Corona muteert, en jij ook
|mutates|Corona mutates||
Corona is mutating, and so are you
Waar denk je aan bij muteren?
What do you think about when you mutate?
Misschien wel aan zoiets?
maybe|maybe||
Maybe to something like that?
Talvez algo assim?
Of aan dit?
Or to this?
Ou isto?
Als iets muteert, hebben sommigen daar heel heftige ideeën bij.
|||||||intense||
When something mutates, some people have very strong ideas about it.
En dat is niet zo heel gek, want daar zijn we mee opgegroeid.
And that's not surprising, because that's what we grew up with.
Marvel comics met mutanten...
Marvel Comics|Marvel comics with mutants||mutants
Marvel comics with mutants...
...misvormde moordlustige figuren...
deformed|murderous|
...deformed homicidal figures....
...en de Teenage Mutant Ninja Turtles.
||Teenage|Mutant|Ninja|Teenage Mutant Ninja Turtles
...and the Teenage Mutant Ninja Turtles.
Aan fantasie geen gebrek.
to|imagination||lack
There is no shortage of imagination.
Não falta imaginação.
Als je dan de koppen leest over mutaties van het coronavirus...
||||headlines|reads|||||
If you then read the headlines about mutations of the coronavirus...
Se você ler as manchetes sobre mutações do coronavírus...
...dat het veel dodelijker kan worden...
...That it can become much more deadly....
...dat er een Europese variant is die sneller rondgaat dan het origineel...
||||||||spreads faster|||
...that there is a European version that goes around faster than the original....
...of dat Denemarken uit angst voor een gemuteerde variant in één klap alle nertsenfokkerijen ruimt...
|||||||mutated||||one fell swoop||mink farms|clears
...or that Denmark will clear all mink farms in one fell swoop for fear of a mutated variant...
...ou que a Dinamarca vai limpar todas as fazendas de vison de uma só vez por medo de uma variante mutante...
...ja, dan schiet je verbeelding alle kanten op.
||shoots||imagination|||
...yes, then your imagination shoots in all directions.
...sim, então sua imaginação dispara em todas as direções.
Dus: hoe zit dat nou met mutaties van het coronavirus?
Om te beginnen...
...mutaties in de biologie zijn doodgewoon.
mutations|||||deadly normal
...mutations in biology are common.
Een elementair onderdeel in de genetische lijn van elk organisme. Altijd. Overal.
|Essential||||||||organism||
An elementary part in the genetic line of any organism. All the time. Everywhere.
Ik sta hier ter plekke te muteren.
I||||on the spot||
Estou mudando aqui.
Mijn cellen, die microscopisch kleine bouwsteentjes waar ik uit besta...
|||microscopic||building blocks||||am made of
My cells, those microscopic building blocks that I am made up of....
...hebben een bepaalde levensduur.
|||lifespan
...have a certain lifespan.
...tem uma certa vida útil.
En dus kopiëren en vervangen ze zichzelf voortdurend door middel van celdeling.
|||||||continuously||||cell division
And so they constantly copy and replace themselves through cell division.
Om de zeven jaar ben ik stoffelijk gezien zelfs helemaal een geheel nieuw versie...
||||||physically|||||||
Every seven years, I am even materially a completely new version altogether....
...van mezelf.
...from myself.
Maar die kopie van mezelf... wijkt wel een beetje af.
||copy|||deviates||||
But that copy of myself... is a little different.
Ja... ouder worden ís muteren.
Yes ... aging ís mutating.
Op veel grotere schaal en over nog veel langere tijd is dat ook de essentie van evolutie...
|||scale|||||||||||||evolution
On a much larger scale and over much longer time, that is also the essence of evolution
...wat eigenlijk niets anders is dan mutatie op mutatie op mutatie...
...which is really nothing but mutation upon mutation upon mutation....
Op veel kleinere schaal, als je heel ver inzoomt... doet een virus precies hetzelfde.
||||||||zooms in|||||
On a much smaller scale, if you zoom in very far ... a virus does exactly the same thing.
Em uma escala muito menor, se você ampliar muito... um vírus faz exatamente a mesma coisa.
Kopieergedrag.
Imitative behavior
Copycat behavior.
Maar dan wel net even anders.
But just a little differently.
Mas apenas um pouco diferente.
Waar onze celletjes al het kopieerwerk netjes zelf opknappen...
||cells|||copying tasks|||take care of
Where our little cells do all the copying neatly by themselves....
...dringt het coronavirus onze cellen binnen om onze piepkleine kopieerapparaatjes...
penetrates||||||||"tiny little"|copying mechanisms
...the coronavirus invades our cells to destroy our tiny copy machines....
...te kapen voor zichzelf.
|seize||
...to hijack for himself.
... para seqüestrar para si mesmos.
Los van dat jatwerk is het resultaat in essentie hetzelfde.
|||plagiarism||||||
Apart from that stealing work, the result is essentially the same.
De kopietjes zijn, net als bij ons, altijd net even anders dan het origineel.
|copies||||||||||||
The copies, like ours, are always slightly different from the original.
En dat zie je terug aan piepkleine veranderingen in de erfelijke code.
||||||||||hereditary|
And this is reflected in tiny changes in the hereditary code.
Bij ons in het DNA. En voor het coronavirus in het RNA.
||||in our DNA|||||||
With us in the DNA, and for the coronavirus in the RNA.
Mutaties dus.
Mutations thus.
Hoeveel mutaties er in een jaar al zijn opgetreden bij het coronavirus?
||||||||occurred|||
How many mutations have already occurred in coronavirus in a year?
Dat zie je hier:
You can see that here:
In een datavisualisatie van Nextstrain, dat alle verschillende coronavarianten trackt en registreert.
||data visualization||Nextstrain||||coronavirus variants|tracks||"tracks and records"
In a data visualization from Nextstrain, which tracks and records all the different corona variants.
Als die stippen en vertakkingen die je hier ziet, vertegenwoordigen al ruim 3300 mutaties...
||dots||branches||||||||
If those dots and branches you see here already represent over 3300 mutations....
...uitgewaaierd over alle continenten.
spread across all continents|||continents
Het coronavirus is ook in meerdere gedaantes Nederland binnengekomen.
||||||forms||entered
The coronavirus has also entered the Netherlands in several guises.
Vorige winter bijvoorbeeld een versie uit Italië en een uit Oostenrijk...
||||||||||Austria
...en in de zomer weer andere mutaties uit vooral landen in Zuid-Europa.
En al die mutaties hadden ook weer mutaties.
And all those mutations also had mutations.
Die kennis is nuttig.
That|||
That knowledge is useful.
Esse conhecimento é útil.
Het helpt onderzoekers bijvoorbeeld om erachter te komen...
For example, it helps researchers find out…
Por exemplo, ajuda os pesquisadores a descobrir…
...welke route het virus volgt, hoe snel het muteert...
...what route the virus takes, how fast it mutates....
...en soms ook welke gevolgen dat heeft.
...and sometimes what consequences that has.
Maar wat gebeurt precies er bij zo'n mutatie?
But what exactly happens in such a mutation?
Dat is een heel ingewikkeld proces, maar we gaan er even snel doorheen...
That's a very complicated process, but we'll go through it quickly....
...dat RNA van het coronavirus bestaat uit een reeks van zo'n 30.000 zogeheten nucleobasen.
||||||||||||nucleobases
...That coronavirus RNA consists of a series of some 30,000 so-called nucleobases.
Zijn er vier van, die we aanduiden met deze letters.
||||||indicate|||
Are four of them, which we designate by these letters.
Elke combinatie van drie van deze letters vormt een code die wordt omgezet in een keten van aminozuren.
||||||||||||converted|||||amino acids
Each combination of three of these letters forms a code that is converted into a chain of amino acids.
En die aminozuren vormen de bouwsteentjes voor het eiwit dat het virus produceert.
||amino acids||||||||||produces
And those amino acids are the building blocks for the protein the virus produces.
Volg je het nog?
Are you still following it?
Você ainda o segue?
In gewone-mensentaal komt het erop neer dat het virus die bouwsteentjes gebruikt...
||human language||||||||||
In plain language, it means that the virus uses those building blocks...
...om een kopietje van zichzelf te knutselen.
||||||to craft
...to craft a copy of himself.
Dus dan bouwt-ie dit omhulseltje, waar de RNA-code in verstopt zit, en die zo karakteristieke stekeltjes - spikes.
|||||little shell||||||hidden|||||characteristic||
So then he builds this shell, in which the RNA code is hidden, and those so characteristic thorns - spikes.
En die spikes zijn belangrijk.
||spikes||
E esses picos são importantes.
Die vormen namelijk het geheime wapen van het coronavirus en bepalen de eigenschappen.
||||||||||determine||
Op wat voor soort cellen ze goed aansluiten, en bij welke gastheer. Dier of mens.
|||||||they connect||||host|||
Door te muteren, kunnen die spikes zich bijvoorbeeld veel beter hechten aan een nieuwe soort.
||||||||||adhere to||||
Kom ik nog op.
I'll come up.
Belangrijke noot is wel dat al die mutaties bestaan uit het inwisselen van een handjevol letters op die lange reeks van 30.000...
|||||||||||exchanging|||small handful||||||
...en dat al die varianten dus vooral heel veel meer op elkaar lijken dan ze van elkaar verschillen.
Het coronavirus heeft ook geen strategie of een of ander kwaadaardig plan.
||||||||||malicious|
The coronavirus also has no strategy or some evil plan.
Waarom praten ze uberhaupt over het virus alsof het een persoon is?
|||at all||||||||
De vijand, het virus ligt te wachten om weer aan te vallen.
|||||||||||attack
Het virus heeft niet alleen geen verstand van economie...
Het virus houdt geen rekening met drukte op de Dam.
|||||||||dam
The virus does not take into account crowds on Dam Square.
Wat is het toch ook een domme lul. Dat virus, dat virus.
||||||stupid|fool||||
What a stupid asshole he is. That virus, that virus.
Het virus heeft geen doel, behalve: kopiëren, kopiëren, kopiëren.
The virus has no purpose except: copy, copy, copy.
En welke afwijkingen er optreden, is totaal willekeurig. Een soort genetisch dobbelen.
||deviations||occur|||random|||genetic|diceing
And which abnormalities occur is totally random - a kind of genetic dice.
Als er een mutatie plaatsvindt, kan het drie kanten op.
||||occurs|||||
When a mutation occurs, it can go three ways.
Het virus wordt er beter van, het virus wordt er slechter van...
||||||||||worse|
The virus gets better from it, the virus gets worse from it....
...of de afwijking betekent helemaal niets voor de eigenschappen van het virus.
||deviation|||||||||
...or the abnormality means nothing at all to the properties of the virus.
En dat laatste is de norm.
And the latter is the norm.
Verreweg de meeste mutaties maken geen enkel verschil in hoe schadelijk of besmettelijk het is.
by far||||||single||||harmful||contagious||
The vast majority of mutations make no difference in how harmful or infectious it is.
Dat het coronavirus verder muteert, staat vast.
It is certain that the coronavirus continues to mutate.
En dat dat in de meeste gevallen niets betekent, ook.
And that in most cases that means nothing, either.
Maar dat er een keer een agressievere variant opduikt, is mogelijk.
||||||more aggressive||emerges||
But it is possible that a more aggressive variant will emerge one day.
Er is al veel te doen over de zogeheten D614G-mutatie.
Die dook op in Europa en verspreidde zich van daaruit snel over de wereld.
|dived|||||spread|||||||
Surgiu na Europa e de lá rapidamente se espalhou por todo o mundo.
Deze Europese variant zou besmettelijker zijn dan het Chinese broertje.
||||more contagious||||Chinese|brother
Maar daarvoor is nog geen hard bewijs.
Mas ainda não há provas concretas disso.
Aan de andere kant zijn er ook claims dat het coronavirus is gemuteerd in een minder schadelijke variant.
|||||||claims|||||mutated||||harmful|
Maar ook daarvoor is nog geen bewijs.
Veel mensen denken dat we te maken hebben met een milder virus dan in april.
||||||||||milder||||
Many people think we are dealing with a milder virus than in April.
Het zou geweldig zijn als dat waar was, maar ik vrees dat daar geen bewijs voor is.
||||||||||fear||||||
It would be great if that were true, but I'm afraid there is no proof of that.
Dan, dat ene moment eind 2019...
Then, that one moment in late 2019....
...toen het virus ergens op een natte markt in Wuhan over wist te springen van dier op mens...
...when the virus managed to jump from animal to human somewhere in a wet market in Wuhan....
...dat zou kunnen omdat precies net de juiste mutatie had plaatsgevonden.
||||||||||occurred
...That could be because just the right mutation had occurred.
Maar dat hoeft helemaal niet zo te zijn.
But that doesn't have to be the case at all.
Mogelijk was het virus er al klaar voor om zich in de mens te nestelen.
||||||||||||||settle in
Possibly the virus was already ready to settle in humans.
É possível que o vírus já estivesse pronto para se instalar em humanos.
En was het puur een kwestie van pech. Van het verkeerde moment en de verkeerde plek.
|||pure||matter||luck|||||||wrong|
And was purely a matter of bad luck - of the wrong time and the wrong place.
Of ja... pech.
Or yes ... bad luck.
Door geen dieren op elkaar te stapelen, dwing je virustechnisch natuurlijk wel meer geluk af.
||||||stacking|you force||from a virus perspective|||||
By not stacking animals on top of each other, you naturally force more luck from a virus point of view.
En dat brengt ons bij het nu.
And that brings us to the now.
Die nertsenfokkerijen waar ik het over had.
|mink farms|||||
Those mink farms I mentioned.
Iets dichter bij huis, Denemarken, daar zijn ze bang dat dit diertje...
|||||||||||little animal
A little closer to home, Denmark, there they are afraid that this little animal...
...met een gemuteerde variant een nieuwe pandemie zou kunnen ontketenen.
|||||||||unleash
...with a mutated variant could unleash a new pandemic.
Hier in Nederland weten we als geen ander dat nertsenfokkerijen...
Here in the Netherlands, we know better than anyone else that mink farms...
...met al die opeengepakte diertjes...
|||packed|little animals
...with all those crammed animals...
...een ideale plek zijn voor het virus om er lekker op los te kopiëren.
...be an ideal place for the virus to replicate nicely.
Alle nertsenfokkerijen moeten in 2021 zijn geruimd.
|||||cleared
All mink farms must be culled by 2021.
En als het aan het OMT ligt, nog voor het einde van dit jaar.
And if it is up to the OMT, before the end of this year.
De Denen gaan een stap verder.
|the Danes||||
The Danes go a step further.
Os dinamarqueses vão um passo além.
Alle fokkerijen per direct ruimen, 17 miljoen nertsen worden vergast en 280.000 Denen in Jutland...
|farms|||||minks||gassed||||Jutland
Culling all breeding farms immediately, gassing 17 million mink and gassing 280,000 Danes in Jutland...
...de plek waar die besmette fokkerijen zijn, moeten in totale lockdown.
||||infected|breeding farms|||||
...The place where those tainted breeding farms are should be in total lockdown.
Want een nieuwe variant, afkomstig van nertsen, is ook bij mensen geconstateerd...
||||originating||minks|||||detected
Because a new variant, originating from mink, has also been found in humans...
...en zou een nieuw spike-eiwit hebben.
Weet je nog, dat geheime wapen van het coronavirus.
Lembre-se daquela arma secreta do coronavírus.
Het probleem is dat deze specifieke variant gemuteerde moleculen of deeltjes heeft...
||||||||molecules|||
...waardoor het risico bestaat dat de antistoffen die het virus moeten bestrijden, geen effect meer hebben.
||||||antibodies|||||||||
In Denemarken zijn ze bang dat door deze nieuwe variant alle vaccins nutteloos worden.
||||||||||||useless|
Want de vaccins die nu in ontwikkeling zijn...
...mikken juist op het spike-eiwit van het originele virus uit Wuhan.
Maar is die angst gegrond?
||||founded
But is that fear well-founded?
Nou... volgens experts is de kans daarop heel erg klein.
Well ... according to experts, the chances of that are very slim.
Bem... de acordo com especialistas, as chances de isso acontecer são muito pequenas.
Zo'n spike-eiwit bestaat namelijk uit zo'n 1200 van die aminozuren en daarvan is slechts een handjevol gemuteerd.
|||||||||||||||handful|
In fact, such a spike protein consists of about 1,200 of those amino acids, and only a handful of them are mutated.
Het komt erop neer dat meer dan 99 procent van dat spike-eiwit, nog hetzelfde is.
The bottom line is that more than 99 percent of that spike protein, is still the same.
En Denemarken dan?
What about Denmark?
De autoriteiten daar hebben de alarmerende boodschap inmiddels al wel genuanceerd.
|||||alarming|||||nuanced
Authorities there have since qualified the alarming message.
Het is zeker geen vaststaand gegeven dat deze variant inderdaad het effect van een vaccin zou beïnvloeden.
||||fixed||||||||||||
It is certainly not certain that this variant would indeed influence the effect of a vaccine.
Dat wordt onderzocht.
||investigated
This is being investigated.
De kans dat de Denen via de nertsen een compleet nieuwe pandemie veroorzaken lijkt heel klein.
|||||||minks|||||causing|||
The chances of the Danes causing a completely new pandemic via mink seem very small.
Het is vooral een gevalletje 'better safe than sorry'.
||||case||||
It is mostly a case of "better safe than sorry.
De Deense regering heeft ervoor gekozen liever een stap te veel te doen...
The Danish government has chosen rather to take one step too many
...dan een stap te weinig, in de strijd tegen covid-19.
...than one step short, in the fight against covid-19.
Lang verhaal kort.
Long story short.
We zitten nog steeds met min of meer hetzelfde coronavirus als in het begin...
We're still stuck with more or less the same coronavirus as in the beginning....
...ook al is het al heel vaak gemuteerd en zal het dat blijven doen...
...Even though it has mutated many times and will continue to do so....
...zonder dat dat impact hoeft te hebben op hoe ziekmakend of hoe besmettelijk het is.
|||||||||sickening|||||
...Without having to impact how pathogenic or how contagious it is.
Dus het beeld dat we vaak hebben van mutaties, strookt niet echt met de werkelijkheid.
|||||||||matches|||||
So the image we often have of mutations does not really match reality.
Die is vaak een stuk subtieler.
|||||subtler
That one is often a lot more subtle.
Maar het is wel belangrijk om al die mutaties te blijven tracken...
|||||||||||tracking
But it is important to keep tracking all those mutations....
...om te zien wat RNA gebeurt.
Grapje van Jur.
Joke from Jur.