05. Ε'. Στο παλάτι
text05
Μόλις έφθασε ο Ασώτης στην Πόλη, πήγε στο παλάτι του Βουκολέοντος και παρουσιάστηκε στον Αυτοκράτορα μαζί με τον Αλέξιο, για να του αναφέρει πως έφυγε από τους Βουλγάρους και να του ιστορήσει τη συνεννόηση του με τον Χρυσήλιο.
||||||||||Bucoleon|||||||||||||||||||||narrate||||||
As soon as the Prodigal Son arrived in the City, he went to the palace of Boukoléon and presented himself to the Emperor along with Alexios, to inform him that he had escaped from the Bulgarians and to recount his agreement with Chrysilius.
Ο Βασίλειος δέχθηκε με χαρά το γιο του Γρηγορίου Ταρωνίτη, καθώς και τον Αλέξιο.
The|Basil|received|with|joy|the|son|of|Gregory|Taronite|as well|and|the|Alexios
Basil accepted with joy the son of Gregory Taronites, as well as Alexios.
Τους έκανε τιμές μεγάλες, διόρισε τον Ασώτη μάγιστρο σαν τον πατέρα του, τη γυναίκα του ζωστή και τον Αλέξιο εταιριάρχη.
Them|made|honors|great|appointed|the|Asotis|magistrate|like|the|father|his|the|wife|his|adorned|and|the|Alexios|partner
He honored them greatly, appointed Asotis as magistrate like his father, his wife as lady-in-waiting, and Alexios as a partner.
Η γυναίκα του Ασώτη μπήκε στην ιδιαίτερη υπηρεσία της Αυτοκράτειρας Ελένης.
The|woman|of|Asotis|entered|in the|special|service|of the|Empress|Helen
Asotis' wife entered the special service of Empress Helen.
Ο Βασίλειος δεν ήταν παντρεμένος.
The|Vasileios|not|was|married
Basil was not married.
Η Ελένη ήταν γυναίκα του Κωνσταντίνου Η' που βασίλευε μαζί με τον αδελφό του τον Βουλγαροκτόνο.
The|Helen|was|wife|of|Constantine||who|reigned|together|with|the|brother|of|the|Bulgarian Slayer
Helen was the wife of Constantine VIII who reigned alongside his brother the Bulgar Slayer.
Μόνο όμως με τ' όνομα ήταν βασιλέας ο Κωνσταντίνος.
Only|but|with||name|was|king|the|Constantine
However, Constantine was only a king in name.
Όσο δραστήριος και ικανός ήταν ο Βασίλειος, τόσο ακαμάτης και ανίκανος ο αδελφός του.
As much as|active|and|capable|was|the|Vasileios|so much|lazy|and|incapable|the|brother|his
As active and capable as Basil was, his brother was just as lazy and incompetent.
Όλη την κυβέρνηση την κρατούσε ο Βασίλειος στα χέρια του.
All|the|government|the|held|the|Vasileios|in|hands|his
Basil held the entire government in his hands.
Ο Κωνσταντίνος είχε μόνο τις τιμές της βασιλείας, χωρίς ποτέ ν' αναλαμβάνει και τα βάρη της διοίκησης.
The|Constantine|had|only||honors|of the|kingdom|without|ever||assume|and|the|burdens|of the|administration
Constantine had only the honors of kingship, without ever taking on the burdens of administration.
Περνούσε τον καιρό του στο παλάτι διασκεδάζοντας με τους αυλικούς του και γυμνάζοντας άλογα για το ιπποδρόμιο, όπου έτρεχε κάποτε και ο ίδιος, ενόσω ο Βουλγαροκτόνος πολεμούσε πότε τους Άραβες στην καρδιά της Μικρασίας, πότε τους Βουλγάρους ως μέσα στα βουνά της Ροδόπης.
He spent|his|time|in|the|palace|entertaining|with|the|courtiers|his|and|training|horses|for|the|racetrack|where|he raced|once|and|he|himself|while|the|Bulgar Slayer|was fighting|sometimes|the|Arabs|in the|heart|of|Asia Minor|sometimes|the|Bulgarians|as|deep|in the|mountains|of|Rhodope
He spent his time in the palace entertaining his courtiers and training horses for the racetrack, where he once raced himself, while the Bulgar Slayer fought against the Arabs in the heart of Asia Minor and against the Bulgarians in the mountains of Rhodope.
Ο Ασώτης είχε φέρει μαζί του γράμματα του Χρυσήλιου και τα έδωσε στον Βασίλειο.
The|Asotis|had|brought|together|with him|letters|of|Chrysilios|and|them|gave|to|Vasileios
The Prodigal had brought letters from Chrysilius and gave them to Basil.
Στα γράμματα αυτά ο Δυνάστης έγραφε του Βασιλέα πως είναι έτοιμος να παραδώσει το Δυρράχιο μόλις παρουσιαστεί ο Βυζαντινός στόλος, αρκεί μόνο να του το μηνύσει αρκετά νωρίς, με κανένα πιστό του αγγελιαφόρο, ώστε να προετοιμάσει εκεί τα πράματα και να μη γίνει περιττή αιματοχυσία.
In the|letters|these|the|Tyrant|wrote|to the|King|that|is|ready|to|surrender|the|Dyrrachium|as soon as|appears|the|Byzantine|fleet|provided|only|to|to him|it|signal|sufficiently|early|with|any|loyal|his|messenger|so that|to|prepare|there|the|arrangements|and|to|not|happen|unnecessary|bloodshed
In this letter, the Tyrant wrote to the King that he is ready to surrender Dyrrachium as soon as the Byzantine fleet appears, as long as he is informed early enough, by a trusted messenger, so that he can prepare things there and avoid unnecessary bloodshed.
Έπρεπε ο αγγελιαφόρος να είναι άνθρωπος έμπιστος, γιατί όλη η υπόθεση ήθελε μεγάλη ταχύτητα και μυστικότητα στην εκτέλεση.
The messenger had to|the|messenger|to|be|man|trustworthy|because|all|the|matter|required|great|speed|and|secrecy|in the|execution
The messenger had to be a trustworthy person, because the whole matter required great speed and secrecy in execution.
Έπρεπε όμως να είναι και ικανός, έξυπνος, θαρραλέος, μην πέσει στα χέρια των Βουλγάρων που θα τον αιχμαλώτιζαν ή θα τον σκότωναν.
He had to|but|to|be|and|capable|smart|brave|not|falls|into|hands|of the|Bulgarians|who|would|him|captured|or|would|him|killed
However, he also had to be capable, smart, and brave, so that he wouldn't fall into the hands of the Bulgarians who would capture or kill him.
Σε κανένα Έλληνα δεν επιτρέπουνταν να περάσει στη κεντρική Μακεδονία.
To|no|Greek|not|were allowed|to|pass|in|central|Macedonia
No Greek was allowed to pass into central Macedonia.
Αν έπεφτε κανένας στα χέρια τους τον βασάνιζαν φρικτά!
If|fell|anyone|into|hands|their|him|tortured|horribly
If anyone fell into their hands, they were tortured horribly!
Ο Βασίλειος χωρίς δισταγμό δέχθηκε τις προτάσεις του Χρυσήλιου.
The|Vasileios|without|hesitation|accepted|the|proposals|of|Chrysilios
Basil accepted the proposals of Chryselios without hesitation.
Πρόσταξε ευθύς να ετοιμαστεί στόλος για το Δυρράχιο και αρχηγό του στόλου διόρισε τον πατρίκιο Ευστάθιο Δαφνομήλη, άνθρωπο τολμηρό και δραστήριο που τη ζωή του δε τη λογάριαζε τίποτα όταν ήταν να τη βάλει στην υπηρεσία της πατρίδας του.
He ordered|immediately|to|be prepared|fleet|for|the|Dyrrachium|and|commander|of the|fleet|appointed|the|patrician|Eustathius|Daphnomilis|man|bold|and|active|who|his|life|of him|not|it|considered|anything|when|was|to|it|put|in the|service|of the|homeland|of him
He immediately ordered a fleet to be prepared for Dyrrachium and appointed the patrician Eustathios Daphnomilis as the fleet's commander, a bold and active man who did not value his life at all when it was to be put in the service of his homeland.
Στο μεταξύ, η ζωή του Αλέξιου είχε αλλάξει.
In|the meantime|the|life|of|Alexios|had|changed
Meanwhile, Alexios's life had changed.
Σε μια μεγάλη τελετή στην Αγια-Σοφιά είχε δει την Αυτοκράτειρα Ελένη με τις τρεις βασιλοπούλες και τη συνοδεία της.
In|a|large|ceremony|in the|Holy||had|seen|the|Empress|Helen|with|the|three|princesses|and|her|entourage|her
At a grand ceremony in Hagia Sophia, he had seen Empress Helena with the three princesses and her entourage.
Απ' όλες τις όμορφες αρχόντισσες, που ακολουθούσαν την Αυγούστα, μια ξεχώρισε ο Αλέξιος, ένα χλωμό κορίτσι με μαύρα μάτια και λιγνή κορμοστασιά.
|all|the|beautiful|noblewomen|who|followed|the|Augusta|one|stood out|the|Alexios|a|pale|girl|with|black|eyes|and|slender|figure
Among all the beautiful ladies who followed the Augusta, one stood out to Alexios, a pale girl with black eyes and a slender figure.
Εκεί που στέκονταν, πλάγι στη βασιλοπούλα Ζωή, από το ανοιχτό παράθυρο έπεφτε μια ακτίνα του ήλιου στα καστανά της μαλλιά, και του φάνηκε του Αλέξιου σαν αίγλη ολόχρυση που είχε ανάψει έξαφνα και φώτιζε το συλλογισμένο και λεπτό της πρόσωπο.
There|where|were standing|beside|to the|princess|Zoe|from|the|open|window|was falling|a|ray|of the|sun|on the|brown|her|hair|and|to him|seemed|to him|Alexios|like|radiance|completely golden|that|had|lit|suddenly|and|illuminated|the|thoughtful|and|delicate|her|face
There, standing next to the princess Zoe, a ray of sunlight fell through the open window onto her brown hair, and to Alexios, it seemed like a golden glow that had suddenly ignited and illuminated her thoughtful and delicate face.
Από κείνη την ώρα δεν είχε ο Αλέξιος άλλη σκέψη παρά να μάθει τ' όνομα της.
From|that|the|hour|not|had|the|Alexios|other|thought|except|to|learn||name|her
From that moment on, Alexios had no other thought but to learn her name.
Την ξαναείδε στα δωμάτια της Αυτοκράτειρας.
Her|saw again|in the|rooms|of the|Empress
He saw her again in the Empress's chambers.
Είχε γίνει λόγος στο παλάτι για τους δυο Έλληνες αιχμαλώτους του Σαμουήλ που είχαν γυρίσει στην Πόλη, και η Ελένη και οι κόρες της θέλησαν να τους γνωρίσουν.
had|been|talk|at the|palace|about|the|two|Greek|prisoners|of|Samuel|who|had|returned|to the|City|and|the|Helen|and|the|daughters|her|wanted|to|them|meet
There had been talk in the palace about the two Greek captives of Samuel who had returned to the City, and Helena and her daughters wanted to meet them.
Ανάμεσα στις γυναίκες της Αυτοκράτειρας ευθύς αναγνώρισε ο Αλέξιος τη μαυρομάτα της εκκλησίας.
Among|the|women|of the|Empress|immediately|recognized|the|Alexios|the|dark-eyed|of the|church
Among the Empress's women, Alexios immediately recognized the dark-eyed one from the church.
Του είπαν πως την έλεγαν Θέκλα και πως ήταν πεντάρφανη.
To him|they told|that|her|called|Thekla|and|that|she was|five-orphaned
They told him that her name was Thekla and that she was an orphan.
Από την πρώτη ώρα την αγάπησε ο Αλέξιος και τη ζήτησε.
From|the|first|hour|her|loved|the|Alexios|and|her|asked
From the very first moment, Alexios loved her and asked for her hand.
Συγκινημένη τον δέχτηκε η κόρη, και οι αρραβώνες έγιναν με μεγάλη επισημότητα από την ίδια την Αυτοκράτειρα, που αντάλλαξε τα δαχτυλίδια τους.
Moved|him|accepted|the|daughter|and|the|engagement|took place|with|great|formality|by|the|same|the|Empress|who|exchanged|the|rings|their
Moved, the daughter accepted him, and the engagement was held with great formality by the Empress herself, who exchanged their rings.
Στο παλάτι την αγαπούσαν για τις χάρες της και την ομορφιά της, μα προπάντων για τη γενναιότητα που είχε δείξει στη δυστυχία της.
At|palace|her|loved|for|her|graces|her|and|her|beauty|her|but|above all|for|the|bravery|that|had|shown|in the|misfortune|her
In the palace, they loved her for her grace and beauty, but above all for the bravery she had shown in her misfortune.
Η ιστορία της ήταν περίεργη.
The|story|her|was|strange
Her story was peculiar.
Ήταν κόρη Γαλαξειδιώτισσα και ζούσε με τον αδερφό της τον Χαραλάμπη.
She was|daughter|from Galaxidi|and|lived|with|the|brother|her|the|Charalambis
She was a daughter from Galaxidi and lived with her brother Charalambos.
Όταν πλάκωσαν οι Βούλγαροι στην Ελλάδα, στα 996, στην εκστρατεία εκείνη που τελείωσε τόσο τραγικά για τον Σαμουήλ στη μάχη του Σπερχειού, οι Γαλαξειδιώτες οχυρώθηκαν στην πόλη τους και αντιστάθηκαν γενναία.
When|overwhelmed|the|Bulgarians|in|Greece|in|in|campaign|that|which|ended|so|tragically|for|the|Samuel|in|battle|of|Spercheios|the|Galaxidians|fortified|in|city|their|and|resisted|bravely
When the Bulgarians invaded Greece in 996, during that campaign which ended so tragically for Samuel at the Battle of Spercheios, the Galaxidians fortified themselves in their city and resisted bravely.
Οι Βούλγαροι κατόρθωσαν να γκρεμίσουν ένα μέρος από το τειχόκαστρο και μπήκαν στην πόλη.
The|Bulgarians|managed|to|demolish|a|part|of|the|fortress|and|entered|into|city
The Bulgarians managed to break down part of the fortress wall and entered the city.
Εκεί όμως, ύστερα από άγρια πάλη, οι Γαλαξειδιώτες τους καταπόνεσαν και τους κατάκοψαν.
There|but|after|from|fierce|struggle|the|Galaxidians|them|exhausted|and|them|cut down
However, there, after a fierce struggle, the Galaxidians inflicted heavy casualties on them and cut them down.
Τόσοι σκοτώθηκαν Βούλγαροι κι Έλληνες, που το αίμα έτρεχε ποτάμι στους δρόμους.
So many|were killed|Bulgarians|and|Greeks|that|the|blood|flowed|like a river|in the|streets
So many Bulgarians and Greeks were killed that blood flowed like a river in the streets.
Αλλά σε λίγο ήρθαν άλλοι Βούλγαροι, μεγάλο πλήθος, και οι Γαλαξειδιώτες είδαν πως ήταν αδύνατο να τους αντιπολεμήσουν.
But|in|a little|came|other|Bulgarians|large|crowd|and|the|Galaxidians|saw|that|were|impossible|to|them|fight back
But soon other Bulgarians came, a large crowd, and the Galaxidians saw that it was impossible to fight them.
Τότε κατέφυγαν όλοι στα καράβια τους.
Then|they fled|all|to the|ships|their
Then they all took refuge in their ships.
Δεν έμειναν στη χώρα παρά μερικοί γέροι, που δεν τους χωρούσαν τα καράβια και ο Χαραλάμπης που αρνήθηκε ν' αφήσει την πατρίδα του.
Not|remained|in|country|except|a few|old men|who|not|them|could accommodate|the|ships|and|the|Charalambis|who|refused||leave|his|homeland|his
Only a few old men remained in the country, who could not fit in the ships, and Charalambis who refused to leave his homeland.
Η Θέκλα, για να μην αποχωριστεί τον αδερφό της, κρύφτηκε στην εκκλησία ώσπου έφυγαν οι τελευταίοι κάτοικοι.
The|Thekla|in order to|(particle for subjunctive)|not|be separated from|her|brother|her|hid|in the|church|until|left|the|last|inhabitants
Thekla, in order not to be separated from her brother, hid in the church until the last residents left.
Γονατιστή μπροστά στο Σταυρωμένο τη βρήκε ο Χαραλάμπης, όταν πήγε να ξομολογηθεί και να μεταλάβει πριν αντικρίσει τους εχθρούς.
kneeling|in front of|at the|Crucified|her|found|the|Charalambis|when|he went|to|confess|and|to|receive communion|before|he faced|the|enemies
On his knees before the Crucified, Charalambis found her when he went to confess and receive communion before facing the enemies.
Τα δυο αδέρφια προσευχήθηκαν μαζί, και ο Χαραλάμπης παρακάλεσε ολόψυχα την Παναγία να πάρει την αδερφή του στην προστασία της, όταν λείψει αυτός που ήταν ο τελευταίος της προστάτης.
The|two|brothers|prayed|together|and|the|Charalambis|asked|wholeheartedly|the|Virgin Mary|to|take|the|sister|his|in the|protection|her|when|is gone|he|who|was|the|last|her|protector
The two brothers prayed together, and Charalambos earnestly asked the Virgin Mary to take his sister under her protection when he was gone, the last of her protectors.
Ύστερα φόρεσε τα όπλα του, αφού πρώτα τα ευλόγησε ο ιερέας, φίλησε σφιχτά την αδερφή του την αποχαιρέτησε κι έφυγε.
Then|he put on|the|weapons|his|after|first|them|blessed|the|priest|he kissed|tightly|the|sister|his|her|he said goodbye|and|he left
Then he put on his weapons, after the priest had blessed them, kissed his sister tightly, said goodbye, and left.
Ίσια στο κάστρο πήγε και στάθηκε στην πύλη μόνος, ατρόμητος, αποφασισμένος να πέσει ηρωικά, αλλά να μην αφήσει τη θέση που είχε διαλέξει.
Straight|to the|castle|he went|and|he stood|at the|gate|alone|fearless|determined|to|fall|heroically|but|to|not|leave|the|position|that|he had|chosen
He went straight to the castle and stood at the gate alone, fearless, determined to fall heroically, but not to leave the position he had chosen.
Έφτασαν οι Βούλγαροι και σα λεοντάρι μονάχος αντιστάθηκε ο Χαραλάμπης, σκοτώνοντας όσους τόλμησαν να πλησιάσουν.
The Bulgarians arrived|the|Bulgarians|and|like|lion|alone|resisted|the|Charalambis|killing|those who|dared|to|approach
The Bulgarians arrived, and like a lion, Charalambos resisted alone, killing those who dared to approach.
Περιτριγυρισμένος από κεφάλια κομμένα, και ματοκυλισμένα κορμιά, έμενε όρθιος μπροστά στην πύλη κι εμπόδιζε, μόνος αυτός, το πλήθος των Βουλγάρων που, διψασμένοι αίμα, γύρευαν να χυθούν στην έρημη πολιτεία.
Surrounded|by|heads|severed|and|bloodied|bodies|remained|standing|in front of|at the|gate|and|blocked|alone|he|the|crowd|of|Bulgarians|who|thirsty|for blood|sought|to|pour|into the|desolate|city
Surrounded by severed heads and bloodied bodies, he stood firm in front of the gate, single-handedly blocking the crowd of Bulgarians who, thirsty for blood, sought to pour into the desolate city.
Μα στο τέλος, το σπαθί του έσπασε στο χέρι του, και σαν τον είδαν ξαρμάτωτο, με άγριους αλαλαγμούς έπεσαν απάνω του και ζωντανό τον άρπαξαν.
But|at the|end|the|sword|his|broke|in the|hand|his|and|as|him|they saw|unarmed|with|fierce|shouts|they fell|upon|him|and|alive|him|seized
But in the end, his sword broke in his hand, and when they saw him unarmed, they fell upon him with wild shouts and seized him alive.
Και ποιος με το σπαθί, ποιος με τη λόγχη κατασπάραξαν το πεσμένο παλικάρι και το έκαναν κομμάτια.
And|who|with|the|sword|who|with|the|spear|tore apart|the|fallen|brave man|and|it|made|pieces
And who with the sword, who with the spear tore apart the fallen young man and made him into pieces.
Τότε μπήκαν στο κάστρο και το κατέστρεψαν.
Then|they entered|into|castle|and|it|they destroyed
Then they entered the castle and destroyed it.
Έκαψαν τα σπίτια της χώρας και μπήκαν στις εκκλησίες όπου έσφαξαν τους γέρους.
They burned|the|houses|of the|country|and|they entered|in the|churches|where|they slaughtered|the|old men
They burned the houses of the land and entered the churches where they slaughtered the elders.
Κρυμμένη πίσω από μια κολόνα της εκκλησίας, κρατώντας σφιχτά ένα μαχαίρι, περίμενε η Θέκλα να έλθουν οι Βούλγαροι για να τους πολεμήσει και να πέσει σαν άξια αδερφή του Χαραλάμπη, όχι όμως να παραδοθεί.
Hidden|behind|from|a|column|of|church|holding|tightly|a|knife|waited|the|Thekla|to|come|the|Bulgarians|to|to|them|fight|and|to|fall|as|worthy|sister|of|Charalambis|not|however|to|surrender
Hidden behind a column of the church, tightly holding a knife, Thekla waited for the Bulgarians to come so she could fight them and fall like a worthy sister of Charalambos, but not to surrender.
Θα την έσφαζαν βέβαια κι αυτή.
would|her|would slaughter|of course|and|she
They would have certainly slaughtered her too.
Μα έγινε τότε ένα μεγάλο θαύμα, όπως διηγείται το «Χρονικό του Γαλαξειδιού».
But|happened|then|a|great|miracle|as|narrates|the|Chronicle|of|Galaxidi
But then a great miracle happened, as recounted in the "Chronicle of Galaxidi."
Την ώρα που ένας στρατιώτης έκλεβε τα χρυσά σκεύη της εκκλησίας χωρίστηκε το χέρι του από το σώμα κι αυτός έπεσε νεκρός.
The|hour|when|a|soldier|was stealing|the|golden|vessels|of the|church|was separated|the|hand|his|from|the|body|and|he|fell|dead
At the moment when a soldier was stealing the golden vessels of the church, his hand was severed from his body and he fell dead.
Την ίδια στιγμή φανερώθηκε ένας καβαλάρης με όπλα φωτεινά και ρίχθηκε στους Βουλγάρους με το σπαθί στο χέρι, σκοτώνοντας όλους όσοι ήταν μέσα στην εκκλησία.
The|same|moment|appeared|a|horseman|with|weapons|bright|and|charged|at the|Bulgarians|with|the|sword|in the|hand|killing|all|those who|were|inside|in the|church
At the same moment, a horseman appeared with shining weapons and charged at the Bulgarians with a sword in hand, killing all those inside the church.
Ύστερα έδιωξε τους άλλους ως τα βουνά κι έγινε άφαντος.
Then|he drove away|the|others|to|the|mountains|and|he became|invisible
Then he drove the others into the mountains and became invisible.
Μετά το θάνατο του Χαραλάμπη, η Θέκλα δε θέλησε να μείνει πια στο Γαλαξείδι και πήγε στην Πόλη, όπου είχαν καταφύγει μερικοί γνωστοί της.
After|the|death|of|Charalambis|the|Thekla|not|wanted|to|stay|anymore|in the|Galaxidi|and|went|to the|City|where|had|taken refuge|some|acquaintances|of her
After Charalambos' death, Thekla did not want to stay in Galaxidi anymore and went to the City, where some of her acquaintances had taken refuge.
Η Αυτοκράτειρα έμαθε την ιστορία της, και τόσο συγκινήθηκε και θαύμασε τη διαγωγή της, που την πήρε στο παλάτι, την έβαλε στη συνοδεία της και την ονόμασε κουβικουλαρία.
The|Empress|learned|her|history|of her|and|so|was moved|and|admired|her|conduct|of her|that|her|took|to the|palace|her|placed|in the|entourage|of her|and|her|named|cubicle servant
The Empress learned her story, and was so moved and admired her conduct, that she took her to the palace, included her in her entourage, and named her a cubicular.
Εκεί ζούσε με τις βασιλοπούλες που την αγάπησαν ευθύς και της φέρονταν σαν αδερφή τους.
There|lived|with|the|princesses|who|her|loved|immediately|and|to her|treated|like|sister|them
There she lived with the princesses who loved her immediately and treated her like a sister.
Ωστόσο, γοργά αρματώνουνταν ο στόλος, και ο Ευστάθιος Δαφνομήλης ειδοποίησε τον Αυτοκράτορα πως ήταν έτοιμος να ξεκινήσει για το Δυρράχιο.
However|quickly|was being armed|the|fleet|and|the|Eustathius|Daphnomilis|informed|the|Emperor|that|was|ready|to|depart|for|the|Dyrrhachium
Meanwhile, the fleet was quickly being armed, and Eustathios Daphnomilis informed the Emperor that he was ready to set off for Dyrrachium.
Τότε ο Βασιλέας φώναξε τον Αλέξιο.
Then|the|King|called|the|Alexios
Then the King called for Alexios.
— Ο στόλος θα κάνει πανιά για το Δυρράχιο σε λίγες μέρες, του είπε, και είναι ανάγκη να το μάθει ο Δυνάστης Χρυσήλιος εγκαίρως, για να λάβει τα μέτρα του.
The|fleet|will|set|sail|for|the|Dyrrachium|in|few|days|to him|said|and|is|necessity|to|it|learn|the|Ruler|Chrysilios|in time|in order to|to|take|the|measures|his
— The fleet will set sail for Durrës in a few days, he told him, and it is necessary for the Ruler Chrysilius to know this in time, so he can take his measures.
Πρέπει να φύγει ευθύς ένας πρόδρομος.
must|(subjunctive particle)|leave|immediately|a|forerunner
A messenger must leave immediately.
Σκέφθηκα εσένα, Αργυρέ.
I thought of|you|Argyris
I thought of you, Argyris.
Τόσο συγκινήθηκε ο Αλέξιος για την τιμή που του έκαμνε ο Βασιλέας δείχνοντας του τόση εμπιστοσύνη, που δεν έβρισκε πια τις κατάλληλες λέξεις να ευχαριστήσει.
So|was moved|the|Alexios|for|the|honor|that|to him|was doing|the|King|showing|to him|so much|trust|that|not|was finding|anymore|the|appropriate|words|to|thank
Alexios was so moved by the honor the King showed him by placing such trust in him, that he could no longer find the right words to express his gratitude.
Ο Βουλγαροκτόνος έκοψε στη μέση μιαν αρχινισμένη φράση του.
The|Bulgarian-killer|cut|in the|middle|a|begun|phrase|his
The Bulgar Slayer interrupted a sentence he had just started.
— Καλά, καλά, είπε με το ανοιχτόκαρδο χαμόγελο του που τόσο σπάνια φώτιζε το σοβαρό του πρόσωπο.
Okay||he said|with|the|open-hearted|smile|his|that|so|rarely|illuminated|the|serious|his|face
— Alright, alright, he said with his open-hearted smile that so rarely lit up his serious face.
Πρέπει όμως να ξέρεις, πως η αποστολή που σου δίνω δεν είναι εύκολη.
You must|however|(particle)|you know|that|the|task|that|to you|I give|not|is|easy
But you must know that the mission I am giving you is not easy.
Πρέπει να φύγεις μυστικά, και γρήγορα.
You must|(subjunctive particle)|leave|secretly|and|quickly
You must leave secretly, and quickly.
— Θα φύγω απόψε, είπε ο Αλέξιος.
I will|leave|tonight|said|the|Alexios
— I will leave tonight, said Alexios.
— Πρέπει να πας από την ξηρά, δηλαδή να περάσεις από μέσα από τους εχθρούς, για να φθάσεις όσο μπορείς γρηγορότερα.
You must|to|go|by|the|land|that is|to|pass|through|inside|from|the|enemies|in order to|to|reach|as much as|you can|faster
— You must go by land, meaning you have to pass through the enemies, to reach as quickly as possible.
Από την ταχύτητα σου κρέμεται η επιτυχία του σχεδίου μας.
From|the|speed|your|depends|the|success|of|plan|our
Your speed determines the success of our plan.
— Θα φθάσω εγκαίρως, Δέσποτα.
I will|arrive|on time|Master
— I will arrive on time, Master.
Ο Βασίλειος τύλιγε και ξετύλιγε τα γένια του μέσα στα δάχτυλα του.
The|Vasileios|was twisting|and|was untwisting|the|beard|his|inside|in|fingers|his
Vasileios was twisting and untwisting his beard between his fingers.
Ήταν κίνηση που την έκανε συχνά, σαν ήταν συλλογισμένος ή σκοτισμένος.
It was|movement|that|it|did|often|when|he was|thoughtful|or|distracted
It was a movement he often made when he was deep in thought or confused.
— Είσαι αρραβωνιασμένος, νομίζω; ρώτησε.
You are|engaged|I think|asked
— You are engaged, I believe? he asked.
— Ναι, με τη Θέκλα.
Yes|with|the|Thekla
— Yes, with Thekla.
Ο Βασίλειος ακούμπησε το χέρι του στον ώμο του Αλέξιου και είπε με κάποια συμπάθεια:
The|Vasileios|rested|the|hand|his|on the|shoulder|his|Alexios|and|said|with|some|sympathy
Vasileios rested his hand on Alexios's shoulder and said with some sympathy:
— Και όμως πρέπει να φύγεις.
And|yet|you must|to|leave
— And yet you must leave.
— Θα φύγω, είπε ήσυχα ο Αλέξιος.
I will|leave|said|quietly|the|Alexios
— I will leave, Alexios said quietly.
— Πρέπει να πας με άλλο όνομα, να περάσεις για Βούλγαρος, να μη σε αναγνωρίσει κανένας.
You must|to|go|with|another|name|to|pass|as|Bulgarian|to|not|you|recognize|anyone
— You must go under another name, pass as a Bulgarian, so that no one recognizes you.
Πρέπει να πας το γράμμα σου στο Δυρράχιο και να το δώσεις στα χέρια του Χρυσήλιου.
You must|to|go|the|letter|your|to|Durrës|and|to|it|give|into the|hands|of|Chrysilios
You must take your letter to Durrës and give it into the hands of Chrysilius.
— Θα το πάγω.
I will|it|take
— I will take it.
— Η αποστολή που σου δίνω είναι τέτοια που λίγοι είναι άξιοι να την επιτύχουν, είπε σοβαρά ο Βασίλειος.
The|mission|that|to you|I give|is|such|that|few|are|worthy|to|it|achieve|said|seriously|the|Vasileios
— The mission I am giving you is such that few are worthy of accomplishing it, Basil said seriously.
Σου την εμπιστεύομαι.
to you|her|I trust
I trust you with it.
Τίποτα δεν πρέπει να σε σταματήσει.
Nothing|not|should|to|you|stop
Nothing must stop you.
Τη ζωή σου δε θα τη λογαριάσεις.
The|life|your|not|will|it|count
You will not account for your life.
— Δέσποτα, αποκρίθηκε απλά ο Αλέξιος, πριν φύγω από το Δυρράχιο έκανα όρκο πάνω στο εικόνισμα της Θεοτόκου, να δώσω το αίμα μου, τη ζωή μου και την τιμή μου ακόμα για την Πατρίδα και για σένα.
Lord|answered|simply|the|Alexios|before|I leave|from|the|Dyrrachium|I made|oath|on|the|icon|of the|Theotokos|to|give|my|blood|my|my|life|my|and|my|honor|my|even|for|the|Fatherland|and|for|you
— My Lord, Alexios simply replied, before I left Dyrrachium, I swore on the icon of the Theotokos to give my blood, my life, and even my honor for the Fatherland and for you.
Τον όρκο μου θα τον κρατήσω.
The|oath|my|will|it|keep
I will keep my oath.
— Δεν αρκεί!
It doesn't|suffice
— It's not enough!
είπε ο Βουλγαροκτόνος και σούφρωσε τα φρύδια.
said|the|Bulgarian-slayer|and|furrowed|the|eyebrows
said the Bulgar Slayer and furrowed his brows.
Δεν αρκεί να πεθάνεις στην υπηρεσία μου!
It doesn't|suffice|to|die|in|service|my
It is not enough to die in my service!
Πρέπει και να εκτελέσεις τη διαταγή μου, πρέπει δηλαδή να φθάσεις στο Δυρράχιο.
You must|and|to|execute|the|order|my|must|that is|to|arrive|at|Durrës
You must also carry out my order, that is, you must reach Durrës.
Κατάλαβες;
Did you understand
Do you understand?
Ο Αλέξιος χαμογέλασε.
The|Alexios|smiled
Alexios smiled.
— Με τη βοήθεια της Θεομήτορος θα φθάσω, αποκρίθηκε.
With|the|help|of the|Theotokos|will|arrive|he/she answered
— With the help of the Mother of God, I will reach there, he replied.
Τον κοίταζε ο Βασίλειος σιωπηλά, συλλογισμένος.
Him|was looking at|the|Vasileios|silently|thoughtful
Basileios looked at him silently, deep in thought.
Και αποφασιστικά του είπε:
And|decisively|to him|said
And he said decisively:
— Θα σου δώσουν στο αρχηγείο κάτι βουλγάρικα γράμματα, που θ' αποδείχνουν πως είσαι έμπορος από το Βουτέλιο.
They will|to you|give|at the|headquarters|some|Bulgarian|letters|that||prove|that|you are|merchant|from|the|Voutelio
— They will give you some Bulgarian letters at the headquarters, which will prove that you are a merchant from Voutelio.
Αυτά θα τα έχεις πάντα πρόχειρα για να τα δείχνεις, όταν είναι ανάγκη να περνάς για Βούλγαρος, στα μέρη που βαστούν αυτοί οι θεοκατάρατοι.
These|will|them|have|always|readily available|to|(particle for subjunctive)|them|show|when|is|necessity|(particle for subjunctive)|pass|as|Bulgarian|in the|areas|where|are held|they|the|godforsaken
You should always have these handy to show when you need to pass as a Bulgarian, in the areas controlled by those godforsaken ones.
Θα πάρεις κι ένα πιστοποιητικό έγγραφο με τη βούλα μου, που θα σου χρησιμεύσει για να περνάς ελεύθερα από τους αυτοκρατορικούς στρατιωτικούς σταθμούς.
You will|take|and|a|certificate|document|with|the|seal|my|which|will|to you|be useful|for|to|pass|freely|through|the|imperial|military|stations
You will also get a certificate document with my seal, which will help you pass freely through the imperial military stations.
Αυτό όμως το έγγραφο, αν πέσει στα χέρια των Βουλγάρων, θα σε προδώσει.
This|but|the|document|if|falls|into|hands|of the|Bulgarians|will|you|betray
However, this document, if it falls into the hands of the Bulgarians, will betray you.
— Θα το καταστρέψω, όταν είναι ανάγκη.
I will|it|destroy|when|is|necessary
— I will destroy it when necessary.
Ο Βασίλειος του έδωσε τότε ένα γράμμα για τον Χρυσήλιο.
The|Vasileios|to him|gave|then|a|letter|for|the|Chrysilios
Vasileios then gave him a letter for Chryselios.
— Δε γράφει τίποτε άλλο εκτός πως είσαι εμπιστευμένος μου αγγελιαφόρος και πως εσύ θα του μεταδώσεις τις θελήσεις μου και τις αποφάσεις μου.
Not|writes|anything|else|except|that|you are|trusted|my|messenger|and|that|you|will|to him|convey|the|wishes|my|and|the|decisions|my
— It does not say anything else except that you are my trusted messenger and that you will convey my wishes and decisions to him.
Επειδή θα περάσεις από πολλούς κινδύνους, είναι καλύτερο να του μεταδώσεις τις διαταγές μου προφορικά.
Because|will|pass|through|many|dangers|it is|better|to|to him|convey|the|orders|my|orally
Since you will face many dangers, it is better to convey my orders to him verbally.
Στην ανάγκη να καταστρέψεις κι αυτό το γράμμα.
In the|need|to|destroy|and|this|the|letter
In the need to destroy this letter as well.
Μα την αποστολή σου θα την εκτελέσεις!
But|the|mission|your|will|it|execute
But you will carry out your mission!
— Θα την εκτελέσω, Δέσποτα.
I will|her|execute|Master
— I will carry it out, my Lord.
— Πήγαινε λοιπόν, κι ο Θεός βοήθεια σου, είπε ο Βασιλέας.
Go|then|and|the|God|help|your|said|the|King
— Go then, and may God help you, said the King.
Κι εγκάρδια του έτεινε το χέρι.
And|warmly|to him|extended|the|hand
And he warmly extended his hand to him.
Ο Αλέξιος το πήρε, λύγισε στο ένα γόνατο και φίλησε το δυνατό αυτό χέρι με βαθιά συγκίνηση.
The|Alexios|it|took|bent|on|one|knee|and|kissed|the|strong|this|hand|with|deep|emotion
Alexios took it, knelt on one knee, and kissed that strong hand with deep emotion.
Ύστερα σήκωσε τη βαριά μεταξωτή κουρτίνα της πόρτας και βγήκε από το δωμάτιο.
Then|he/she lifted|the|heavy|silk|curtain|her|door|and|he/she went out|from|the|room
Then he lifted the heavy silk curtain of the door and exited the room.