491 miljard schuld, maar geen paniek 491 Milliarden Schulden, aber keine Panik 491 billion debt, but no panic Une dette de 491 milliards d'euros, mais pas de panique 4,910億ドルの負債、しかしパニックはない 491 miliardów długu, ale bez paniki 491 milyar borç, ama panik yok

De derde dinsdag van september, waarop de regering bekendmaakt... ||||||||announces The third Tuesday in September, when the government announces...

...waar Nederland volgend jaar zijn geld vandaan haalt en aan uitgeeft. ||||||||||spends ...Where the Netherlands will get its money from and spend it on next year.

De Rijksbegroting. |State Budget The State Budget.

Maar dit jaar is alles anders. But this year, everything is different.

Geen Koets, geen balkonscène, geen publiek. |||balcony scene|| No carriage, no balcony scene, no audience.

En er is nog een heel groot verschil met andere jaren. And there is another very big difference from other years.

De staatsschuld. The national debt.

Die waren we juist aan het aflossen, maar door de coronacrisis kan die het komende jaar misschien oplopen tot... ||||||paying off|||||||||||rise| We were just paying them off, but due to the coronavirus crisis, that may increase to...

...491 miljard euro. ...491 billion euros.

Maar... er is geen paniek. But... there is no panic.

Hoe kan dat? How is that possible?

Om te beginnen: waarom hebben we die schuld eigenlijk? First of all, why do we have this debt in the first place?

Omdat de overheid, de staat - maar ook de gemeentes, provincies en de waterschappen... Because the government, the state - but also municipalities, counties and water boards...

...door de jaren heen meer geld hebben uitgegeven dan er binnenkwam. |||||||spent||| ...have spent more money over the years than came in.

Een begrotingstekort. |budget deficit A budget deficit.

Dat tekort moet Nederland aanvullen met geleend geld, en de optelsom van al dat geleen... ||||make up||||||total|||| The Netherlands has to make up that deficit with borrowed money, and the sum of all that borrowing...

...dat is die staatsschuld. ...That's that national debt.

Maar waarom geld uitgeven dat je niet hebt? Dat is op zich heel simpel. ||||||||||in||| But why spend money you don't have? That in itself is very simple.

Als jij een huis koopt, ga je ook een hypotheekschuld aan die wel vijf keer hoger is dan je jaarinkomen. |||||||||mortgage debt|||||||||| When you buy a house, you also enter into a mortgage debt as much as five times your annual income.

En voor je studie leen je ook al duizenden euro's. ||||borrow||||| And for your studies, you are also already borrowing thousands of euros.

Als het goed is, zijn dat gewoon goede investeringen. If all goes well, those are just good investments.

En zo werkt het ook met overheidsuitgaven; veel is een investering in de toekomst. And so it works with government spending; much is an investment in the future.

Dus een schuld, ook een staatsschuld, is op zich niet erg. So a debt, including a national debt, is not bad in itself.

Als die maar binnen de perken blijft. |||||bounds| As long as it stays within limits.

Wat betreft staatsschulden zijn er binnen de eurozone afspraken gemaakt. |regarding|||||||agreements| Regarding national debts, agreements have been made within the eurozone.

En dat moet ook wel, want we delen gezamenlijk een munt en zijn voor een groot deel afhankelijk elkaar. ||||||||together|||||||||| And we should, because we collectively share a currency and depend on each other to a great extent.

Die afspraken staan in het Stabiliteitspact. |||||Stability Pact Those agreements are in the Stability Pact.

Bijvoorbeeld dat de schuldquote niet meer mag zijn dan 60 procent van het bruto binnenlands product. |||debt ratio|||||||||gross|| For example, that the debt ratio should not exceed 60 percent of gross domestic product.

Wat??? What?

Oké, even stap voor stap. Okay, just step by step.

Eerst dat bbp. First, that GDP.

Dat bruto binnenlands product is de optelsom van de totale geldwaarde... ||||||||||monetary value That gross domestic product is the sum of the total monetary value

...van alle geproduceerde goederen en diensten in een land: ons nationaal inkomen. ||produced|goods|||||||| ...of all goods and services produced in a country: our national income.

Eigenlijk is bbp gewoon een andere term voor de omvang van de economie. |||||||||size||| Actually, GDP is just another term for the size of the economy.

Pas als je die weet, kun je iets zinnigs zeggen over of die staatsschuld inderdaad binnen de perken blijft... |||||||something|meaningful|||||||||| Only when you know those can you say anything meaningful about whether that national debt is indeed contained....

...of dat 'ie de spuigaten uitloopt. ||||sluice gates|gets out of hand ...or that it runs out of the scuppers.

Hoe doe je dat? How do you do that?

Door die zogeheten schuldquote te berekenen. |||||calculate By calculating that so-called debt ratio.

Dat is de staatsschuld, gedeeld door het bbp, en dat keer 100 om er een percentage van te maken. That is the national debt divided by GDP, and that times 100 to make it a percentage.

Oké. En wat zei ik nou net? Okay. And what did I just say?

Binnen de eurozone mag dat percentage niet hoger zijn dan 60 procent. Within the euro zone, that percentage should not exceed 60 percent.

Nederland had vorig jaar een staatsschuld van 395 miljard euro. The Netherlands had a national debt of 395 billion euros last year.

En een bbp van 812 miljard euro. And a GDP of 812 billion euros.

Delen door... is 0,486... dat doen we dan dus keer 100... is... Dividing by ... is 0.486 ... so we do that then times 100 ... is ....

...48,6 procent. ...48.6 percent.

Prima. Ruim onder die 60. Fine. Well below 60.

En ook nog eens heel laag vergeleken met andere eurolanden. And also very low compared to other euro countries.

Met andere woorden: daar zit nog wel wat ruimte. En dat brengt ons terug bij de vraag... In other words, there is still some room there, which brings us back to the question.....

...is het erg dat die staatsschuld misschien wel omhoog schiet naar 491 miljard euro... ...is it bad that that national debt might shoot up to 491 billion euros....

...en misschien wel boven die belangrijke 60 procent uitkomt? ...and perhaps exceed that all-important 60 percent?

Nou... dat is dus even niet zo heel erg. Well ... so that's not a big deal for a while.

Nederland had dus die buffer, waardoor we de hardste klappen al hebben kunnen opvangen. ||||||||hardest|blows|||| The Netherlands therefore had that buffer, which enabled us to absorb the hardest blows.

En die Europese norm van 60 procent, wordt nu vanwege corona zelfs losgelaten. |||||||||||abandoned And that European standard of 60 percent, is now being abandoned even because of corona.

Zodat landen die miljarden kostende steunmaatregelen kunnen bekostigen... ||||costing|support measures||afford So that countries can pay for those billion-dollar support measures ...

...om die economie draaiende te houden. |||running||

Weet je nog, die formule?

Nu geld lenen om in de economie te pompen, heeft als doel om dat bbp hoog te houden. ||||||||pumping|||||||||

Doe je dat niet, dan blijft die staatsschuld misschien wel laag...

...maar gaat dat bbp ook naar beneden...

...en dan is de uitkomst van die som uiteindelijk alsnog veel hoger dan je zou willen. |||||||sum||still||||||

En heb je straks geen lekker draaiende economie meer om dat bbp weer op te bouwen.

Volg je 't nog?

Het komt er in het kort op neer dat dat extra lenen nu, vanwege deze tijdelijke crisis... |||||||||||||||temporary|

...geoorloofd is om niet op de langere termijn nog meer pijn te voelen. allowed||||||||||||

Dus nee, van dat lenen worden economen nu niet zo bang. ||||||economists||||scared

Daar komt nog bovenop dat de rente al een tijdje historisch laag is, waardoor lenen goedkoop is. ||||||interest||||||||||

Dat heb ik al eens uitgelegd, in deze video.

Maar...

...net als jij en ik kan Nederland niet oneindig blijven lenen. ||||||||infinitely||

Voor je het weet klapt er straks weer een nieuwe crisis overheen... ||||happens|||||||on top of Before you know it, another crisis will blow over...

...en dan is dat appeltje voor de dorst... ||||little apple|||thirst

...er niet. ...not there.

Vraag maar aan Italië hoe zij dat ervaren tijdens de coronacrisis... Just ask Italy how they felt about that during the corona crisis....

...of de Grieken, die de schuldencrisis van 2010 nog vers in het geheugen hebben. |||||debt crisis||||||memory| ...Or the Greeks, who still have the 2010 debt crisis fresh in their minds.

Het brave jongetje Nederland moest in beide gevallen bijspringen. |brave|||||||help The good boy, the Netherlands, had to step in in both cases.

Dus beter heb je als land je huishoudboekje op orde. |||||||household budget|| So you better have your household book in order as a country.

Want als jouw schuld de pan uitrijst, is de kans groot dat de partijen van wie jij je geld leent... ||||||rises||||||||||||| Because if your debt is skyrocketing, chances are the parties from whom you borrow your money will...

...er steeds minder vertrouwen in krijgen dat je het ook daadwerkelijk terugbetaalt. ||||||||||actually|pays back ...becoming less and less confident that you will actually pay it back.

En dan vragen ze een steeds grotere tegenprestatie... |||||||counterperformance And then they demand an ever-increasing quid pro quo....

...in de vorm van een hogere rente. ...in the form of higher interest rates.

Die op den duur niet meer te betalen is. Which in the long run is no longer affordable.

Voor Nederland is lenen dus heel goedkoop, en dat is de verdienste van dat goedehuishoudboekje. |||||||||||merit|||budget So borrowing is very cheap for the Netherlands, and that is the merit of that good housekeeping book.

Dat willen we natuurlijk zo houden. We want to keep it that way, of course.

Maar waar dan straks die grens moet komen te liggen van hoe ver je kunt gaan met die staatsschuld... But where then later should be that limit of how far you can go with that national debt ....

...en wat verstandig is, daarover verschillen economen dan weer wel van mening. ...and what is sensible, economists differ on this.

Hoe dat zit vroeg ik aan Marieke Blom, hoofdeconome van ING. ||||||||chief economist||ING How that works I asked Marieke Blom, ING's chief economist.

Grofweg heb je twee groepen. De ene groep zegt: die rente die gaat laag blijven... roughly|||||||||||||| Roughly speaking, you have two groups; one group says: those interest rates are going to stay low....

...dus of het nou, 60, 70, 80 of 90 procent is, dat maakt eigenlijk niet zo veel uit. ...So whether it's, 60, 70, 80 or 90 percent, it doesn't really matter that much.

De andere groep zegt: het kan zomaar zijn dat de rente weer gaat oplopen... |||||||||||||rise The other group says: it could just be that interest rates will rise again....

...dan zouden we er last van hebben als onze schuld veel verder is opgelopen. ...then we would suffer if our debt had increased much further.

Dus het zekere voor het onzekere: niet doen. So the sure thing: don't do it.

Uiteindelijk maakt de politiek die keuzes, en laten er nou net nieuwe verkiezingen aankomen. Ultimately, politics makes those choices, and let there be new elections just around the corner.

En dan staat er nog een interessante vraag open... And then an interesting question remains open....

...als jij en ik onze studie- of hypotheekschuld gewoon netjes moeten terugbetalen... ...if you and I just have to repay our student or mortgage debt nicely....

...hoe zit dat dan met een staatsschuld? ...So how about a national debt?

Is het de bedoeling dat Nederland ook echt ooit die honderden miljarden gaat terugbetalen? Is it the intention that the Netherlands will actually ever repay those hundreds of billions?

Het grootste verschil tussen jou en een land: een land heeft het eeuwige leven... ||||||||||||eternal| The biggest difference between you and a country: a country has eternal life....

...en dat geldt voor jou helaas niet. ...And that unfortunately does not apply to you.

Dus je hebt een bepaalde periode waarin je geld kunt verdienen in je leven. So you have a certain period of time in which you can make money in your life.

Die schuldeisers willen zeker weten, dat voor het moment dat jij komt te overlijden... |creditors||||||||||||dies Those creditors want to make sure that before you die...

...dat zij die schuld weer terug kunnen vorderen bij jou. |||||||claim|| ...that they can reclaim that debt from you.

Terwijl een overheid eigenlijk altijd blijft voortbestaan. ||||||to exist While a government actually always continues to exist.

Je hebt altijd een combinatie van jonge en oude mensen. You always have a combination of young and old people.

En dat bedrag wat ze lenen, dat staat er tegenover dat er altijd mensen zijn die geld kunnen verdienen. ||amount|||||||||||||||| And that amount of money they borrow, that's offset by the fact that there are always people who can make money.

Zoals ik al zei... As I said...

...dit waren de staatsschuld-basics. ...These were the national debt basics.

Zodat je Prinsjesdag en het nieuws daarover beter kunt volgen. So you can better follow Prince's Day and the news about it.

Maar vind je dit interessant en wil je nog meer weten? But do you find this interesting and do you want to know more?

Luister dan vooral even naar de podcast POEN van mijn collega's bij NPO Radio1. Then be sure to listen to my colleagues' podcast POEN at NPO Radio1.

Zij duiken nog veel dieper in de schulden. |dive|||||| They dive much deeper into debt.