick cloth and armed with rifles.

Dotarłszy do stóp urwiska, zatrzymali się i odbyli krótką naradę. |||обрыва|||||| Having arrived|at|the foot|of the cliff|they stopped|themselves|and|they held|a short|meeting Having reached the foot of the cliff, they stopped and held a brief consultation.

Studnie są na prawo bracia, rzekł jeden z nich z twarzą zupełnie колодцы||||||||||| The wells|are|on|the right|brothers|said|one|with|||face|completely Die Brunnen befinden sich rechts von den Brüdern, sagte einer von ihnen mit einem völlig verkniffenen Gesicht. The wells are to the right, said one of them with a completely

wygoloną, z wąskimi, zaciśniętymi ustami i siwiejącymi włosami. выбритую||||||седеющими| shaved|with|narrow|pressed|lips|and|graying|hair shaven face, narrow, tightly pressed lips, and graying hair.

zawołał trzeci. Ten, który sprawił, iż woda wytrysła ze |||||||вырвалась| called|third|The one|who|caused|that|water|spurted|from rief ein Dritter. Derjenige, der das Wasser aus dem Brunnen sprudeln ließ a third one shouted. The one who caused the water to spring from

Amen, amen, odpowiedzieli wszyscy chudem. ||||постом Amen||answered|everyone|thinly Amen, amen, everyone replied in unison.

I zamierzali ruszyć w dalszą drogę, gdy jeden z najmłodszych, obdarzony |намеревались||||||||| And|they intended|to set off|on|further|journey|when|one|of|the youngest|gifted And they were about to continue on their way when one of the youngest, gifted

nimi. Na szczycie powiewał kawałek różowego |||развевался|| with them|At|the top|fluttered|a piece|pink them. At the top, a piece of pink

materiału, odcinając się ostrym, jaskrawym tonem od szarego tła skał. |отсекая|||ярким||||фона| material|cutting|oneself|sharp|bright|tone|from|gray|background|rocks material was fluttering, contrasting sharply with the gray background of the rocks.

Na ten widok wszyscy powstrzymali konie i chwycili za broń, a inni jeźdźcy ||||остановили|||||||| At|this|sight|everyone|stopped|horses|and|grabbed|for|weapons|and|other|riders At this sight, everyone halted their horses and grabbed their weapons, while other riders

nadbiegli galopem, aby wzmocnić awangardę. |||поддержать| rushed|at a gallop|to|strengthen|the vanguard kamen im Galopp herüber, um die Vorhut zu verstärken. they rushed in a gallop to reinforce the vanguard.

Wyraz czerwonskórzy był na wszystkich ustach. |краснокожие|||| The word|red-skinned|was|on|all|lips The term 'redskins' was on everyone's lips.

Niepodobna, żeby znalazła się tu liczniejsza gromada Indian, rzekł starszy |||||большая||индейцев|| It is unlikely|that|found|herself|here|larger|group|Indians|said|elder Es ist unwahrscheinlich, dass es hier einen zahlreicheren Haufen von Indianern geben wird, sagte der Älteste. It is unlikely that a larger group of Indians could be found here, said the elder

mężczyzna, który był, jak się zdawało, dowódcą. ||||||командир the man|who|was|as|it|seemed|the commander man, who seemed to be the leader.

Minęliśmy osady pawnisów i nie powinniśmy spotkać innych szczepów, aż poza ||пауков||||||племён|| We passed|the settlements|of the pawns|and|not|we should|encounter|other|tribes|until|beyond Wir haben die Siedlungen der Pavnis hinter uns gelassen und sollten erst jenseits der Grenze auf andere Stämme treffen. We passed the settlements of the pawnees and should not encounter other tribes until beyond

łańcuchem wielkich gór. Czy mogę pójść zobaczyć bracie |||||||брат chain|great|mountains|Can|I|go|see|brother a chain of great mountains. Can I go see, brother?

Stangerson? spytał jeden z gromady. Stangerson|asked|one|from|the crowd Stangerson? asked one of the group.

I ja też, i ja też, odezwało się kilkanaście głosów. I|I|too||||responded|(reflexive particle)|a dozen or so|voices Me too, me too, several voices chimed in.

się wdrapywać na stromą pochyłość, wiodącą do przedmiotu, który wzbudził |взбираться||крутую скалу|склон|||||вызвал интерес to|climb|onto|steep|slope|leading|to|object|which|aroused climbing up a steep slope, leading to the object that aroused

zaciekawienie. Szli szybko i bez hałasu, z wprawą i любопытство|||||||| curiosity|They walked|quickly|and|without|noise|with|skill|and curiosity. They walked quickly and silently, with skill and

pewnością ludzi przywykłych do chodzenia na zwiady. ||||||разведка certainly|people|accustomed|to|walking|on|reconnaissance Sicherlich Leute, die es gewohnt sind, auf Erkundungstour zu gehen. confidence of people accustomed to scouting.

Pozostali na dole, ścigali wzrokiem skaczących ze skały na skałę, aż wreszcie |||следили||прыгающих|||||| The others|at|the bottom|chased|with their eyes|jumping|from|rock|to|another rock|until|finally Die anderen unten verfolgten sie mit ihren Augen, die von Fels zu Fels sprangen, bis sie schließlich The others stayed below, tracking with their eyes those jumping from rock to rock, until finally

Szli teraz, a przedował ten, który pierwszy uderzył na alarm. |||выдавал себя|||||| They walked|now|and|led|the one|who|first|hit|on|alarm They were walking now, and the one who first raised the alarm was leading.

Nagle jego towarzysze ujrzeli, że unosi ręce w geść zdumienia, a zbliżywszy się |||увидели||поднимает|||вgesture|||| Suddenly|his|companions|saw|that|raises|hands|in|gesture|astonishment|and|having approached|himself Suddenly, his companions saw him raising his hands in a gesture of astonishment, and as they approached

do niego, sami osłupieli na widok, jaki przedstawił się ich oczom. в него|||||||||| to|him|they themselves|were stunned|at|sight|what|presented|himself|their|eyes zu ihm, die selbst verblüfft waren von dem Anblick, der sich ihnen bot. him, they themselves were stunned by the sight that presented itself before their eyes.

Na małej płaszczyźnie na szczycie skały wznosił się olbrzymi głaz, pod którym ||||||||огромный||| On|small|plane|on|top|rock|rose|itself|huge|boulder|under|which Auf einer kleinen Ebene auf der Spitze des Felsens erhob sich ein riesiger Felsblock, unter dem die On a small plateau at the top of the rock stood a huge boulder, under which

wskazywały, że śpi mocno. Obok niego spoczywało dziecko, ||||||лежало| indicated|that|sleeps|soundly|Next to|him|was resting|child indicated that he was sleeping soundly. Next to him lay a child,

które zarzuciło białe, pulchne rączęta na żelastą, ogorzałą szyję, a złotą główkę |забросило|||ручки||железную||||| which|threw|white|chubby|little hands|on|bony|sunburned|neck|and|golden|little head who had thrown white, chubby arms over the iron, tanned neck, and placed the golden head

złożyło na piersi okrytej wytartą aksamitną kurtką. ||||изношенной|бархатную| laid|on|chest|covered|worn-out|velvet|jacket über einer Brust gefaltet, die mit einer abgenutzten Samtjacke bedeckt ist. on a chest covered with a worn velvet jacket.

W rozchylonych, różowych ustach dziewczynki jaśniały śnieżną białością drobne ząbki. |раскрытых|розовых||||||| In|parted|pink|lips|girl|shone|snow-white|whiteness|small|teeth In den geschürzten, rosafarbenen Lippen des Mädchens leuchteten winzige Zähne in schneeweißer Farbe. In the parted, pink lips of the girl, small teeth shone with snowy whiteness.

Radosny uśmiech opromieniał dziecinną twarzyczkę. ||озарял|| Joyful|smile|illuminated|childish|face A joyful smile illuminated the child's face.

Okrągłe łydki zakończone stopkami, w białych skarpetkach i pantofelki ze ||||||носках||тапочки| Round|calves|ending|with little feet|in|white|socks|and|slippers|with Runde Waden mit Füßen, in weißen Socken und Pantoffeln mit Round calves ending in little feet, in white socks and shoes with

sprzączkami, wszystko to stanowiło szczególny kontrast z wychudzoną пряжками|||||||истощённую with buckles|everything|it|constituted|particular|contrast|with|emaciated buckles, all of this created a particular contrast with the emaciated

postacią jej towarzysza. Nad śpiącymi na skraju skały siedziały фигурой|||||||| the figure|her|companion|Above|sleeping|on|the edge|of the rock|were sitting figure of her companion. Above the sleeping ones on the edge of the rock sat

nieruchomo trzy wielkie myszołowy, które na widok przybyszów zaczęły недвижимость|||мышеловки||||| motionless|three|large|hawks|which|at|sight|of the newcomers|began drei große Bussarde, die, als sie die Neuankömmlinge sahen, anfingen zu motionless three large buzzards, which began at the sight of the newcomers.

wydawać przeraźliwe wrzaski, jakby rozgniewane, że wydzierają im żer i |ужасные|крики||||вырывают||пищу корм| to emit|terrifying|screams|as if|angry|that|they tear away|from them|prey| schrille Schreie ausstoßen, als wären sie verärgert darüber, dass sie herausgerissen wurden, um sie zu füttern und to let out terrifying screams, as if angry that their food was being taken away and

zabrały się ociężale do odlotu. Krzyk ptaków obudził śpiących. ||медленно|||||| took|themselves|sluggishly|to|departure|The scream|of the birds|woke|the sleeping ones they sluggishly took off. The birds' cries woke the sleepers.

Zerwali się przerażeni i rozglądali się z trwogą dookoła. Они вскочили||в ужасе||осматривались|||| They jumped up|themselves|terrified|and|they looked around|themselves|with|fear|around Sie brachen erschrocken ab und sahen sich ängstlich um. They jumped up, terrified, and looked around in fear.

uczepiła się rączką kurtki i nic nie mówiła, tylko zdumionym, pytającym ||||||||||спросительным clung|herself|with her little hand|jacket|and|nothing|not|said|only|astonished|questioning clinging to the sleeve of his jacket and saying nothing, only looking around with the astonished, questioning

wzrokiem dziecka rozglądała się dookoła. with the gaze|of the child|she looked around|herself|around gaze of a child.

zabłąkanym, przekonali ich niebawem, że nie byli tylko widzeniem. заблудившимся|убедили||||||| lost|convinced|them|soon|that|not|were|only|vision lost ones soon convinced them that they were not just a vision.

Jeden z nich wziął dziewczynkę i posadził ją sobie na ramieniu, One|of|them|took|the girl|and|sat|her|on his shoulder|on|shoulder One of them took the girl and placed her on his shoulder,

dwaj inni ofiarowali swą pomoc jej wycieńczonemu towarzyszowi i poprowadzili ||||||изможденному|||вели за собой two|others|offered|their|help|her|exhausted|companion|and|led two others offered their help to her exhausted companion and led

go do wozów. Nazywam się John Ferrier, ||к повозкам|||| go|to|wagons|My name|is|John|Ferrier ihn zu den Karren. Mein Name ist John Ferrier, him to the wagons. My name is John Ferrier,

Dodał spoglądając na swoich barczystych ogorzałych wybawców. ||||крепких|потертых|спасителей He added|glancing|at|his|burly||saviors He added, looking at his burly, weather-beaten rescuers.

młodzieńców. Jesteśmy prześladowanymi dziećmi Boga, молодых людей||преследуемыми|| of the young men|We are|persecuted|children|of God junge Männer. Wir sind verfolgte Kinder Gottes, young men spoke up. We are the persecuted children of God,

Nie żartuj z tego co święte. Jesteśmy z tych, którzy wierzą w święte |не шутите||||||||||| Don't|joke|with|this|what|holy|We are|from|those|who|believe|in|holy Mach dich nicht über das Heilige lustig. Wir sind von denen, die an das Heilige glauben Don't joke about what is sacred. We are among those who believe in the sacred.

pisma skreślone egipskimi zgłoskami na płytach skutego złota, które przekazane |зачеркнутые||звуковыми знаками|||золотые таблички|||переданные writings|inscribed|Egyptian|hieroglyphs|on|plates|hammered|gold|which|were handed over writings inscribed in Egyptian syllables on plates of beaten gold, which were given

zostały świętemu Józefowi Smithowi w Palmirze. |святому|||| were|to Saint|Joseph|Smith|in|Palmiry to Saint Joseph Smith in Palmyra.

Idziemy z Nauvu, w stanie Illinois, gdzie wznieśliśmy naszą świątynię. |||||||мы возвели|| We go|from|Nauvoo|in|state|Illinois|where|we built|our|temple Wir kommen aus Nauvu, Illinois, wo wir unseren Tempel errichtet haben. We are coming from Nauvoo, in the state of Illinois, where we built our temple.

Szukamy schronienia przed człowiekiem niesprawiedliwym i bezbożnym, |убежища||||| We seek|shelter|from|man|unjust|and|ungodly We are looking for shelter from the unjust and godless man,

choćbyśmy je mieli znaleźć dopiero w głębi pustyni. хотя бы мы||||||| even if we|it|had|to find|only|in|the depths of|the desert selbst wenn wir sie nur in den Tiefen der Wüste finden würden. even if we have to find it deep in the desert.

Nazwa Nauvu obudziła widocznie wspomnienie w umyśle Johna Ferriera. ||обудила||||умысле|| The name|Nauvu|awakened|evidently|memory|in|mind|John|Ferrier Der Name Nauvu weckte offenbar eine Erinnerung in John Ferriers Gedächtnis. The name Nauvu evidently awakened a memory in John Ferrier's mind.

A dokąd idziecie? Nie wiemy. And|where|you (plural) are going|No|we know And where are you going? We don't know.

wzgórza i otoczył ich tłum pielgrzymów. Blade i przygnębione kobiety, ||||||||угнетенные| hills|and|surrounded|them|crowd|of pilgrims|Pale|and|depressed|women Hügeln und waren von einer Pilgerschar umgeben. Bleiche und deprimierte Frauen, of the hill and were surrounded by a crowd of pilgrims. Pale and depressed women,

czerstwe i roześmiane dzieci, mężczyźni o surowych twarzach i черствое||смеющиеся|||||| fresh|and|laughing|children|men|with|stern|faces|and stale and laughing children, men with stern faces and

wyzywającym spojrzeniu. Na widok przybyłych, z których jedno |взгляде|||||| challenging|gaze|At|sight|arrivals|of|whom|one challenging gazes. At the sight of the newcomers, one of whom

było takie młode, a drugi taki wynędzniały, ze wszystkich stron ||||||истощённый||| was|so|young|and|the other|so|emaciated|from|all|sides war so jung und der andere so abgemagert, von allen Seiten was so young, and the other so emaciated, cries of astonishment

lecz naglili do dalszej drogi i szli tak, otoczeni licznym tłumem mormonów, |I am walking|||||||surrounded||| but|urged|to|further|journey|and|they walked|so|surrounded|numerous|crowd|of Mormons Aber sie drängten weiter und gingen so, umgeben von einer großen Menge von Mormonen, but they urged on to continue their journey and walked on, surrounded by a large crowd of Mormons,

dopóki nie stanęli przed wozem, który zwracał uwagę wielkością i ||||||||size| until|not|they stood|in front of|wagon|which|attracted|attention|by its size|and bis sie vor dem Wagen standen, der durch seine Größe und sein Aussehen auffiel. until they stood before a wagon that drew attention with its size and

bogactwem przyborów. Zaprzężony był w sześć koni, |instruments||||| wealth|of equipment|Harnessed|was|in|six|horses wealth of equipment. It was drawn by six horses,

że był przywódcą. Czytał książkę w brązowej okładce, ||leader||||| that|he was|a leader|He read|a book|in|brown|cover Dass er ein Anführer war. Er las ein Buch mit einem braunen Einband, that he was a leader. He was reading a book with a brown cover,

rzekł uroczystym głosem, to tylko jako dzielących naszą wiarę. |solemn||||||| said|solemn|voice|it|only|as|dividing|our|faith sagte er mit feierlicher Stimme, es gehe nur darum, unseren Glauben zu teilen. he said in a solemn voice, it is only as those who divide our faith.

pustyni niż byście się mogli stać zaczątkiem zgnilizny, który z czasem |||||||of decay||| desert|than|you (plural)|reflexive pronoun|could|become|beginning|decay|which|with|time the desert than for you to become the beginning of decay, which over time

niweczy cały owoc. Czy zechcecie pójść z nami na tych destroys||fruit||||||| nullifies|all|fruit|Do|you (plural) will want|to go|with|us|on|these destroys the whole fruit. Will you agree to go with us on these

położenia w jakim jestem, pójdę z wami przyjmując wszelkie warunki. |||||||accepting|| situation|in|which|I am|I will go|with|you|accepting|all|conditions Given the situation I am in, I will go with you accepting all conditions.

Trzeba nakarmić i napoić i jego i dziecko. It is necessary to|feed|and|give drink|and|him|and|child We need to feed and water both him and the child.

Przystanek trwa już za długo. Naprzód, w drogę do Syjonu. Stop||||||||| The stop|lasts|already|too|long|Forward|on|the road|to|Zion Der Zwischenstopp hat zu lange gedauert. Vorwärts, auf dem Weg nach Zion. The stop has already lasted too long. Forward, on the way to Zion.

przycichał i skonał w oddali. Rozległ się ponownie zgrzytku, ||||||||grating quieted down|and|died|in|the distance|Resounded|(reflexive particle)|again|of the grinding sound wurde leise und verhallte in der Ferne. Ein rasselndes Geräusch ertönte, died down and faded in the distance. The clattering sound was heard again,

znów po pustyni niby pierścienie olbrzymiego węża. ||||rings||snake again|through|the desert|like|rings|gigantic|snake again across the desert like the rings of a giant snake.

Starszy, którego pieczy, powierzonych zostało dwoje wędrowców, |||entrusted||| The Elder|whose|care|entrusted|were|two|travelers Ältester, dessen Betreuung zwei Wanderern anvertraut wurde, The elder, to whose care two travelers had been entrusted,

Pozostaniecie tutaj, rzekł. Za kilka dni wypoczniecie, you will stay||||||you will rest You will stay|here|he said|In|few|days|you will rest You will stay here, he said. In a few days you will rest,

który jest głosem Boga. who|is|voice|of God who is the voice of God.

SENT_CWT:AFkKFwvL=6.05 PAR_TRANS:gpt-4o-mini=5.71 en:AFkKFwvL openai.2025-01-22 ai_request(all=376 err=0.00%) translation(all=313 err=0.00%) cwt(all=2850 err=0.70%)