×

LingQ'yu daha iyi hale getirmek için çerezleri kullanıyoruz. Siteyi ziyaret ederek, bunu kabul edersiniz: cookie policy.


image

Lögfræði. Ása Ólafsdóttir - fyrirlestrar, Kröfuhafar og þrotabú

Kröfuhafar og þrotabú

Eins og ég var að fjalla um áðan, í fyrri hlutanum þegar ég fjallaði um hundrað, fertugustu og fyrstu grein þá er vandinn við að sýna fram á að hundrað, fertugasta og fyrsta grein eigi við, hann er ekkert endilega að sýna fram á þessi fyrri skilyrði en að með [HIK: ótil] tilhlýðileikann að, að, sem sagt [HIK: ra], að það séu þá ráðstafanir til hagsbóta á kostnað annarra leiða á ótilhlýðilegan hátt til þess að eignir þrotamanns verði ekki til reiðu eða leiða á ótilhlýðilegan hátt til skuldaaukningar kröfuhöfum til tjóns. Það er, vandinn er þessi tvö seinni skili, það er að segja að sá sem hafði hag af riftanlegri ráðstöfun hafi vitað eða mátt vita um ógjaldfærni þrotamannsins og þær aðstæður sem leiddu til þess að ráðstöfun var ótilhlýðileg. Og það eru þessi tvö seinni skilyrði sem að er meginvandinn við að sýna fram á að skilyrði hundrað, fertugustu og fyrstu greinar séu uppfyllt. Og það er þrotabúið sem þarf að sýna fram á þetta, það er sem sagt ekki riftunarþolinn sem þarf að sýna fram á að hann hafi ekki vitað um þessi atriði, það er, þetta er ekki eins og við hlutlægu reglurnar að þegar um nákvæmni er að ræða og lengri riftunarfresti þegar um er að ræða gjaldfærni heldur, eða sem sagt ógjaldfærni, heldur er hér um að ræða um það að þrotabúið þarf að sýna fram á vitneskju móttakenda greiðslunnar. Og þegar að gagnaðilinn mótmælir þá bara getur oft verið erfitt og höfum í huga að hérna er, er, eru hugsanlega falla undir tilvik sem hafa átt sér stað löngu áður en riftunarmálið er flutt fyrir dómstólum. Og það eru þarna tveir dómar, ég tek þennan S plast, reyndar hét þetta félag Sigurplast, og þarna er verið að rifta og krefjast riftunar á tuttugu og sjö nánar tilteknum úttektum og ráðstöfunum frá Sigurplasti til K B Umbúða, sem átti sér stað á tímabilinu tuttugasta og fyrsta apríl, tvö þúsund og tíu til þrítugasta september, tvö þúsund og tíu. Og í þessu máli var gegn andmælum K B Umbúða ekki hægt að sýna fram á grandsemi þeirra um gjald eða ógjaldfærni Sigurplasts fyrr en Arion banki hafði krafið félagið um greiðslu gengistryggðs lán, láns með bréfi þrítugasta ágúst, tvö þúsund og tíu. Og þar með féllu nú út nærri því allar þessar fjárhæðir og þær síðustu sem eftir voru voru ekki taldar vera riftanlegar. [UNK] það sem ég bið ykkur að taka út úr þessum dómi í sjálfu sér ekkert annað merkilegt þar á [HIK: seiðinni] seyði, á ferðinni. En það er sem sagt [UNK] að, að það getur verið erfitt að sýna fram á vitneskju viðsemjenda eða móttakanda greiðslu um ógjaldfærni þess sem að greiðir og líka það að greiðslan er ótilhlýðileg. Það, sú sönnun tókst hins vegar í, í þessu máli sem er númer fjögur hundruð, tuttugu og sjö, tvö þúsund og níu. Það er ekki skemmtilegar aðstæður þar í því máli, þetta voru sem sagt par, Katrín og Þórður. Þau bjuggu saman í íbúð sem var skráð á nafn Katrínar síðan slíkar þau sambúð sinni í júní, tvö þúsund og fjögur og upp úr því sprettur ágreiningur og [HIK: þa] því lýkur með, sem sagt, það fara fram opinber skipti á þeirra [HIK: sa] sameiginlega búi. Millitíðinni og áður en að þeim skiptum lýkur þá selur Katrín þessa fasteign sem var skráð á hennar nafn, út úr þeirri sölu komu meðal annars, er rétt rúmar níu milljónir og Katrín leggur þessa peninga inn á bankareikning núverandi, sem sagt nýs sambýlismanns. Og, og síðan, sem sagt, [HIK: þe] þegar að skiptamálinu lýkur milli Katrínar og fyrri sambýlismannsins Þórðar að þá er niðurstaðan að hún ekki ein átt þessa fasteign heldur hafi átt að skiptast í ákveðnum hlutföllum milli þeirra. Og hann, sem sagt, innheimtir þetta, þessa fjárhæð og þetta endar með því að, að bú Katrínar er tekið til gjaldþrotaskipta að kröfu gamla, fyrri, sem sagt eldri sambýlismanns og sambýlismaðurinn kemur til skiptastjóra og krefur hann um að hann fara í riftunarmál sem hann ekki vill þannig að það endar með því að hann, sem sagt gamli sambýlismaður, rekur þetta mál í krafti hundruðustu og þrítugustu greinar gjaldþrotaskiptalaga. Og þá bara reynir á hvort að þetta hafi verið, af því þarna er sem sagt um að ræða að búið er tekið til gjaldþrotaskipta tvö þúsund og átta en ráðstöfunin átti sér stað tvö þúsund og fjögur svo það er engin önnur riftunarregla sem kemur hér til greina en hundrað fertugasta og fyrsta grein. Og þarna reynir á hvort hvort að móttakandi greiðslunnar hafi verið grandsamur um þessa [UNK] að þetta hafi verið ótilhlýðilegt og líka ógjaldfærni konunnar. Og ég reyndar, þarna eru svona, Hæstiréttur skoðar bara ýmis, ýmis svona upplýsingar sem liggja fyrir í málinu og líka, sem sagt, í málinu vegna þess að, að þarna hafi, sko, fyrsta lagi hvort að hann hafi átt, mátt vita um ógjaldfærni, móttakandi greiðslurnar, hann hafi mátt [HIK: ó] vita um ógjaldfærni hennar. Þá, sem sagt, það er þannig að þessi greiðsla upp á níu milljónir er framkvæmd í apríllok, tvö þúsund og fimm. En þarna sést í forsjárgögnum og forsjármáli sem var höfðað þarna í tengslum við sambýlisslit eða sambúðarslitin þeirra. Það, þá kemur í ljós að, að hún hafi nú verið búin að taka upp sambúð með, með þessum nýja sambýlismanni, móttakanda greiðslurnar, frá því síðla árs tvö þúsund og fjögur þannig að þau hafi þá meira að segja verið búin að kaupa fasteign saman. Þannig hann, honum hafi átt að vera ljóst [UNK] fjárhagsleg staða hennar. Og, og þau, sem sagt, í reynd þá, sem sagt, þá segir Hæstiréttur að, að þó að sambúð þeirra hafi ekki verið tilkynnt Þjóðskrá fyrr en í júlí, tvö þúsund og fimm, verður að teljast að sambúðin hafi staðið í nokkurn tíma fyrst hún móttekur greiðslurnar tuttugasta og níunda apríl og leggur þeim inn á reikninginn hans ellefta maí, tvö þúsund og fimm. Og þannig að óhjákvæmilegt að hann, nýi sambýlismaðurinn og móttakandi greiðslunnar hafi mátt gera sér nægjanlega grein fyrir fjárhagsstöðu hennar þegar að þetta var gert. Og þetta var það há fjárhæð, það var ekki komin fram nein skýring á því af hverju hann hefði fengið eða móttekið þessa greiðslu og á þessum tíma þá hafði verið krafist opinberra skipta til fjárslita, loka, vegna loka óvígðrar sambúðar Katrínar og gamla sambýlismanns. Þannig að það var bara fallist á að þarna væri bæði sýnt fram á ótilhlýðileika ráðstöfunarinnar og að móttakandi greiðslunnar hafi vitað um það sem og ógjaldfærni þessarar sambýliskonu hans á þeim tíma sem hann tekur við greiðslunni. Þannig að það er raunverulega bara fallist á kröfuna um riftun á endurgreiðslu. Það er reyndar athyglisvert hér í dóminum að, að Hæstiréttur segir orðrétt: stefndi hefur ekki borið fyrir sig ákvæði hundrað fertugasta og fimmtu greinar laga, gjaldþrotaskiptalaga, til stuðnings varakröfunni og ekki heldur fært fyrir henni önnur haldbær rök. Þessi varakrafa var sem sagt um lækkun endurgreiðslurnar. Þannig það var raunverulega bara fallist á riftun og svo endurgreiðslu að fullu. En eins og, svo er ég bara með þarna líka eldri tvo dóma til þess að sýna fram á að þetta getur stundum verið erfitt að sýna fram á vitneskju viðsemjandans um þessi atriði og við þekkjum þennan dóm frá nítján hundruð níutíu og fimm á blaðsíðu, tvö þúsund, átta hundruð, fjörutíu og sjö. Við skoðuðum hann þegar við vorum að velta fyrir okkur hverjir eru nákomnir. Það þurfti þarna að skoða hvort að Kron væri nákomið Sambandi íslenskra samvinnufélaga, og þið munið kannski að þetta fór tvö, þrjú. Alla vega það var ekki fallist á að, að, að Kron og Samband íslenskra samvinnufélaga væru nákomin í skilningi, sem sagt, gjaldþrotaskiptalaga. Þannig væri ekki hægt að [HIK: bygta] byggja á hlutlægu riftunarreglunum, það er að segja tveggja ára lengri riftunarfresti og þá þurfti síðan að skoða hvort Kron, eða sem sagt SÍS, hafi mátt sjá það fyrir að Kron stefndi í gjaldþrot á þessum tíma þegar að ráðstöfunin átti sér stað. Þarna var verið að greiða skuld með framsali á fasteign. Og það er bara tekið fram í dómi Hæstaréttar, af því að þið sjáið það ef að það er ekki hægt að sýna fram á að félög eru nákomin þá er bara það eina eftir, það er að reyna að byggja á hundrað fertugustu og fyrstu grein og það er bara afgreitt mjög snyrtilega í dómi Hæstaréttar: bara ósannað að fyrirsvarsmenn áfrýjanda, það er að segja SÍS, hefðu mátt sjá fyrir að Kron stefndi í gjaldþrot þegar þeir fengu afsalið af fasteigninni. Og þarna, vísað er í svona samning Kron við þá Miklagarð sem var líka rekinn undir sama hatti, undir hatti SÍS, að, að, hérna, það var ekki fyrr en síðar árið nítján hundruð og níutíu, sem sagt í seinna árs [HIK: nítján] seinna það ár, nítján hundruð níutíu, að það var ljóst að nauðasamningar eða gjaldþrot var óumflýjanlegt. Hins vegar var fallist á vitneskju viðsemjenda í þessu [HIK: eldg] máli þarna, nítjánhundruð, níutíu og átta á blaðsíðu fjögur hundruð og Níutíu. Ástæða til að rekja það aðeins nánar, í því máli [HIK: háttaði] það háttaði þannig til að þetta var grillskáli á Hellu sem að Laufafell félag, þetta er sameignarfélag, keypti af Olíuverslun Íslands. Hann var keyptur nítján hundruð níutíu og eitt. Síðan [HIK: nítjánh] í þessum samningi voru ákvæði um það að ef illa færi eða halla undan fæti í rekstri að þá gæti, þá mætti sem sagt seljandi taka í vörslu sína öll tækin sem voru [HIK: gætin um] getin um í samningnum fyrirvaralaust og án uppsagnar og ættu þá tækin að vera í eigu seljanda. Þannig að um þetta er sem sagt umsamið. Síðan gerist það að í desember, nítján hundruð, níutíu og fjögur, þetta er bara fyrir þrot þessa rekstur þá kemur Olíuverslun Íslands og gerir samning við, hérna, yfirtöku þessa rekstrar aftur. Og það er kannski áhugavert að segja sko að, það það sem, það sem hér reynir á er vitneskja, vitneskja viðsemjandans við samningsgerðina þessa seinni samningsgerð. Þar er skoðað, þar er sem sagt kemur vitni, það er sem sagt lögmaður sumarið nítján hundruð, níutíu og fjögur, kemur lögmaður að rekstri Laufafells. [UNK] þessi lögmaður er þarna að aðstoða félagið og þarna segir hann í skýrslu fyrir héraðsdómi að í desember, nítján hundruð, níutíu og fjögur hafi verið yfirvofandi að fyrirtækinu yrði lokað vegna skulda við ríkissjóðs vegna ógreidds virðisaukaskatts og fleira. Þannig að það hafi byrjað, þarna hafi Olís byrjað, Olíuverslun Íslands, byrjað viðræður við hann um kaup á rekstrinum og þarna á sama tíma segist hann geta fullyrt að bæði fulltrúi Olíuverslunar Íslands og hreppsins, Rangárvallahrepps, hefðu vitað að rekstur Laufafells stóð illa. Og það hefði legið nokkuð ljóst fyrir á þessum tíma að félagið hlyti að fara í gjaldþrot. Nú, eftir að búið væri að ákveða að söluverðið þá hafði ekki mikið verið eftir fyrir aðra kröfuhafa en Olíuverslunina og Rangárvallahrepp. Og þeir, sem sagt, greiddu kaupverðið að hluta, sem sagt þeir kaupa bæði Rangárvallahreppur og Olíuverslun Íslands eru aðilar að samningnum þegar hann er [UNK] upphaflega og svo að þessum samningi þar sem er verið að selja eignirnar til baka. Og fulltrúi sýslumannsins á Hvolsvelli kemur fyrir dóm og segir frá [HIK: bár] bágum fjárhag Laufafells nítján hundruð, níutíu og fjögur. Og hann segir að hann hafi verið alveg viss um að sveitarstjóri Rangárvallahrepps hefði vitað að fyrirtækið var þá á barmi gjaldþrots. Nú, síðan það er svona bara, [HIK: þe] þetta er týnt til og síðan kemur annar hæstaréttarlögmaður fyrir dóminn, eða sem sagt upplýsti um aðkomu hans, að hann hafi komið að, þarna, samningsgerðina fyrir hönd Olíuverslunarinnar og Rangárvallahrepps. Og hann leiddi þessar viðræður sem leiddu til gerðar þessa kaupsamnings um reksturinn í desember, nítján hundruð, níutíu og fjögur. Og hann undirritaði samninginn á skrifstofu sinni fyrir hönd beggja aðila, bæði fyrir hönd Rangárvallahrepps og fyrir hönd Olíuverslunar Íslands. Og þarna segir Hæstiréttur: þegar litið er til tengsla Olíuverslunar Íslands og meðeiganda hans, Rangárvallahrepps, var vitneskja, er ljóst að hagsmunir þeirra gagnvart Laufafelli fóru saman. Og svo segir: verður að telja ólíklegt að vitneskja fyrirsvarsmanna hreppsins um greiðslustöðu Laufafells hafi ekki borist stefnda áður en kaupsamningur var gerður. Þetta er svona eiginlega einhvers konar smitun. Fyrst að sami lögmaðurinn var fyrir báða aðila og þarna var ég að fjalla um það hvað fulltrúi sýslumannsins á Hvolsvelli hafði sagt og fullyrt að Rangárvallahreppur vissi að sami lögmaðurinn er fyrir báða kaupendur og þetta smitast, vitneskja smitast yfir til Olíuverslunar Íslands. Svo [HIK: alli] segir Hæstiréttur: nú, að öllu þessu framantöldu þá er þessi ráðstöfun ótilhlýðilega, [HIK: tils] til hagsbóta fyrir [HIK: ó] Olíuverslun Íslands á kostnað annarra kröfuhafa og jafnframt þykir nægilega sannað að sá sem gerði kaupsamninginn, það er að segja lögmaðurinn, hafi mátt vita um ógjaldfærni Laufafells og þær aðstæður sem leiddu til þess að framangreind ráðstöfun var ótilhlýðileg. Þannig það var fallist á riftun á grundvelli hundrað, fertugustu og fyrstu greinar. Nú, þetta voru gamlir dómar. Ég er með nýrri dóma, þið þurfið að sjálfsögðu að lesa þessa dóma þegar þið undirbúið ykkur fyrir prófið. Ég tel næsta öruggt að það verður spurt um hundrað fertugustu og fyrstu grein, í þessu, þess [HIK: allt] í, hérna, vor. En það er, af því þetta er mikilvæg regla. Það er þarna áhugavert sko, þessi dómur [HIK: nítjánh] frá, frá sem sagt, fyrirgefið, [HIK: fi] fimm hundruð [HIK: þrítu] þrjátíu og sjö frá tvö þúsund og tólf. Arnar Þórarinn Barðdal gegn þrotabúi L B núll níu. Þetta er reyndar annað orð, við sjáum þetta oft þegar félög verða gjaldþrota þá er, virðist vera skipt um nafn á þeim, þetta félag hét Víkurverk. Nú, þarna, þarna er sem sagt, eru, þetta snýst í raun, í raun og veru um það að eigandi félagsins, hann er sem sagt, hann er, hann er eigandi alls hlutafjár, stjórnarmaður og framkvæmdastjóri félagsins. Hann tekur til sín fjórar greiðslur í september og október, tvö þúsund og níu. Frestdagur við skiptin þarna er þrítugasta desember, tvö þúsund og níu. Og þetta eru sem sagt samtals tuttugu og sex milljónir tæpar sem hann tekur til sín. Hann segir að þetta hafi verið lán vegna, sem sagt, arðgreiðslna og svo endurgreiðsla á láni sem hann veitti félaginu þegar hann keypti það í lok desember, tvö þúsund og fjögur. En það var [UNK] óljóst um þá lánaskilmála. Það er hins vegar alveg ljóst að, sko hann greiðir sér þetta í fjórum slumpum eins og ég sagði að fjórða, sérstaklega þessar, sem sagt, af því að það sem gerist er að fyrsta október, tvö þúsund og níu þá er tekin fyrir kyrrsetningarbeiðni frá Landsbankanum á hendur félaginu og þar benti hann á [UNK] krafan var frá bankanum upp á sjö hundruð og sjötíu milljónir. Hann er viðstaddur þessi riftunarþoli þar fyrir hönd félagsins og bendir á bankareikning en innistæðan að honum var tæpar tuttugu og fjórar eða tæpar tuttugu og fimm milljónir og hann er kyrrsettur. En síðan er bókað um það að gerðin væri [HIK: ang] árangurslaus að öðru leyti. Þetta er sem sagt fyrsta október, tvö þúsund og níu. Samt nær hann að borga sér, já, þarna er hann að, að, hérna, greiða sér út tvær greiðslur, tuttugasta og sjöunda og tuttugasta og sjötta október, tvö þúsund og níu. Sem sagt eftir þessa árangurslausu kyrrsetningargerð. Og Hæstiréttur segir að, að þarna sé verið að krefjast riftunar á tveimur, á fjórum greiðslum sem fóru fram, skömmu fyrir frestdag, tvær tæplega fimm mánuði áður og tvær eftir að farið hafði fram árangurslaus kyrrsetningargerð. Og hann heldur því fram að þessu hafi verið endurgreiðsla á láni en Hæstiréttur segir: hér var hvorki um að ræða nauðsynlegar greiðslur til að halda rekstri félagsins áfram né að þær væru tengdar endurskipulagningu á fjárhag félagsins. Á þessum tíma var félagið komið í veruleg vanskil og áfrýjanda, sem ég sagði áðan hann væri eigandi alls hlutafjár, stjórnarmaður og framkvæmdastjóri, honum hlaut að vera kunnugt um greiðsluerfiðleikana. Og er [UNK] sem sagt, mátti leiða af gögnum málsins á þessum tíma að þá þegar að kyrrsetningargerðin var gerð að þá voru skuldirnar verulega umfram eign félagsins. Þannig að, og, og, Hæstiréttur segir bara að, að þarna er vafalaust að félagið væri ógjaldfært. Þær voru ótilhlýðilega á, til hagsbóta áfrýjanda á kostnað annarra kröfuhafa, það er að segja þessum eiganda, og honum hlaut, honum mátti vera það ljóst. Þannig að þarna er fallist á riftun. Þarna eru svona kannski skýrir málavextir og raunverulega var fallist á, á þarna þessa riftun á grundvelli hundrað fertugustu og fyrstu greinar, jafnvel þótt þetta gæti hugsanlega fallið innan hlutlægu reglnanna þá er bara farið í hundrað fertugustu og fyrstu grein, þarna. Nú, í fimm hundruð, afsakið, fimm hundruð og átján, tvö þúsund og þrettán, þá er þetta líka svona flókin eignakeðja. Það er þarna maður sem heitir Páll Þór og hann tengist bæði Ice Capital og Ice Properties og hann, hann sem sagt stýrir því þannig hann, hérna, snýst um ráðstöfun eigna úr einu félaginu yfir í annað. Og það er þannig að, að það er sem sagt stefnandinn í, í málinu eða sá sem er að krefjast riftunar er Ice Properties. Þeir áttu þessar eignir, þetta voru eignir í Kringlunni og það er sem sé sem gerist í reynd er að eignirnar úr Ice Properties eru færðar yfir í Ice Capital. Og, og þá er bara spurningin: mátti það? Og var þetta viðskiptagerningur? Og þetta er allt skoðað í héraðsdómi og sagt bara: þessi, það er ekkert, það er sem sagt ótengt eða óumdeilt að, að þessi, hérna, sem sagt, þú veist þau eru nátengd og undir stjórn sama aðila. Og fyrirsvarsmaðurinn, þannig sem sagt Páli, gat hvoki, gat ekki dulist ógjaldfærni né það að þetta væri, þetta félli að öðru leyti undir sem sagt skilyrði hundrað fertugustu og fyrstu greinar. Að það væri ótilhlýðilegt og það vantar, því var borið við að þetta hefði verið sem sagt einhvers konar riftun. Riftunarviðbragð að Ice, að Ice Properties hefði fengið þarna eignir og ekki borgað fyrir þær. Þarna hefði farið riftunarferli í gang sem hefði lokið með því að þessar eignir voru færðar yfir í nýja félagið eða hitt félagið. En raunverulega var því hafnað í héraðsdómi og það staðfest í Hæstarétti, sagt bara: það eru engar upplýsingar um það að þarna hafi eitthvert riftunarferli farið í gang eða, eða sem sagt einhvers konar viðbragð við vanefnd. Þetta var bara raunverulega afhending eða verið að koma eignum undan og þetta er [hik: ótíðleg] hlýðilegt og þarna því það var sami fyrirsvarsmaður fyrir bæði félögin þá hlaut honum að vera ljós bæði ótilhlýðileikinn og að þetta var ekki, að þetta var ekki, hérna, að félagið var ekki gjaldfært eða það var ógjaldfært í reynd þegar að þessi ráðstöfun átti sér stað. Og það sem skiptir kannski mestu máli hér í þessum dómi líka er að skoða það sem er verið að fjalla um, hérna, skil á fasteignunum en héraðsdómar í raun og veru bara felst á að þarna er ekki krafist endurgreiðslu, það er fallist á riftun og svo skil eftir hundrað, fertugustu og fjórðu grein. Þar sem skiptastjóri metur aðstæður þannig í þessu máli að best færi á því að fá bara eignirnar afhentar aftur inn í búið en ekki, sem sagt, fjárkröfu af því þarna, já, það er sem sagt og á það var fallist í héraðsdómi. Síðan höfum við bara þessi síðasti dómur sem mér finnst áhugaverður af því að þarna er verið að reyna að móta einhverja mælistiku fyrir væntanlega skiptastjóra og þá hugsanlega dómstóla þegar þeir meta [HIK: hv] hvaða kröfur við gerum til vitneskju viðtakanda ráðstöfunar um, ótilhlýðileikann og, og gjaldfærnina. Þarna er, sko, kannski byrjum á, á, þá bara málavöxtum. Í þessu máli, þetta er sem sagt flugfélag sem hét City Star Airlines og þarna er verið að krefjast riftunar á greiðslu reiknings til félags sem heitir G Þ G endurskoðun og ráðgjöf. Og þetta er sem sagt Guðni Þór Gunnarsson sem er endurskoðandi og fyrirsvarsmaður félagsins og hann, hann sem sagt er þarna að vinna fyrir þetta City Star Airlines og var kjörinn endurskoðandi fyrir félagið tvö þúsund og fimm og starfaði fyrir það við endurskoðunarráðgjöf fram til ársins tvö þúsund og sjö. Hann gefur út reikninga og sér, hann sem sagt, reikningurinn er gefin út og hann er ekki greiddur og hann fréttir af því að þarna sé hugsanlega verið að fara að selja einhverjar eignir félagsins. Það er, hérna, hann bara fær af því spurnir þannig að í fimmta febrúar, [HIK: tvö] tvö þúsund og átta þá kyrrsetur hann, fer hann fram á kyrrsetningu eigna hjá sýslumanninum og fær þá kyrrsetningu og að þessi reikningur er greiddur tuttugasta og annan apríl, tvö þúsund og átta. Fimmta febrúar fer hann fram á kyrrsetningu og tuttugasta og annan apríl fær hann þennan reikning greiddan og þá er kyrrsetningunni aflétt. Hjá félaginu er það að frétta að fjórtánda maí, þarna, þá er félagið að raunverulega að senda bréf til héraðsdóms um það að krefjast gjaldþrotaskipta. Að það sé bara svo komið fyrir félaginu að það þurfi að fara í gjaldþrotaskipti og úrskurður um gjaldþrotaskipti er kveðinn upp í maí, lok maí, tvö þúsund og átta. Mátti rifta þessari greiðslu? Það þurfti að skoða það eftir hundrað, fertugustu og fyrstu grein. Og þarna er spurning hvort að hann hafi vitað um ógjaldfærnina og hvort þetta væri ótilhlýðilegt. Og það er þarna sem við sjáum, sko, þá er fallist sem sagt á að þetta væri ótilhlýðilegt, þetta var hár reikningur og hann hafði áður fengið, sem sagt, hérna, umtalsverða greiðslu fyrir sín störf. Það var líka svona sko, já, það er sem sagt bara, þetta, þetta var, hann býr þarna yfir ákveðinni vitneskju og, og nýtur hennar við innheimtu á kröfunni. Það er hins vegar varðandi vitneskju hans um það að þetta væri ótilhlýðilegt eða ógjaldfærni félagsins að þá kemur þarna svona klása í Hæstarétti sem segir, nú les ég það sem stendur á glærunni: ákvæði hundrað fertugustu og fyrstu greinar laga um gjaldþrotaskipti um að rifta megi ráðstöfunum sem þar greinir er sá sem hag hafði af ráðstöfun vissi eða mátti vita um ógjaldfærni þrotamanns og þær aðstæður sem leiddu til þess að ráðstöfunin var ótilhlýðileg felur í sér kröfu um að hann hafi ekki sýnt af sér gáleysi. Í ákvæðinu felst að fyrirsvarsmanni áfrýjanda, sem sagt, í þessu tilviki endurskoðunarskrifstofuna sem að var að innheimta reikninginn, að honum bar miðað við þá þekkingu sem hann bjó yfir og upplýsingar sem hann hafði að sýna aðgæslu og gæta að því að ráðstöfun færi ekki í bága við regluna. Sem sagt, þarna sjáum við nú mælistiku sem við þekkjum úr öðru réttarsviði, það er að segja úr skaðabótarétti, við mat á, á því hvort að tjón hafi orðið eða hvort að, sem sagt, [HIK: tjón] tjónið hafi verið valdið þannig að það hafa skapað skaðabótaskyldu. En þarna sjáum við og síðan beitir Hæstiréttur þessari reglu og þessu viðmiði á málsatvik. Og þið sjáið að þarna er verið að hlaða í, svona, skýringu að hann séu hugsanlega strangari kröfur til þessa [HIK: viðtaken] þessa tilteknu viðtakenda greiðslunnar af því hann var sérfróður á sviði endurskoðunar og hafði upplýsingar um rekstur félagsins. Og þarna, sem sagt, þegar þessari reglu er komin inn þarna í Hæstarétt þá heldur Hæstiréttur áfram og segir: hann mátti vita að, sem sagt í kjölfar níu mánaða uppgjörs, sem kynnt var í árslok tvö þúsund og sjö, hafi farið fram umræður í stjórn flugfélagsins um fjárhagsvanda og framtíð þess. Hann mátti vita að, að dótturfélög flugfélagsins hættu rekstri í janúar, tvö þúsund og átta og við þeim blasti að væri tekið til gjaldþrotaskipta. Hann mátti vera ljóst að við félaginu blasti rekstrarstöðvun þegar þann tuttugasta og annan apríl tók við greiðslu á þessum reikningum. Sem, og þá voru sko fimm og til átján mánuðir liðnir frá gjalddaga þeirra, þú veist eldri skuldir. Og hann mátti einnig vita að hann hafði knúið fram greiðslu á kröfu áfrýjanda og að margir aðrir kröfuhafar hefðu ekki fengið greiðslu. Og af öllu þessu sögðu segir Hæstiréttur: er fullnægt skilyrði hundrað, fertugustu og fyrstu greinar laga að áfrýjanda hafi mátt vita að greiðslan fól í sér ótilhlýðilega mismunun í hans þágu og að félagið var ógjaldfært. Hann mátti einnig vita að greiðslan leiddi til þess að félagið hafði sem greiðslunni nam minni eignir til fullnustu [UNK] kröfum og þar með var fallist á kröfu hans [UNK].


Kröfuhafar og þrotabú

Eins og ég var að fjalla um áðan, í fyrri hlutanum þegar ég fjallaði um hundrað, fertugustu og fyrstu grein þá er vandinn við að sýna fram á að hundrað, fertugasta og fyrsta grein eigi við, hann er ekkert endilega að sýna fram á þessi fyrri skilyrði en að með [HIK: ótil] tilhlýðileikann að, að, sem sagt [HIK: ra], að það séu þá ráðstafanir til hagsbóta á kostnað annarra leiða á ótilhlýðilegan hátt til þess að eignir þrotamanns verði ekki til reiðu eða leiða á ótilhlýðilegan hátt til skuldaaukningar kröfuhöfum til tjóns. Það er, vandinn er þessi tvö seinni skili, það er að segja að sá sem hafði hag af riftanlegri ráðstöfun hafi vitað eða mátt vita um ógjaldfærni þrotamannsins og þær aðstæður sem leiddu til þess að ráðstöfun var ótilhlýðileg. Og það eru þessi tvö seinni skilyrði sem að er meginvandinn við að sýna fram á að skilyrði hundrað, fertugustu og fyrstu greinar séu uppfyllt. Og það er þrotabúið sem þarf að sýna fram á þetta, það er sem sagt ekki riftunarþolinn sem þarf að sýna fram á að hann hafi ekki vitað um þessi atriði, það er, þetta er ekki eins og við hlutlægu reglurnar að þegar um nákvæmni er að ræða og lengri riftunarfresti þegar um er að ræða gjaldfærni heldur, eða sem sagt ógjaldfærni, heldur er hér um að ræða um það að þrotabúið þarf að sýna fram á vitneskju móttakenda greiðslunnar. Og þegar að gagnaðilinn mótmælir þá bara getur oft verið erfitt og höfum í huga að hérna er, er, eru hugsanlega falla undir tilvik sem hafa átt sér stað löngu áður en riftunarmálið er flutt fyrir dómstólum. Og það eru þarna tveir dómar, ég tek þennan S plast, reyndar hét þetta félag Sigurplast, og þarna er verið að rifta og krefjast riftunar á tuttugu og sjö nánar tilteknum úttektum og ráðstöfunum frá Sigurplasti til K B Umbúða, sem átti sér stað á tímabilinu tuttugasta og fyrsta apríl, tvö þúsund og tíu til þrítugasta september, tvö þúsund og tíu. Og í þessu máli var gegn andmælum K B Umbúða ekki hægt að sýna fram á grandsemi þeirra um gjald eða ógjaldfærni Sigurplasts fyrr en Arion banki hafði krafið félagið um greiðslu gengistryggðs lán, láns með bréfi þrítugasta ágúst, tvö þúsund og tíu. Og þar með féllu nú út nærri því allar þessar fjárhæðir og þær síðustu sem eftir voru voru ekki taldar vera riftanlegar. [UNK] það sem ég bið ykkur að taka út úr þessum dómi í sjálfu sér ekkert annað merkilegt þar á [HIK: seiðinni] seyði, á ferðinni. En það er sem sagt [UNK] að, að það getur verið erfitt að sýna fram á vitneskju viðsemjenda eða móttakanda greiðslu um ógjaldfærni þess sem að greiðir og líka það að greiðslan er ótilhlýðileg. Það, sú sönnun tókst hins vegar í, í þessu máli sem er númer fjögur hundruð, tuttugu og sjö, tvö þúsund og níu. Það er ekki skemmtilegar aðstæður þar í því máli, þetta voru sem sagt par, Katrín og Þórður. Þau bjuggu saman í íbúð sem var skráð á nafn Katrínar síðan slíkar þau sambúð sinni í júní, tvö þúsund og fjögur og upp úr því sprettur ágreiningur og [HIK: þa] því lýkur með, sem sagt, það fara fram opinber skipti á þeirra [HIK: sa] sameiginlega búi. Millitíðinni og áður en að þeim skiptum lýkur þá selur Katrín þessa fasteign sem var skráð á hennar nafn, út úr þeirri sölu komu meðal annars, er rétt rúmar níu milljónir og Katrín leggur þessa peninga inn á bankareikning núverandi, sem sagt nýs sambýlismanns. Og, og síðan, sem sagt, [HIK: þe] þegar að skiptamálinu lýkur milli Katrínar og fyrri sambýlismannsins Þórðar að þá er niðurstaðan að hún ekki ein átt þessa fasteign heldur hafi átt að skiptast í ákveðnum hlutföllum milli þeirra. Og hann, sem sagt, innheimtir þetta, þessa fjárhæð og þetta endar með því að, að bú Katrínar er tekið til gjaldþrotaskipta að kröfu gamla, fyrri, sem sagt eldri sambýlismanns og sambýlismaðurinn kemur til skiptastjóra og krefur hann um að hann fara í riftunarmál sem hann ekki vill þannig að það endar með því að hann, sem sagt gamli sambýlismaður, rekur þetta mál í krafti hundruðustu og þrítugustu greinar gjaldþrotaskiptalaga. Og þá bara reynir á hvort að þetta hafi verið, af því þarna er sem sagt um að ræða að búið er tekið til gjaldþrotaskipta tvö þúsund og átta en ráðstöfunin átti sér stað tvö þúsund og fjögur svo það er engin önnur riftunarregla sem kemur hér til greina en hundrað fertugasta og fyrsta grein. Og þarna reynir á hvort hvort að móttakandi greiðslunnar hafi verið grandsamur um þessa [UNK] að þetta hafi verið ótilhlýðilegt og líka ógjaldfærni konunnar. Og ég reyndar, þarna eru svona, Hæstiréttur skoðar bara ýmis, ýmis svona upplýsingar sem liggja fyrir í málinu og líka, sem sagt, í málinu vegna þess að, að þarna hafi, sko, fyrsta lagi hvort að hann hafi átt, mátt vita um ógjaldfærni, móttakandi greiðslurnar, hann hafi mátt [HIK: ó] vita um ógjaldfærni hennar. Þá, sem sagt, það er þannig að þessi greiðsla upp á níu milljónir er framkvæmd í apríllok, tvö þúsund og fimm. En þarna sést í forsjárgögnum og forsjármáli sem var höfðað þarna í tengslum við sambýlisslit eða sambúðarslitin þeirra. Það, þá kemur í ljós að, að hún hafi nú verið búin að taka upp sambúð með, með þessum nýja sambýlismanni, móttakanda greiðslurnar, frá því síðla árs tvö þúsund og fjögur þannig að þau hafi þá meira að segja verið búin að kaupa fasteign saman. Þannig hann, honum hafi átt að vera ljóst [UNK] fjárhagsleg staða hennar. Og, og þau, sem sagt, í reynd þá, sem sagt, þá segir Hæstiréttur að, að þó að sambúð þeirra hafi ekki verið tilkynnt Þjóðskrá fyrr en í júlí, tvö þúsund og fimm, verður að teljast að sambúðin hafi staðið í nokkurn tíma fyrst hún móttekur greiðslurnar tuttugasta og níunda apríl og leggur þeim inn á reikninginn hans ellefta maí, tvö þúsund og fimm. Og þannig að óhjákvæmilegt að hann, nýi sambýlismaðurinn og móttakandi greiðslunnar hafi mátt gera sér nægjanlega grein fyrir fjárhagsstöðu hennar þegar að þetta var gert. Og þetta var það há fjárhæð, það var ekki komin fram nein skýring á því af hverju hann hefði fengið eða móttekið þessa greiðslu og á þessum tíma þá hafði verið krafist opinberra skipta til fjárslita, loka, vegna loka óvígðrar sambúðar Katrínar og gamla sambýlismanns. Þannig að það var bara fallist á að þarna væri bæði sýnt fram á ótilhlýðileika ráðstöfunarinnar og að móttakandi greiðslunnar hafi vitað um það sem og ógjaldfærni þessarar sambýliskonu hans á þeim tíma sem hann tekur við greiðslunni. Þannig að það er raunverulega bara fallist á kröfuna um riftun á endurgreiðslu. Það er reyndar athyglisvert hér í dóminum að, að Hæstiréttur segir orðrétt: stefndi hefur ekki borið fyrir sig ákvæði hundrað fertugasta og fimmtu greinar laga, gjaldþrotaskiptalaga, til stuðnings varakröfunni og ekki heldur fært fyrir henni önnur haldbær rök. Þessi varakrafa var sem sagt um lækkun endurgreiðslurnar. Þannig það var raunverulega bara fallist á riftun og svo endurgreiðslu að fullu. En eins og, svo er ég bara með þarna líka eldri tvo dóma til þess að sýna fram á að þetta getur stundum verið erfitt að sýna fram á vitneskju viðsemjandans um þessi atriði og við þekkjum þennan dóm frá nítján hundruð níutíu og fimm á blaðsíðu, tvö þúsund, átta hundruð, fjörutíu og sjö. Við skoðuðum hann þegar við vorum að velta fyrir okkur hverjir eru nákomnir. Það þurfti þarna að skoða hvort að Kron væri nákomið Sambandi íslenskra samvinnufélaga, og þið munið kannski að þetta fór tvö, þrjú. Alla vega það var ekki fallist á að, að, að Kron og Samband íslenskra samvinnufélaga væru nákomin í skilningi, sem sagt, gjaldþrotaskiptalaga. Þannig væri ekki hægt að [HIK: bygta] byggja á hlutlægu riftunarreglunum, það er að segja tveggja ára lengri riftunarfresti og þá þurfti síðan að skoða hvort Kron, eða sem sagt SÍS, hafi mátt sjá það fyrir að Kron stefndi í gjaldþrot á þessum tíma þegar að ráðstöfunin átti sér stað. Þarna var verið að greiða skuld með framsali á fasteign. Og það er bara tekið fram í dómi Hæstaréttar, af því að þið sjáið það ef að það er ekki hægt að sýna fram á að félög eru nákomin þá er bara það eina eftir, það er að reyna að byggja á hundrað fertugustu og fyrstu grein og það er bara afgreitt mjög snyrtilega í dómi Hæstaréttar: bara ósannað að fyrirsvarsmenn áfrýjanda, það er að segja SÍS, hefðu mátt sjá fyrir að Kron stefndi í gjaldþrot þegar þeir fengu afsalið af fasteigninni. Og þarna, vísað er í svona samning Kron við þá Miklagarð sem var líka rekinn undir sama hatti, undir hatti SÍS, að, að, hérna, það var ekki fyrr en síðar árið nítján hundruð og níutíu, sem sagt í seinna árs [HIK: nítján] seinna það ár, nítján hundruð níutíu, að það var ljóst að nauðasamningar eða gjaldþrot var óumflýjanlegt. Hins vegar var fallist á vitneskju viðsemjenda í þessu [HIK: eldg] máli þarna, nítjánhundruð, níutíu og átta á blaðsíðu fjögur hundruð og Níutíu. Ástæða til að rekja það aðeins nánar, í því máli [HIK: háttaði] það háttaði þannig til að þetta var grillskáli á Hellu sem að Laufafell félag, þetta er sameignarfélag, keypti af Olíuverslun Íslands. Hann var keyptur nítján hundruð níutíu og eitt. Síðan [HIK: nítjánh] í þessum samningi voru ákvæði um það að ef illa færi eða halla undan fæti í rekstri að þá gæti, þá mætti sem sagt seljandi taka í vörslu sína öll tækin sem voru [HIK: gætin um] getin um í samningnum fyrirvaralaust og án uppsagnar og ættu þá tækin að vera í eigu seljanda. Þannig að um þetta er sem sagt umsamið. Síðan gerist það að í desember, nítján hundruð, níutíu og fjögur, þetta er bara fyrir þrot þessa rekstur þá kemur Olíuverslun Íslands og gerir samning við, hérna, yfirtöku þessa rekstrar aftur. Og það er kannski áhugavert að segja sko að, það það sem, það sem hér reynir á er vitneskja, vitneskja viðsemjandans við samningsgerðina þessa seinni samningsgerð. Þar er skoðað, þar er sem sagt kemur vitni, það er sem sagt lögmaður sumarið nítján hundruð, níutíu og fjögur, kemur lögmaður að rekstri Laufafells. [UNK] þessi lögmaður er þarna að aðstoða félagið og þarna segir hann í skýrslu fyrir héraðsdómi að í desember, nítján hundruð, níutíu og fjögur hafi verið yfirvofandi að fyrirtækinu yrði lokað vegna skulda við ríkissjóðs vegna ógreidds virðisaukaskatts og fleira. Þannig að það hafi byrjað, þarna hafi Olís byrjað, Olíuverslun Íslands, byrjað viðræður við hann um kaup á rekstrinum og þarna á sama tíma segist hann geta fullyrt að bæði fulltrúi Olíuverslunar Íslands og hreppsins, Rangárvallahrepps, hefðu vitað að rekstur Laufafells stóð illa. Og það hefði legið nokkuð ljóst fyrir á þessum tíma að félagið hlyti að fara í gjaldþrot. Nú, eftir að búið væri að ákveða að söluverðið þá hafði ekki mikið verið eftir fyrir aðra kröfuhafa en Olíuverslunina og Rangárvallahrepp. Og þeir, sem sagt, greiddu kaupverðið að hluta, sem sagt þeir kaupa bæði Rangárvallahreppur og Olíuverslun Íslands eru aðilar að samningnum þegar hann er [UNK] upphaflega og svo að þessum samningi þar sem er verið að selja eignirnar til baka. Og fulltrúi sýslumannsins á Hvolsvelli kemur fyrir dóm og segir frá [HIK: bár] bágum fjárhag Laufafells nítján hundruð, níutíu og fjögur. Og hann segir að hann hafi verið alveg viss um að sveitarstjóri Rangárvallahrepps hefði vitað að fyrirtækið var þá á barmi gjaldþrots. Nú, síðan það er svona bara, [HIK: þe] þetta er týnt til og síðan kemur annar hæstaréttarlögmaður fyrir dóminn, eða sem sagt upplýsti um aðkomu hans, að hann hafi komið að, þarna, samningsgerðina fyrir hönd Olíuverslunarinnar og Rangárvallahrepps. Og hann leiddi þessar viðræður sem leiddu til gerðar þessa kaupsamnings um reksturinn í desember, nítján hundruð, níutíu og fjögur. Og hann undirritaði samninginn á skrifstofu sinni fyrir hönd beggja aðila, bæði fyrir hönd Rangárvallahrepps og fyrir hönd Olíuverslunar Íslands. Og þarna segir Hæstiréttur: þegar litið er til tengsla Olíuverslunar Íslands og meðeiganda hans, Rangárvallahrepps, var vitneskja, er ljóst að hagsmunir þeirra gagnvart Laufafelli fóru saman. Og svo segir: verður að telja ólíklegt að vitneskja fyrirsvarsmanna hreppsins um greiðslustöðu Laufafells hafi ekki borist stefnda áður en kaupsamningur var gerður. Þetta er svona eiginlega einhvers konar smitun. Fyrst að sami lögmaðurinn var fyrir báða aðila og þarna var ég að fjalla um það hvað fulltrúi sýslumannsins á Hvolsvelli hafði sagt og fullyrt að Rangárvallahreppur vissi að sami lögmaðurinn er fyrir báða kaupendur og þetta smitast, vitneskja smitast yfir til Olíuverslunar Íslands. Svo [HIK: alli] segir Hæstiréttur: nú, að öllu þessu framantöldu þá er þessi ráðstöfun ótilhlýðilega, [HIK: tils] til hagsbóta fyrir [HIK: ó] Olíuverslun Íslands á kostnað annarra kröfuhafa og jafnframt þykir nægilega sannað að sá sem gerði kaupsamninginn, það er að segja lögmaðurinn, hafi mátt vita um ógjaldfærni Laufafells og þær aðstæður sem leiddu til þess að framangreind ráðstöfun var ótilhlýðileg. Þannig það var fallist á riftun á grundvelli hundrað, fertugustu og fyrstu greinar. Nú, þetta voru gamlir dómar. Ég er með nýrri dóma, þið þurfið að sjálfsögðu að lesa þessa dóma þegar þið undirbúið ykkur fyrir prófið. Ég tel næsta öruggt að það verður spurt um hundrað fertugustu og fyrstu grein, í þessu, þess [HIK: allt] í, hérna, vor. En það er, af því þetta er mikilvæg regla. Það er þarna áhugavert sko, þessi dómur [HIK: nítjánh] frá, frá sem sagt, fyrirgefið, [HIK: fi] fimm hundruð [HIK: þrítu] þrjátíu og sjö frá tvö þúsund og tólf. Arnar Þórarinn Barðdal gegn þrotabúi L B núll níu. Þetta er reyndar annað orð, við sjáum þetta oft þegar félög verða gjaldþrota þá er, virðist vera skipt um nafn á þeim, þetta félag hét Víkurverk. Nú, þarna, þarna er sem sagt, eru, þetta snýst í raun, í raun og veru um það að eigandi félagsins, hann er sem sagt, hann er, hann er eigandi alls hlutafjár, stjórnarmaður og framkvæmdastjóri félagsins. Hann tekur til sín fjórar greiðslur í september og október, tvö þúsund og níu. Frestdagur við skiptin þarna er þrítugasta desember, tvö þúsund og níu. Og þetta eru sem sagt samtals tuttugu og sex milljónir tæpar sem hann tekur til sín. Hann segir að þetta hafi verið lán vegna, sem sagt, arðgreiðslna og svo endurgreiðsla á láni sem hann veitti félaginu þegar hann keypti það í lok desember, tvö þúsund og fjögur. En það var [UNK] óljóst um þá lánaskilmála. Það er hins vegar alveg ljóst að, sko hann greiðir sér þetta í fjórum slumpum eins og ég sagði að fjórða, sérstaklega þessar, sem sagt, af því að það sem gerist er að fyrsta október, tvö þúsund og níu þá er tekin fyrir kyrrsetningarbeiðni frá Landsbankanum á hendur félaginu og þar benti hann á [UNK] krafan var frá bankanum upp á sjö hundruð og sjötíu milljónir. Hann er viðstaddur þessi riftunarþoli þar fyrir hönd félagsins og bendir á bankareikning en innistæðan að honum var tæpar tuttugu og fjórar eða tæpar tuttugu og fimm milljónir og hann er kyrrsettur. En síðan er bókað um það að gerðin væri [HIK: ang] árangurslaus að öðru leyti. Þetta er sem sagt fyrsta október, tvö þúsund og níu. Samt nær hann að borga sér, já, þarna er hann að, að, hérna, greiða sér út tvær greiðslur, tuttugasta og sjöunda og tuttugasta og sjötta október, tvö þúsund og níu. Sem sagt eftir þessa árangurslausu kyrrsetningargerð. Og Hæstiréttur segir að, að þarna sé verið að krefjast riftunar á tveimur, á fjórum greiðslum sem fóru fram, skömmu fyrir frestdag, tvær tæplega fimm mánuði áður og tvær eftir að farið hafði fram árangurslaus kyrrsetningargerð. Og hann heldur því fram að þessu hafi verið endurgreiðsla á láni en Hæstiréttur segir: hér var hvorki um að ræða nauðsynlegar greiðslur til að halda rekstri félagsins áfram né að þær væru tengdar endurskipulagningu á fjárhag félagsins. Á þessum tíma var félagið komið í veruleg vanskil og áfrýjanda, sem ég sagði áðan hann væri eigandi alls hlutafjár, stjórnarmaður og framkvæmdastjóri, honum hlaut að vera kunnugt um greiðsluerfiðleikana. Og er [UNK] sem sagt, mátti leiða af gögnum málsins á þessum tíma að þá þegar að kyrrsetningargerðin var gerð að þá voru skuldirnar verulega umfram eign félagsins. Þannig að, og, og, Hæstiréttur segir bara að, að þarna er vafalaust að félagið væri ógjaldfært. Þær voru ótilhlýðilega á, til hagsbóta áfrýjanda á kostnað annarra kröfuhafa, það er að segja þessum eiganda, og honum hlaut, honum mátti vera það ljóst. Þannig að þarna er fallist á riftun. Þarna eru svona kannski skýrir málavextir og raunverulega var fallist á, á þarna þessa riftun á grundvelli hundrað fertugustu og fyrstu greinar, jafnvel þótt þetta gæti hugsanlega fallið innan hlutlægu reglnanna þá er bara farið í hundrað fertugustu og fyrstu grein, þarna. Nú, í fimm hundruð, afsakið, fimm hundruð og átján, tvö þúsund og þrettán, þá er þetta líka svona flókin eignakeðja. Það er þarna maður sem heitir Páll Þór og hann tengist bæði Ice Capital og Ice Properties og hann, hann sem sagt stýrir því þannig hann, hérna, snýst um ráðstöfun eigna úr einu félaginu yfir í annað. Og það er þannig að, að það er sem sagt stefnandinn í, í málinu eða sá sem er að krefjast riftunar er Ice Properties. Þeir áttu þessar eignir, þetta voru eignir í Kringlunni og það er sem sé sem gerist í reynd er að eignirnar úr Ice Properties eru færðar yfir í Ice Capital. Og, og þá er bara spurningin: mátti það? Og var þetta viðskiptagerningur? Og þetta er allt skoðað í héraðsdómi og sagt bara: þessi, það er ekkert, það er sem sagt ótengt eða óumdeilt að, að þessi, hérna, sem sagt, þú veist þau eru nátengd og undir stjórn sama aðila. Og fyrirsvarsmaðurinn, þannig sem sagt Páli, gat hvoki, gat ekki dulist ógjaldfærni né það að þetta væri, þetta félli að öðru leyti undir sem sagt skilyrði hundrað fertugustu og fyrstu greinar. Að það væri ótilhlýðilegt og það vantar, því var borið við að þetta hefði verið sem sagt einhvers konar riftun. Riftunarviðbragð að Ice, að Ice Properties hefði fengið þarna eignir og ekki borgað fyrir þær. Þarna hefði farið riftunarferli í gang sem hefði lokið með því að þessar eignir voru færðar yfir í nýja félagið eða hitt félagið. En raunverulega var því hafnað í héraðsdómi og það staðfest í Hæstarétti, sagt bara: það eru engar upplýsingar um það að þarna hafi eitthvert riftunarferli farið í gang eða, eða sem sagt einhvers konar viðbragð við vanefnd. Þetta var bara raunverulega afhending eða verið að koma eignum undan og þetta er [hik: ótíðleg] hlýðilegt og þarna því það var sami fyrirsvarsmaður fyrir bæði félögin þá hlaut honum að vera ljós bæði ótilhlýðileikinn og að þetta var ekki, að þetta var ekki, hérna, að félagið var ekki gjaldfært eða það var ógjaldfært í reynd þegar að þessi ráðstöfun átti sér stað. Og það sem skiptir kannski mestu máli hér í þessum dómi líka er að skoða það sem er verið að fjalla um, hérna, skil á fasteignunum en héraðsdómar í raun og veru bara felst á að þarna er ekki krafist endurgreiðslu, það er fallist á riftun og svo skil eftir hundrað, fertugustu og fjórðu grein. Þar sem skiptastjóri metur aðstæður þannig í þessu máli að best færi á því að fá bara eignirnar afhentar aftur inn í búið en ekki, sem sagt, fjárkröfu af því þarna, já, það er sem sagt og á það var fallist í héraðsdómi. Síðan höfum við bara þessi síðasti dómur sem mér finnst áhugaverður af því að þarna er verið að reyna að móta einhverja mælistiku fyrir væntanlega skiptastjóra og þá hugsanlega dómstóla þegar þeir meta [HIK: hv] hvaða kröfur við gerum til vitneskju viðtakanda ráðstöfunar um, ótilhlýðileikann og, og gjaldfærnina. Þarna er, sko, kannski byrjum á, á, þá bara málavöxtum. Í þessu máli, þetta er sem sagt flugfélag sem hét City Star Airlines og þarna er verið að krefjast riftunar á greiðslu reiknings til félags sem heitir G Þ G endurskoðun og ráðgjöf. Og þetta er sem sagt Guðni Þór Gunnarsson sem er endurskoðandi og fyrirsvarsmaður félagsins og hann, hann sem sagt er þarna að vinna fyrir þetta City Star Airlines og var kjörinn endurskoðandi fyrir félagið tvö þúsund og fimm og starfaði fyrir það við endurskoðunarráðgjöf fram til ársins tvö þúsund og sjö. Hann gefur út reikninga og sér, hann sem sagt, reikningurinn er gefin út og hann er ekki greiddur og hann fréttir af því að þarna sé hugsanlega verið að fara að selja einhverjar eignir félagsins. Það er, hérna, hann bara fær af því spurnir þannig að í fimmta febrúar, [HIK: tvö] tvö þúsund og átta þá kyrrsetur hann, fer hann fram á kyrrsetningu eigna hjá sýslumanninum og fær þá kyrrsetningu og að þessi reikningur er greiddur tuttugasta og annan apríl, tvö þúsund og átta. Fimmta febrúar fer hann fram á kyrrsetningu og tuttugasta og annan apríl fær hann þennan reikning greiddan og þá er kyrrsetningunni aflétt. Hjá félaginu er það að frétta að fjórtánda maí, þarna, þá er félagið að raunverulega að senda bréf til héraðsdóms um það að krefjast gjaldþrotaskipta. Að það sé bara svo komið fyrir félaginu að það þurfi að fara í gjaldþrotaskipti og úrskurður um gjaldþrotaskipti er kveðinn upp í maí, lok maí, tvö þúsund og átta. Mátti rifta þessari greiðslu? Það þurfti að skoða það eftir hundrað, fertugustu og fyrstu grein. Og þarna er spurning hvort að hann hafi vitað um ógjaldfærnina og hvort þetta væri ótilhlýðilegt. Og það er þarna sem við sjáum, sko, þá er fallist sem sagt á að þetta væri ótilhlýðilegt, þetta var hár reikningur og hann hafði áður fengið, sem sagt, hérna, umtalsverða greiðslu fyrir sín störf. Það var líka svona sko, já, það er sem sagt bara, þetta, þetta var, hann býr þarna yfir ákveðinni vitneskju og, og nýtur hennar við innheimtu á kröfunni. Það er hins vegar varðandi vitneskju hans um það að þetta væri ótilhlýðilegt eða ógjaldfærni félagsins að þá kemur þarna svona klása í Hæstarétti sem segir, nú les ég það sem stendur á glærunni: ákvæði hundrað fertugustu og fyrstu greinar laga um gjaldþrotaskipti um að rifta megi ráðstöfunum sem þar greinir er sá sem hag hafði af ráðstöfun vissi eða mátti vita um ógjaldfærni þrotamanns og þær aðstæður sem leiddu til þess að ráðstöfunin var ótilhlýðileg felur í sér kröfu um að hann hafi ekki sýnt af sér gáleysi. Í ákvæðinu felst að fyrirsvarsmanni áfrýjanda, sem sagt, í þessu tilviki endurskoðunarskrifstofuna sem að var að innheimta reikninginn, að honum bar miðað við þá þekkingu sem hann bjó yfir og upplýsingar sem hann hafði að sýna aðgæslu og gæta að því að ráðstöfun færi ekki í bága við regluna. Sem sagt, þarna sjáum við nú mælistiku sem við þekkjum úr öðru réttarsviði, það er að segja úr skaðabótarétti, við mat á, á því hvort að tjón hafi orðið eða hvort að, sem sagt, [HIK: tjón] tjónið hafi verið valdið þannig að það hafa skapað skaðabótaskyldu. En þarna sjáum við og síðan beitir Hæstiréttur þessari reglu og þessu viðmiði á málsatvik. Og þið sjáið að þarna er verið að hlaða í, svona, skýringu að hann séu hugsanlega strangari kröfur til þessa [HIK: viðtaken] þessa tilteknu viðtakenda greiðslunnar af því hann var sérfróður á sviði endurskoðunar og hafði upplýsingar um rekstur félagsins. Og þarna, sem sagt, þegar þessari reglu er komin inn þarna í Hæstarétt þá heldur Hæstiréttur áfram og segir: hann mátti vita að, sem sagt í kjölfar níu mánaða uppgjörs, sem kynnt var í árslok tvö þúsund og sjö, hafi farið fram umræður í stjórn flugfélagsins um fjárhagsvanda og framtíð þess. Hann mátti vita að, að dótturfélög flugfélagsins hættu rekstri í janúar, tvö þúsund og átta og við þeim blasti að væri tekið til gjaldþrotaskipta. Hann mátti vera ljóst að við félaginu blasti rekstrarstöðvun þegar þann tuttugasta og annan apríl tók við greiðslu á þessum reikningum. Sem, og þá voru sko fimm og til átján mánuðir liðnir frá gjalddaga þeirra, þú veist eldri skuldir. Og hann mátti einnig vita að hann hafði knúið fram greiðslu á kröfu áfrýjanda og að margir aðrir kröfuhafar hefðu ekki fengið greiðslu. Og af öllu þessu sögðu segir Hæstiréttur: er fullnægt skilyrði hundrað, fertugustu og fyrstu greinar laga að áfrýjanda hafi mátt vita að greiðslan fól í sér ótilhlýðilega mismunun í hans þágu og að félagið var ógjaldfært. Hann mátti einnig vita að greiðslan leiddi til þess að félagið hafði sem greiðslunni nam minni eignir til fullnustu [UNK] kröfum og þar með var fallist á kröfu hans [UNK].