İçsel Motivasyonunu Nasıl Artırırsın?
Motivasyon çok uzun zamandır bir çok bilim dalının özellikle psikolojinin gündeminde
ve bu konuda o kadar çok şey söylenmesine o kadar çok şey keşfedilmesine rağmen hala bir çok aslında soru işareti var. Bugün sana aslında ben motivasyonun farklı bir tarafından bahsedicem.
Ödüller ve motivasyon ilişkisi
Şimdi senden şöyle bir şey düşünmeni istiyorum.
Yaptığın herhangi bir iş için sana para verseydim ya da senin hoşuna gidecek herhangi bir ödül verseydim
o işi daha iyi yapar mıydın ? Daha motive yapar mıydın ?
Tam burada videonun geri kalan kısmına başlamadan önce videoyu durdurup yorumlar kısmında bu soruya cevap vermeni istiyorum
Biraz önce sorduğum sorunun cevabını vermeden
önce sana bir psikolojik deneyden
bahsedicem. Bu psikolojik deneylerde psikologlar bazen biraz muzur davranabiliyorlar.Şimdi
bu psikologlar bir kreş ortamını gözlemliyorlar.
ve bu kreş ortamında özellikle serbest zaman dahilinde
resim çizen çocukları gözlemliyorlar ve
burda diyelimki otuz tane çocuk var.
Otuz tane boş zamanlarında resim çizen çocuk.
Bu otuz çocuğu seçip on beşine hiçbirşey söylemiyorlar,
diğer on beşine de diyorlarki siz bir resim çizin
ve sonrasında size ödül vericez. O ödül
vadettikleri çocuklar resimleri çizdikten sonra
onlara çok güzel böyle süslenmiş allı pullu
bir sertifika veriyorlar. Bu çocuklar için hakikaten
önemli bir hediye. Sonraki süreçte
sonraki süreçte diğer çocukların
hiç bir olaydan haberi yok.
Onlar resimlerini çiziyorlar, bakıyorlar, takılmaya devam ediyorlar. Sonraki süreçte işler değişmeye başlıyor.
Ödülü alan çocuklar çok sevindi ama o günden
sonra boş zamanlarında resim çizmekten
uzaklaşıyorlar. Çok sıkılıyorlar , hiçbirşey yapmak
istemiyorlar. Peki ne oldu burada?
Aslında
çocuklar resim çiziyordu ve bir gruba
ödül verildi.
Maddi bir ödül verildi. Ondan sonra
o çocuklar o işi yapmaktan vazgeçti.
Ödüller her zaman işe yarar mı ?
Bu deney bize bildiklerimizin biraz tersinden düşünmeye zorluyor.
Aslında maddi bir ödül verdiğimiz zaman burada
çocukların performansının artmasını beklerken
tam tersi ekti yapıyor. İşte hayatın
tam olarak durumu
böyle. Şimdi en başta
sorduğum soruya tekrar dönelim. Senden bir görev yapmanı istiyorum,
bunu sadece ama sadece
maddi bir
ödül karşılığı yapmanı istiyorum. Eğer sende yapmanı istediğim iş
yaratıcılık
gerektiren,
belirsiz durumlar içeren ve çok fazla kafa
yormanı gerektiren bir durumsa sadece
maddi ödüller vermem senin performansını
motivasyonunu çok olumsuz etkiliycektir. Ama bütün
bir istiyorum senden düşünmeni gerektirmiyor
çok basit
düzenli bir iş . evet öyle durumlarda ödüller
hala geçerli ve etkili.
Motivasyon seviyeni bir termometre
gibi
düşün. tam ortadasın ortada sıfır noktası yukarısı artılar aşağısı eksiler
Para önemli bir konu. Ama şöyle birşey
Tek başına asla yeterli değil. Eğerki emsal
işlerde çalışan benzer işlerde çalışan insanlar
Senden daha yüksek maaş alıyorlarsa sen
Ciddi anlamda bir motivasyon kaybına uğruyorsun . Ama
sen diğer insanlardan daha fazla
para alıyorsan, çok fazla
para kazanıyorsan senin motivasyonun sıfırda bir yerlerde
kalıyor. Peki ne oluyorda para tek başına yetmiyor. Ne giriyor araya motivasyonu yükseltmek için?
Tam bu noktada sana
yaşadığım gözlemlediğim bir şeyden bahsetmek istiyorum.
Biliyorsun Ankarada yaşıyorum. Ankarada sıklıkla
gittiğim bir lokanta var ve bu lokantaya gündüz olsun akşam olsun
her gittiğimde kapıda sıra var.
Tahminimce sahibi güzel para kazanıyor
Biryerde otursa
Bu paranın tadını keyfini çıkartabilir.
Çok fazla çalışmasına gerek olmadan. Ama bu insan
sahibi
Her daim personeli gibi çalışıyor. tahminimce
o lokantada ondan daha fazla hem zihnen
hem fiziksel daha fazla çalışan bir insan yok. Noluyorda bu insan aslında o fiziksel emek
göstermesinin
anlamlı bir maddi katkısı olmadığı
halde çalışmaya devam ediyor. Tam işte bu noktada
içsel motivasyon yani organik motivasyon
devreye giriyor.Motivasyon sadece
dışarıdan beklediğin zaman o işte her zaman olmuyor
ve dolayısıyla dışarıya çok fazla bağımlı oluyorsun. Dışarıdan
umduğun zaman geliyor ama gelmediği zaman hemen
bu dışa bağımlı ülkeler gibi. Dışarıdan
gelirse süper, gelmezse bekliyorsun öyle.
Peki içerde üretmeye ne dersin ?
motivasyonu. Bu nasıl olucak? İşte tam bu noktada
Daniel pink bize üç tane maddeden bahsediyor.
Diyor ki ilki eğer ki yaptığın işte
özelsen daha fazla yüksek içsel motivasyon
sahip oluyorsun. Özellikten kasdettiği şey tam olarak nedir ?
Eğer ki yaptığın iş anlamında seçimler
yapmakta özgürsen, hangi alanda çalışacağına
karar verebiliyorsan, tercihler arasında kalıp
kendi kararını verebiliyorsan evet
böyle bir durumda kendini çok daha fazla özel hissediyorsun
Bu konuda çok daha fazla o konuya sahip
hissediyorsun.Öyle durumda içsel motivasyon
çok daha fazla oluyor.Gelelim içsel
motivasyonunu arttırıcak ikinci maddeye. Bu madde
ustalık. Nedir ustalık? Yaptığın işte kendini
geliştirebilmek. O işte yetkin bir insan olabilmek.
Şimdi sana bunu şöyle bir örnekle açıklamak istiyorum.
İnsanlar neden bulmaca çözmekten keyif alırlar
Neden zorlanarak çözdükleri bir şeyle
uğraşınca keyif alırlar.Çengel bulmaca
çözüyor mesela.Ordaki karelerin içi doldukça
insanın içini bir keyif kaplıyor.
İşte bu insanın doğasında var olan birşey.Zorlukları
başedip birşeyi bildiğini kanıtladığını
gördüğü zaman insan daha iyi hissediyor. İşte
tam bu noktada motivasyon devreye giriyor. Yaptığın iş
seni birazcık zorluyorsa ve bu konuda
o zorlukları aştığını hissediyorsan kendini
uzun vadede çok daha fazla motive ediyorsun.
Bu durumda aslında yaptığın işte kendini geliştirebilmek
önemli.Ama senin işin standartsa
hep aynı şeyleri yapıyorsan
ister istemez motivasyonun yükseklerde bir yerlerde toplamak
birazcık daha zor oluyor.Gelelim içsel
motivasyonunu arttırıcak üçüncü maddeye
amaç.Amaç nedir? Şimdi
şöyle birşey söyliyim yaptığın bütün iş aslında daha büyük
bir resim küçük parçası ve sen
çoğu zaman şöyle hissediyorsun. O yaptığın işin tamamının
küçük bir işten ibaret olduğunu düşünüyorsun.Ben şöyle söyliyeyim
Şimdi burda videolar çekiyorum, hazırlıyorum
o şeylerle uğraşıyorum ve sadece ben yorumları görüyorum.
videonun izlenme sayısını görüyorum.Ama bazen mesajlar
geliyor. Ya diyorki senin özgüven videonu izledim
ve o gün mülakatta kendimi daha iyi ifade
ettim, işe alındım. Belki benim burdaki katkım
minicik bir nokta, minicik bir virgül bir vesile
olmuş oluyorum. Ama diyorum ki bak sen bununla
uğraşıyorsun ya insanların ruhuna, kalbine
temas ediyorsun. Evet diyorum o zaman bu iş
çok anlamlı, çok keyifli ve bu beni ekstra
ekstra motive ediyor. Diyelim ki sen yaptığın işi o an sadece yaptığın kısmıyla değil
birazcık yukarıdan baktığın zaman topluma
insanlara ülkene devlete millete nasıl
hizmet ettiğini düşünürsen işte
o amaç noktasını birazcık daha detaylı değerlendirirsen
içsel motivasyonunu her
zaman canlı tutuyorsun, ve etrafına bakmanı
istiyorum özellikle senden. Bazı insanlar çok
zevkle yapıyor, çok keyifle yapıyor bu işi
yaptığı işi. İşte sende bu üç maddeyi hayatında
dikkat edersen yaptığın işte bu üç maddeyi
çıkartmaya çalışırsan daha fazla motive, her daim
motive kalman mümkün. Şunu söyliyim her daim en başta bu işi bulman mümkün olmayabilir.
ama zamanla buna ihtiyacın olduğunu bilirsen
parayı birazcık geride bırakıp işte hedefin
bu olursa hedefin daha sonrasında gelicek önemli olan
içsel motivasyon. Çünkü sen ne kadar kazanırsan
kazan bir süre sonra
o senin için sıfır noktasına gelicek zaten
hep varmış gibi hissediceksin. Ama motivasyon
işte o kolayca gelmiyor. Sen işini
sevdiğin bir şekilde yaparsan sevdiğin şeyi
işin yaparsan o motivasyon içsel
motivasyon her daim yanı başında seni iteklemeye
devam edecek.
Umarım bir gün kendi oyun alanını işin yapma
şansına erişirsin. Ben bu konuda kendimi çok şanslı
görüyorum. Her gün şükrediyorum açıkçası.Hakikaten
sevdiğim şeyi yapıyorum ve bu benim işim.Umarım sende
bunu deneyimlersin. Beni dinlediğin için çok teşekkür ediyorum
güzel insan.Kendine iyi davran.Görüşmek üzere :)
