Hoofdstuk 22 - 1
Chapter 22 - 1
Bölüm 22 - 1
‘Blijft het den heelen avond, dat gejammer hiernaast?'
'Will it stay the whole evening, that wailing next door?'
vroeg Rudolf geprikkeld.
Rudolf asked irritably.
‘En kun jij dat hebben?
'And can you have that?
Jij beweert dat je muzikaal bent?
|claim|||musical|
You claim to be musical?
Dat moet je me nog eens vertellen!'
You have to tell me that again!
Ina kreeg een kleur.
‘Ik heb nooit gezegd, dat ik “muzikaal” ben.
Ik houd van muziek -, en wat jij noemt het “gejammer” van dien gekken, ouden man hiernaast, dat doet mij aangenaam aan.
||||||||||||fool|||next door|||||
I like music -, and what you call the "wailing" of that crazy, old man next door, that makes me feel pleasant.
Het is tegelijk zoo wanhopig en zoo volslagen gelaten, een getemde wildheid.
||||||||||tamed|
It is at once so desperate and so utterly resigned, a tamed wildness.
Als ik hier alleen zit en hij begint, dan is het, alsof de wereld grooter wordt - ja, ik mag het bijzonder graag hooren.'
When I sit here alone and he starts, it's like the world gets bigger - yes, I particularly like to hear it.'
Ze verwachtte geen antwoord -, ze wist, dat hij haar niet had verstaan en misschien zelfs niet aangehoord.
She did not expect an answer -, she knew, he had not understood her and perhaps not even listened to her.
‘Mag ik je nog wat thee geven?'
"Can I get you some more tea?
Hij schoof norsch-zwijgend zijn kopje bij.
He shifted his head gruffly-silently.
En zij, terwijl ze inschonk, dacht aan Hugo en Charley -, aan wat er dien middag was voorgevallen -, en hoe ze na haar heengaan samen over haar gesproken moesten hebben, de vernedering gloeide in haar als een brandmerk.
||||poured||||||||||||||||||passing||||||||||||||brandmark
And she, as she poured, thought of Hugo and Charley -, of what had happened that afternoon -, and how they must have talked about her together after her passing, the humiliation glowed in her like a burn mark.
En hier zat ze tegenover dien jongen, die haar op geen enkele wijze bestond, die een andere taal sprak, ieder ding anders zag, met wie elke werkelijke aanraking buitengesloten was, en als ze zich afvroeg, hoe het toch kon, dat ze hier samenzaten, in haar huis, in dit intieme avonduur, en elkaar bij den naam noemden, dan rees haar een hoonend visioen voor den geest, van een vroeger samenzijn, in een afgelegen kamer, in de pauze van het concert -, achter de gesloten deuren de gonzende menschenmassa en zij in de kamer dicht bij hem, het hoofd bijkanstegen zijn schouder geleund.
|||||||||||||||||||||||||||touch|excluded||||||asked||||||||sat|||||||adventure||||||noemden||||||||||||||||away|||||||||||||buzzing|human crowd|||||||||||beyond|||
And here she sat opposite this boy, who did not exist to her in any way, who spoke a different language, saw every thing differently, with whom every real contact was excluded, and when she wondered how it was possible that they were sitting together here, in her house, at this intimate evening hour, calling each other by name, a taunting vision arose in her mind, of an earlier meeting, in a secluded room, in the interval of the concert - behind the closed doors the buzzing crowd and she in the room close to him, her head leaning close to his shoulder.
Die jongen -, hij noemde haar “kleintje”, zooals hij al zijn vroegere avonturen met dezelfde nietszeggende vriendelijkheid “kleintje” had genoemd -, hij bracht haar grappen over die ze verfoeide, die haar blozen deden - hij liep naast haar en zat tegenover haar met een brutaal gezicht en zei lachend onbeschaamdheden over Egbert.
|boy|||||||||||||meaningless||||||||||||hated||||||||||||||||||||shamelessness||
That boy -, he called her "little one," as he had called all his past adventures "little one" with the same insipid kindness -, he conveyed to her jokes that she detested, that made her blush - he walked beside her and sat across from her with a cheeky face and laughingly said insolent things about Egbert.
Hem zou zijn vrouw niet “leveren,” wat Ina Egbert dorst “leveren,” eerder zou hij haar opsluiten of afstraffen met een zweep.
|||||||||||||||||punish|||whip
Him his wife would not "deliver," what Ina Egbert thirsted to "deliver," rather he would lock her up or punish her with a whip.
Maar andere dagen was hij weer week en zoet, schreide met het hoofd in haar schoot, omdat hij toch ook maar een ongelukkige jongen was, een zwervertje, omdat hij toch nooit echte liefde had gekend, omdat hij al zoo jong zijn moeder had verloren.
||||||||||||||||||||||||||little wanderer|||||||||||||||||
But other days he was soft and sweet again, crying his head in her lap, because he too was just an unhappy boy, a vagabond, because he had never known true love, because he had lost his mother so young.
Dan luisterde Ina met diep in haar hart weerzin, wantrouwen, hard ongeloof -, maar ze toonde het niet, en zei woorden van beklag en zachte deernis, om hem genoegen te doen, maar vooral, vooral om zichzelf de schamele illusie te geven, dat ze bij hem bleef, omdat ze moest, dat hij haar noodig had, dat ze zijn vervulling was, dat ze hem schadeloos moest stellen voor wat het leven hem wreedaardiglijk had onthouden -, maar ze geloofde er zelf niet meer in.
||||||||disgust||||||||||||||||pity||||||||||||miserable|||||||||||||||||||||||||||||||||wretchedly||||||||||
Then Ina listened with deep in her heart revulsion, distrust, hard disbelief -, but she did not show it, and said words of lamentation and gentle sorrow, to please him, but above all, above all, to give herself the paltry illusion, that she stayed with him, because she had to, that he needed her, that she was his fulfillment, that she had to compensate him for what life had cruelly withheld from him -, but she herself no longer believed in it.
Ze wist wel, dat ze hem bij zich hield uit sleur en koppigheid en om niet heelemaal alles te missen, dat naar gevoel en beweging leek.
||||||||||boredom|||||||||||||||
She knew, though, that she kept him with her out of rut and stubbornness and so as not to miss entirely everything that seemed to feel and move.
‘O, God -, wat zitten we hier toch lief,' barstte hij plotseling uit.
'Oh, God -, how sweet we are sitting here,' he suddenly burst out.
‘Broertje en zusje of oude luitjes met de zilveren bruiloft achter den rug.'
|||||people||||wedding|||
'Brother and sister or old folks with the silver wedding behind them.'
‘Ik ben wat moe, vandaag,' verontschuldigde Ina zich.
|||tired||||
'I'm a little tired, today,' Ina apologized.
‘Juist vandaag!'
"Just today!
zei hij ontevreden, ‘Juist nu we eens hier echt alleen zijn.
he said disgruntled, "Just once we're really alone here.
Ik had gedacht, dat je het heerlijk zou vinden, dat je opgewekt zou zijn en nu zit je daar en zegt geen woord en luistert nauwelijks naar wat ik je zeg.'
I had thought, that you would love it, that you would be cheerful and now you sit there and don't say a word and hardly listen to what I say to you.
‘Maar ik ben toch je gezelschapsdame niet, beste jongen.
|||||companion|||
'But I'm not your companion after all, dear boy.
Ik kan toch niet als een hondje opzitten en pootjes geven.
||||||puppy|sit||paws|
I can't sit up and paw like a dog anyway.
Als ik mij moe voel, dan moet je mij niet lastig vallen.'
If I feel tired, you shouldn't bother me.'
‘Dat wil ik ook niet.
'I don't want that either.
Ik weet heel goed hoe ik met vrouwen moet omgaan, hoor!
I know very well how to deal with women, mind you!
Maar het is niet om vandaag -, het is om alle dagen -, je houdt mij maar aan den praat, al weken, al maanden, - nadat je eerst zelf...' ‘Jawel, ik weet het wel,' brak Ina snel af, vuurrood ‘je hoeft het mij niet te zeggen.
But it's not about today -, it's about all the days -, you just keep me talking, for weeks, for months, - after you've first told me yourself...' 'Yes, I do know,' Ina broke off quickly, flaming red 'you don't have to tell me.
Ik heb je “aangehaald” nietwaar - of, als je het fatsoenlijker wil uitdrukken, ik heb je hoop gegeven.
|||||||||more politely|||||||
I "cited" you didn't I - or, if you want to express it more decently, I gave you hope.
Maar ik heb je ook gezegd, hoe ik mij de verhouding voorstelde.
But I also told you, how I imagined the relationship.
Vriendschap zooals de vriendschap tusschen een man en vrouw nu eenmaal is, vriendschap met nog iets meer, iets warmers.
Friendship as is the friendship between a man and a woman, friendship with something more, something warmer.
Je was er tevreden mee, je was er blij mee -, je zei, dat je ook genoeg had van al die gemakkelijke meisjes - dat je ook allang naar iets beters en hoogers had verlangd.
||||||||||||||||||||||||||||||higher||
You were satisfied with it, you were happy with it -, you said, that you too had had enough of all those easy girls - that you too had long yearned for something better and higher.
Je zou niet meer vragen dan ik geven kon -, en toch, toch zeg je dingen, vraag je dingen, doe je dingen, die ik niet wil, die ik afschuwelijk vind - terwijl je mij het tegendeel had beloofd.'
You wouldn't ask for more than I could give -, and yet, still you say things, ask things, do things, that I don't want, that I find abhorrent - while you promised me the opposite.'
‘Ik kon niet weten, dat jij zoo onnoozel zou zijn.
'I couldn't know, you would be so unnoozing.
Natuurlijk beginnen de meeste vrouwen - ik meen, als ze getrouwd zijn en ontwikkeld en zoo - met van vriendschap te spreken.
Of course, most women - I mean, when they are married and developed and so on - begin to speak of friendship.
Dat vind ik juist wel aardig, ik heb allang genoeg van die andere soort.
That's just what I like, I've long since had enough of the other kind.
Maar zooals jij dien middag op dat concert in de pauze bij mij kwam -, en zooals je mij dien avond, een paar weken later, aankeek in dat café -, toen je daar zat met je man en ik aan een tafeltje verderop -, dat was héél duidelijk, dat kan ik je verzekeren, daar is maar één verklaring voor.
|||that||||||||||||||||||||||||||||||||||||table||||||||||assure||||||
But the way you came up to me in the interval that afternoon at the concert -, and the way you looked at me that evening, a few weeks later, in that café -, when you were sitting there with your husband and I at a table nearby -, that was very clear, I can assure you, there is only one explanation for that.
Ik zal je maar niet eens oververtellen wat die vriend van me - dat kleine tengere mannetje, die bij mij zat - van je zei, toen je tweemaal naar mij keek.'
||||||tell about||||||||slender||||||||||||||
I won't even tell you about what that friend of mine - that little petite man who sat with me - said of you, when you looked at me twice.
‘En wat antwoordde jij?'
"And what did you answer?
vroeg Ina heesch, met een felle kleur.
|||||bright|
Ina asked heesch, with a bright color.
‘Ik?
'Me?
Wat moest ik antwoorden?
Hij zei geen kwaad -, hij zei alleen iets van je oogen.'
He said no harm -, he just said something of your eyes.'
‘Ik verveelde me zoo gruwelijk -, en alle menschen keken even wezenloos.
|bored|||||||||vacantly
'I was so horribly bored -, and all the people looked equally blank.
Al die houten koppen, al die tafeltjes met kopjes en glazen -, het was niet uit te houden.
||wooden||||tables||||glasses||||||
All those wooden cups, all those tables with cups and glasses -, it was unbearable.
Toen kwam jij - je had gespeeld, nietwaar?
Then you came - you had played, hadn't you?
- je zag er zoo aardig uit in rok, het maakt je zoo slank, het kleedt je zoo goed.'
||||||||||||||suits|||
- you looked so nice in skirt, it makes you look so slim, it dresses you so well.
‘Ik vind het ook heel natuurlijk, dat je keek, hoor!'
'I think it's very natural, too, that you looked, you know!'
zei hij met zijn naïeve zelfingenomenheid, ‘ik zeg alleen: je manier van kijken, daar was maar één verklaring voor.'
|||||self-importance|||||||||||||
he said with his naive conceit, "I'm just saying: your way of looking, there was only one explanation for that.
‘Werkelijk?'
"Really?
vroeg Ina, ineens uitschietend in scherpen spot.
|||bursting out||sharping|
Ina asked, suddenly shooting out in sharp mockery.
‘Is er werkelijk maar één wensch in mijn oogen -, en kan elke man die dadelijk raden?'
'Is there really only one wish in my eyes -, and can any man guess it right away?'
‘Ja, werkelijk,' bevestigde hij koppig, geprikkeld om den toon, maar zonder te weten wat ze bedoelde.
||confirmed|||||||||||||
'Yes, really,' he confirmed stubbornly, piqued at the tone, but without knowing what she meant.
Ze zweeg, hij stond op en ging voor haar staan.
She was silent; he got up and stood in front of her.
‘En die verklaring die is...., die verklaring die is.... je weet het net zoo goed als ik - en ik neem er niet langer genoegen mee.
||||||||||||just||||||||||||
'And that statement which is...., that statement which is.... you know it as well as I do - and I no longer settle for it.
Het is belachelijk, ik voel me als een idioot, als een oude heer -, ik ben nog nooit zoo behandeld, door geen enkele vrouw.'
It's ridiculous, I feel like an idiot, like an old gentleman -, I've never been treated like this, by any woman.'
‘Heb je veel vrouwen gekend, zooals ik?'
'Have you known many women like me?'
vroeg ze -, en vond het zelf belachelijk.
she asked - and found it ridiculous herself.
‘Och -, dat weet ik niet,' zei hij baloorig, ‘je bent natuurlijk erg “hoogstaand” en “fijn” en wat je maar wilt -, maar een vrouw is ten slotte een vrouw -, als ze aardig is, als ze frisch is, als ze jong is.
|||||||grumpily||||||||||||||||||||||||||||||||
'Och -, I don't know about that,' he said balefully, 'you are of course very "high class" and "fine" and whatever you want -, but after all, a woman is a woman -, if she is nice, if she is frisch, if she is young.
En een man is een man.
Je bent toch met me, omdat je me aardig vindt, nietwaar?
You're with me because you like me, right?
En ik maak toch geen ruzie en ik ben toch geen bruut en ik laat je toch bij je man -, wat wil je dan eigenlijk?'
|||||||||||brute|||||||||||||
And I'm not arguing and I'm not a brute and I'm leaving you with your husband anyway -, what do you really want?
‘Ja, wat wil ik toch eigenlijk?'
'Yeah, what do I want anyway?'
zei Ina.
‘Maar ik weet wèl, wat ik wil....' Ineens werd zijn stem week en vleiend, hij ging achter haar stoel staan, ‘ik weet het heel goed en jij weet het ook...., toe, ik hou zooveel van je...., als jij dan ook maar eens wilt, wat ik prettig vind, als jij dan ook maar eens iets voor je jongen over hebt.
'But I do know what I want....' Suddenly his voice became soft and flattering, he went to stand behind her chair, 'I know it very well and you know it too...., please, I love you so much...., if only you would like what I like, if only you would have something for your boy.
Toe, wees nu vanavond eens een lieve, zoete, gehoorzame meid van me.'
Please, now be a sweet, sweet, obedient girl of mine tonight.
Hij bukte zich en kuste haar in den hals, en boog zijn mond naar haar oor en fluisterde met de hand ervoor haar enkele woorden in en reikte zijn hoofd nog verder en keek haar met een vleienden glimlach in de oogen.
|||||||||||||||||||||before it||||||||||||||||flattering||||
He bent down and kissed her on the neck, and bent his mouth to her ear and with the hand before it whispered some words to her and reached his head even further and looked into her eyes with a flattering smile.
Ze dacht aan Charley, aan het vernederende dat ze hier onderging, aan Hugo, met een weeke beschaming, een verlangen naar eerherstel, ook al zou hij het nooit weten.
|||||||||||||||little|||||restoration of honor|||||||
She thought of Charley, of the humiliation she was undergoing here, of Hugo, with a woeful embarrassment, a longing for honor, even if he would never know it.
Ze haatte niet meer, ze wrokte niet, ze begeerde niet, ze was alleen zoo heftig gekrenkt en verslagen, dat ze vergat haar handen uit de zijne los te maken.
|||||helded|||||||||||||||||||||||
She no longer hated, she did not resent, she did not covet, she was only so violently hurt and defeated that she forgot to release her hands from his.
Hij drong fluisterend op antwoord aan.
He urged a whispered answer.
‘Dat vraag je me?'
"You're asking me that?
vroeg ze eindelijk, zacht en mat, ‘dat durf je mij zóó vragen, en hier in mijn eigen huis - en terwijl je weet dat mijn jongen boven slaapt in de kamer vlakbij?'
|||||tired|||||||||||||||||||||||||
she finally asked, soft and matted, "you dare ask me like that, and here in my own house - and while you know my boy sleeps upstairs in the room nearby?
‘De jongen hoeft er niet wakker van te worden,' zei hij nuchter.
'The boy doesn't need to wake up from it,' he said soberly.
Ze wrong zich los.
|free||
She wriggled free.
Ze vond geen antwoord meer, ze zweeg even -, maar ze voelde zijn tegenwoordigheid ondraaglijk.
Finding no more answer, she was silent for a moment - but she felt his presence unbearable.
‘Zou je dan nu niet liever weggaan, Rudolf, we hebben toch zeker op het oogenblik niet veel behoefte meer aan elkaars bijzijn, ik tenminste niet aan het jouwe.'
||||||||||||||||||||each other's|||||||yours
'Wouldn't you rather leave now then, Rudolf, surely we don't have much need for each other's presence at the moment, at least I don't need yours.'
Hij sprong op, geprikkeld door den toon.
‘O ja, natuurlijk.
'Oh yes, of course.
Als mevrouw beleedigd is, als ik Hare Majesteit gekrenkt heb, dan zal ik zeker maar gaan.
If Madam is beleaguered, if I have offended Her Majesty, I shall certainly but go.
En dan zal ik maar niet terugkomen ook.'
And then I won't come back either.
Ina hoorde aan zijn toon, dat het allemaal holle opwinding was, zijn toorn, dat hij hoopte en vast vertrouwde, nu hij haar dat laatste als een geweldig dreigement voorgehouden had -, dat ze hem terughouden zou, smeeken, zich verdeemoedigen -, en dat hij dan zijn zin wel doorzetten zou -, hij ging ook niet werkelijk weg, maar bleefstaan met de hand op zijn stoel geleund en keek haar aan, verwijtend,smeekend met verleidelijke oogen, een glimlach, de droeve, verongelijkte glimlach van zijn sentimenteele uren, kwam om zijn lippen -, doch alles wat hij deed, het lonken en pruilen en glimlachen wekte ditmaal in Ina niets dan afkeer op -, ze wilde niet langer zichzelf leugens opdringen, zichzelf sussen met drogredenen, ze haakte naar de wrange, waarheid als naar een genezenden drank, ze wilde alleen zijn, ze wilde vrij zijn, liever eenzaam dan zóó.
|||||||||excitement|||anger|||||||||||||||threat|had put forward|||||||begging||verdemoeien|||||||||||||||||stayed||||||||||||accusing|||seductive|||||sad|offended||||||||||||||||to long for||pout|||awoke|||||||||||||lies|imposing||sue||fallacies||hooked|||wrange|||||genders|drink||||||||||||
Ina hoorde aan zijn toon, dat het allemaal holle opwinding was, zijn toorn, dat hij hoopte en vast vertrouwde, nu hij haar dat laatste als een geweldig dreigement voorgehouden had -, dat ze hem terughouden zou, smeeken, zich verdeemoedigen -, en dat hij dan zijn zin wel doorzetten zou -, hij ging ook niet werkelijk weg, maar bleefstaan met de hand op zijn stoel geleund en keek haar aan, verwijtend,smeekend met verleidelijke oogen, een glimlach, de droeve, verongelijkte glimlach van zijn sentimenteele uren, kwam om zijn lippen -, doch alles wat hij deed, het lonken en pruilen en glimlachen wekte ditmaal in Ina niets dan afkeer op -, ze wilde niet langer zichzelf leugens opdringen, zichzelf sussen met drogredenen, ze haakte naar de wrange, waarheid als naar een genezenden drank, ze wilde alleen zijn, ze wilde vrij zijn, liever eenzaam dan zóó.
Ze voelde zich krachtig in haar nieuwe voornemen en volkomen onbewogen -, en terwijl zij daar nog stond en hem nauwelijks zag, voelde ze met al de zekerheid van haar pas-herwonnen kracht, dat ze zich nu ook van Lettie en haar kring zou ontdoen -, het was te veel, ze had te lang gezwegen en smaad geslikt, het verhaal van dien ochtend, van de vrouw die even als zij ‘lak aan de lui had' kwam haar in den zin en vervulde haar met kille walging - ze wilde niets meer van wat haar neerhaalde en drukte.
||||||||||||||||||||||||||||||regained|||||||||||||||||||||||||swallowed||||||||||||||||||||||||||||||||||||would bring down||
She felt powerful in her new resolve and utterly unmoved -, and while she still stood there and barely saw him, she felt with all the certainty of her newly-recovered strength, that she would now get rid of Lettie and her circle as well -, it was too much, she had remained silent and swallowed defamation for too long, the story of that morning, of the woman who, like her, "had a lick of lazy people" came to her mind and filled her with cold disgust - she wanted nothing more of what was bringing her down and pressing her.
Uit zich zelf, dat wist ze, zou zij niet licht den moed hebben gehad, hem te verstooten - omdat ze hem toch aangemoedigd had, omdat zijn verliefdheid toch een troost was in sommige uren - maar nu hij zèlf het had gezegd, nu zou zij het onherroepelijk maken, er zich aan vastklampen, er hem ten volle aansprakelijk voor stellen.
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||clinging|||||aansprakelijk||
Of herself, she knew, she would not have had the courage to reject him - because she had encouraged him, because his infatuation was a comfort in some hours - but now that he himself had said it, now she would make it irrevocable, cling to it, hold him fully responsible for it.
Hij was weer gaan zitten, weeker, onderworpener, naarmate haar blik harder en vaster op hem gericht bleef.
||||sitting|weaker|||||||||||
He had sat down again, softer, more submissive, as her gaze remained harder and more fixed on him.
Ze zag het, maar ze gaf geen kamp.
She saw it, but she didn't give camp.
‘Nee Rudolf,' zei ze en laafde zich aan den standvastigen klank van haar eigen stem, ‘ik geloof, dat je veel verstandiger doet, als je nu werkelijk weggaat en niet terugkomt.
|||||quenched||||steady|||||||||||smarter||||||leaves|||
'No Rudolf,' she said, indulging in the steadfast sound of her own voice, 'I believe you will do much wiser, if you actually leave now and don't come back.
En vraag Lettie hetzelfde.
And ask Lettie the same thing.
Jij hoort bij haar, maar je hoort niet bij mij.
You belong to her, but you don't belong to me.
Je kent mij niet, je hebt mij nooit gekend, ik heb mij altijd vreemd bij je gevoeld...., het is een vergissing van mij geweest en misschien ook een vergissing van jou....' Ze voelde dat ze op dien toon moest voortgaan, dat ze hem moest prikkelen, krenken in zijn jongenstrots, tot hij uit balloorigheid zelf wegging en vergat zich er rekenschap van te geven, en er zich tegen te verzetten dat hij werd weggestuurd -, het lukte volkomen.
||||||||||||||||||||mistake||||||||||||||||||||||||||||boy's pride||||balloorigheid||||||||||||||||to change||||sent away|||
You don't know me, you've never known me, I've always felt strange with you...., it's been a mistake on my part and maybe a mistake on yours too....' She felt that she had to continue in that tone, that she had to excite him, wound him in his boyhood pride, until out of ballastiness he left himself and forgot to take notice, and resist being sent away -, it worked perfectly.
‘Goed,' zei hij verbeten, ‘ik zal je mijn gezelschap niet langer opdringen.
'Fine,' he said doggedly, 'I won't force my company on you any longer.
En ik kan mij overal beter amuseeren dan hier, als je dat maar weet.'
And I can have a better time anywhere than here, just so you know.
Ze glimlachte onwillekeurig om den toon -, hij had nu ook eens iets heel ergs en brutaals gezegd!
|||||||||||||||cheeky|
She smiled involuntarily at the tone -, for once he had also said something very bad and brutal!
Hij ging heen en het werd doodstil in huis -, de woorden, die hij het laatst gezegd had klonken in haar na, maar wekten geen glimlach meer in haar op.
He went away and the house became deathly quiet - the words, which he had last said resounded in her, but no longer aroused a smile in her.
Ze gaf er zich rekenschap van; dit was het einde van haar laatsten droom, van haar jongste illusie.
She reflected; this was the end of her last dream, of her youngest illusion.
Nu was ze weer alleen.
Now she was alone again.
Ze zonk in haar stoel -, ze voelde zich moe, haar oogen staarden met een heeten, leegen blik -, en langzaam aan begon ze zich volledig rekenschap te geven van den toestand, van alles wat er vandaag was gebeurd - een snijdende kou trok haar over het hart, nu ze aan Charley en Hugo dacht.
|||||||||||||||empty||||||||||||||||||||||||||||||||||||
She sank into her chair -, she felt tired, her eyes staring with a hot, empty gaze -, and slowly she began to take full account of the situation, of all that had happened today - a cutting chill swept over her heart, now that she thought of Charley and Hugo.
Ze waren voor haar verloren -, dat zij ze niet meer zou zien, nooit weten hoe ze nu, na alles, over haar dachten, was nog de beste troost.
They were lost to her -, that she would never see them again, never know how they thought of her now, after everything, was still the best consolation.
En Rudolf was weg en Lettie wilde ze niet weer zien - hoe zou het nu verder gaan?
And Rudolf was gone and Lettie didn't want to see them again - how would things go from here?
Nog weer stegen visioenen uit het verleden op -, ze hervoelde haar heele oude bestaan, uit haar meisjesjaren de hoopvolle heerlijkheid van dien eersten tijd met Egbert, haar verwachtingen en haar ontvankelijkheid.
||||||||||||||||girlhood||||||||||||||receptiveness
Again visions from the past rose up - she remembered her entire old existence, from her girlhood the hopeful glory of that first time with Egbert, her expectations and her receptivity.
Als een windharp was haar ziel geweest, door elke ademtocht, kleur, gerucht, reuk, sidderend bewogen -, haar hart een wijde wereld vol verborgen heerlijkheid, wonderlijke verschieten, die zijzelf niet kende, waar ze met blijden moed in doordringen wilde, die ze ontginnen en waaruit ze schatten aandragen zou om zichzelf en om anderen te verrijken.
|||||||||breath||sound|smell|shivering|||||||||||changes|||||||||||||||harvest||||saw|aandragen||||||||verrijken
Like a wind harp her soul had been, by every breath, color, rumor, smell, tremblingly moved -, her heart a wide world full of hidden glories, wondrous delights, which she herself did not know, into which she wished to penetrate with blissful courage, which she would mine and from which she would bring forth treasures to enrich herself and others.
Ze was met alle dingen één geweest, ze had zoo innig gedeeld in de blijdschap en de droefenis van luchten en getijden, dat het haar vaak smartelijk verbijsterd had, dat de luchten en getijden in haar droefenis en blijdschap niet deelden - en dat de zon scheen, als haar oogen verduisterd waren - wind en water spraken tot haar en haar hart gaf weerklank op wat ze fluisterden, beloften, voorspellingen, die het leven ophieven en het dagwerk draaglijk maakten.
|||||||||||shared|||joy|||sorrow||the skies||tides||||||||||||tides|||sorrow|||||||||||||darkened||||||||||||||||||predictions||||had lifted|||day's work||
She had been one with all things, she had shared so intimately in the joys and sorrows of skies and tides, that it had often bewildered her grievously, that the skies and tides did not share in her sadness and joy - and that the sun shone, when her eyes were darkened - wind and water spoke to her and her heart gave echo to what they whispered, promises, prophecies, which lifted life and made the day's work bearable.
En in kleinen strijd, in armhartige worsteling met zichzelf en met anderen, die ze winnen wilde en niet winnen kon -, met Egbert om recht en voorrecht, zóó waren haar jaren vergaan.
||||||struggle|||||||||||||||||||privilege|||||
And in small struggles, in poor-hearted struggles with herself and with others, whom she wanted to win and could not win -, with Egbert for right and privilege, such were her years.
Nog wel verstond ze wat wind en water fluisterden, maar het verrukte haar niet, het maakte haar rusteloos en bang, het verhoogde haar verwarring en verzwaarde haar strijd, ze vermeed ze eerder dan dat zij ze zocht, nu toch de voorspellingen niet verwerkelijkt waren en de beloften niet vervuld.
|||||||||||||||||||||||||weighed down|||||||||||||||||||||||
Still she understood what wind and water whispered, but it did not delight her, it made her restless and afraid, it increased her confusion and aggravated her struggles, she avoided them rather than sought them, now that after all the prophecies had not been realized and the promises had not been fulfilled.
Wat haar restte was eenzaamheid -, ook de menschen moest ze vermijden, ze kon niet onbewogen tusschen hen leven, ze werkten op haar in als magneet op ijzer, brachten innerlijke beroeringen in haar te weeg, die haar van evenwicht en hoogheid beroofden -, zonder dat iets haar daarvoor schadeloos stelde.
||remained||||||||||||||||||||||magnet||iron|||turmoil||||weigh|||||||turmoil||||||safeguard|
What remained for her was solitude - she also had to avoid people, she couldn't live unmoved among them, they acted on her like a magnet on iron, triggered inner turmoil in her, robbing her of balance and loftiness -, without anything compensating her for it.
Werk!
Work!
Het woord klonk dof -, de gedachte zette haar hart niet langer in gloed.
|||dull|||||||||
The word sounded dull -, the thought no longer set her heart aflame.
Geluk, verheffing, een fiere heerlijkheid, dat waren de bronnen waaruit ze teerde -, wat restte, nu dat alles lag vergaan?
|uplift||proud||||||||fed|||||||
Happiness, exaltation, a proud glory, these were the springs from which she tarried -, what remained, now that all that lay perished?
Hoe werkten toch anderen, hoe leefden toch anderen...., ze trachtte er zich rekenschap van te geven, maar haar gedachten waren te zwak en te slap, de draden die zij sponnen knapten af, verwarden zich, tot alle vastheid van denken vervlood in ijl en dof gepeins.
||||||||||||account||||||||||||||threads|||spun|broke|||||||||||spun|||thoughts
How did others work, how did others live...., she tried to make sense of it, but her thoughts were too weak and flabby, the threads they spun snapped, tangled, until all firmness of thought flew into thin and dull pondering.
Had ze geslapen en was het al morgen?
Had she slept and was it already tomorrow?
Zijschrok op en vloog overeind,sidderend en koud -, zoo schril trilde de bel door de stilte van het huis.
||||||||||||bell||||||
She startled and flew upright,shuddering and cold -, so shrill vibrated the bell through the silence of the house.
En ze bezon zich ras...., het was avond...., wie kon er zijn zoo laat in den avond?
||wondered||||||||||||||
And she reflected ras...., it was evening...., who could be there so late at night?
Weer, met schriller, dringender trillen werd de stilte uiteengereten en ze liep haastig naar de deur.
||||||||torn apart|and||||||
Again, with shriller, more urgent trembling, the silence was broken up and she ran hastily to the door.
Even later stond ze midden in de kamer, de kaken aaneengeklemd om het klappertanden te weerhouden, den brief, dien een vreemde man was komen brengen, in de hand.
||||||||||clenched|||chattering||||||||||||||
A moment later she stood in the middle of the room, jaws clamped together to keep her teeth from chattering, holding the letter that a strange man had come to bring.
Reeds in het halfdonker van trap en gang, reeds in het hijgend opklimmen had zij Egberts handschrift herkend.
|||||stair||||||panting|climbing|||||
Already in the semi-darkness of stairs and hallway, already in the panting ascent, she had recognized Egbert's handwriting.
De klok sloeg elf uur.
The clock struck eleven.
Ze las en viel bevend en ontdaan in haar stoel -, duizelend als had iemand haar een onverhoedschen klap op het hoofd toegebracht.
||||||dismayed||||dizzy||||||sudden|||||delivered
She read and fell into her chair trembling and disconcerted -, giddy as if someone had dealt her an unexpected blow to the head.
Dit had ze nimmer verwacht -, nooit was een vermoeden ervan in haar gedachten gekomen.
This she had never expected -, never had an inkling of it entered her mind.
Dat Egbert en Nesje Waldorp elkaar, alsinds weken, maanden misschien, regelmatig ontmoetten, dat wist ze...., maar niet dat Nesje nu een kind verwachtte van hem en dat zij het hem vandaag had gezegd en dat zij hem nu meteen voor zich alleen had opgeëischt -, en dat hij nu niet terugkomen zou.
||||||for weeks|||||||||||||||||||||||||||||||||||||expected|||||||
That Egbert and Nesje Waldorp had been meeting, as of weeks, months perhaps, regularly, she knew...., but not that Nesje was now expecting a child from him and that she had told him today and that she had now immediately claimed him for herself alone -, and that he would not return now.
Het viel zoo schrikkelijk onverwacht -, en het was zoo angstaanjagend nuchter en eenvoudig -, dat nu haar huwelijk, 't welk zijzelf onbewust een eeuwig en onverbrekelijk deel van haar bestaan had gewaand, waarvoor ze in haar hart, ondanks alles, de harde woorden, het koppige verbitterde verwerpen, de verboden liefden, de ongeoorloofde vervoeringen, altijd door dezelfde, een bijna plechtige gehechtheid had gevoeld, iets als eerbied en vrees - dat de oorzaak en bron was geweest van al haar strijd en afmattend zelfverwijt, angst en klein berouw, dat over haar lot had beslist, haar leven had geleid, haar groei belemmerd, haar geest geknot en verminkt -, en dat toch temidden van al het wankele en wisselende een vastheid was gebleven -, dat dit huwelijk, waarin zijzelf was vastgegroeid, nu zoo, met een koele, zakelijke mededeeling van hem, ontbonden was, opgeheven, te niet gedaan, als was het er nooit geweest.
|||||||||frightening|||||||||||||||||||||ed||||||||||||stubborn||rejected|||||unforbidden|vervoeringen||||||solemn|attachment|||||reverence|||||||||||||||tired|||||||||lot||||||guided|||belemmerd|||knot||mutilated|||||||||||||||||||||fixed||||||||||dissolved||elevated|||||||||
Het viel zoo schrikkelijk onverwacht -, en het was zoo angstaanjagend nuchter en eenvoudig -, dat nu haar huwelijk, 't welk zijzelf onbewust een eeuwig en onverbrekelijk deel van haar bestaan had gewaand, waarvoor ze in haar hart, ondanks alles, de harde woorden, het koppige verbitterde verwerpen, de verboden liefden, de ongeoorloofde vervoeringen, altijd door dezelfde, een bijna plechtige gehechtheid had gevoeld, iets als eerbied en vrees - dat de oorzaak en bron was geweest van al haar strijd en afmattend zelfverwijt, angst en klein berouw, dat over haar lot had beslist, haar leven had geleid, haar groei belemmerd, haar geest geknot en verminkt -, en dat toch temidden van al het wankele en wisselende een vastheid was gebleven -, dat dit huwelijk, waarin zijzelf was vastgegroeid, nu zoo, met een koele, zakelijke mededeeling van hem, ontbonden was, opgeheven, te niet gedaan, als was het er nooit geweest.
Het heden verloor ineens redelijkheid en zin -, het verleden werd als uit haar losgesneden en verdween en verzonk onder haar weg als in een diepe poel.
|||||||||||||cut off||disappeared||sank||||||||pool
The present suddenly lost reasonableness and meaning -, the past was cut loose as if from her, disappearing and sinking beneath her as in a deep pool.
Egbert zou niet meer terugkeeren -, en zij was vrij -, nu ze geen vrijheid meer wilde, meer gebruiken kon.
Egbert would not return -, and she was free -, now that she no longer wanted freedom, could use it more.
Hij zou niet meer tegenover haar zitten onder de lamp, zijn bed zou leeg blijven, zijn plaats aan tafel onbezet.
|||||||||||||||||||unoccupied
He would no longer sit across from her under the lamp, his bed would remain empty, his place at the table unoccupied.
Er lagen brieven dien dag voor hem gekomen, - die hoorden hier niet -, 's middags niet en 's avonds laat niet zou ze ooit meer de sleutel in het slot hooren gaan.
||letters|||||||||||||||||||||||key|||||
Letters had come for him that day, - they didn't belong here - not in the afternoon and not late at night would she ever again hear the key go into the lock.
Hij schreef, dat hij aan haar de beslissing liet: of ze hem nog wilde zien of liever had dat hij zijn kleeren en de dingen die hem persoonlijk toebehoorden, zou laten weghalen.
|||||||decision|||||||||||||||||||||belonged|||
He wrote, leaving to her the decision: whether she still wanted to see him or would rather have his clothes and the things that belonged to him personally taken away.
Ze keek den brief nog eens in.
She looked at den letter again.
‘Ons huwelijk was al lang geen huwelijk meer -, dat weet je even goed als ik.
'Our marriage had long since ceased to be a marriage -, you know that as well as I do.
We behoeven er niet meer over te praten, bij wie de schuld lag -, en ik voor mij zal jou nu geen verwijten meer doen.'
We no longer need to talk about it, to whom the blame lay -, and I for me will not blame you now.
Ze klemde de lippen opeen -, er begon iets in haar aan te glimmen -, ergernis om dien ouden, laffen, onedelmoedigen toon, den waarheidschuwen toon van zijn gesprekken, die haar zoo radeloos en helsch driftig had gemaakt vroeger, dat kalme kleurlooze, ‘we zullen er nu niet meer over praten' waarin hij toch haar allen schuld toeschoof -, en geen woord over zijn eigen tekorten, over haar leegten en nooden en haar gemis.
|||||||||||||||||cowardly|unmanly|||truth-shunning||||||||||||||||||||||||||||||||to slide|||||||shortcomings|||emptiness|||||missing
She clamped her lips together - something in her began to glimmer -, annoyance at that old, cowardly, discourteous tone, the truthful tone of his talks, which had made her so desperate and hellishly angry earlier, that calm colorless, 'we won't talk about it now' in which he blamed her all the same -, and not a word about his own shortcomings, about her emptiness and need and her lack.
Hij voelde zich nu rechthebbende -, wat hij haar deed, meende hij, had zij hem dubbel-en-dwars gedaan.
||||entitled||||||||||double|||
He felt entitled now -, what he did to her, he believed, she had done to him doubly-and-wrongly.
Haar liet hij het kind -, maar zij zou het hem immers niet onthouden?
Her he left the child - but after all, she would not withhold it from him?
Ze behoefden toch ook geen vijanden te zijn, - en Nesje begeerde dat ook niet, zij was ook een ‘verstandig' meisje, zij zou het wel natuurlijk vinden dat zij beiden elkaar bleven zien en met elkaar bleven overleggen in het belang van hun kind.
||||||||||||||||||||||||||||||||||||to consult||||||
Surely they did not need to be enemies either, - nor did Nesje desire that, she was also a "sensible" girl, she would find it natural that the two of them continued to see each other and consult with each other for the sake of their child.