Nouns
İsim cinsiyeti (kyn nafnorða)
İzlandaca isimler üç dilbilgisel cinsiyetten birine sahiptir. Ne yazık ki İngilizcede cinsiyet kelimesi biraz kafa karıştırıcıdır, bunu daha çok tür veya kategori gibi düşünün.
Bu üç kategori eril, dişil ve cinssiz olarak bilinir.
İsim halleri (föll nafnorða)
İzlandacada yalın hal (nefnifall), ismin -i hali (þolfall), iyelik (þágufall), ismin -e hali (eignarfall) olmak üzere dört hal vardır. İzlandaca isimlerin halleri edatlar veya fiiller tarafından belirlenebilir.
İsim tanım edatları (greinir nafnorða)
İzlandaca'da belirsiz tanım edatı (İngilizce'deki a/an) kullanılmaz. Belirli tanım edatı genellikle kelimenin sonuna eklenir. Ayrıca bağımsız bir belirli tanım edatımız vardır ancak bu sadece ismi tanımlayan bir sıfatın önünde kullanılabilir. Bağımsız belirli tanım edatı nadiren kullanılır. Sıfatı ekli belirli tanım edatı olan bir ismin takip etmesi çok daha yaygındır.
Maður = adam
Maðurinn = adam
Hinn vitri maður = bilge adam
Ancak sadece söylemek daha yaygındır: Vitri maðurinn = bilge adam
Bağımsız belirli tanımlık, eril kelimeler için her zaman hinn, dişil kelimeler için hin ve nötr kelimeler için nominatif halinde hið’dir. Çoğulda nominatif halde eril için hinir, dişil için hinar ve nötr için hin’dir. Ekli belirli tanımlık tamamen düzenli değildir, ancak her cinsiyet için bazı ekler yaygındır.
İşte yalın haldeki isim örnekleri: tanım edatsız, ekli belirli tanım edatlı ve bağımsız belirli tanım edatlı. İlk 3'ü eril, ardından 3 dişil isim ve son olarak 3 nötr isim.
Garður, garðurinn, hinn góði garður (m) | Vetur, Veturinn, hinn góði vetur (m) | Hamar, hamarinn, hinn góði hamar (m) |
Bahçe, bahçe, güzel bahçe | Kış, kış, güzel kış | Çekiç, çekiç, iyi çekiç |
Peysa, peysan, hin góða peysa (f) | Kanína, kanínan, hin góða kanína (f) | Tunna, tunnan, hin góða tunna (f) |
Kazak, kazak, iyi kazak | Tavşan, tavşan, iyi tavşan | Fıçı, fıçı, iyi fıçı |
Hús, húsið, hið góða hús (n) | Te, Teið, hið góða te (n) | Ár, árið, hið góða ár (n) |
Ev, ev, iyi ev | Çay, çay, iyi çay | Yıl, yıl, iyi yıl |
Yine, bağımsız belirli tanım edatı kullanımı yaygın değildir. Sadece şöyle söylemek daha doğal olacaktır: Góði garðurinn, góði veturinn, góði hamarinn, góða peysan, góða kanínan, góða tunnan, góða húsið, góða teið, góða árið.
Tanım edatlarını, haller tarafından nasıl çekimlendikleri de dahil olmak üzere daha sonra daha ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.
Kelimenin cinsiyeti, onu tanımlayan sıfatların çekimlenmesini de etkiler. Bu konuya daha sonra daha ayrıntılı olarak değineceğiz.
Çoğul (fleirtala nafnorða)
İzlandaca isimlerin tekil ve çoğul biçimleri vardır. Çoğulun oluşma şekli kurallı değildir, ancak kelimenin biçimine bağlı olan kalıpları fark edeceksiniz.
Einn maður (m) | Margir menn |
Einn stóll (m) | Margir stólar |
Einn hóll (m) | Margir hólar |
Einn stóll (m | Margir stólar |
Eitt tungumál (n) | Mörg tungumál |
Eitt bál (n) | Mörg bál |
Eitt blað (n) | Mörg blöð |
Eitt hlað (n) | Mörg hlöð |
Ein skál (f) | Margar skálar |
Ein nál (f) | Margar nálar |
Ein kona (f) | Margar konur |
Ein rós (f) | Margar rósir |
Ein dós (f) | Margar dósir |
Genel bir kural olarak, İzlandaca isim cinsiyeti tahmin edilemez.
Bununla birlikte, bazen ismin cinsiyeti hakkında bilgiye dayalı tahmin yapmak için kullanabileceğiniz bazı yollar vardır. Genellikle -i, -ur, -ir ile biten bir isim eril, -a, -eit dişil ve -n, -að, -at, -it cinssizdir. Ne yazık ki, bunun hala birkaç istisnası vardır.
Bir ismin cinsiyetini biliyorsanız ve aynı soneke sahip başka bir isim görürseniz ve bu kelimenin cinsiyetini tahmin etmeniz gerekiyorsa, aynı cinsiyete sahip olduklarını tahmin etmek mantıklıdır. Ancak bu hiçbir şekilde garanti değildir. Örneğin, yukarıda tungumál (n) kelimesinin skál (f) ile aynı soneke sahip olduğunu görmüştük.