Psikolojinin Bozuk Olduğunu Gösteren 12 İşaret
Merhaba
sevgili
dostum,
Şu hayatta
hepimiz
sorunlar yaşarız.
Canımızı sıkacak, hayattan belki birazcık uzaklaşmamıza
neden olacak sorunlar yaşayabiliriz ama ne zaman bu sorunların
bizim psikolojimizi
bozduğunu bilmek o problemi
çözmek, o psikolojik bozukluğu ortadan kaldırmak adına çok önemli.
Bu videoda, sana psikolojimizin bozuk olduğunu gösteren bazı işaretlerden bahsetmek istiyorum.
Hepimizin en temelde kendimizi birazcık da olsa sevmemiz,
birazcık da olsa değer vermemiz gerekiyor. Eğer ki kişi
kendisini sevmiyorsa
kişi kendisinden nefret
ediyorsa ve bu geçici bir durum değilse yani gün içinde
yaşadığın düşüşlerden bahsetmiyorum ya da bazen bir haftan
modun düşük bir şekilde geçebilir ve kendinle aran
çok iyi olmayabilir. Ben daha uzun süreli bir algıdan
bahsediyorum. Çok uzun zamandır
kendinden nefret ediyorsan,
kendinden bir şekilde tiksiniyorsan
hatta değersiz hissediyorsan bu senin psikolojik bir
problem yaşadığının işareti olabilir. Sağlıklı bir ruh hâline
sahip olan insanlarda yaşadıkları problemlere
karşı çözüm önerileri geliştirmelerini
ya da mücadele etmelerini bekleriz. Ama bir insan
psikolojik bir problem yaşıyorsa ortaya şöyle bir durum çıkar. Ortada problem vardır. Bazen bu problemin
çözümü kolay olmasına rağmen bu kişiler n'apar
bu çözümle yüzleşmekten kaçınır ve kaçınma yöntemleri geliştirir. Bazı kaçınma yöntemleri çok masumanedir.
Kişi her fırsatta uyur. Bir şekilde ondan kaçar.
Bazı durumlardaysa kendisini
kötü hissettiği zaman ya da kendisine birisi
kötü davrandığı zaman onunla yüzleşmek yerine kendisini yemeye verir.
ne diyoruz buna duygusal yeme . böyle insanlarda
obezite çok sık karşılaşılabiliyor. Bazen de daha
ağır kaçınma yöntemleri vardır. N'apar kişi
yaşadığı problemi yüzleşmek yerine kendisini alkole
verebilir, uyuşturucu maddeye verebilir
o maddeyi, o uyuşturucu maddeyi kullandığı müddetçe n'olacak
o problemi hatırlamayacak ve bir bakarsın ki
böyle bir zaman diliminde kişi n'apmış oldu:
O alkolle kendini uyuşturmuş oldu,
maddeyle uyuşturmuş oldu. O süreçte problemden kaçmış oldu.
N'olacak ayıldığı zaman o problem
orada olduğu gibi duracak bu sefer daha fazla
madde, daha fazla alkol kullanmaya başlayacak.
Bazen de kişi kendisini alışverişle
tatmin edebilir. Bazen de bir şekilde aşırı
iş kolik olmayla kendi problemlerinden kaçma yolunu
tercih edebilir. Bunlar da işaretlerden bir kaçı.
Diğer insanlarla kurduğumuz ilişkiler de bizim ruh sağlığımızı
anlamamız noktasında en önemli şeylerden birisi.
Mesela ben, bana gelen danışanlara hep sorarım.
Arkadaşların var mı, ailenle aran nasıl? Eğer ki sen
çevrendeki bütün insanlarla problem yaşıyorsan,
bir şekilde herkesle kavgalıysan, herkesle küssen
ya da bu insanlarla ilişki kurmakta zorlanıyorsan
yapayalnız kalmışsan, bir kişi bile bulmakta, hatırlamakta zorlanıyorsan çevrende işte bu da senin
bir problem, psikolojik bir problem yaşadığını gösterebilir.
Bazen de eskiden aramız iyi olabilir insanlarla.
Sonrasında bazı şeyler yaşarız. Bazı konuları kafamıza
takarız. Bir şekilde bir takıntı geliştiririz
ya da bir kaygı bozukluğu yaşıyor olabiliriz. Böyle durumda
o yaşadığımız belirtilerle beraber etrafımızdaki
insanlarla ilişkimiz bozuluyorsa,
okul hayatımızda, iş hayatımızda, başarımızda düşüşler olabiliyorsa,
konsantrasyon problemi yaşıyorsak ve bu
1-2 günlük değil de uzun süren bir şekilde devam
ediyorsa, artarak devam ediyorsa bu da bir
problem yaşadığımızı gösteriyor
olabilir. Sağlıklı
ruh hâline sahip olan insanlar hayatta
istedikleri ve korkuları konusunda bir denge
oluştururlar. Hepimizin hayata ilişkin korkuları vardır.
Hepimizin çekingen olduğu taraflar vardır.
Ama bir insanın psikolojik anlamda sıkıntıları varsa
korkularının esiri olmuştur.
Hayata dair bir sürü beklentisi vardır ama bir adım
atmak konusunda bile ciddi sıkıntı yaşar.
Bundan dolayı o korku etrafının
dikenli tellerle çevrili ve kişi istediklerini
hiç yapamadığı için çok mutsuz olur bir şekilde
o korkuyu da aşamadığı için o kısır döngü içinde
kapalı kalır ve mutluluk, huzur o iyi hisler kişiye
ciddi anlamda uzak kalır. Bu durumdaysan
korkularının esiri olmuşsan bu da senin psikolojik
bir problem yaşadığını gösteriyor olabilir. Kişinin kendi
ruh sağlığını değerlendirirken dikkat etmesi gereken en
önemli şeylerden birisi de yaşadığı bağımlılıklardır.
Bağımlılık dediğimiz mevzu nedir temelde:
Bir şey bize zarar verdiği hâlde
onu yanımızda, hayatımızda tutma ısrarımızdır.
Bu sadece uyuşturucu madde ya da alkol değildir.
Bazen bize zarar veren bir iş ortamı olabilir,
bazen bize zarar veren insanlar olabilir.
Bize zarar veren bir ilişkimiz bile olabilir.
Bak etrafına bir sürü insan kendisini ciddi ve inanılmaz zarar vermesine rağmen o insanlara
bağımlı olduğu için hayatında tutar. N'oluyor böyle
olunca bu bağımlılıktan kurtulamama hâli
hem psikolojisini dibe götürecektir. Daha dipte yaşamasına sebep
olacaktır hem de eğer normal bir psikolojiye sahip
olsa bile böyle sıkıntılı bir insanla birlikte olduğu için
psikolojik hâli, ruh hâli daha çok kötüye gidecektir.
Hayatta hepimizin başına iyi ya da kötü şeyler gelebilir.
Kötü şeyler geldiği zaman üzülürüz, yıkılırız
ve budan dolayı bir süre boyunca
bu olumsuz şeyden
etkileniriz.
Ama
sağlıklı ruh hâline sahip olan
insanlar bir süre sonra
adapte olma yetenekleri sayesinde o şeyleri
unutmasa bile hayatına devam edebilirler.
Bu bir kayıp da olabilir, bir iflas da olabilir bir ayrılık da olabilir.
n'oluyor bundan sonra kişi diyor:
Evet, özlüyorum onu! Bir şekilde hâlâ az da olsa acı çekmeye
devam ediyorum ama hayat devam ediyor noktasına geliyor.
Ama bir insan psikolojik bir problem yaşıyorsa
ya da yaşadığı şeyden dolayı yaşadığı durum psikolojik
probleme dönüşmüşse yıllar geçse bile adapte
olma yeteneğini kullanamıyor. Bir bakıyorsun ki 1 aylık
ilişkiden sonra 5 yıl boyunca acı çekiyor ya da
yaşadığı kayıptan dolayı n'apıyor kendini içe
kapatıyor. İflastan dolayı bir daha çalışmamayı tercih ediyor.
N'apmış oldu adapte
olmadı, kendini korkularının esiri hâline
getirmiş oldu. Bu da bir psikolojik problem yaşadığının işareti olabilir. Hepimizin şu hayatta
rutinleri vardır: İştah düzenimiz, uyku düzenimiz,
etrafımızdaki insanlarla olan ilişkimiz. Bugüne kadar az çok etrafımızdaki insanlar der ki ya da kendimiz
için diyebiliriz: Beyhan'ın şöyle bir iştahı vardır, az yer
çok yer. Beyhan şu saatte yatar
şu saatte kalkar.
Beyhan'ın arkadaşları şunlardır.
Şu zaman diliminde görüşür. Beyhan sosyal bir insandır. Beyhan daha fazla kendi kendine zaman geçirmeyi seven bir insandır yani hepimizin bilindik
özellikleri, rutinleri vardır ama bazen psikolojimiz bozulduğu zaman bu rutinler allak bullak olur.
Az iştahı olan bir insan aşırı yemeye başlar. Normalde normal iştahı olan bir insan iştahı kesilir,
yakın zaman içinde çok ciddi kilo verme problemi
yaşar. Uykusuz olan bir insan,
az uyuyan bir insan yataktan çıkmak istemeyebilir ya da
bir şekilde çok uyuyan bir insan yatağa girdiği zaman
yatakla savaşmaktan, düşünmekten
sabahlara kadar uykusuz kalabilir.
Etrafımızdaki insanlarla bir ilişkimiz varken
onlarla ilişkimizi keseriz ve eve kapanırız.
Ya da bir şekilde hiç olmadığı hâlde, normalde
öyle ilişkilerimiz olmadığı hâlde saçma sapan ilişkiler
yaşamaya başlarız. N'oluyor, normaldeki çizgimiz
kısa bir zaman içinde tam aksi yönde
değişim gösteriyorsa bu da psikolojimizin
bozulduğunu gösteren işaretlerden birisi olabiliyor.
Psikolojik problem yaşadığını gösteren bir diğer işaret de
etraftaki insanları gözlemlediğin zaman şöyle bir his
geliyorsa içine: " Ya, bu insanlar nasıl
mutlular, mutlu olacak şeyleri nereden buluyorlar ben neden
bu şekilde yaşıyorum. Bu hayat neden bana bu kadar zor
geliyor." Eğer ki kendini böyle karanlık bir
kutu içinde hissediyorsan ve diğer bütün insanlar sana nasıl bu kadar mutlu oluyormuş gibi geliyorsa
işte burda da bir problem olduğunu düşünebiliriz.
Bazen de diğer insanların çok da umursamadığı
minicik bir şeyi çok fazla büyütüyor olabiliriz.
Bu bir hastalanma korkusu olabilir, kirlenme korkusu olabilir.
ya da başımıza bir şeyin gelebileceğini düşünme hâli
olabilir. Böyle bir durumda bizi tanıyan, seven insanlar bile, "Ya abartıyorsun Beyhan,
bu kadar büyütecek bir şey yok!" demesine rağmen ve bunu
birbirini tanımayan insanlar teyit etmesine rağmen sen
ısrarla o önemsiz görünen şey konusunda
ciddi anlamda kaygılanıyorsan ve bu kaygın senin
hayatını etkiliyorsa, uykularını etkiliyorsa,
ilişkilerini etkiliyorsa burda da ciddi bir psikolojik problem işareti olabilir. Bizi iyi eden şeylerin
başında da ilişkiler geliyor. Bizi kötü hâle getiren şeylerin
başında da ilişkiler getiriyor. Eğer yaşadığımız
ilişki zorlu bir ilişki ise her daim tetikte olmamızı
gerektiriyorsa bir şekilde devamlı tartışma
gerginlik içindeysek kişi bir tarafıyla
bu ilişkiye alışıyor. Sanki işin
normali buymuş gibi geliyor. Zihinsel anlamda
çok acı çekmediğini hissediyor ama
senin zihinsel anlamda acı çekmiyormuş gibi hissetmen
zihinsel ve bedensel olarak hasar görmediğin
anlamına gelmiyor. Böyle bir durumda gergin bir ilişki
içindeysen ve bu gerginlik hiç bitmiyorsa
her zaman sıkıntı çıkacak bir mevzu varsa
bu da senin farkında olmadan psikolojini bozmuş olabilir.
Böyle bir durumda da üzerinde durulması gerekiyor.
Çevremizdeki insanların da bizim hakkımızdaki geri
bildirimi gerçekten değerlidir ama bu geri bildirimleri kimin de verdiği çok önemlidir. Eğer çok
narsistik yapıda ya bizi aşağılamaya,
gömmeye çalışan bir insanın verdiği geri bildirimi çok ciddiye
almamalıyız. Bu insanlar "Ya, senin psikolojin bozuk,
senin psikoloğa gitmen gibi durumları bizim
daha kötü hissetmemiz için söylüyor olabilirler ama
daha öncesinde fikrine, sağ duyusuna, iyi niyetine
güvendiğimiz insanlar tarafından "Ya, acaba sen bir yardım mı
alsan, Beyhan eskisi gibi değilsin bazı
şeyleri sanki daha büyütüyorsun, seni mutsuz görüyorum,
gergin görüyorum gibi geri bildirimler varsa
kişi kendi hissetmiyor olabilir ya da normal geliyor olabilir
yaşadığı şeyler
böyle durumlarda o insanların bize verdiği geri bildirimlere dikkat etmemiz gerekiyor.
İşte bu saydığım şeylerin bir çoğunluğunu bir
arada yaşıyorsan ve bu belirtiler gün içinde
gelip giden şeylerden bahsetmiyorum sana
uzun süreli devam ediyorsa ve geçmiyorsa ve hatta
artarak devam ediyorsa bir psikolojik problem yaşıyor
olabilirsin. İnsanların bir çoğu aslında psikolojik
problemleri kendi çözebileceğini zannediyor ama
hafif problemler belki çok hafif yaşıyorsan eğer yaşadığın problemi
ama orta ve ağır seviyedeki problemlerde genelde
yardım almadan çözüm noktasına ulaşmak pek mümkün olmuyor
ama hâlâ bazı insanlarda şey var psikoloğa gidersem,
psikiyatriste gidersem ne olacak ki yani,
insanlar bana deli diyecekler nasıl bir çözüm olacak. Hâlbuki
bir çok psikolojik problem gerçekten
bazı durumlarda ilaç yardımıyla bazı durumlarda psikoterapiyle
bazen ikisini kombine ederek çok güzel
sonuçlar verebiliyor. Tam bu videoda ben şunu da söylemek istiyorum.
ilaçlar konusunda ciddi bir ön yargı var
Evet, bu ön yargı kendi kendine oluşmadı.
daha önce belki de
çok da işini ciddiye almayan, sevmeyen doktorlar tarafından
her durumda selâm versen antidepresan
yazıldığı için böyle bir algı oluştu bugüne kadar
ama şunu net olarak söylemeliyim bu algıdan dolayı bazı problemlerde gerektiği hâlde bile kişiler
ilaç kullanmaya biliyorlar. Bazı durumlarda
bazı psikolojik problemlerde ilaçsız tedavi maalesef mümkün değil ama bir çok psikolojik problemde en iyi çözüm yöntemi
hem ilaç kullanmak hem de psikoterapi almaktır.
Bunu asla es geçmemek lâzım.
Sadece ilaç ya da sadece terapi bazen etkisiz kalabiliyor.
İkisini bir arada kullandığımız zaman çok
güzel sonuçlar alabiliyoruz. Diyelim ki
bu belirtileri yaşıyorsun, n'apacaksın, nerden başlayacaksın?
Öncesinde bir psikiyatrik muayeneye görünmeni öneririm.
Böyle bir yardım almanı öneririm. Zaten bilinçli bir doktora, psikiyatriste gittiğin zaman kendisi seni
terapi konusunda da yönlendirecektir, ilaç konusunda da yönlendirecektir.
Bir şekilde bu yola girmen lâzım. Öbür türlü
insanların ömrü geçiyor, yılları geçiyor.
Böyle acı içinde, karanlık içinde bunları yaşamak zorunda
değilsin. Beni dinlediğin için teşekkür ediyorum güzel insan.
Eğer ki bu videoyu beğendiysen beğenmeyi ve kanalıma abone değilsen
abone olmayı unutma. Kendine çok iyi davran.
Görüşmek üzere...
(Müzik)