Vigdís Finnbogadóttir Vigdís Finnbogadóttir|Finnbogadóttir Vigdís Finnbogadóttir Vigdís Finnbogadóttir Vigdís Finnbogadóttir Vigdís Finnbogadóttir Vigdis Finnbogadóttir

Ég var níu ára þegar síðari heimsstyrjöldin hófst og auðvitað er mér það í minni árinu seinna, eða nokkrum mánuðum seinna þegar breski herinn kom hér á land. je||neuf|||deuxième|la guerre mondiale|a commencé||||||||||||mois|||britannique|l'armée|||| |||||the latter|world war|began||of course|||||memory|year|later||a few|months|later||British|the army||here||land ||||||de wereldoorlog|begon|||||||||||||||||||| I was nine years old when World War II broke out, and of course I remember it a year later, or a few months later, when the British army came to Iceland. Miałem dziewięć lat, gdy wybuchła druga wojna światowa i oczywiście pamiętam to rok lub kilka miesięcy później, kiedy do tego kraju przybyła armia brytyjska. Við stóðum þarna krakkarnir og störðum á þetta stórum augum þegar herinn gekk um götur, breski herinn, og þá breyttist lífið í Reykjavík. |nous étions debout||||fixions||||yeux|||marchait||rues|||||||| |stood|there|the kids||stared|||big|eyes||the army|walked||streets|British||||changed|life|| |stood||||stared||||||||||||||||| We kids stood there and stared at this with wide eyes as the army walked through the streets, the British army, and then life in Reykjavík changed. My, dzieciaki, staliśmy tam i patrzyliśmy na to szeroko otwartymi oczami, gdy ulicami szła armia, armia brytyjska, a potem życie w Reykjavíku się zmieniło. Það eru sumir sem hafa sagt að nútíminn hafi haldið innreið sína þegar herinn kom. |||||||le temps présent||fait son entrée|a pénétré|||| ||some people|||||modern era||entered|entrance|its entrance||| |||||||the modern era|||entered|||| Niektórzy twierdzą, że nowoczesność wkroczyła wraz z przybyciem armii. Lífið breyttist ekki síður eftir að ameríski herinn tók við af breska hernum. ||||||américain||prendit|||britannique|armée life|changed||however|||American||took||||the American army ||||||American||||||de Amerikaanse leger Życie zmieniło się równie mocno, gdy armia amerykańska przejęła władzę od armii brytyjskiej. Og þá breyttist eiginlega allt. ||changed|really| ||changed|| A potem wszystko naprawdę się zmieniło. Því þá kom þessi nýja tíska frá Ameríku. |||||mode||Amérique |||||fashion|| |||||fashion|| Bo wtedy ta nowa moda przyszła z Ameryki. Það komu blöð frá Ameríku, tímarit og kvikmyndir. |sont venus|journaux|||revues||films ||papers|from||magazines||movies There were papers from America, magazines and films. Allt í einu vorum við stelpurnar komnar í nælonsokka til dæmis og allir farnir að drekka kók, nýtt orð, og tyggjó. |||||les filles|venues||chaussettes en nylon|||||gone|||coca||||chewing gum |||we were||the girls|||nylon socks||||all|gone|||coke|new|word||gum ||||||||nylon socks|||||gone||||||| Nagle dziewczyny i ja założyłyśmy na przykład nylony i wszyscy zaczęli pić colę, nowe słowo i gumę do żucia. Bandaríski herinn kom með tyggjó til landsins. américain|||||| American||||chewing gum||the country Og þetta eru allt saman nýyrði í íslenskri tungu. |cela||||néologismes||islandaise|langue ||||all together|neologisms||Icelandic language| |||||neologisms||| And these are all new words in the Icelandic language. A to wszystko nowe słowa w języku islandzkim.

Atvinnuhættir breyttust gjörsamlega við komu hersins á styrjaldarárunum. modes de travail|changed|complètement|||l'armée||des années de guerre Occupational methods|changed|completely|||the army||war years Economic practices|changed||||the army||the years of war Praktyki biznesowe zmieniły się całkowicie wraz z przybyciem wojska w latach wojny. Menn fengu vinnu. |ont trouvé| Men|received| Ludzie dostali pracę. Það var búin að vera mikil kreppa þarna á undan og atvinnuleysi gríðarlegt á áratugnum á undan, sem sagt á milli ´30 og ´40. |||||grande|crise|||||chômage|énorme||décennie||||||| |||||great|depression|there||before that||unemployment|enormous||the decade||before prior to||||between| ||||||||||||huge||decade||||||| There had been a major crisis there before and massive unemployment in the previous decade, so to speak between the 30's and 40's. Miał tam już wcześniej poważny kryzys i ogromne bezrobocie w poprzedniej dekadzie, że tak powiem, pomiędzy latami 30. a 40. XX wieku. En allt í einu fengu menn vinnu. But suddenly people got jobs. Nokkurn veginn allir fengu vinnu og mér er það sérstaklega minnisstætt að konur fengu vinnu. certainement|||||||||surtout|memorable|||| somehow|somehow||||||||especially|memorable|||| ||||||||||memorable|||| Mniej więcej wszyscy dostali pracę, a szczególnie pamiętam, że kobiety ją dostały. Ég held að konur hafi þá í fyrsta skipti séð peninga, alvöru peninga, því þær fengu vinnu við að þvo af hermönnunum. |je pense||||||||vu||véritable||||||||laver||les soldats |||||then|||time|seen|money|real money|||they|||||washing||the soldiers Myślę, że to był pierwszy raz, kiedy kobiety zobaczyły pieniądze, prawdziwe pieniądze, bo żołnierze przydzielili im pracę przy praniu.

Fólk fluttist úr sveitinni mjög af því að það sóttist auðvitað eftir því að fá vinnu og sjá raunverulega peninga á milli handanna. |s'est déplacé||la campagne||||||aspirait|||||||||réellement||||dans les mains |moved away|from|the countryside||||||sought after|of course|||||||see|real money|||between|between hands |||||||||sought||||||||||||| Ludzie często wyprowadzali się ze wsi, bo oczywiście chcieli dostać pracę i zobaczyć w rękach prawdziwe pieniądze. Síðan var það líka mjög athyglivert að við börnin vorum send í sveit. |||||très intéressant|||les enfants||envoyés||village then|||||interesting|||||sent||countryside |||||attention-grabbing|||||sent|| Wtedy też było bardzo ciekawie, że nas, dzieci, wysłano na wieś. Þannig að mín kynslóð hún þekkir mjög vel til sveitalífs sem að mér finnst eftirsjá í, í dag. |||génération||connaît||||vie rurale|||||regret||| |||generation||knows||||rural life|||||regret||| |||generation||||||rural life|||||||| So my generation is very familiar with rural life, which I regret today. Zatem moje pokolenie doskonale zna życie na wsi, czego dziś żałuję. Mér finnst börn eigi að fá að kynnast landinu. |||ne pas||||faire connaissance|pays |||not||get to know||get to know|the country I think children should get to know the country. Uważam, że dzieci powinny poznać ten kraj. Við vorum send í sveit vegna þess að það var ótti við að það yrðu gerðar loftárásir á Reykjavík. ||||||||||peur||||auraient été|faites|des bombardements aéros|| ||||countryside|because|||||fear||||would be|made|air raids|| ||||||||||fear||||||airstrikes|| We were sent to the countryside because there was a fear that there would be air raids on Reykjavík. Wysłano nas na wieś, bo obawiano się, że będą naloty na Reykjavík.

Eitt af því sem að var náttúrulega alveg sérstakt fyrir þjóðlífið í Reykjavík var að það var byggður flugvöllur. ||||||naturally||special||the national life|||||||built|airport ||||||naturally|completely|special||national life|||||||built|airport ||||||||||the national life|||||||built|airport Jedną z rzeczy, która była oczywiście bardzo wyjątkowa dla życia publicznego w Reykjavíku, było wybudowanie lotniska. Og þegar var verið að byggja flugvöllinn auðvitað þá fékkst atvinna. ||||||the airport|||was gotten|employment |||been||build||of course|then|got work|employment ||||||||||employment And when the airport was being built, of course, there were jobs. A kiedy budowano lotnisko, oczywiście były miejsca pracy. Og flugvallarefnið var tekið ofan úr Rauðhólum og þegar menn keyra núna út fyrir bæinn og sjá þessa hóla fyrir utan borgina þá eru þeir minnisvarði um styrjaldarárin. |the airport material|||||Red Hills||||||||the||||hills||without|||||memorial||war years |airport material|||off|from|Red Hills||||||||the town||||hills||outside|the city||||memorial||war years |the airport material|||||the Red Hills||||||||||||the mounds|||||||memorial||war years And the airport material was taken from Rauðhólar, and when people now drive outside the town and see these hills outside the city, they are a monument to the war years. Materiał na lotnisko został zabrany z Rauðhólar i kiedy ludzie teraz wyjeżdżają za miasto i widzą te wzgórza poza miastem, są one pomnikiem lat wojny.

Landslagið breyttist líka bæði í Reykjavík og úti á landi vegna þess að hernum fylgdu braggar. the landscape||||||||||||||followed|barracks the landscape|||both||||||||||the army|followed|barracks the landscape|||||||||||||||barracks Zmienił się także krajobraz zarówno w Reykjaviku, jak i poza granicami kraju, ponieważ armii towarzyszyły przechwałki. Einhvers staðar þurftu þeir að búa og þeir bjuggu í bröggum og það voru byggðir braggar. Somebody||needed||||||||huts||||built| someone's|somewhere||||live|||lived||huts||||settlements|barracks ||||||||||huts||||| Musieli gdzieś mieszkać i mieszkali w szałasach, a szałasy budowano. Síðan gerðist á stríðsárunum auðvitað sá stórmerkilegi viðburður í Íslandssögunni að lýðveldi var stofnað á Þingvöllum 1944 í ausandi rigningu sem er … sést mjög vel á myndum. |||the war years|||the significant|event||Iceland's history||republic||established||Thingvellir||pour|raining|||is seen||||pictures since|happened||the war years||the|significant|event||Iceland's history||republic||founded|during the|Thingvellir||pouring|rain|||can be seen||||pictures ||||||the significant|event||the history of Iceland||||||||pouring|||||||| Then, of course, during the war years, the most significant event in Iceland's history happened, that a republic was founded in Þingvellir in 1944 in pouring rain, which is... you can see very well in pictures. Potem oczywiście w latach wojny miało miejsce najważniejsze wydarzenie w historii Islandii, że w 1944 roku w ulewnym deszczu w Þingvellir powstała republika, co... widać bardzo dobrze na zdjęciach. En með lýðveldinu og lýðveldistökunni breyttist auðvitað þjóðlífið á Íslandi vegna þess að hugsunarhátturinn breyttist. ||the republic||republic takeover|||national life||||||mindset| ||the republic||the republic takeover|||||||||mindset| Ale wraz z powstaniem republiki i jej przejęciem życie publiczne na Islandii oczywiście uległo zmianie, ponieważ zmienił się sposób myślenia.

Maður verður … hugsar öðruvísi þegar maður veit af sjálfstæði sínu. Man|will||differently|||||independence|its Będziesz... myślał inaczej, gdy dowiesz się o swojej niezależności. Og upp úr lýðveldinu og upp úr eftirstríðsárunum, þá vorum við orðin frjáls og sjálfum okkur ráðandi, hefst mikið uppbyggingartímabil á Íslandi. |up|out of|the republic||up||post-war years||||the words|free||ourselves|us|dominant|begins||building period|| |||||||the post-war years|||||free|||||begins||reconstruction period|| And from the republic and from the post-war years, when we became free and self-governing, a great period of development begins in Iceland. A od republiki i od lat powojennych, kiedy staliśmy się wolni i samorządni, rozpoczyna się na Islandii wielki okres rozwoju. Þá erum við eins og unglingar sem eru stálpaðir og hugsa sem svo: „Nú get ég. |||||teenagers|||stubborn|||||Now|| ||||||||stilt||||||| Then we are like teenagers who are steeled and think like this: "Now I can. W takim razie jesteśmy jak nastolatki, które są zahartowane i myślą w ten sposób: „Teraz mogę. Nú er ég til í allt.“ Og við eigum margt því að þakka að lýðveldi var stofnað á þessum árum. |is||||||we|have|many|||thank||republic||founded|||years Now I'm ready for anything." And we owe a lot to the fact that a republic was founded in those years. Teraz jestem gotowy na wszystko.” A temu, że w tych latach powstała republika, wiele zawdzięczamy.

En kannski einmitt af því við vorum orðin sjálfstæð og áttum okkur sjálf, þá vorum við ekki öll alveg sammála um hersetuna. ||exactly|||||become|independent||had||ourselves|||||all|not completely|agree||military occupation |||||||||||||||||||||occupation But maybe precisely because we had become independent and had our own, we didn't all agree about the occupation. Ale może właśnie dlatego, że usamodzielniliśmy się i mieliśmy własne, nie wszyscy byliśmy zgodni co do okupacji. Eftir að Ísland hafði verið hersetið á stríðsárunum þá dvaldi bandaríski herinn hér áfram, og þá var … eftir að stríðinu - heimsstyrjöldinni lauk, þá hófst annað stríð sem kannski var ekki síðra, að heimurinn skiptist í svart og hvítt, þ.e.a.s. |||||occupied||war years||remained|American|||continued||||||the war|the world war|ended||began|another|war|||||not worse||the world|divided||black||white|||| |||||occupied||||stayed|||||||||||the world war|ended||began|||||||not less||||||||||| After Iceland had been occupied during the war years, the American army remained here, and then it was... after the war - World War ended, another war began which was perhaps no less, that the world was divided into black and white, i.e. Po zajęciu Islandii w latach wojny, armia amerykańska pozostała tutaj, a potem… po wojnie – skończyła się wojna światowa, zaczęła się kolejna wojna, może nie gorsza, że świat został podzielony na czarno-biały , tj. þá hófst kalda stríðið. then||cold|the war ||cold| then the cold war began. Og með kalda stríðinu var ákveðið … Í ljósi kalda stríðsins þá varð Ísland mjög hernaðarlega sett hér í Norður-Atlantshafi. |||||||In light of||of the war|||||militarily|militarily positioned|||North| ||||||||||||||militarily||||| A wraz z zimną wojną zdecydowano... W świetle zimnej wojny Islandia zajęła bardzo strategiczne miejsce tutaj, na północnym Atlantyku. Það var hægt að hafa hér bækistöðvar og þá var ákveðið að bandaríski herinn héldi hér áfram setu sinni og Íslendingar deildu mjög um það. ||possible||||military bases||||||American||would hold||forward|station|presence|||argued||| ||||||bases||||||||would hold|here|continue|seat||||argued||| It was possible to have bases here, and then it was decided that the American army would continue its presence here, and the Icelanders strongly disagreed about that. Można było tu mieć bazy i wtedy zdecydowano, że armia amerykańska będzie tu kontynuować swoją obecność, na co Islandczycy stanowczo się nie zgodzili.

Þjóðin var eiginlega klofin í herðar niður í þeim málum. The nation||actually|split||shoulders|down|||issues |||split||shoulders|||| Naród był w tych kwestiach naprawdę podzielony. Það veit maður og sér gjörla á minningum og myndum frá 1949 þegar að menn deildu um þetta fyrir framan Alþingishúsið á Austurvelli. |||||clearly||memories||pictures|from||||shared||||in front of|the Parliament House||East Field |||||well||memories|||||||||||||| You know that and you can see it in the memories and photos from 1949 when people argued about this in front of the Alþingishusið in Austurvelli. Wiecie o tym i widać to we wspomnieniach i zdjęciach z 1949 roku, kiedy ludzie spierali się na ten temat przed Alþingishusið w Austurvelli. Og síðan varð þetta samþykkt, en eftir það … eftir að þetta var samþykkt þá hófst annar þáttur í andmælum sem að var Keflavíkurgangan. |then|became||approval||||||||approval||||factor||objections||||Keflavik run ||||||||||||||began||||the objections||||the Keflavík walk And then this was approved, but after that... after this was approved, another part of the objections began, which was the Keflavíkurgangan. A potem to zatwierdzono, ale potem… po zatwierdzeniu tego zaczęła się kolejna część sprzeciwu, a mianowicie Keflavíkurgangan. Það voru farnar Keflavíkurgöngur reglulega. ||gone|Keflavík walks|regularly ||made|Keflavík tunnels| Regularnie odbywały się spacery po Keflavíkur. Fólk gekk frá Keflavík til Reykjavíkur til að mótmæla því að það væri herstöð á Íslandi, það væri herseta á Íslandi, að erlendur her væri á Íslandi. |walked||Keflavík|||||protest|||||military base|||||military presence||||foreign|||| ||||||||protest|||||military base|||||military base||||foreign|||| Ludzie maszerowali z Keflavíku do Reykjavíku, aby zaprotestować przeciwko temu, że na Islandii jest baza wojskowa, że na Islandii jest okupacja, że na Islandii przebywa obca armia. Nýbúin að stofna lýðveldi og þeir sem voru á móti vildu vera þeir sjálfir og eiga sig sjálfir. Just established||to establish|republic||||||against||||themselves||to own|themselves|themselves recently established||||||||||||||||| Just founded a republic and those who were against wanted to be themselves and own themselves. Właśnie założyłem republikę, a ci, którzy byli przeciw, chcieli być sobą i posiadać siebie. Menn voru alltaf hræddir um að Bandaríkin … að við yrðum hluti af Bandaríkjunum. |||afraid|||the United States|||would become|part of||the United States Kannski eitt af fylkjunum í Bandaríkjunum. |||the states|| |||states|| Może któryś ze stanów w USA. Ég man það frá æskudögum mínum að það voru rökin. ||||childhood|||||the arguments ||||childhood|||||the arguments Pamiętam z dzieciństwa, że to była kłótnia.

Á áratugunum á eftir að stríðinu lauk var lítið talað um jafnréttismál á Íslandi. |the decades|||||ended||little|||equality issues|| |the years after||||||||||equality issues|| Przez dziesięciolecia po zakończeniu wojny niewiele mówiło się na Islandii o równości. Lítið talað um hlut kvenna og hver hann væri. |||thing|women||who|| Little talk about the role of women and who it was. Niewiele rozmów na temat roli kobiet i tego, kim one były. Það þótti eiginlega alveg ágætt að konur væru húsmæður og ættu börn og ælu upp sín börn, en raunverulega voru konurnar að vinna í frystihúsunum, þær voru að vinna í fiskinum og voru mikill bakhjarl í allri uppbyggingu þjóðarinnar. |was thought||really|great||||housewives||should have|||raised|||||really||the women||||the freezing houses||||||the fish|||a great|backing force||all|building|nation ||||||||housewives||should|||raise||||||||that|||the freezing houses||||||||||backer|||building| Właściwie to było całkiem miło, że kobiety były gospodyniami domowymi, miały dzieci i je wychowywały, ale w rzeczywistości kobiety pracowały w zamrażarkach, pracowały przy rybach i były wielkim wsparciem w całym rozwoju narodu. En sem sagt þær voru ekki fulltrúar á opinberum vettvangi. ||||||representatives||public|public forum ||||||representatives||public|arena But as I said, they were not represented at the public level. Ale jak powiedziałem, nie byli oni reprezentowani na szczeblu publicznym.

Síðan gerist það að konur verða svolítið þreyttar á þessu og þær ákveða á ári kvenna, sem Sameinuðu þjóðirnar höfðu gefið út að ætti að vera 1975, að gera verkfall. Since||||||a little bit|tired|||||||year|women||United Nations|the nations|had|given|out|||||||strike action |||||||tired||this||||||||||||||||||| Potem zdarza się, że kobiety są tym trochę zmęczone i postanawiają, że w roku kobiet, który według Organizacji Narodów Zjednoczonych miał być rok 1975, rozpocząć strajk. Og 25. október, sem er dagur Sameinuðu þjóðanna 1975, þá lögðu allar konur í landinu eða allflestar konur í landinu niður vinnu, þar sem þær voru að vinna. ||||day|United Nations|nations|then|laid||||the country||most women||||down tools||there where||||| ||||||||laid||||||allflestar = almost all||||||||||| A 25 października, czyli w dzień Organizacji Narodów Zjednoczonych w 1975 roku, wszystkie kobiety w kraju, czyli zdecydowana większość kobiet w kraju, przestały pracować tam, gdzie pracowały. Og viti menn, hvað gerist? |Oh lighthouse men|men|what|happens A wiesz co się dzieje? Þjóðfélagið lamast. society|becomes paralyzed |is paralyzed Społeczeństwo jest sparaliżowane. Það verður að loka bönkunum, það er ekki hægt að afgreiða neitt, konur höfðu svo víða verið í vinnu. |will||close|the banks||||||serve or process|anything||||in many places||| ||||the banks|||||||||||everywhere||| The banks have to be closed, it is not possible to process anything, women had been working in so many places. Banki trzeba zamknąć, nie da się niczego przetworzyć, kobiety pracowały w wielu miejscach. Það var mjög augljóst að konur öxluðu samfélagið til jafns við karla. |||obvious|||shouldered|society||equally||men |||obvious|||shouldered|the community|||| Było bardzo oczywiste, że kobiety wspierały społeczeństwo na równi z mężczyznami.

Upp úr þessu fóru konur meira að ... það fór meira að heyrast í konum. up from|out of||began to||more|||went|||be heard|| Od tego kobiety zaczęły… kobiety zaczęły być bardziej słyszane. Það var reyndar ... höfðu reyndar ungar konur áður, fyrir 1970 og á milli ´70 og´80 látið talsvert til sín heyra um að þær vildu meira jafnrétti. ||indeed|||young||||||between||let it|considerable amount||to be heard||||||more equality|equality It was actually ... in fact, young women in the past, before 1970 and between the 70s and 80s, had made it quite clear that they wanted more equality. Właściwie to… tak naprawdę młode kobiety w przeszłości, przed rokiem 1970 oraz w latach 70. i 80., dawały całkiem jasno do zrozumienia, że chcą większej równości. Þær vildu einkum jafnrétti á þingi, á Alþingi og í bæjarstjórnum. ||especially|equality||parliament|||||city councils ||||||||||city councils Szczególnie chcieli równości w sesji, Alþingi i radach miejskich. Og svo gerist það að 1980 á að kjósa til forseta Íslands á Íslandi, og það er enginn vafi á því að kvennafrídagurinn 1975 varð til þess að ég var sérstaklega beðin, það var sérstaklega komið til mín að biðja mig að vera í framboði til forseta. |||||||to vote||president|||||||no one|no doubt||||Women's Day|became||||||especially|asked|||especially|come||||to ask|||||candidacy||president |||||||||||||||||doubt||||the women's day off||||||||to be asked|||||||||||||candidacy|| I tak się składa, że w 1980 roku na Islandii odbywają się wybory na prezydenta Islandii i nie ulega wątpliwości, że święto kobiet w 1975 roku spowodowało, że zostałam szczególnie poproszona, szczególnie przyszło mi do głowy, aby zostać poproszoną o kandydowanie prezydent. Hvað ég og gerði. |||did Co ja zrobiłem. Það var ýtt svo fast á mig að ég gerði það og undur og stórmerki að konan meðal frambjóðenda var kosin og varð þannig fyrsta konan í heiminum að verða kjörin forseti lýðræðisríkis. ||pushed||so hard|||||did|||wonders||large signs|||among|candidates||elected||||||||||elected|president|democratic state ||pushed||||||||||wonder||historical event||||candidates||||||||||||elected||of a democracy I was pushed so hard that I did it and a miracle and a great sign that the woman among the candidates was elected and thus became the first woman in the world to be elected president of a democratic country. Naciskano mnie tak mocno, że to zrobiłam i cud i wielki znak, że kobieta spośród kandydatów została wybrana i tym samym została pierwszą kobietą na świecie wybraną na prezydenta demokratycznego kraju.

Já, maður lærir svo margt á langri ævi. ||||||long|life ||||||long|life Tak, wiele się nauczysz w ciągu długiego życia. Maður lærir að meta fólk. |||to value| Nauczysz się doceniać ludzi. Maður lærir að meta kosti þess umfram gallana og maður lærir að halda upp á lífið, að þykja vænt um lífið. ||||advantages||beyond|flaws|||||to cherish|||life||to care about|dear|| |||||||flaws||||||||||||| You learn to appreciate its advantages over the disadvantages and you learn to celebrate life, to cherish life. Uczysz się doceniać jego zalety zamiast wad, uczysz się celebrować życie, cenić je. Maður lærir líka það að allar skoðanir á að endurmeta strax og ný viðhorf myndast og það á ekki að blygðast sín fyrir að endurmeta skoðanir sínar. |||||all|opinions|||reassess|immediately|||attitude|form||||||feel ashamed||||reassess|opinions| ||||||opinions|||to re||||attitudes|||||||be ashamed|||||| One also learns that all opinions should be re-evaluated immediately and new attitudes are formed and that one should not be ashamed to re-evaluate one's opinions. Uczy się także, że wszelkie opinie należy natychmiast przewartościować i wykształcić w sobie nowe postawy oraz że nie należy wstydzić się przewartościowania swoich opinii. Heldur er það styrkleiki að þora að horfast í augu við nýja tíma og breyttar aðstæður. rather|||strength||dare||face||eyes|||||changed circumstances|circumstances |||strength||to dare||to confront|||||||changed| Rather, it is strength to dare to face new times and changing circumstances. Jest to raczej siła, która pozwala odważyć się stawić czoła nowym czasom i zmieniającym się okolicznościom.