Get the balance right | Sotiris Contizas | TEDxAthens Die richtige Balance finden | Sotiris Contizas | TEDxAthens Get the balance right | Sotiris Contizas | TEDxAthens Conseguir el equilibrio adecuado | Sotiris Contizas | TEDxAtenas Trouver le bon équilibre | Sotiris Contizas | TEDxAthens Zorg voor de juiste balans | Sotiris Contizas | TEDxAthens Alcançar o equilíbrio certo | Sotiris Contizas | TEDxAthens

Μετάφραση: Chryssa R. Takahashi Επιμέλεια: Maria Pericleous

Υγεία. Health.

Αγάπη. Love.

Αναγνώριση της δουλειάς σου. Recognition of your work.

Κάποιοι μιλάνε για το τρίπτυχο της ευτυχίας. Some people call it the three parts of happiness.

Δεν ξέρω, για να δούμε. I don't know, let's see.

Είμαι στο αμάξι, I'm in my car

και δίπλα μου συνοδηγός η φίλη μου η Μανίνα, κατηφορίζουμε and next to me in the passenger seat is my friend Manina;

την Καλλιδρομίου στα Εξάρχεια, we are going down Kallidromiou street in Exarchia,

και μπροστά μας ένα σταματημένο όχημα, ένα άλλο αμάξι. and in front of us is a stationary vehicle, another car.

Ο οδηγός έχει ανάψει τα αλάρμ The driver has turned on the hazard lights,

κι εγώ σταματάω ακριβώς από πίσω του and I stop right behind him,

και περιμένω να ξεκινήσει για να συνεχίσουμε την πορεία μας. and I wait for him to start so we can continue our journey.

Συζητάμε, περνάνε 10, 20, 30 δευτερόλεπτα, ένα λεπτό. We chat, 10, 20, 30 seconds; one minute goes by.

Ξαφνικά γυρνάει η φίλη μου η Μανίνα προς το μέρος μου Suddenly my friend Manina turns to me

και μου λέει, «Καλά τι κάνεις; Δεν θα κορνάρεις; Δεν θα κάνεις κάτι;». and says, "What are you doing? Aren't you going to honk? Won't you do something?"

Εγώ δεν λέω κάτι. I don't say anything.

Βλέπω ότι ο οδηγός είναι στη θέση του, είναι καλά, δεν έχει πάθει κάτι, I see that the driver is in his seat - he's OK, nothing has happened to him.

έχει ανάψει τα αλάρμ, He has the hazard lights on,

και γυρνάω προς το μέρος της, συνεχίζω να μη λέω κάτι and I turn to her, still not saying anything,

και απλά σκέφτομαι ότι, «Κοίτα να δεις περίεργο». and I simply think, "How weird."

Το σύνηθες, απ' ό,τι φαίνεται, It seems that the usual thing

θα ήταν κάποιος να κορνάρει. would be to honk.

Κάποιος να κορνάρει για ποιον λόγο; Honk for what reason?

Να γίνει τι; Να πάει ο άλλος πιο γρήγορα; To achieve what? Would the other person go faster?

Εγώ βλέπω ότι ο άνθρωπος είναι εκεί, κάνει μια δουλειά, έχει ανάψει τα αλάρμ I can see the man's doing something, and he has the hazard lights on.

και όταν είναι έτοιμος θα συνεχίσει και θα συνεχίσουμε κι εμείς. When he's ready, he will move on, and we will move on as well.

Δεν βρίσκω δηλαδή τον λόγο να χαλάσω τη μέρα μου με το καλημέρα κορνάροντας. I don't see a reason to ruin my day first thing in the morning by honking.

Τι θέλω να πω. What do I mean?

Θέλω να πω ότι γενικά είμαι ήρεμος. I mean that in general, I am a calm person.

Προσπαθώ τουλάχιστον, τις περισσότερες φορές. I try at least, most of the time.

Τρεις τα ξημερώματα. Three a.m.,

Είμαι ξαπλωμένος στο κρεβάτι, I'm lying in bed.

και ανοίγω τα μάτια και κοιτάω το ταβάνι. I open my eyes and look at the ceiling.

Δεν μπορώ να κοιμηθώ. I can't sleep.

Και προσπαθώ να σκεφτώ τι φταίει. And I'm trying to figure out what is wrong.

Πέρα από το στρώμα που έχω υποσχεθεί ότι θα το αλλάξω, Besides the mattress that I promised to change,

φταίει κάτι άλλο. something else is wrong.

Είναι κάτι άλλο που με προβληματίζει. Something else is troubling me.

Και δεν ηρεμώ, και προσπαθώ να καταλάβω γιατί δεν ηρεμώ. I can't relax, and I'm trying to figure out why I can't relax.

Τα τρία πράγματα που ανέφερα στην αρχή, The three things I mentioned in the beginning,

νομίζω ότι τα έχω λίγο πολύ. I think I more or less have them.

Είμαι υγιής, I'm healthy,

δίνω αγάπη, παίρνω πολλή αγάπη, I give love, I receive a lot of love,

σε κάποιο επίπεδο αναγνωρίζεται η δουλειά μου. my work is being recognized at some level.

Οπότε τι είναι αυτό που φταίει; So what is wrong?

Πού βρίσκεται η ευτυχία; Τι είναι αυτό που λείπει; Where is the happiness? What is missing?

Και είναι κάτι που με προβληματίζει συχνά This is something that troubles me very often,

και δεν μπορώ να ηρεμήσω. and I can't relax.

Προσπαθώ λοιπόν, να σκεφτώ, να θυμηθώ So I'm trying to think, trying to remember

πότε έχω υπάρξει πραγματικά ήρεμος. when I was truly relaxed.

2017. 2017.

Τελευταία μέρα γυρισμάτων του πρώτου Master Chef. Last day of shooting of the first Master Chef.

Ακούμε την Πολύβια, βοηθό σκηνοθέτη, να λέει ότι είναι wrap, We hear Polyvia, the assistant director, say that it's a wrap,

που σημαίνει ότι τελειώσαμε. which means that it's finished.

Κι εκείνη τη στιγμή συνειδητοποιώ And at that moment I realise

ότι από αύριο δεν θα υπάρχει αυτό στη ζωή μου πλέον, that from tomorrow,

στην καθημερινότητά μου. in my daily life.

Ήτανε πέντε μήνες πολύ δυνατοί, πολύ γεμάτοι, They were five intense and full months,

η πρώτη τηλεοπτική πρόκληση. my first TV challenge.

Παράλληλα έπρεπε να τρέχει το εστιατόριο σωστά. At the same time, the restaurant had to be run properly.

Και μετά τι; And then what?

Μετά από αυτό τι; Τι έχω να κάνω; What comes after that? What do I have to do?

Μήπως τα κατάφερα πάρα πολύ σύντομα, πάρα πολύ γρήγορα; Did I make it too fast, too fast?

Κενό. Blank.

Στιγμή ηρεμίας, δικής μου. Moment of peace for me.

2016. 2016.

Γεννιέται η κόρη μου. My daughter is born.

Το πρώτο μου παιδί. My first child.

Και είναι η στιγμή And it is that moment

που η έννοια του άγχους της υγείας when worrying about health

περνάει σε ένα άλλο επίπεδο. reaches a new level.

Μέχρι τότε χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη, «Να έχουμε υγεία, να 'μαστε καλά» Till then, I use the expressions "Be healthy," "Be well"

και αναφέρομαι στον δικό μου εαυτό, στη δική μου υγεία, in relation to myself, my own health,

για να ζήσω παραπάνω, να ταξιδέψω, να νιώσω, να γευτώ, να χαρώ, να λυπηθώ. to live longer, to travel, to feel, to taste, to be happy, to be sad.

Αλλά εκείνη τη στιγμή, But at that moment,

η λέξη υγεία αποκτά ένα άλλο νόημα. the word health takes on another meaning.

Θέλω να είμαι υγιής, I want to be healthy

για να είμαι δίπλα στο παιδί μου πλέον to take care of my child from now on

μέχρι αυτό, το ίδιο από μόνο του, να καταφέρει να σταθεί στα πόδια του till she can stand on her own two feet

και να ανοίξει τα φτερά του. and open her wings.

(Γέλια) (Laughter)

2015. 2015.

Επιστρέφω από το μαγειρικό ταξίδι μου, I return from my culinary trip,

Κοπεγχάγη, Λονδίνο, πίσω στην Αθήνα Copenhagen, London, back to Athens,

και ανεβαίνω σε αυτή την τελευταία and I board this last ...

one-way πτήση Λονδίνο-Αθήνα, one-way flight London-Athens,

αφού έχω κάνει αυτό που ήθελα να κάνω, having achieved what I wanted,

να μη μου μείνει απωθημένο δηλαδή, having fulfilled my desire

να μαγειρέψω και να δουλέψω σε κουζίνες του εξωτερικού, of cooking and working in kitchens abroad,

σε συγκεκριμένες κουζίνες του εξωτερικού και του Λονδίνου, in specific kitchens abroad and in London,

και είναι αυτή η στιγμή που ανεβαίνω σε αυτή την πτήση, and it's that moment

και ξέρω πλέον ότι τα έχω αφήσει πλέον όλα πίσω μου and I know that I have left everything behind me,

και επιστρέφω στην Ελλάδα. and I return to Greece

Χωρίς να ξέρω τι με περιμένει. unaware of what awaits me.

Πού να ήξερα δηλαδή ότι με περιμένει και μια Ελλάδα δημοψηφίσματος If only I knew that Greece was in the throes of a referendum

με μια πάρα πολύ κακή οικονομία. and a very bad economy to boot.

2014, Αύγουστος. 2014, August.

Δουλεύω σε ένα εστιατόριο στην Κηφισιά. I am working at a restaurant in Kifisia.

Τελειώνει το πάσο, καθαρίζω την κουζίνα, The line was empty, I clean the kitchen,

κάνω τις παραγγελίες όπως κάνουμε κάθε βράδυ, I do the orders as we do every night,

και την επόμενη ξεκινάει η καλοκαιρινή μου άδεια. and the next day is the start of my summer vacation.

Οπότε λέω στον σεφ μου και μέντορά μου, So I say to my chef and mentor,

στον Χριστόφορο τον Πέσκια, Christoforos Peskias,

του λέω, «Σεφ, φεύγω, τα λέμε σε δύο εβδομάδες». I tell him, "Chef, I'm leaving. See you in two weeks."

Μου λέει, «Να σου πω, He says, "Hey listen,

νομίζω ότι έχει έρθει η ώρα να σκεφτείς τι θέλεις να κάνεις μετά. I think it's time for you to think what you want to do next.

Γιατί εδώ ό,τι ήταν να πάρεις το πήρες, κι ό,τι ήταν να δώσεις το έδωσες». Because you have taken all there was, and you gave all you had here."

Οπότε στην ουσία μία μέρα πριν ξεκινήσουν οι διακοπές μου, So one day before my vacation started,

εγώ ενημερώνομαι ότι γυρνώντας πρέπει να ψάξω για δουλειά. I was informed that I had to look for a job when I returned.

Θα είμαι άνεργος. I was going to be unemployed.

Εγώ εκείνο το καλοκαίρι έκανα τις καλύτερες διακοπές στη ζωή μου, That summer, I had the best holiday of my life,

στην Αστυπάλαια. in Astypalaia.

2008. 2008.

Δουλεύω ήδη λίγο πάνω από ένα χρόνο στην τράπεζα. I've been working at the bank for just over a year.

Έχω υπογράψει δύο συμβάσεις ορισμένου χρόνου, I've signed two fixed term contracts,

οπότε χαρούμενος ο διευθυντής μου στο υποκατάστημα του Μενιδίου, so my manager at the Menidi branch,

με πλησιάζει ένα μεσημέρι, μου ακουμπάει δίπλα μου ένα πάκο χαρτιά, he approaches me happily one day, gives me a pack of papers,

και μου λέει, «Συγχαρητήρια Σωτήρη, καλώς ήρθες στην οικογένεια. and says, "Congratulations Sotiris, welcome to the family.

Υπογράφεις αορίστου σύμβαση και είσαι μαζί μας πλέον». You can sign a contract of indefinite duration,

Παγώνω και περνάει μπροστά από τα μάτια μου όλη η μελλοντική μου ζωή. I freeze, and my whole future life passes in front of my eyes.

Οπότε, τον ρωτάω, «Πόση άδεια μου απομένει;» So I ask him, "How much annual leave do I have left?"

Παραξενεύεται, μου λέει, «Γιατί το ρωτάς αυτό; He's surprised, he says, "Why do you ask that?

Θα σου πω σε μία ώρα» μου λέει. I'll let you know in an hour," he says.

Γυρνάει, μου λέει, του λέω, «Ωραία, θα την πάρω, He comes back, he tells me, I say, "Good, I'll take it,

και θα επιστρέψω και θα υπογράψω». and I'll come back and sign."

Επιστρέφω και υπογράφω την παραίτησή μου I come back and I sign my resignation

χωρίς καν να ξέρω τι θα κάνω μετά. without even knowing what to do next.

2005. 2005.

Μετά από πέντε χρόνια παίρνω το πτυχίο μου από το Πάντειο. After five years, I graduate from Panteion University.

Είναι εκείνη η στιγμή It's that moment

που τρέχεις σε αυτούς τους πίνακες ανακοινώσεων βαθμολογιών, when you run to the bulletin boards with the grade announcements πίσω από αυτά τα σκονισμένα τζάμια πλεξιγκλάς, behind the dusty plexiglass, να δεις αν πήρες το πολυπόθητο πέντε σε αυτό το πάρα πολύ δύσκολο μάθημα, to see if you got the desired pass grade in that extremely hard subject

που δεν περνάει κανένας, μόνο στα πέντε χρόνια. that people only pass in five years.

Και να πεις ότι πέρασα ή να δεις το τέσσερα και να πεις ότι μ' έκοψε. So that you can say that you passed or see the fail grade and say he failed me.

Οπότε είναι η στιγμή αυτή που βλέπω και την τελευταία βαθμολογία This is the moment that I see the very last grade

για το τελευταίο μάθημα που χρωστάω, for the last pending subject,

κι έχω περάσει, έχω πάρει το πτυχίο μου. and I've passed, I got my degree.

Επίσης το απόλυτο κενό μπροστά, αφού πάρεις το πτυχίο σου. Again, the absolute void ahead, after you graduate.

2000. 2000.

Θυμάμαι είναι η τελευταία μέρα, πανελλήνιες. I remember it's the last day of the Greek university entrance exams.

Είμαι η πρώτη φουρνιά με τις κατευθύνσεις τότε, I was in the first batch with study directions then,

αυτό ήταν το νέο σύστημα. that was the new system.

Απ' ό,τι έχω καταλάβει κάθε χρόνο έχουμε κι ένα νέο σύστημα. From what I gather, we have a new system every year.

Οπότε είμαι η πρώτη φουρνιά με τις κατευθύνσεις, So I am in the first batch with study directions,

δώσαμε νομίζω 14-16 μαθήματα, I think we were examined in 14-16 subjects,

θρησκευτικά, κείμενα, ιστορία τέχνης. religion, literature, history of art.

Και είναι αυτό το τελευταίο μάθημα. And this is the last subject.

Θυμάμαι τη στιγμή που κοιτάς την κόλλα I remember the moment when you look at the paper

και τσεκάρεις ότι έχεις συμπληρώσει σωστά τα στοιχεία σου, and check that you have entered your details correctly,

τον αριθμό μητρώου σου. your registration ID.

Τσεκάρεις ότι δεν έχει ξεχάσει τίποτα, ότι είσαι εντός θέματος. You check that you haven't forgotten anything,

Κλείνεις την κόλλα, σηκώνεσαι, σέρνεις την καρέκλα στο μωσαϊκό You close the paper, you get up, you drag the chair on the mosaic floor,

και πηγαίνεις προς τον επιτηρητή να παραδώσεις την τελευταία σου κόλλα. and you go to the supervisor to hand over your last paper.

Σημαίνει και το τέλος των σχολικών σου χρόνων. This means the end of your school years.

Και μπροστά σου επίσης το κενό, And in front of you, again, the void,

απλά περιμένεις να ακούσεις τις βάσεις you simply wait to hear the base grades

για να δεις σε ποια και αν σχολή έχεις περάσει. to see if you can go to the school you want.

Όλα αυτά που σε ζαλίζουν και σου λένε οι μεγαλύτεροι τόσα χρόνια. All the stuff that grown ups tell you about all those years. Για προφανείς λόγους η επόμενη ιστορία For obvious reasons

δεν έχει μπει σε χρονολογική σειρά. has not been put in chronological order.

Έχω υπάρξει σε μεγάλες, σημαντικές, μακροχρόνιες σχέσεις, I've had big, important, long-term relationships,

που είτε ξέρουμε και οι δύο ότι έχει τελειώσει, where we both know that it's over,

απλά είμαστε εκεί λόγω συνήθειας. but we're both still there out of habit -

Μεγάλο κακό η συνήθεια στη ζωή μας. habit is very bad in our lives;

Νομίζω ότι είναι και ο μεγαλύτερος εχθρός της εξέλιξης. I think it's the biggest enemy of evolution.

Είτε για κάποιον ανεξήγητο λόγο Or, for an unexplained reason,

πέραν της λογικής, beyond any logic,

έχω ανάγκη να τελειώσει αυτή η σχέση, I need for this relationship to finish,

αλλά δεν βρίσκω το θάρρος να το ξεστομίσω. but I can't find the courage to say the words.

Επαναλαμβάνω, οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις I repeat, any resemblance with actual people or situations

είναι τελείως συμπτωματική. is purely coincidental.

(Γέλια) (Laughter)

Και είναι αυτή η στιγμή And this is the moment

που βρίσκω το θάρρος, το θράσος να το πω that I find the courage, the nerve to say it

ενώ ξέρω ότι από εκείνο το σημείο και μετά, while I know that from that moment on,

την επόμενη μέρα δηλαδή, the next day that is,

η καθημερινότητά μου θα έχει αλλάξει τρομερά. my daily life will have changed tremendously.

Τώρα το βλέπω από μια απόσταση, σαν τρίτο μάτι, Now that I see it from a distance, as an outsider,

και φαίνεται πολύ ελαφρύ και αστείο, it seems very light and funny,

απλά τότε ήταν όλη μου η ζωή. but at the time it was my whole life.

Ποιο λοιπόν το κοινό σημείο The common point

όλων αυτών των ιστοριών, of all these stories,

όλων αυτών των στιγμών, all these moments,

που ξεκίνησα να τις θυμάμαι επειδή ήθελα να θυμηθώ is that I started to remember because I wanted to remember

πότε έχω υπάρξει πραγματικά ήρεμος. when I was truly peaceful.

Κατ' αρχάς πρόκειται για στιγμές. First of all, it's all about moments.

Είναι οι στιγμές These are the moments

της δικής μου ηρεμίας, άπνοιας. of my peace, my stillness.

Αυτή η ησυχία, η βουβαμάρα, που δεν ακούς τίποτα. That quietness, the stillness when you hear nothing.

Που ο χρόνος έχει σταματήσει. When time stands still.

Είναι οι στιγμές που πίσω τους κρύβουν κόπο, θυσία, ιδρώτα, κούραση, Those are the moments that hide effort, sacrifice, sweat, fatigue,

και μπροστά τους υπάρχει το κενό, and in front of them is the void,

το άγνωστο, η αβεβαιότητα. the unknown, the uncertainty.

Για μένα, η πρόκληση. For me, the challenge.

Μέσα λοιπόν σε αυτές τις στιγμές, So in those moments,

εγώ ηρεμώ. I find peace.

Ηρεμώ και ισορροπώ. I find peace and I balance.

Το ότι πρόκειται για στιγμές, για τελείες, αυτά τα dots, The fact that these are moments, they are points, dots,

σημαίνει ότι η ισορροπία για μένα means that balance for me

δεν είναι κάτι το στατικό. is not something static.

Δεν τη βρήκα δηλαδή και ηρέμησα, τέλος, αυτό ήταν. I didn't find my balance, and that was it, I was relaxed.

Είναι κάτι το δυναμικό. It's something dynamic.

Οι ανάγκες μου κάθε χρονική στιγμή μεταβάλλονται. My needs change every time.

Mε τον ίδιο τρόπο αλλάζει και το σημείο ισορροπίας, The same way the balance point changes,

το οποίο εγώ καλούμαι να το βρίσκω ξανά και ξανά, which I am called upon to find again and again,

να το επαναπροσδιορίζω. to redefine it.

Χρειάζομαι λοιπόν περισσότερες τέτοιες στιγμές. So I need more moments like that - Στιγμές αβεβαιότητας, στιγμές πρόκλησης moments of uncertainty, challenging moments

που πολύ απλά με οδηγούν στην εξέλιξη. that simply lead me to evolve.

Άρα, για να κοιμηθώ πρέπει να είμαι ήρεμος. So in order to sleep, I have to be peaceful. Είμαι ήρεμος όταν είμαι ευτυχισμένος. I find peace when I'm happy.

Είμαι ευτυχισμένος όταν ισορροπώ. I'm happy when I balance.

Ισορροπώ όταν εξελίσσομαι συνεχώς. I balance when I continuously evolve.

(Μουσική) (Χειροκρότημα) (Music) (Applause)