Begrijpend lezen | Zondag met Lubach (S12) Leseverstehen | Sonntag mit Lubach (S12) Reading comprehension | Sunday with Lubach (S12) Comprensione della lettura | Domenica con Lubach (S12) 読解｜日曜日はルバックと（S12） Compreensão da leitura | Domingo com Lubach (S12) Okuduğunu anlama | Lubach ile Pazar (S12)

En dan: woensdag begint de kinderboekenweek. E poi: la settimana del libro per bambini inizia mercoledì. Die blijkbaar 12 dagen duurt. which apparently lasts 12 days. Che a quanto pare dura 12 giorni. En ik ben er helemaal klaar voor. However, I'm concerned about the children. E io sono d'accordo. Maar ik maak me een beetje zorgen om de kinderen. -The reading ability of Dutch children is getting worse. Ma sono un po' preoccupato per i bambini. Ama çocuklar için biraz endişeliyim.

De leesvaardigheid van Nederlandse kinderen holt achteruit. -In the past years, the reading level of Dutch youths has quickly declined. Le capacità di lettura dei bambini olandesi si stanno esaurendo. Nyderlandų vaikų skaitymo įgūdžiai prastėja.

De leesvaardigheid van Nederlandse jongeren, die is de afgelopen jaren snel achteruitgegaan. Le capacità di lettura dei giovani olandesi sono rapidamente peggiorate negli ultimi anni. Nyderlandų jaunuolių skaitymo įgūdžiai, kurie pastaraisiais metais sparčiai prastėja. Blijkt uit een internationale vergelijkingsonderzoek. È emerso uno studio di confronto internazionale. Pasirodo, tarptautinis lyginamasis tyrimas. Het gaat om jongeren van 15 jaar. These are 15 year olds. Tai 15 metų jaunuoliai. Nog nooit daalde de score zo hard. The score has never fallen so fast. Mai prima d'ora il punteggio era sceso così tanto. Dar niekada anksčiau rezultatas nebuvo taip sumažėjęs.

Ja, van alle 15-jarigen in Nederland  kan een kwart niet goed lezen. Sì, un quarto dei quindicenni olandesi non sa leggere correttamente. Taip, ketvirtadalis Nyderlandų penkiolikmečių nemoka tinkamai skaityti. 15-jarigen, dat zijn middelbare scholieren, een soort mensen eigenlijk, die straks de kinderboekenweek in moeten, en daarna de maatschappij. 15-year-olds, those are high school students, a kind of people actually, who will soon have to enter the children's book week, and then society. Quindicenni, questi sono studenti delle scuole superiori, una sorta di persone in realtà, che presto dovranno entrare nella settimana del libro per bambini, e poi nella società. Penkiolikmečiai, tai vidurinės mokyklos moksleiviai, iš tikrųjų žmonės, kuriems netrukus teks patekti į vaikų knygų savaitę, o paskui ir į visuomenę. 15 yaşındakiler, bunlar lise öğrencileri, aslında yakında çocuk kitapları haftasına ve ardından topluma girmek zorunda kalacak insanlar. Dus dat worden straks bijvoorbeeld virologen of radiopresentator. They will become our virologists. Quindi presto saranno virologi o presentatori radiofonici, per esempio. Taigi netrukus tai bus, pavyzdžiui, virusologai arba radijo laidų vedėjai.

Vanochtend verscheen er 'duizingwekkeling' -  ik kan zelf al niets meer lezen - duizelingwekkende cijfers in een 'rappot', een rapport over laaggeletterdheid. This morning 'dizziness' - I can't read anything myself anymore - staggering numbers appeared in a 'report', a report on low literacy. Questa mattina, "cifre da capogiro" - non riesco già a leggere nulla - sono apparse in un "rappot", un rapporto sulla scarsa alfabetizzazione. Šį rytą "rappot", ataskaitoje apie žemą raštingumo lygį, pasirodė "pribloškiantys skaičiai" - pats jau nieko negaliu perskaityti.

Het 'plobleek is chroom'. The 'ploble is chrome'. Il "plobleek è cromato". "Plobleek is chrome". Ook 'presentatomen hebben steeds meer moente met lezeren'. Also 'presenters have more and more to do with readers'. Inoltre, "i presentatori hanno sempre più moente con la lettura". Be to, "vedėjai vis dažniau ir dažniau moente skaityti". Tragisch. The ploorbrem is behg! En het voelt gewoon een beetje gek om nu bloedserieus uit te gaan leggen dat niet goed kunnen lezen  een probleem is. And it just feels a bit crazy to explain in a very serious way that not being able to read well is a problem. Maar mensen kunnen dan bijvoorbeeld geen belastingaangifte doen, ze snappen bijsluiters niet, ze kunnen de etiketten van schoonmaakproducten niet goed lezen. But people then cannot, for example, file a tax return, they do not understand package inserts, they cannot read the labels of cleaning products properly.

En mensen die niet goed kunnen lezen gaan gemiddeld zes jaar eerder dood waardoor ze NOG minder tijd hebben om te lezen. And people who can't read well die on average six years earlier, giving them EVEN less time to read. Waardoor ze NOG weer eerder dood gaan, NOG minder tijd hebben om te lezen... en dat gaat zo door tot ze in groep drie allemaal dood neer vallen. Which means they die EVEN earlier, have EVEN less time to read... and this goes on until they all drop dead in group three.

En het aantal mensen dat niet goed  kan lezen, stijgt al jaren. can't read the texts on bottles of detergents, Hier, in 2003 zat elf  procent van de 15-jarigen onder het minimum leesniveau, in 2012 14 procent. and people who can't read well die six years earlier on average, En nu is het dus 24 procent. Als je deze lijn doortrekt dan kan er in 2064 niemand meer lezen. so they die even earlier, Sta je dan als Kluun! Then you stand as a Kluun!

'Ja ik heb een roman geschreven over een honderdjarige man die door het raam 'n verzorgingsflat in sneakt om alle bejaarden met kanker te neuken.' "Yes, I wrote a novel about a hundred-year-old man who sneaks through the window into a nursing home to fuck all the elderly with cancer."

Maar niemand leest meer, Kluun!

'Nee, dat hoor ik nu ook.' "No, I hear that now too."

En wat een grof boek. In 2012, 14 percent.

'Ja, dat is een beetje mijn stijl.'

En ik heb een serieus vermoeden waarom kinderen steeds minder kunnen  en willen lezen. Imagine being Kluun! Daar kom ik zo op. I'll get to that in a minute. En het is echt 5 voor 12 hoor, want dit is hoe het nu op scholen gaat:

Wie leest er thuis, en dan moet je je vinger opsteken als dat zo is voor de lol een boek? Who reads at home, and then you have to raise your hand if so for fun a book? Niemand? -Yikes, what a vulgar book you have written!

Wie vindt lezen leuk. Niemand. Even zien. It's D-Day for reading! This is how it currently goes in schools. Wat is de reden, die vraag ik aan jou, waarom vind jij lezen niet leuk?

Geen interesse. Not interested.

Geen interesse? Het Nederlands onderwijs is tegenwoordig een soort enquête. -No, thank you, I'm not interested.

'Mag ik u een paar vragen stellen over scheikunde?'

'Nee hoor, dank u wel, geen interesse.' "No, thank you, no interest."

'En als het goed is, sta ik in het geef-me-niet-de-beurt-register.' "And if all goes well, I'll be on the don't give-me-turn register."

'Dus ehm... dank je wel.'

Kijk, ik zeg liever niet te vaak 'vroeger was alles beter', maar dit was vroeger wel écht beter. Look, I prefer not to say too often 'everything was better in the past', but this used to be really better.

Als je je verveelt  kan je gaan lezen. If you are bored you can read. Dan verveel je je niet meer. Then you won't be bored anymore.

Ik kies meestal een boek dat lekker dik is anders heb je 't zo snel uit. I usually choose a book that's nice and thick otherwise you'll finish it so quickly.

Ik heb ook...heel vaak heb ik ook niet zo'n zin om televisie te kijken, want er zijn heel vaak geen leuke programma's en dan ga ik lezen. I just prefer to read.

Ook vooral die Bob Evers-serie. Dat is zo goed. En ik heb ook verschillende Prisma's heb ik. And I also have several Prisms I have.

Ja, die zijn ook goed.

En Kara Ben Nemsi en De smokkelaars van de Tigris.

Oh, sorry. My mother would put a bucket of water next to me, for my fictional horse. Ja, waar is de tijd dat je nog lekker kon verdwijnen in Kara Ben Nemsi en De smokkelaars van de Tigris? Ik was soms drie weken helemaal weg. Sometimes I was completely gone for three weeks. Dan zette mijn moeder een emmertje water bij de deur voor mijn paard. Then my mother put a bucket of water by the door for my horse.

En dat is nu niet meer. -"Do you want some fries to go with it?", his grandmother says. En het erge is:  je ziet het gebeuren. And the worst thing is: you see it happen. Als je goed kijkt, zie je gewoon live hoe de Nederlandse jeugd zijn interesse in boeken verliest.

Wil je er ook frietjes bij, vraagt zijn oma. Would you like fries with it, asks his grandmother. Natuurlijk wil ik frietjes.

Zo hard gaat het dus! That's how hard it is!

En de belangrijkste reden waarom kinderen minder lezen  is natuurlijk internet. Elk kind heeft een telefoon of een iPad waarmee ze kunnen appen, Netflixen, Tik-Tokken, Tinderen... weet ik veel wat die peuters allemaal doen. Every child has a phone or an iPad with which they can app, Netflix, Tik-Tokken, Tinder... I know a lot about what those toddlers do.

Maar er is meer aan de hand. but especially compared to children from other countries. Want Nederlandse kinderen zijn niet  alleen slechter gaan lezen dan vroeger, ze zijn vooral ook veel slechter gaan lezen dan kinderen in andere landen. In 2012 stonden we qua leesvaardigheid nog vijfde van alle EU-landen. En dat is prima, daar kun je zo mee thuiskomen. And that's fine, you can come home with that. Maar zes jaar later, in 2018 stonden we opeens 13e.

En er is nog een andere lijst die nog angstaanjagender is, waarop Nederland allerlaatste staat. And there is another list that is even more terrifying, on which the Netherlands is very last. En dat is het leesplezier van 15-jarigen. Nederlandse jongeren zijn wereldkampioen leeshaat.

Even een klein testje. Just a little test. Misschien ben je 15, of heb je een 15-jarige in je huis, of zit er een 15-jarige in de studio, check dit, even kijken: Hier, kijk.

Daar kunnen ze niet tegen. Ik zie er twee wegtrekken hier! I already see two of you flinch! Put on a funny video! Ze gaat weg, snel jongens, doe even een leuk filmpje! She's leaving, quick guys, do a nice movie!

Steek aan dat ding, Pieter! Light that thing, Pieter! Steek aan! Light up!

Godzijdank, we hebben de 15-jarigen weer terug.

En dan denk je: nou èn dat ze niet van lezen houden... maar wie lezen haat, gaat minder lezen. En wie niet leest, die leert niet goed lezen. En wie niet goed leest, die gaat lezen weer haten. Dus die cirkel, die moeten we doorbreken. Who can't read well, ends up hating reading.

En ik denk dus dat ik weet hoe het komt dat we lezen haten. And so I think I know why it is that we hate reading. Ik heb het zelf ook meegemaakt. I loved reading, but I disliked it when I went to school. Want ik hou best wel van lezen, maar niet toen ik op school zat. Toen haatte ik het. En dat kwam door het vak 'begrijpend lezen'. Every Dutch person under the age of 45 gets shivers when Comprehensive Reading is mentioned.

In de zaal schrikken allemaal  mensen. En ook thuis. You'd get this vague, boring text that you had to 'comprehend'. Iedereen onder de 45 krijgt bij  'begrijpend lezen' een rilling over zijn rug. Dan krijg je zo'n hele gekke droge tekst, en die moest je dan  'begrijpen'. Then you get such a crazy dry text, and you had to 'understand' it.

En begrijpen is dan vooral  het benoemen van de structuur van de tekst,  en verbanden tussen alinea's aanwijzen op basis van zogenaamde signaalwoorden. Laying connections between paragraphs by looking for so-called "signal words". Of je moet 'hoofdpunten' en 'nevenpunten' benoemen. Or you should name 'main points' and 'side points'. Of aangeven waar het middenstuk  ophoudt. Or indicate where the middle piece ends.

Dat is toch vreselijk! That is terrible, right?! Hier, dit soort shit, dit komt uit een VMBO-examen:  'Wat is de belangrijkste  functie van alinea 10? ' 'Een aanbeveling, een conclusie, een samenvatting of een toekomstverwachting?'

Ja, of allemaal! Yes, or all! Want dat kan in een tekst! Or all of them, because that's also possible.

Ik krijg hier nog steeds wel eens nachtmerries van. I still get nightmares from it. Dan val ik vastgebonden in een zwembad met haaien en die laten me dan begrijpend lezen. Then I fall tied up in a swimming pool with sharks and they let me read with understanding.

En waar ik nou deze week achter kwam: dat verschrikkelijke vak, die focus op begrijpend lezen, dat is typisch Nederlands. who make me do comprehensive reading exercises. Nou ja oké, in België doen ze het ook... maar België staat dan ook één na laatste op de lijst met leesplezier! Well okay, they do it in Belgium too... but Belgium is second to last on the list for fun reading!

Dus we zijn kampioen leeshaten. Begrijpend lezen is typisch Nederlands. En iedereen die ik ken haatte lezen tijdens begrijpend lezen.

En we willen het wel hè in Nederland. We doen er ALLES aan om kinderen aan het lezen te krijgen. and everyone I know started disliking reading while getting comprehensive reading lessons.

Naast de scholen verzinnen ook bibliotheken van alles om kinderen aan het lezen te krijgen. We really want our children to read well.

We gaan nu naar het hiphopmeubel. We do everything we can to make them read. Van hiphop in je bieb. -Like schools, libraries try everything they can to get children to read. Is een heel gaaf, kek meubel waar allerlei bibliotheekmaterialen rondom hiphop opstaan. Is a very cool, cool piece of furniture that contains all kinds of library materials related to hip-hop.

Oh, wat een kek meubel is dat! En er zijn nog veel meer mieterse initiatieven. And there are many more ingenious initiatives.

Kijk, deze website bijvoorbeeld: 'Het nesel in VMBO.' Look, this website for example: 'Het nesel in VMBO.'

En dat lijkt een project om verwarring te zaaien onder kleurenblinde dyslectici... maar het is ook een verzamelplek voor informatie over lezen in het vmbo, met onderzoeken en brochures. There are more initiatives like this.

Zoals deze, en ik citeer: 'Wie meer leest, ook beter wordt ook beter in taal.' This website, for instance,

En dat is natuurlijk waar, want wie meer leest die WORDT ook beter wordt ook beter in taal. Looks like a method to confuse colourblind people with dyslexia, Dat is ook zo. That is true. Er zijn heel veel initiatieven. Wacht dacht je bijvoorbeeld van een voorleeshond?

We zochten naar iets wat kinderen heel veel plezier  en vertrouwen geeft. We were looking for something that gives children a lot of fun and confidence. En een hond beoordeelt niet,  een hond veroordeelt niet. And a dog does not judge, a dog does not judge. Die komt bij je en die gaat luisteren. He will come to you and he will listen.

De leraar spreekt.

Papa's en mama's en opa's en oma's en de leraren ook,  die gaan jou verbeteren. Daddy's and mommy's and grandpa's and grandma's and the teachers too, they're going to improve you. Dus als jij bijvoorbeeld 'graas' leest in plaats van 'gras'... dan gaan ze meteen zeggen van:  Hee, lees nou eens een keer! So, for example, if you read 'graze' instead of 'grass'... they will immediately say: Hey, read it once! Dat maakt het lezen echt niet leuk.

Nee, dat klopt wel, honden oordelen niet. Er wordt nu ook geëxperimenteerd met afrij-honden. There are now also experiments with drive-off dogs. Want mensen worden heel zenuwachtig van zo'n examinator.

En een afrij-hond zal nooit dingen zeggen van 'het was rood'... 'andere links', 'de brug staat open'. Of 'je kunt beter eerst de auto helemaal laten vollopen en dan pas  de deur open duwen'. Dat zeggen ze niet. -That's right. Dogs don't judge. They will also be used for watching driving licence candidates.

En voor wie nou nog steeds niet wil lezen: er worden sinds kort zelfs influencers ingezet.

Ik doe mee aan deze weddenschap omdat ik eigenlijk helemaal niet van lezen houd. I'm taking this bet because I don't really like reading at all. Maar lezen schijnt dus heel leuk te zijn.

Het eerste boek wat ik heb gekozen heet Dubbelleven. Heel interessant want het is spannend en het vertelt ook echt iets en ik ben natuurlijk tegen onderdrukking. He also doesn't tell you how to escape when your car ended up being underwater.

Wie niet. Who not. Wie niet, Famke. Tuurlijk, ja, wie niet.

Ja, Arjan Peters. Die gaat jou bellen zodra je een boek uit hebt. He will call you as soon as you finish a book.

'Maar ik heb het alleen maar gelezen hè?' The first book that I chose is called 'A Double Life', which is exciting,

'Wil je nou een goeie recensie of niet?' "Do you want a good review or not?"

Voor de kenner. and I think this book tells something, and I'm against oppression. Kijk, hiphopmeubels, voorleeshonden en influencers... dat zijn goeie initiatieven, maar ze zijn niet de oplossing. Het zijn de voedselbanken van de leescrisis.

Als een kwart van Nederland geen eten heeft, zeg je niet:  wat geweldig, lekker veel voedselbanken overal. "But I only read it!"

Nee, het gaat om die hongersnood die wordt veroorzaakt door  dat stomme begrijpend lezen. "Do you want a good review or not?" Maar DAT wordt niet aangepakt. Integendeel, moet je kijken hoeveel tijd er op de  middelbare school bij Nederlands wordt besteed aan leesvaardigheid. On the contrary, you have to look at how much time is spent on reading skills in Dutch in secondary school.

In 1996 was dat nog 25% van de tijd, in 2012 60%. They are the food banks of the reading crisis. Er wordt dus VEEL meer tijd aan besteed. En het leesniveau is in die tijd alleen maar gedaald.

En kijk eens naar het echte lezen: literatuur, van 35% naar 9%! And look at the real reading: literature, from 35% to 9%! Dus het is niet: jongens, ik heb hier een fantastisch boek  dat jullie echt moeten lezen. Maar: wat is het signaalwoord van  de samentrekken de nevenfunctie van...

En begrijpend lezen maakt niet alleen lezen heel stom,  het is ook nog eens inhoudelijk totale onzin.

Dat kan ik ook bewijzen. In 1996, 25 percent, in 2012, 60 percent. Stel jezelf de allerbeste voor  in het vak Nederlands. A lot more time is spent on it nowadays. Between those years, our reading skills have declined. Een hoogleraar Nederlands. Hier bijvoorbeeld Marc van Oostendorp. Look at the amount of real reading that's done, literature studies. Als begrijpend lezen ergens op sloeg, dan zou hij er toch heel goed  in moeten zijn? Nou, hij heeft als experiment met wat collega's het vwo-eindexamen Nederlands gedaan.

Ik kwam naar buiten en ik dacht: ik heb het echt geweldig gedaan. En toen had ik het daarnet even met een collega over vraag één  en daar hadden we allebei al verschillende antwoorden. Comprehensive reading not only makes reading boring, it is nonsensical itself.

Huh? We hadden allebei wat anders. We both had something different. Ga je nog mee snoepen halen bij de Albert Heijn? Nee man, daar mogen maar twee  hoogleraren tegelijk naar binnen.

Dat examen slaat dus nergens op. If comprehensive reading made sense, this professor would have excellent comprehensive reading skills. En hij haalde uiteindelijk een 7,5. En niemand van al die neerlandici had een 9 of een 10. He took the national Dutch language exam with some of his colleagues for an experiment. Dan deugt het systeem toch niet! -I came out of the hall and thought: I did great!

En het wordt nog erger, want ook de schrijvers van die examenteksten, die  hebben het examen gedaan, en zelfs ZIJ maakten fouten  bij de begrijpend-leesvragen over hun eigen teksten! And then, a colleague of mine chatted with me about the first question, and we both had different answers.

En één van die schrijvers was Simone van Saarloos, en die zei:  'Het lijkt meer op puzzelend lezen'. En dat is het, je leert niet  de tekst begrijpen, je leert puzzeltrucjes om vragen  te beantwoorden over de structuur. -Huh?

Van schrijver Ko Colijn werd een column gebruikt op het vwo-eindexamen. En ik heb die column naast de examentekst gelegd,  en wat blijkt: ze hebben het woord 'echter' er in gezet. "No, only two professors can get in simultaneously."

Leerlingen worden namelijk zo erg getraind in trucjes en signaalwoorden, dat in prima teksten lelijke signaalwoorden moeten worden toegevoegd, want anders zien die kinderen de structuur niet meer.

Dus die kids gaan straks de wijde wereld in, komen dan een echte  column van Ko Colijn tegen en dan snappen ze er geen reet van.

En als een tekst juist te makkelijk is, wordt-ie soms expres moeilijker gemaakt. Even worse, those who wrote that exam took their own test, and they made mistakes on their own texts. Dat merkte journalist Folkert Jensma toen een column van hem werd gebruikt in een eindexamen.

In de examentekst is tot mijn schrik het woord 'disproportionaliteit' door de examinator ingevoegd. Daar baal ik enorm van. One of them said it was more like puzzling than comprehensive reading. Als NRC-redacteur probeer ik moeilijke woorden zoveel mogelijk te vermijden en dan worden ze buiten je om toegevoegd.

Ze hebben gewoon het woord 'disproportionaliteit' toegevoegd  terwijl de schrijver dat nooit zou gebruiken.

Wat is dat voor middel? What kind of remedy is that? Ik bedoel: dat staat toch niet in verhouding  tot wat je ermee bereikt? I mean: surely that is disproportionate to what you achieve with it? Onbegrijpelijk.

Over disproportionaliteit gesproken: signaalwoorden en tips over structuur kunnen prima helpen om een tekst  beter te snappen, maar zelfs volgens een club die voor  het ministerie leerplannen ontwikkelt zijn die trucs een doel op zich geworden. and it turned out they added the word 'however'.

En leraren Nederlands zijn dus niet meer bezig met echte dingen leren  of kinderen inspireren, maar met dit soort trucs  om het examen maar te halen. Students get drilled in recognising signal words so much,

Bij vragen waarin tekstgedeeltes worden geciteerd staat het antwoord vaak v oor of na dat citaat. In questions where sections of text are quoted, the answer is often before or after that quotation. De kernzin is vaak de eerste  of laatste zin van een alinea. Bij samenvattingsvragen moet je alle voorbeelden of zinnen met details niet meenemen. because they are afraid that the kids won't figure out the structure of a text.

Bij vragen tussen tussenkopjes kijk je naar de eerste en laatste zinnen van een alinea. Those kids would graduate into the real world and encounter an actual column, and they won't understand anything! Daarvoor hoef je dus echt niet de hele tekst te lezen.

Het leesplezier druipt er vanaf. The reading pleasure is dripping from it. En het meest ongelofelijke is nog wel dat dit van het YouTube-kanaal  van Arnoud Kuijpers is. Dus dan ben je in de ruimte geweest. Je hebt uitgebreid kunnen zien hoe kwetsbaar dat blauwgroene  bolletje is waar we met z'n allen op wonen en dan kom je terug, met je raket, en dan ga je filmpjes maken. So you've been in space. You have been able to see extensively how vulnerable that blue-green ball that we all live on is and then you come back, with your rocket, and then you start making films. Ik zie trouwens dat het 'Arnoud' Kuijpers is, niet André. They added the word 'disproportionality', while the author would not have used them.

Echt jongens, goed lezen is zo belangrijk. Maar, dus 60% van de tijd deze shit!

In Duitsland ging het ook een tijd niet goed met lezen, maar daar zijn  ze gewoon MEER gaan lezen. In Germany it was also not going well with reading for a while, but there they just started reading MORE. Met als gevolg dat de kinderen daar nu BETER KUNNEN LEZEN. Voor begrijpend lezen heb ik twee signaalwoorden: deze en deze!

Fuck off met je begrijpend lezen!

Inmiddels gaat een kwart van de 15-jarigen richting laaggeletterdheid. En het is al zo moeilijk om ze aan het lezen te krijgen met alle verleidingen van die schermpjes, dus laat onze kinderen tijdens de Nederlandse les gewoon weer lezen. says that those tricks have become a goal on itself.

Dat ga ik zelf ook doen. Dutch language teachers don't actually teach stuff or inspire children anymore, Ik begin alvast. I'm already starting.

Dit was Zondag met Lubach, heel veel bedankt voor het kijken. Veel plezier met lezen en tot volgende zondag.