Ιστορία | Οι νόμοι του Σόλωνα, ο Πεισίστρατος γίνεται τύραννος | Δ' Δημοτικού Επ. 17 ||laws||Solon||Peisistratus||||| History | Solon's laws, Pisistratus becomes a tyrant | 4th grade Ep. 17 Histoire - Les lois de Solon, Pisistrate devient un tyran | 4ème année Ep. 17 Tarih | Solon'un yasaları, Pisistratus bir tiran oldu | 4. sınıf Ep. 17

Γεια σας παιδιά! Ονομάζομαι Γιώργος Ποταμιάς,

και σας καλοσορίζω στο σημερινό μάθημα της Ιστορίας, της Ιστορίας της Δ' Δημοτικού. ||I welcome||||||||||

Σήμερα θα ασχοληθούμε με την Αθήνα και με το πολίτευμα της Αθήνας μετά την ολιγαρχία, στα αρχαϊκά χρόνια. ||we will deal||||||||||||||archaic|

Πιο συγκεκριμένα, ο τίτλος του μαθήματός μας είναι: |||||of the lesson||

Οι νόμοι του Σόλωνα και o Πεισίστρατος, που ήρθε αργότερα.

Άρα βρισκόμαστε στο 13ο κεφάλαιο του βιβλίου που μπορεί να έχετε, ||||chapter|||||| So we're on chapter 13 of the book that you may have,

και, όπως κάθε ιστορικό γεγονός, έτσι και αυτό θα πρέπει να το εξετάσουμε μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο. ||||||||||||examine|||||framework and, like any historical event, we have to look at it in a particular context.

Κατ' αρχάς πρέπει να δούμε τι είναι ο όρος πολίτευμα. ||||||||term| First of all, we need to see what the term constitution is.

Πολίτευμα είναι οι κανόνες και οι θεσμοί σύμφωνα με τους οποίους κυβερνάται ένα κράτος ή μια πολιτεία. ||||||institutions|according to||||is governed|||||

Εμείς συγκεκριμένα θα εξετάσουμε τον τρόπο διακυβέρνησης της αρχαίας Αθήνας μετα την ολιγαρχία... ||||||of governance||||||

και πριν την θεμελίωση της Δημοκρατίας από τον Κλεισθένη, το 508 π.Χ. περίπου. |||foundation||Democracy|||Cleisthenes||||

Βρισκόμαστε δηλαδή στην αρχαϊκή εποχή και, όπως σε κάθε ιστορικό γεγονός,

έτσι και σε αυτό, θα πρέπει να απαντήσουμε σε κάποια σημαντικά ερωτήματα...

τα οποία θα μας βοηθήσουν να αποκρυπτογραφήσουμε, να μελετήσουμε διεξοδικά αυτό το ιστορικό γεγονός. ||||||decrypt||study|thoroughly||||

Και τα ερωτήματά μας είναι: "πότε;", που το απαντήσαμε πριν από λίγο, στην αρχαϊκή Αθήνα. ||||||||we answered||||||

"Ποιός; Πού;", που απαντήσαμε πριν, στην Αθήνα. Και πολύ σημαντικά ερωτήματα: "γιατί;" και τα αποτελέσματα - το "τι;" δηλαδή.

Για να πάμε να απαντήσουμε στα ερωτήματά μας και να δούμε τη σημαντικότητα αυτών των γεγονότων που θα εξετάσουμε σήμερα! ||||||||||||importance|||events||||

Όπως είπαμε και πριν, βρισκόμαστε στην αρχαϊκή εποχή - περίπου από το 700 π.Χ. ως το 508 π.Χ. που θεμελιώνεται η Δημοκρατία. ||||we are||||||||||||||is established||

Η θεμελίωση της Δημοκρατίας από τον Κλεισθένη συμβαίνει σε γεγονότα αμέσως μετά από αυτά που θα εξετάσουμε σήμερα. |foundation||||||happens||events||||||||

Ποιός και πού;

Οι κάτοικοι της Αθήνας, κυρίως μετά από τους νόμους του Δράκοντα και με την αριστοκρατία, |the residents|||||||laws||||||aristocracy

ζητούσαν να καταργηθούν τα χρέη. they were seeking||be abolished|the|debts

Να ξαναμοιραστεί η γη, παρόλο που υπήρχαν γραπτοί νόμοι. Πάλι, η ζωή ήταν σκληρή και υπήρχαν αδικίες απέναντι στους φτωχούς. |be redistributed||||||written||||||hard|||injustices|||the poor

Η λύση σε αυτό το πρόβλημα δεν μπορούσε εύκολα να βρεθεί για να ικανοποιηθούν όλοι... |||||||||||||be satisfied|

και οι δυνατοί λίγοι, οι ευγενείς και οι αριστοκράτες, δεν ήθελαν εύκολα να δώσουν μέρος από την περιουσία τους. ||strong|||nobles||||||||||||property|

Γι' αυτό είχαμε συχνά συγκρούσεις, ακόμα και ένοπλες. ||||conflicts|||armed

Ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο που εμφανίζεται αυτή την περίοδο, ο οποίος μάλιστα κατάγεται από την οικογένεια του Κόδρου, |||||appears|||||||comes from|||||

του τελευταίου ηρωικού βασιλιά της Αθήνας που θυσιάστηκε για να σωθεί η Αθήνα, |last|heroic|||||sacrificed|||||

ήταν ο Σόλωνας. Ποιός ήταν ο Σόλωνας; ||Solon||||

Ο Σόλων ο Αθηναίος ήταν ένας πολύ σημαντικός νομοθέτης, φιλόσοφος, ποιητής - |Solon|||||||lawgiver|philosopher|poet

ένας από τους επτά σοφούς της αρχαίας Ελλάδας. ||||wise|||

Γεννήθηκε στην Αθήνα και καταγόταν από την γενιά του Κόδρου, του τελευταίου βασιλιά της Αθήνας. ||||was descended|||||Codrus|||||

Ο Σόλων κάποια στιγμή έχασε την περιουσία του, δεν το έβαλε όμως κάτω και όπως πολλοί Έλληνες εκείνη την περίοδο, ||||lost||property||||gave up|||||||||

στράφηκε στο εμπόριο. Ταξίδεψε, γνώρισε πολλές χώρες, πολλούς πολιτισμούς, και γυρνώντας πίσω στον τόπο του, turned||trade||he knew||||cultures||returning|||place|

θέλησε όλη αυτή την γνώση την οποία είχε μαζέψει, να τη χρησιμοποιήσει για το καλό της Αθήνας. ||||||||gathered||||||||

Πάρα πολύ σημαντικό αυτό το στοιχείο. |||||element

Άρα ο Σόλωνας ήταν ένας άνθρωπος σοφός, που τη γνώση του δεν τη χρησιμοποίησε για το δικό του συμφέρον, ||||||wise||||||||||||interest

αλλά για το συμφέρον όλων των Αθηναίων.

Αφού γίνονταν ταραχές, ευγενείς, αριστοκράτες φοβόνταν μην γίνουν τόσο δυνατές εξεγέρσεις... ||disturbances|nobles||were afraid||||strong|uprisings

που στο τέλος καταστραφεί η ίδια η Αθήνα. |||will be destroyed||||

Ο Σόλωνας κλήθηκε από τους ευγενείς να δώσει κάποια λύση, να πάρει κάποια μέτρα. ||was called|||||||solution||||

Και αυτός πήρε κάποιες πολύ γενναίες αποφάσεις. |||||brave|decisions

Κάποιοι αρχαίοι συγγραφείς λένε ότι κατήργησε όλα τα χρέη, άλλοι λένε ότι τα μείωσε. ||writers|||abolished|||debts|||||reduced

Βέβαια, απαγόρευσε να γίνεται κάποιος δούλος λόγω των χρεών του, |forbade||||slave|||debts|

και με όλες αυτές τις ενέργειές του που έκανε, έβγαλε ένα μεγάλο βάρος από τον φτωχό λαό. |||||actions||||removed|||burden|||poor|

Ο φτωχός λαός ένιωθε ανακουφισμένος. ||||relieved

Θα δούμε όμως ότι την πλειοψηφία των προβλημάτων δεν την έλυσε. |||||majority|||||solved

Θα πρέπει να σταθούμε σε έναν πολύ σημαντικό όρο που μπορεί να τον ακούσετε ακόμα και στη σημερινή εποχή. |||stand|||||term||||||||||

Είναι η λέξη "Σεισάχθεια". Τί ήταν η σεισάχθεια; |||Seisachtheia||||

Ήταν το πρώτο νομοθετημα του Σόλωνα, που όμως δεν αφορούσε -όπως μερικοί... |||legislation||||||concerned||some

ακόμα και απο τους αρχαίους συγγραφείς νομίζουν- την εξ ολοκλήρου, |||||writers||||entirely

διαγραφή των χρεών, αλλά την ανακούφιση από τα χρέη των πιο φτωχών. forgiveness||debts|||relief||||||poor

Ειδικά όταν αυτοί οι φτωχοί είχαν χρεωθεί στους τοκογλύφους. ||||poor||owed||usurers

Ήταν τοκογλύφοι αυτοί που δάνειζαν χρήματα και μετά περίμεναν την επιστροφή των χρημάτων τους... |usurers|||lent||||||return||their money|

αλλά με τόκο, δηλαδή παραπάνω από αυτά που δανείζανε. ||interest||||||they were lending

Και πολλές φορές ο φτωχός λαός δεν είχε αυτά τα χρήματα για να αποπληρώσει τα δάνειά του. |||||||||||||repay||loans|

Γι' αυτό και οι πολύ φτωχοί ένιωθαν τεράστια αδικία. Ο Σόλωνας με τη σεισάχθεια ανακούφισε αυτό το βάρος του φτωχού λαού. |||||||huge|injustice|||||debt relief|relieved|||burden||poor|

Στη συνέχεια, ο Σόλωνας προσπάθησε να αφαιρέσει κι άλλη δύναμη από τους ευγενείς. ||||||remove||||||

Χώρισε τους πολίτες της Αθήνας με βάση τα εισοδήματά τους και όχι την καταγωγή τους. he separated||||||||incomes|||||origin|

Με αυτόν τον τρόπο απέκτησαν δικαιώματα περισσότεροι πολίτες, αφού πια τα αξιώματα δεν πήγαιναν κληρονομικά. ||||acquired|rights||||||offices|||hereditarily

Και το πιο σημαντικό στοιχείο που πρέπει να κρατήσουμε, το οποίο έχει βάλει και το λιθαράκι του αργότερα... ||||||||keep||||put|||little stone||

για τη δημιουργία της Δημοκρατίας, είναι ότι ο Σόλωνας επέβαλε την υποχρεωτική συμμετοχή όλων των πολιτών στα κοινά. ||creation|||||||imposed||mandatory|participation|||||public affairs

Όλοι, δηλαδή, απ' όλες τις τάξεις -οι ελεύθεροι, βέβαια, Αθηναίοι πολίτες- έπρεπε να συμμετέχουν στις κοινές αποφάσεις. |||||classes||free||||||participate||common|decisions

Ο Σόλωνας, αφού έκανε αυτές τις μεταρρυθμίσεις, προτίμησε να φύγει - έφυγε από την Αθήνα. ||||||reforms|preferred||||||

Αποδήμησε, όπως λέμε, για περίπου δέκα χρόνια. Τί έγινε σε αυτό το διάστημα; Για να δούμε. he emigrated||||||||||||period|||

Παρόλα αυτά τα θετικά μέτρα που σκοπός τους ήταν να βοηθήσουν τα φτωχά κοινωνικά στρώματα, τους φτωχούς Αθηναίους, |||positive|measures|||||||||||||

οι αγρότες ακόμα δεν ένιωθαν ότι δεν ήταν αδικημένοι. |farmers|||||||wronged

Εκείνο που ήθελαν περισσότερο, ειδικά οι αγρότες, ήταν να ξαναμοιραστεί η γη. |||||||||be redistributed||

Να μην ανήκει το μεγαλύτερο μέρος της καλλιεργήσιμης γης στους ευγενείς. ||belong|||||arable|||

Αυτό όμως δεν έγινε οπότε οι αναταραχές συνεχίστηκαν, και απ' ό, τι φαίνεται οι μεταρρυθμίσεις του Σόλωνα... ||||so||upheavals|continued|||||||reforms||

δεν αντιμετώπισαν πλήρως τα καυτά προβλήματα της Αθήνας εκείνη την εποχή. |faced|fully||hot||||||

Τι συμβαίνει όμως σε αυτή την άσχημη κατάσταση που επικρατεί στην Αθήνα; ||||||ugly|||prevails||

Αυτή την κατάσταση την εκμεταλλεύτηκε ένα πρόσωπο, πολιτικό, ο Πεισίστρατος. ||||exploited|||politician||Pisistratus

Με υποσχέσεις, με λόγια, με δημαγωγία, κέρδισε την εύνοια των φτωχών: |promises||||demagoguery|he won||favor||the poor

τους υποσχέθηκε ότι θα τους απάλλασσε από αυτή την αδικία, αν αυτός κυβερνούσε. |promised||||would relieve||||injustice|||ruled

Με την βοήθειά τους και κυρίως όχι με άμεση εκλογή αλλά με τη βία, έγινε τελικά αρχηγός του κράτους. ||||||||direct|election|||||||leader||state

Άρα βλέπουμε: από τον βασιλιά, πήγαμε στους αριστοκράτες, αλλά επανερχόμαστε πάλι σε ένα πρόσωπο. |||||||||we return||||

Το πρόσωπο αυτό όμως δεν είναι βασιλιάς. Πώς θα ονομαστεί αυτό το πρόσωπο και αυτό το πολιτευμα; Για να δούμε. |||||||||be named|||||||regime|||

Τη μορφή αυτή διακυβέρνησης την ονομάζουμε τυραννίδα - γιατί; |||of governance|||tyranny|

Γιατί ο Πεισίστρατος, όπως και άλλα πρόσωπα σε άλλες πόλεις, εκμεταλλεύτηκαν αυτή την άσχημη κατάσταση... ||||||||||exploited|||bad|

και με τα λόγια και με την πλάνη του λαού, κέρδισαν την εμπιστοσύνη του... |||||||deception|||they won||trust|

και μετά, με τη βία, επέβαλαν την απόλυτη θέλησή τους. |||||imposed||absolute|will|

Στο τυραννικό πολίτευμα, στην τυραννίδα δηλαδή, αυτός που κυβερνούσε δεν έδινε λόγο σε κανέναν. |tyrannical|||||||ruled|||||

Πολύ απλά έκανε ό, τι ήθελε. Πολλές φορές μπορεί ο τύραννος να κυβερνούσε ακόμα πιο απόλυτα, πιο σκληρά κι από έναν βασιλιά. ||||||||||tyrant||ruled|||||harshly||||

Ο Πεισίστρατος συγκεκριμένα στην Αθήνα, έμεινε για πολλά χρόνια στην εξουσία - ||||||||||power

φρόντισε βέβαια να ελαφρύνει τη θέση των φτωχών. he/she took care|||lighten||||the poor

Ήταν όμως ένας τύραννος, δηλαδή κυβερνούσε απολυταρχικά και πολλές φορές πάρα πολύ σκληρά. |||||ruled|absolutely autocratically||||||

Αυτό που τον ένοιαζε περισσότερο ήταν το δικό του προσωπικό συμφέρον. |||cared about|||||||

Μετά κοίταζε και λίγο, βέβαια, το συμφέρον του λαού, πάντα όμως το δικό του συμφέρον.

Ο Πεισίστρατος, παιδιά, κυβέρνησε όλη του τη ζωή. Τί συνέβη όταν πέθανε; |||governed||||||||

Όταν ο Πεισίστρατος έφυγε, την εξουσία πήρε ο γιός του, ο Ιππίας. |||||||||||Hipparchus

Μας θυμίζει λίγο την κληρονομική βασιλεία. |reminds|||hereditary|kingdom

Οι Αθηναίοι όμως δεν ήθελαν τον γιο του, ο οποίος κυβερνούσε ακόμα πιο σκληρά και από τον πατέρα του. ||||||||||was ruling||||||||

Έκαναν επανάσταση και τον έδιωξαν με βίαιο τρόπο. |revolution|||they expelled||violent|

Πολύ σημαντικό γεγονός αυτό. Θα δούμε σε επόμενο μάθημα πως οι Αθηναίοι,

αφού δοκίμασαν την ολιγαρχία, δοκίμασαν την αριστοκρατία, δοκίμασαν και ένιωσαν πολύ σκληρά την τυραννίδα, |they tried||oligarchy|tried|||||they felt||harshly||

είπαν ότι, πια, μπορούμε να εφαρμόσουμε και ένα άλλο καινούριο σύστημα. they said|||||apply|||||

Έρχεται στο προσκήνιο -θα δούμε αργότερα- κι ένα άλλο σημαντικό πολιτικό πρόσωπο, ||foreground|||||||||

αντίπαλος του Πεισίστρατου, ο Κλεισθένης. rival||of Peisistratus||

Ο Κλεισθένης είναι αυτός που σιγά σιγά θα φέρει εκείνους τους θεσμούς... |||||||||those||institutions

που θα μας οδηγήσουν στην πολύ γνωστή μας Δημοκρατία.

Οπότε, ολοκληρώνοντας σιγα σιγά το μάθημά μας, ας δούμε τα αποτελέσματα αυτού του σκληρού πολιτεύματος, |completing||||||||||||hard|regime

της τυραννίδας. |of tyranny

Ακόμα έχουμε μεγάλη αδικία, ο κόσμος λόγω του σκληρού τρόπου διακυβέρνησης ξεσηκώνεται, |||injustice|||||||governance|rises up

και σιγά σιγά αργότερα, με τη βοήθεια του Κλεισθένη, θα οδηγηθούμε στη Δημοκρατία. ||||||||||we will be led||

Έτσι θα φτάσουμε σε ένα από τα πιο γνωστά και ίσως πιο φιλελεύθερα, πιο ελεύθερα πολιτεύματα, ||we will reach||||||||||liberal|||

από τους πιο ελεύθερους τρόπους διακυβέρνησης που θεμελιώθηκαν εκείνη την εποχή. |||free||governance||were established|||

Κλείνοντας σιγά σιγά το μάθημά μας, ας πάμε σε κάποιες ερωτήσεις - ασκήσεις αυτοαξιολόγησης, |||||||||||exercises|self-assessment

που θα κάνουμε μαζί. Πρώτη άσκηση:

Θα σημειώσουμε, θα βρούμε τις ενέργειες του Σόλωνα. |note||find||||

Ο Σόλωνας κατάργησε τα χρέη των φτώχων; ||abolished||||the poor

Ναι, αφαίρεσε αρκετά από αυτά. Ξαναμοίρασε όμως τη γη; |he took away||||reallocated|||

Το έκανε αυτό; Τόλμησε να αγγίξει αυτό το πολύ ευαίσθητο θέμα; |||dared||touching||||sensitive|

Ενίσχυσε τη δύναμη των ευγενών; Δηλαδή ήρθε για να βοηθήσει τους φτωχούς, και βοήθησε τελικά τους ευγενείς; Did he strengthen||||nobles|||||||the poor|||||nobles

Όχι βέβαια.

Χώρισε τους πολίτες σε τέσσερις τάξεις; Did he separate||citizens|||classes

Βεβαίως και το έκανε.

Έδωσε δικαιώματα και στους φτωχούς; |rights|||

Ναι, οπότε, ο Σόλωνας κατήργησε χρέη των φτωχών, χώρισε τους πολίτες σε τέσσερις τάξεις, ||||abolished|||||||||

και έδωσε πολλά, αρκετά δικαιώματα στις φτωχές τάξεις.

Πάμε και στις επόμενες ερωτήσεις.

Να συμπληρώσουμε τα κενά μας. |fill||gaps|

Ο Σόλωνας, όπως είδαμε και πριν, χώρισε τους Αθηναίους πολίτες σε τέσσερις...;

Τάξεις βέβαια.

Ποιό ήταν το όνομα του πρώτου τυράννου της Αθήνας; |||||first|tyrant||

Μα βέβαια, Πεισίστρατος, ο γνωστός τύραννος.

Οι νόμοι του Σόλωνα δεν έλυσαν τα προβλήματα. |||||solved||

Το μεγαλύτερο βάρος το είχαν στους ώμους τους... Ποιοί; ||burden||||shoulders||

Βέβαια, οι φτωχοί. Οι χαμηλές οικονομικές τάξεις. ||poor||low|economic|

Ποιός ήταν ο πιο σπουδαίος νόμος του Σόλωνα; Ο πιο γνωστός; ||||important|law|||||

Μα βέβαια, η πολύ γνωστή μας σεισάχθεια, με την οποία ένα μεγάλο οικονομικό βάρος, ||||||seisachtheia|||||||burden

πολλά χρέη των φτωχών αφαιρέθηκαν και ανακουφίστηκε ένα μεγάλο μέρος των φτωχών. ||||were removed||was relieved|||||

Πάμε και σε επόμενες ερωτήσεις, να συμπληρώσυμε τα κενά. ||||||we fill in||gaps

Ο Σόλωνας τι μείωσε; |||reduced

Τα χρέη των αγροτών. |debts||farmers

Ποιός κυβέρνησε τυραννικά, μετά τον θάνατο του πατέρα του; |ruled|||||||

Μα βέβαια ο Ιππίας.

Πώς λέμε κάποιον που συμπεριφέρεται σκληρά ακόμα και σήμερα; ||||behaves||||

Τον λέμε τύραννο, οπότε αν ακούσετε και εσείς την έκφραση "αχ, δεν μπορώ άλλο! Αυτός είναι τύραννος", ||tyrant||||||||||||||

σημαίνει ότι συμπεριφέρεται όπως θέλει, κάνει ό, τι θέλει και δημιουργεί στους άλλους μια πολύ δύσκολη κατάσταση. ||behaves||||||||creates||||||

Τέλος, οι ευγενείς τού ζήτησαν να λάβει κάποια μέτρα - από ποιόν; ||||||take||||

Από ποιόν το ζήτησαν αυτό οι ευγενείς;

Από τον Σόλωνα βέβαια.

Και εδώ ολοκληρώθηκε το σημερινό μας μάθημα της Ιστορίας. ||was completed||||||History

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ που με παρακολουθήσατε ως το τέλος, κι εύχομαι να περάσετε την υπόλοιπη μέρα σας όμορφα! |||||||||||||spend||rest of the|||

Καλή συνέχεια!