Dzień zwycięstwa i niewoli – Polish with John #074 [A2]
|победы||плен||||
Tag|Siege||Gefangenschaft||||
|"of victory"||"captivity"||||
|перемоги||неволі||||
Tag des Sieges und der Gefangenschaft - Polnisch mit Johannes #074 [A2].
Day of Victory and Captivity - Polish with John #074 [A2].
Día de la victoria y del cautiverio - Polaco con Juan #074 [A2].
Jour de la victoire et de la captivité - polonais avec John #074 [A2].
勝利と捕囚の日 - ヨハネとポーランド語 #074 [A2].
Dia da Vitória e do Cativeiro - Polaco com João #074 [A2].
День победы и плена - Польский с Иоанном #074 [A2].
День перемоги та полону - польська з Іваном #074 [A2].
Cześć!
Hi!
Co u was słychać?
What's up|you guys||"going on"
What's up?
Witajcie w kolejnym podcaście “Polish with John”.
Welcome to||||||
Welcome to the next podcast "Polish with John".
Nazywam się Jan Oko i chcę Wam pomóc w nauce języka polskiego.
||||||||||Sprache|
Ten podcast jest dłuższy niż zwykle, ale też moim zdaniem to ważny temat.
|||länger||||||meiner Meinung nach|||Thema
|podcast||longer|||||||||
|||||||||на мою думку|||
Dieser Podcast ist länger als üblich, aber es ist meiner Meinung nach auch ein wichtiges Thema.
This podcast is longer than usual, but it's also an important topic in my opinion.
Żeby zrozumieć Polskę, trzeba znać jej historię, także tę trudną.
|||||||также|эту|трудную
|||||||||schwierigen
|||||||also||difficult
Um Polen zu verstehen, muss man seine Geschichte kennen, auch seine schwierige Geschichte.
To understand Poland, you need to know its history, also the difficult one.
A wiek XX był dla nas bardzo trudnym czasem, także po zakończeniu II wojny światowej.
|век|||||||||||второй||
|Jahrhundert||||||schwierigen||||Abschluss|||
|century|20th century|||||challenging||also||end of|World War II||
|||||||||||завершення|||
Und das 20. Jahrhundert war eine sehr schwierige Zeit für uns, auch nach dem Ende des Zweiten Weltkriegs.
And the 20th century was a very difficult time for us, also after the end of World War II.
Kilka dni temu, 8 maja, Zachód Europy świętował Dzień Zwycięstwa, czyli koniec II Wojny Światowej.
||||Westen Europas||feierte||Sieges|||||
|||May |the West||celebrated||Victory|||||
||||Захід||святкував||перемоги|||||
Vor einigen Tagen, am 8. Mai, feierte Westeuropa den Tag des Sieges und damit das Ende des Zweiten Weltkriegs.
A few days ago, on May 8, the West of Europe celebrated Victory Day, that is, the end of World War II.
W Rosji, a kiedyś we wszystkich krajach komunistycznych, tym dniem był 9 maja.
|||||||kommunistischen||||
||||in||countries|communist countries||day|was|May
||||у всіх|||||||
In Russland, und früher in allen kommunistischen Ländern, war dieser Tag der 9. Mai.
In Russia, and once in all communist countries, this day was May 9.
Jednak dla tych krajów, to nie do końca był dzień zwycięstwa.
||||||||||Sieges
|||countries|||||||victory
|||країн|||||||перемоги
Für diese Länder war es jedoch nicht gerade ein Tag des Sieges.
However, for these countries, it was not quite a victory day.
Polska spod jednej, hitlerowskiej, okupacji dostała się pod drugą, sowiecką.
Польша|под||нацистской||досталась||||советскую
|unter die||hitlerischen|Besatzung|geriet unter||||sowjetische
Poland|from under||Nazi|occupation|found itself||||Soviet
|з-під||гітлерівської||||||
Polen kam von einer Nazi-Besatzung zu einer anderen, der sowjetischen Besatzung.
Poland fell under one Nazi occupation under the other, Soviet occupation.
Władze narzucone przez Moskwę wprowadzały terror w kraju, zmuszały do posłuszeństwa, a kto protestował, ten spotykał się z surowymi karami.
|навязанные|||вводили||||заставляли||послушания|||||||||
Die Behörden|aufgezwungen||Moskau|führten ein|Terror|||zwangen||Gehorsamkeit|||protestierte||traf sich mit|||strengen|Strafen
Authorities|imposed||Moscow|introduced|terror|||forced||obedience|||protested||encountered|||harsh|severe punishments
Влада|нав'язані|||впроваджували||||||покори|||||||||суворими покараннями
Die von Moskau eingesetzten Behörden unterwarfen das Land dem Terror, erzwangen Gehorsam, und wer protestierte, musste mit schweren Strafen rechnen.
The authorities imposed by Moscow introduced terror in the country, forced them to obey, and whoever protested faced severe punishments.
Demokracja była często używanym słowem, ale za tym słowem stała smutna rzeczywistość.
|||используемым|||||||печальная|
||oft|verwendeten|Wort||||||traurige|Wirklichkeit
|||used frequently||||||||reality
|||||||||||реальність
Demokratie war ein oft benutztes Wort, aber hinter dem Wort verbarg sich eine traurige Realität.
Democracy was a word often used, but there was a sad reality behind it.
Polska dostała się pod sowiecką okupację.
|досталась||||
|geriet||||
|fell||||
Polen fiel unter sowjetische Besatzung.
Poland fell under Soviet occupation.
Dla pozorów przeprowadzano wybory i referendum.
|видимости|проводили|||
|zum Schein|durchgeführt|Wahlen||Volksabstimmung
|appearances|were conducted|elections||referendum
|для виду|проводили|||референдум
Für Auftritte wurden Wahlen und ein Referendum abgehalten.
Elections and a referendum were held for the sake of appearances.
Wszystko po to, aby władza wyglądała na demokratyczną.
||||Macht|||demokratisch
||||power|appeared||"democratic"
Alles, um die Macht demokratisch aussehen zu lassen.
All this is done to make power look democratic.
Jednak wyniki były fałszowane i z góry było wiadomo kto ma wygrać.
|результаты||||||||||
|Ergebnisse||manipuliert|||von vornherein|waren|klar|||gewinnen
|results||falsified|||from the start||it was known|||"to win"
|результати||підроблені||||||||виграти
Die Ergebnisse waren jedoch gefälscht, und es war im Voraus klar, wer gewinnen würde.
However, the results were rigged and it was known in advance who was going to win.
Armia Czerwona, która walczyła z Niemcami, nie wróciła w całość do Związku Radzieckiego.
|||боролась|||||||||
|||kämpfte||||||vollständig|||
|||fought||||returned||entirety||the Union|Soviet Union
|||боролася||||повернулася||цілком||Союз Радянський|радянського союзу
Die Rote Armee, die gegen die Deutschen gekämpft hatte, kehrte nicht in ihrer Gesamtheit in die Sowjetunion zurück.
The Red Army, which fought Germany, did not return entirely to the Soviet Union.
Jednostki tej armii zostały w wielu krajach środkowej i wschodniej Europy.
Einheiten||Armee|stationed||||||östlichen|
units||the army's|were located||||central||eastern|Europe
Підрозділи||армії|||||центральної||східної|
Einheiten dieser Armee verblieben in vielen mittel- und osteuropäischen Ländern.
Units of this army stayed in many countries of Central and Eastern Europe.
W ten sposób Stalin mógł siłą wprowadzać komunizm w tych krajach.
|||||mit Gewalt|einführen||||
|||||by force|introduce|communism|||
|||||силою|впроваджувати||||
Auf diese Weise gelang es Stalin, den Kommunismus in diesen Ländern gewaltsam einzuführen.
In this way, Stalin was able to forcibly introduce communism in these countries.
Polska i inne kraje były mocno zniszczone przez wojnę.
||||||разрушены||
||||||zerstört||Krieg
|||||severely|destroyed||war
|||||сильно|зруйновані||
Polen und andere Länder wurden durch den Krieg schwer geschädigt.
Poland and other countries were badly damaged by the war.
Z Polski najpierw wiele rzeczy kradli Niemcy, a potem Rosjanie.
||||Dinge|stahlen|||dann|die Russen
|||||stole||||Russians
|||||крали||||
Zuerst haben die Deutschen viele Dinge aus Polen gestohlen und dann die Russen.
Many things were stolen from Poland first by the Germans and then by the Russians.
Także po wojnie do ZSRR wywożono wiele maszyn, towarów oraz cennych rzeczy.
||||СССР|||||||
|||||abtransportiert||Maschinen|Waren||wertvollen|Sachen
Also|||to the|USSR|were exported||machines|goods||valuable|
|||||вивозили||||||
Auch nach dem Krieg wurden viele Maschinen, Waren und Wertgegenstände in die UdSSR exportiert.
Also after the war, many machines, goods and valuables were exported to the USSR.
Kraj był zruinowany i okradziony.
||ruiniert||ausgeraubt
||ruined||robbed
Das Land wurde ruiniert und ausgeraubt.
The country was ruined and robbed.
Polsce odebrano ziemie na wschodzie, gdzie leżą takie miasta jak Lwów, Wilno i Grodno, które są niezwykle ważne dla polskiej historii i kultury.
|||||||||||Вильнюс|||||||||||
|entzogen|||im Osten||liegen|solche||||||Grodno|||äußerst|wichtig|||||
|taken away|land||in the east|||||||||Grodno|||extremely||||||culture
||||сході|||||||||Гродно|||надзвичайно||||||
Polen wurden die Länder im Osten beschlagnahmt, mit Städten wie Lemberg, Vilnius und Grodno, die für die polnische Geschichte und Kultur von größter Bedeutung sind.
The lands in the east were taken from Poland, with cities such as Lviv, Vilnius and Grodno, which are extremely important for Polish history and culture.
Mi najbardziej żal Lwowa, miasta takich pisarzy jak Aleksander Fredro, Seweryn Goszczyński, Wincenty Pol, Marian Hemar czy Stanisław Lem.
|||||||||||Гошчиньский|||||||
||bedauere am meisten||||||||Seweryn Goszczyński|Goszczyński|Wincenty Pol|Wincenty Pol|Marian Hemar|Hemar|||Lem
||regret losing||||writers||||Seweryn Goszczyński|Goszczyński|Vincent Pol|Wincenty Pol|Marian Hemar|Marian Hemar|||Stanisław Lem
||||||письменників||||Северина|Гощинський|Вінцентій|Поль|Маріан Гемар|Гемар||Станіслав Лем|Станіслав Лем
Am meisten tut mir Lemberg leid, die Städte von Schriftstellern wie Aleksander Fredro, Seweryn Goszczyński, Wincenty Pol, Marian Hemar und Stanisław Lem.
I feel most sorry for Lviv, the city of such writers as Aleksander Fredro, Seweryn Goszczyński, Wincenty Pol, Marian Hemar and Stanisław Lem.
Z tym miastem związani są także między innymi geograf i kartograf Eugeniusz Romer, filozof Kazimierz Twardowski, prezydent Polski, chemik, naukowiec i wynalazca Ignacy Mościcki czy polarnik Henryk Arctowski.
|||связаны||||||||Евгений||||||||||изобретатель|Игорь|Мосцицкий||полярник||Arctowski
|||verbunden|||unter anderem||||Kartograf|Eugeniusz Rom|Romer|Philosoph|||||Chemiker|Wissenschaftler||Erfinder||Mościcki||Polarforscher||Henryk Arctowski
||the city|associated||also|||geographer||cartographer|Eugeniusz Romer|Romer|philosopher|Kazimierz Tward||||chemist|scientist||inventor|Ignacy Mościcki|Ignacy Mościcki||polar explorer||Henryk Arctowski
|||пов'язані|||серед інших|||||Євгеній|Ромер Євгеній|філософ|||||хімік|||винахідник|Ігнацій Мосьціцький|Мосьціцький||полярник||Генрик Арцтовський
Weitere Persönlichkeiten, die mit der Stadt in Verbindung gebracht werden, sind der Geograf und Kartograf Eugeniusz Romer, der Philosoph Kazimierz Twardowski, der polnische Staatspräsident, der Chemiker, Wissenschaftler und Erfinder Ignacy Mościcki und der Polarforscher Henryk Arctowski.
Also associated with this city are, among others, geographer and cartographer Eugeniusz Romer, philosopher Kazimierz Twardowski, Polish president, chemist, scientist and inventor Ignacy Moscicki or polar explorer Henryk Arctowski.
Oraz wielu, wielu innych.
Und viele, viele andere.
And many, many more.
W zamian za zagrabienie ziem na wschodzie, Stalin przesunął polską granicę na zachodzie.
|||захват|земли||||перенёс||||
|im Austausch||Raub von Land|Länder||Osten||verschob||||Westen
|in exchange for||seizure|lands||east|Stalin|shifted||border||the west
|||захоплення|земель||сході||пересунув||||
Im Gegenzug für die Beschlagnahme von Land im Osten verschob Stalin die polnische Grenze im Westen.
In exchange for the grabbing of lands in the east, Stalin moved the Polish border to the west.
Do Polski wróciły ziemie, które w czasie powstawania państwa leżały w jego granicach – Śląsk, Pomorze, ziemia Lubuska.
|||||||образования||||||Силезия|Поморье||
||zurückgekehrt sind|||||Entstehung||lagen||seinen|Grenzen|Schlesien|Pommern|Länder|Lubuser Land
|||lands||||formation||"were located"|||within its borders|Silesia|Pomerania|lands|Lubusz Land
||повернулися|||||утворення держави|держави||||кордонах|Сілезія|Помор'я||Любуська земля
Die Länder, die zur Zeit der Staatsgründung innerhalb der Grenzen des Staates lagen - Schlesien, Pommern, das Lebuser Land - wurden an Polen zurückgegeben.
The lands that were within its borders at the time of the formation of the state returned to Poland - Silesia, Pomerania, and the Lubuskie region.
Przez zmiany granic wiele osób zostało przesiedlonych, czyli musiało zmienić miejsce zamieszkania.
||||||переселённых|||||
|Änderungen|||||umgesiedelt|||||Wohnsitz
|boundary changes||||were|relocated||had to|change||place of residence
||||||переселених|||||місця проживання
Aufgrund der Grenzveränderungen wurden viele Menschen vertrieben, was bedeutet, dass sie ihren Wohnort wechseln mussten.
Due to the change of borders, many people have been displaced, which means that they had to change their place of residence.
Polaków ze Wschodu siłą przeniesiono na zachód, na Ziemie Odzyskane.
||||перевезли|||||Возвращённые
||Osten|mit Gewalt|verlegt|||||wiedergewonnene Gebiete
||the East|by force|forcibly relocated|to|west||Recovered Territories|Recovered Territories
||Сходу|силою|переміщено силою||захід|||Відновлені землі
Polen aus dem Osten wurden gewaltsam in den Westen, in die wiedergewonnenen Gebiete, umgesiedelt.
Poles from the East were forcibly moved west, to the Recovered Territories.
Ci ludzie nie wiedzieli jak długo będą mogli tam mieszkać, bali się kolejnej wojny.
||||||||||боялись|||
||||||||||hatten Angst vor|||
"those"|||knew||||be able to|||were afraid of||another|war
|||||||могли б|||боялися||наступної|
Diese Menschen wussten nicht, wie lange sie dort leben konnten, sie hatten Angst vor einem neuen Krieg.
These people did not know how long they would be able to live there, they were afraid of another war.
A wojny bardzo chciałby Stalin, bo dla komunizmu ważne jest, aby podbijać kolejne państwa i zanosić tam rewolucję.
|||||||||||покорять||||нести||революцию
|||||||||||erobern||||hinzutragen||Revolution
|||would like||||communism||||conquer||||bring||revolution
|||||||||||завойовувати||||приносити||
Und der Krieg war von Stalin sehr gewollt, denn er ist wichtig für den Kommunismus, um weitere Länder zu erobern und die Revolution dorthin zu tragen.
And Stalin would like wars very much, because it is important for communism to conquer more countries and bring revolution there.
И война была очень нужна Сталину, потому что для коммунизма важно завоевать больше стран и провести там революцию.
Innym przykładem tego, jak Stalin wyzwalał Polskę, jest obojętność Armii Czerwonej, która stała w Warszawie, na prawym brzegu Wisły.
|||||освобождал|||безразличие||||||||||
|Beispiel||||befreite|||Gleichgültigkeit||Roten||||||rechten|rechten Ufer|Weichsel
|example|||Stalin|liberated|||indifference||Red Army||||||right-hand|right bank|Vistula River
|||||звільняв|||байдужість||Червоної армії||||||||
Ein weiteres Beispiel dafür, wie Stalin Polen befreite, ist die Gleichgültigkeit der Roten Armee, die in Warschau am rechten Ufer der Weichsel stand.
Another example of how Stalin liberated Poland is the indifference of the Red Army, which stood in Warsaw, on the right bank of the Vistula.
Tam wojska sowieckie zajęły Pragę, dzielnicę Warszawy, ale nie zaczęły walki z Niemcami po drugiej stronie rzeki.
||советские|заняли||район||||начались|||||||
|Truppen|sowjetische|besetzten|Praga|Stadtteil||||begannen|Kämpfe||||||Fluss
|troops|Soviet|occupied|Praga district|district of Warsaw|of Warsaw|||began|fighting||||the second||river
|||захопили||район Варшави|||||бої||||||
Dort besetzten die sowjetischen Truppen den Warschauer Stadtteil Praga, begannen aber nicht mit dem Kampf gegen die Deutschen auf der anderen Seite des Flusses.
There, the Soviet troops captured Praga, a district of Warsaw, but did not start fighting the Germans on the other side of the river.
Był czas Powstania Warszawkiego.
||des Aufstands|Warschauer Aufstand
||uprising|Warsaw Uprising
||повстання|
Es war die Zeit des Warschauer Aufstands.
There was the time of the Warsaw Uprising.
Polacy, którzy walczyli w tamtej armii, chcieli pomóc rodakom, ale nie mogli.
||||||||соотечественникам|||
||kämpften||||||Landsleuten|||
||fought|||army|wanted||fellow countrymen|||could not
||боролися||||||співвітчизникам|||не могли
Die Polen, die in dieser Armee kämpften, wollten ihren Landsleuten helfen, konnten es aber nicht.
The Poles who fought in that army wanted to help their compatriots, but could not.
Dlaczego?
Чому?
Warum?
Why?
Bo Stalin nie chciał, żeby Polska była wolna.
Denn Stalin wollte nicht, dass Polen frei ist.
Because Stalin did not want Poland to be free.
Wolał, żeby Polaków zabijali Niemcy, a on potem miał mieć mniej problemów narzucając komunizm w naszym kraju.
||||||||||||навязывая||||
er wollte|||töteten|||||||||aufzuzwingen||||
preferred|||"killed"|Germans||||"would have"||||imposing||||
Волів|||вбивали|||||||||нав'язуючи||||
Ihm war es lieber, wenn die Polen von den Deutschen getötet wurden, und er hatte später weniger Probleme, den Kommunismus in unserem Land durchzusetzen.
He preferred the Poles to be killed by the Germans, and then he would have less problems imposing communism in our country.
Żołnierze Armii Czerwonej zajmując ziemie polskie rabowali Polaków, gwałcili kobiety i dopuszczali się wielu innych przestępstw.
солдаты|||занимая|||грабили||насиловали|||допускали||||преступлений
|||besetzend|||plünderten||vergewaltigten|||sich vergingen an||||Verbrechen
Soldiers|||occupying|territory||plundered||raped|||committed||||crimes
Солдати|||захоплюючи|||грабували||ґвалтували|||вчиняли||||злочинів
Soldaten der Roten Armee, die polnische Gebiete besetzten, beraubten Polen, vergewaltigten Frauen und begingen viele andere Verbrechen.
Red Army soldiers, occupying Polish territory, robbed Poles, raped women and committed many other crimes.
To był straszny czas, gdy jeden okupant był usuwany przez drugiego, tak samo brutalnego.
||||||||удалялся|||||
||||||Besatzer||entfernt|||||brutalen
||terrible||||occupying force||removed||"another"|||brutal
||||||||усунений||іншого|||жорстокого
Es war eine schreckliche Zeit, als ein Eindringling von einem anderen ebenso brutalen entfernt wurde.
It was a terrible time when one invader was being removed by another just as brutal.
Это было страшное время, когда на смену одним оккупантам приходили другие, такие же жестокие.
Komuniści na rozkaz Moskwy organizowali w Polsce obozy koncentracyjne.
||приказ||||||
||Befehl||organisierten|||Konzentrationslager|
Communists||order|Moscow's orders|were organizing|||concentration camps|concentration camps
|||||||концентраційні табори|
Die Kommunisten organisierten auf Befehl aus Moskau Konzentrationslager in Polen.
The Communists, on orders from Moscow, organized concentration camps in Poland.
Niektóre z założonych przez Niemców nie przestały działać, zmieniło się tylko kierownictwo.
||основанных||||||изменилось|||руководство
||gegründeten||deutschen||aufgehört haben zu|arbeiten||||die Leitung
Some||established||Germans||stopped|operate|changed|||management
||заснованих||німців||перестали|||||керівництво
Einige der von den Deutschen gegründeten Unternehmen haben ihre Tätigkeit nicht eingestellt, sondern nur die Leitung gewechselt.
Some of those established by the Germans did not stop working, only the management changed.
Byli Niemcy, przyszli komuniści.
||kamen|
||came|
Da waren die Deutschen, da kamen die Kommunisten.
There were Germans, future communists.
Mołotow, minister spraw zagranicznych ZSRR, chciał zamknąć w obozach wszystkich AKowców, czyli tych, którzy w Armii Krajowej walczyli z nazistami.
|||иностранных|||||||АКовцы|||||||||
Molotow|Minister||auswärtigen Angelegenheiten|||||Lagern||AK-Kämpfer||||||Landes-|kämpften||Nazis
Molotov|foreign minister|foreign affairs|foreign affairs|Soviet Union||imprison||in camps||Home Army soldiers||||||Home Army|fought||Nazis
Молотов||||||||ув'язнити в таборах||АКівців||||||Національної|боролися||нацистами
Molotow, der Außenminister der UdSSR, wollte alle Soldaten der Heimatarmee in den Lagern einsperren, d. h. diejenigen, die in der Heimatarmee gegen die Nazis gekämpft hatten.
Molotov, the minister of foreign affairs of the USSR, wanted to imprison all Home Army soldiers in the camps, i.e. those who fought the Nazis in the Home Army.
Jakie życie przyniosła komunistyczna rewolucja do Polski?
||brachte mit sich|kommunistische|Revolution||
||brought||revolution||
||принесла||||
Welches Leben brachte die kommunistische Revolution nach Polen?
What kind of life did the communist revolution bring to Poland?
Życie w biedzie, cenzurze i braku wolności.
||Armut|Zensur||Mangel an|
||poverty|censorship||lack of|
||бідності||||
Leben in Armut, Zensur und Unfreiheit.
Living in poverty, censorship and lack of freedom.
Cenzura powodowała, że nie można było napisać książki czy artykułu, który krytykowałby rząd.
|вызывала|||||||||||правительство
Zensur|verursachte||||||||||kritisieren würde|die Regierung
Censorship|caused||||||||article||would criticize|government
|спричиняла те, що||||||||статті||критикував би|уряд
Zensur bedeutete, dass kein Buch oder Artikel geschrieben werden durfte, der die Regierung kritisierte.
Censorship made it impossible to write a book or article that would criticize the government.
Za mówienie, że komunizm jest zły, można było trafić do więzienia.
|говорение|||есть||||||
|||||schlecht|||||Gefängnis
For|saying|||||||end up in||prison
|говоріння||||поганий|||потрапити||в'язницю
Sie könnten ins Gefängnis gehen, wenn Sie sagen, dass der Kommunismus schlecht ist.
You could go to jail for saying that communism is bad.
Były też takie osoby, które za krytykę rządu zostały zamordowane, jak na przykład ksiądz Jerzy Popiełuszko.
|||||||||убиты||||священник|Юрий|Попе́лушко
||||||Kritik|||ermordet||||||Jerzy Popiełuszko
||||||criticism|the government|were|murdered||||priest||Jerzy Popiełuszko
|||||||||вбиті||||||Попелушко
Es gab auch Menschen, die ermordet wurden, weil sie die Regierung kritisiert hatten, wie z. B. Pater Jerzy Popieluszko.
There were also those who were murdered for criticizing the government, such as Father Jerzy Popieluszko.
Społeczeństwo często sprzeciwiało się działaniom władzy i wybuchały strajki i protesty.
||противилось||действиям|||взрывались|||
||widersetzte sich||den Maßnahmen|der Regierung||ausbrachen|Streiks||Proteste
Society||opposed||actions of authorities|authority||broke out|strikes||protests
Суспільство||противилося||діям|влади||спалахували|страйки||протести
Die Öffentlichkeit wandte sich häufig gegen die Maßnahmen der Behörden, und es kam zu Streiks und Protesten.
The public often opposed the actions of the authorities and strikes and protests broke out.
Jednak rząd wysyłał wojsko i nie raz zabijał ludzi, którzy protestowali przeciwko komunistycznemu reżimowi.
|||||||убивал||||против||режиму
|die Regierung|schickte|Militär||||tötete|||protestierten gegen|gegen||dem Regime
|government|sent|military forces||not|more than once|killed|||were protesting|against|communist|regime
|уряд|надсилав|військо||||вбивав||||проти||
Die Regierung schickte jedoch das Militär und tötete mehr als einmal Menschen, die gegen das kommunistische Regime protestierten.
However, the government sent the military and more than once killed people who protested against the communist regime.
W sklepach często nie było nic do kupienia, ludzie stali w kolejkach po wiele godzin, żeby kupić mięso albo inne podstawowe produkty.
|||||||покупки|||||||||||||основные|продукты
|den Geschäften|oft|||||zu kaufen||standen||in Schlangen|||||||||grundlegende|
|"in stores"||||||to buy||stood||in lines|||||||||basic|
|||||||||стояли||чергах|||||||||основні|
In den Geschäften gab es oft nichts zu kaufen, und die Menschen standen stundenlang Schlange, um Fleisch oder andere grundlegende Produkte zu kaufen.
There was often nothing to buy in the stores, people queued for hours to buy meat or other basic items.
Ja jeszcze pamiętam taki sklep mięsny, w którym byłem z mamą przed świętami Bożego Narodzenia.
|||||мясной|||||||||
|||||Fleischladen|||||||||
|||||butcher's shop|||||with my mom|||Christmas|
|||||м'ясний|||||||||
Ich erinnere mich noch gut an die Metzgerei, in der ich mit meiner Mutter vor Weihnachten war.
I still remember a butcher shop where I was with my mother before Christmas.
Był prawie zupełnie pusty, tylko karpie pływały w małym basenie i można było je kupić.
|||||карпы|||||||||
|||||Karpfen|schwammen||||||||
|almost|almost completely|empty||carp fish|were swimming|||||could be bought|||
|майже|зовсім|порожній||коропи|плавали||||||||
Es war fast völlig leer, nur Karpfen schwammen in einem kleinen Becken und waren käuflich zu erwerben.
It was almost completely empty, only the carp were swimming in the small pool and you could buy them.
Oczywiście najpierw trzeba było stać w kolejce.
||||||in der Schlange
||had to||stand||in line
||||||черзі
Natürlich musste man sich zuerst anstellen.
Of course you had to queue first.
W Polsce, już w 1944 roku, komuniści zaczęli organizować służby, które miały na celu zwalczanie wszystkich przejawów wrogości wobec komunistycznej władzy.
||||||начали|||||||борьба||проявлений|враждебности|по отношению к||
||||||begannen||Dienste|||||Bekämpfung||Anzeichen|Feindseligkeit|gegenüber||
||already||||began|organize|services||||aimed at|combating||manifestations|hostility|against|communist|authority
||||||||служби||||на меті|боротьба з||проявів|ворожості|щодо||влади
In Polen begannen die Kommunisten bereits 1944 mit der Organisation von Diensten zur Bekämpfung aller Anzeichen von Feindseligkeit gegenüber der kommunistischen Herrschaft.
In Poland, as early as 1944, the communists began organizing services to combat all manifestations of hostility to communist rule.
Nie było miejsca na swobodne dyskusje polityczne, wolność poglądów.
||||freie|Diskussionen|politischen||Meinungen
||||free|political discussions|political discussions|freedom of opinion|views
||||||||поглядів
Es gab keinen Raum für eine freie politische Diskussion, keine Meinungsfreiheit.
There was no room for free political discussion, freedom of opinion.
Dzisiaj na ulicach można protestować przeciwko rządowi, wtedy za takie coś można było zginąć.
|||||против||||||||погибнуть
||||protestieren||der Regierung|||||||ums Leben kommen
||streets||protest|against|the government|||||||be killed
|||||проти|уряду|||||||загинути
Heute kann man auf der Straße gegen die Regierung protestieren, für so etwas könnte man sterben.
Today you can protest in the streets against the government, back then you could be killed for such a thing.
W komunistycznych krajach działały tego typu służby.
|||действовали|||
|||funktionierten|||Dienste
|||"operated"|||services
|||діяли|||служби
Solche Dienste wurden in kommunistischen Ländern betrieben.
Such services operated in communist countries.
W Polsce była to Bezpieka, w NRD Stasi, w ZSRR NKWD i KGB.
||||||ГДР|Штази|||||
||||Geheimpolizei||DDR|Staatssicherheit (Stasi)|||NKWD||KGB
||||security service||East Germany|Stasi||USSR|NKVD||KGB
||||Служба безпеки||НДР|Штазі|||НКВС||КДБ
In Polen war es der Sicherheitsdienst, in der DDR die Stasi, in der UdSSR der NKWD und der KGB.
In Poland it was the Bezpieka, in the GDR the Stasi, in the USSR the NKVD and the KGB.
Celem tych służb była m.in.
Целью||||m(1)|
Zweck||Dienste|||
The aim||services'||monitoring|among others
Метою цих служб|||||
Der Zweck dieser Dienste war unter anderem.
The purpose of these services was, inter alia,
kontrola własnych obywateli.
||Bürger
control|own|citizens
контроль власних громадян||громадян
Kontrolle der eigenen Bürger.
control of own citizens.
Dla dodatkowego zobrazowania tej rzeczywistości przytoczę słowa Lenina: “Sąd powinien terror uzasadnić i uprawomocnić”.
||иллюстрации|||приведу|||суд|||обосновать||узаконить
|zusätzlichen|Veranschaulichung||Realität|anführen||Lenin|Gericht|soll|Terror|rechtfertigen||legitimieren
"For"|additional|illustrating||reality|I will quote||Lenin's|court|should|terror|justify||legitimize
||зображення||реальності|наведу|||Суд|||обґрунтувати||узаконити
Um diese Realität weiter zu veranschaulichen, werde ich Lenins Worte zitieren: "Das Gericht sollte den Terror rechtfertigen und legitimieren."
To further illustrate this reality, I will quote Lenin's words: "The court should justify and legitimize the terror."
Komunizm to system tak okrutny jak nazizm.
||||жестокий||
||||grausam||
|is|||cruel||Nazism
||||жорстокий||
Der Kommunismus ist ein ebenso grausames System wie der Nationalsozialismus.
Communism is a system as cruel as Nazism.
Największymi jego ofiarami są ci, którzy muszą żyć w państwach komunistycznych.
самыми||жертвами||||||||
Die größten||Opfern||die||müssen|leben||Staaten|
The greatest||victims|||||||communist countries|
Найбільшими||жертвами|||||||країнах|
Ihre größten Opfer sind diejenigen, die in kommunistischen Staaten leben müssen.
Its greatest victims are those who have to live in communist countries.
W Polsce po wojnie ludzie byli biedni.
|||Krieg|||arm
||||||poor
Im Polen der Nachkriegszeit waren die Menschen arm.
In Poland after the war, people were poor.
Zachodnie kraje otrzymały pomoc od Ameryki, komuniści tej pomocy nie chcieli.
||получили||||||||
Westliche||erhielten||||||||wollten nicht
Western||received||||||help||wanted
Західні||отримали||||||||
Die westlichen Länder erhielten Hilfe von Amerika, die Kommunisten wollten diese Hilfe nicht.
Western countries received aid from America, the communists did not want this help.
Kilka lat po wojnie nawet w Niemczech ludziom żyło się już dobrze.
||||||в Германии|||||
||||||Germany||lived|||
||||||||жилося|||
Einige Jahre nach dem Krieg lebten die Menschen auch in Deutschland bereits gut.
A few years after the war, even in Germany, people were doing well.
Po wschodniej stronie Żelaznej Kurtyny bieda trwała jeszcze do lat dziewięćdziesiątych.
|||Железной|Завесы|бедность|||||девяностых
|östlichen||Eisernen|Eisernen Vorhangs|Armut|dauerte||||neunzigern
|eastern||Iron Curtain|Iron Curtain|poverty|persisted||||nineties
|східній||Залізної завіси|залізної завіси|бідність|тривала||||дев'яностих років
Auf der Ostseite des Eisernen Vorhangs hielt die Armut bis in die 1990er Jahre an.
On the eastern side of the Iron Curtain, poverty continued into the 1990s.
Dopiero upadek komunizmu przyniósł wolność.
erst|der Fall||brachte|
only|fall||brought|freedom
Лише|падіння||приніс|
Erst der Fall des Kommunismus brachte die Freiheit.
Only the fall of communism brought freedom.
Wróciła wolność osobista, wolność słowa i przyszedł kapitalizm.
||личная|||||
||persönliche||||kam|
||personal|freedom|||came capitalism|capitalism
Повернулася||особиста свобода|||||
Die persönliche Freiheit, die Redefreiheit und der Kapitalismus sind wieder da.
Personal freedom, freedom of speech returned, and capitalism came.
Dzięki temu w Polsce ludziom zaczęło żyć się coraz lepiej.
|||||began||||
Infolgedessen begannen die Menschen in Polen immer besser zu leben.
Thanks to this, people in Poland began to live better and better.
Teraz to oczywiste, że idziemy do marketu na zakupy i kupujemy co chcemy i ile chcemy.
|||||||||||||||хотим
||||||zum Supermarkt||||||||wie viel|wir wollen
||obvious||we are going||supermarket||shopping|||||||
||очевидно||||ринку||||||||скільки|
Es ist klar, dass wir auf den Markt gehen, um einzukaufen, was wir wollen und wie viel wir wollen.
Now it's obvious that we go to the market to shop and buy what we want and how much we want.
Kiedyś jednak tak nie było, bo socjalizm powoduje, że ludzie żyją w biedzie.
||||||||||||in Armut
|||||||causes|||live||"in poverty"
|||||||спричиняє|||||у бідності
Früher war dies jedoch nicht der Fall, denn der Sozialismus führt dazu, dass die Menschen in Armut leben.
However, this used to not be the case, as socialism causes people to live in poverty.
Tak wyglądała Polska przez kilkadziesiąt lat po wojnie.
||||several decades|||
|looked like|||several dozen|||
So sah Polen mehrere Jahrzehnte lang nach dem Krieg aus.
This is what Poland looked like for several decades after the war.
Z jednej okupacji w drugą.
||occupation||
Von einem Beruf zum anderen.
From one occupation to another.
Na szczęście to już historia, wojsk rosyjskich nie ma w Polsce i kraj się rozwija korzystając z wolności.
|счастье||||||||||||||пользуясь||
|||||russischen Truppen|russischen Truppen|||||||||von profitieren||
|luck||||Russian troops|Russian troops||||Poland||||is developing|taking advantage of||
||||||||||||||розвивається|користуючись||
Glücklicherweise ist dies nun Geschichte, russische Truppen befinden sich nicht in Polen und das Land entwickelt sich in Freiheit.
Fortunately, this is history, there are no Russian troops in Poland and the country is developing using freedom.
Niestety nie każdy to szanuje i wielu jest takich, którzy chcieliby znowu wprowadzić socjalizm, odebrać wolność i tak dalej.
||||ценит||||||||||||||
||||respektiert||||||würden gerne|wieder|einführen||entziehen||||und so weiter
||||respects it||||||"would like to"|again|reintroduce|socialism|take away|freedom|||
Leider wird dies nicht von allen respektiert, und es gibt viele, die den Sozialismus wieder einführen, die Freiheit abschaffen wollen und so weiter.
Unfortunately, not everyone respects this, and there are many who would like to reintroduce socialism, take their freedom and so on.
Jednak nie będę się tym dzisiaj zajmował.
||||||заниматься
||werde|||heute|damit beschäftigen
|not|||||deal with
||||||займатися
Aber darauf möchte ich heute nicht eingehen.
However, I will not be doing this today.
Może kiedyś, ale to byłby bardzo polityczny odcinek, a to jest zawsze temat, który prowadzi do kłótni.
||||wäre||politisch|Episode||||immer|Thema||führt||Streitigkeiten
||||would be||politically charged||||||||leads to||arguments
||||||||||||||призводить||сварок
Vielleicht eines Tages, aber das wäre eine sehr politische Episode, und das ist immer ein Thema, das zu Streit führt.
Maybe someday, but that would be a very political episode, and that is always a topic that leads to an argument.
Dziękuję Wam bardzo za ten odcinek.
Thank you very much for this episode.
Zapraszam na mój blog ioannesoculus.com albo polishwithjohn.com.
Będę wdzięczny za wsparcie mnie na serwisie Patreon.
|dankbar||Unterstützung||||
Tym którzy już to robią, serdecznie dziękuję!
||||are doing it||
For those who are already doing it, I sincerely thank you!
Trzymajcie się zdrowo i trzymam za was kciuki!
Do usłyszenia!
|Talk to you!
Until we hear from you!
