Hoe Nederland naar de ratten gaat
Deze beesten...
...daar krijgen de meeste mensen de kriebels van.
Maar van ons mensen krijgen ze geen genoeg.
Er wordt beweerd dat er in sommige steden meer ratten wonen dan mensen...
...en als we niet oppassen worden het er steeds meer.
Wij wilden weten hoeveel het er nou precies zijn...
...en waarom hebben die beesten het nou zo goed bij ons?
Iedereen is het spuugzat dat de ratten door je tuin lopen.
Ze kunnen zich vermenigvuldigen, nou dat is echt ongelooflijk.
Vroeger mochten we gif neerzetten, vanaf 2016 mag dat niet meer.
Deze video gaat over hoe Nederland naar de ratten gaat.
Maar eerst: hoe ruk is het als je hele straat vol zit met ratten?
Dat weet Olaf Schutten...
...want sinds er bij hem in de straat ondergrondse afvalcontainers werden geplaatst...
...begon de ellende.
Ergste wat ik heb meegemaakt is dat mijn zoon van zeven weken oud...
...die stond in de kinderwagen in de tuin...
...en zo'n grote rat zat onder de kinderwagen.
Ongeveer anderhalf jaar geleden heeft de gemeente Hengelo besloten...
...om de grijze afvalbak te verwijderen.
Doordat die werd weggehaald zien we een toename van de rattenplaag.
Tegenwoordig zie je ze gewoon over straat lopen bij de voortuin...
...als je op een zomerdag in de achtertuin zit, lopen de ratten gewoon langs je heen.
Ik heb zelf samen met twee buurmannen dertig ratten gevangen in een half jaar tijd.
Wat rattenbestrijders met die rattenzooi doen, dat zie je straks.
We duiken eerst in de biologie van het beestje.
Want waar hebben we het nou eigenlijk over?
In Nederland zijn grofweg twee soorten ratten.
De rattus rattus, dat is de zwarte rat...
...en de rattus norvegicus, dat is de bruine rat.
Die leefden niet altijd in Europa...
...maar kwamen mee als verstekeling op de handelsschepen vanuit Azië.
Al in de vroege middeleeuwen kwam de zwarte rat hier naartoe.
De bruine rat werd vanuit Scandinavië meegevoerd...
...met de handel tussen de Hanzesteden vanaf de achttiende eeuw.
Vanaf dat moment ging het hard met de rat.
Waar mensen zijn, zijn ratten.
Ze eten ons afval, leven in onze riolen...
...scharrelen rond in onze tuinen en op onze zolders.
In veel steden wereldwijd ontstonden plagen van ratten...
...en de daarbij behorende ziektes.
We spraken af met rattenkenner Albert Weijman in de dierentuin in Emmen.
En hij weet precies waarom die rat zo succesvol is.
Hé, daar komt er een. Wat een leuk gezicht, die interesse.
Ratten zijn biologische wonderdieren.
Het zijn evolutiekampioenen, want ze kunnen zich vermenigvuldigen...
...nou, dat is echt ongelooflijk.
Als je een zwanger vrouwtje haar gang laat gaan...
...dan hebben we het zo binnen een jaar over 1000, 2000...
Het zijn overlevingsexperts.
Ze zijn in staat om in heel vieze omgevingen, die door mensen zijn geschapen, te overleven.
Dus eigenlijk is het rattenprobleem echt een mensenprobleem.
Dat ratten overlast veroorzaken dat is wel bekend.
Maar hoeveel van die onderkruipsels zijn er eigenlijk in Nederland?
Alleen, dat blijkt nog niet zo makkelijk te zeggen.
We weten wel dat ratten in heel Nederland voor komen.
In alle steden, de meeste dorpen en de buitengebieden.
Alleen worden ratten dus niet geteld.
Maar ja, dat is ook niet zo eenvoudig als op de Nationale Vogelteldag.
Ja, tien wulpen, dertig...
...ik zit aan de goede kant van de auto...
...hé, geringde scholekster.
Landelijkse cijfers van overlastmeldingen of van gevangen of gedode ratten zijn er niet.
Hoe we ook zochten.
Om toch een beeld te krijgen, hebben we een enquête uitgezet onder gemeenten.
En 140 gemeenten reageerden daarop.
Bijna allemaal hebben ze ratten in hun gemeente.
En een grote groep heeft de indruk...
...dat het er de afgelopen vijf jaar meer zijn geworden.
Ratten zitten dan wel in heel Nederland, maar ze leggen niet echt grote afstanden af.
Dus de overlast die ze veroorzaken die is vooral lokaal.
Ratten...
...ze laten zich steeds meer zien.
Inwoners van Lelystad hebben geklaagd...
...over de aanwezigheid van de knaagdieren.
Een hele grote, in mijn tuin.
Dus de vraag is, hoe krijg je nou vat op die rat?
Rattenverdelger Fabiola heeft op zich wel wat middelen in haar koffer...
...maar of die ook goed genoeg zijn.
We hebben melding gekregen dat we hier verzakking hebben.
Waarschijnlijk toch ratten die hier gegraven hebben.
Je ziet een hele duidelijke gang die kant op.
Ze zitten heel vaak in de riolering...
...en als daar een scheur in zit, of breuk in zit, of iets dergelijks...
...daar kunnen ze dan uitkomen.
Ik ga hier zometeen een klem neerzetten.
Vroeger mochten we gif neerzetten. Vanaf 2016 mag dat niet meer.
De regering heeft dat verboden.
Nu moeten we tegenwoordig gewoon echt met klemmen werken.
Het nadeel is: ratten houden niet van nieuwe dingen, ze zijn neofobisch...
Dus dat is iets lastiger en eten doen ze altijd.
Dus eigenlijk werkt gif misschien beter?
Gif werkt sneller en beter.
Dus we hopen dat de pindakaas aantrekkelijk genoeg is...
...en dat we ze daar snel mee vangen.
Door dat gifbeleid is het dus steeds lastiger om ratten te bestrijden.
In de stad of dorp, maar ook op het platteland hebben ze last van die knagende beesten.
Dit is de oogst van gisteravond.
Dat zijn echt hele grote jongens.
Binnen een half uur had ik er 29.
En allemaal zijn ze meteen dood.
Ja, en volgens de Land- en Tuinbouworganisatie...
...zijn ratten een van de oorzaken van de stalbranden die regelmatig uitbreken.
Want ze knagen ook maar wat graag op kabels.
Waar we het nog niet over hebben gehad, zijn ratten als ziekteverspreiders.
Want van de 14e tot 19e eeuw speelden ratten een grote rol in de verspreiding van de pest.
Maar ook nu nog brengen ze ziektes over.
Dat is dan de ziekte van Weil.
Een infectieziekte die door ratten wordt overgebracht.
Dat is heel vervelend als je die ziekte hebt.
Maar wanneer die ziekte wordt herkend en ontdekt, dan is er antibiotica.
Maar voor de rest is er niet zo heel veel aan de hand.
En ja, ze verslepen voedsel. Dus als je een rat in de keuken zou hebben...
Dan kunnen ze salmonellabacteriën overbrengen.
Maar dat kun je zelf ook als je niet je handen wast.
Je zou denken: gooi er wat gif neer en je bent ervan af.
Maar sinds 2016 mag er buitenshuis geen rattengif meer gebruikt worden.
En vanaf 2023 mogen particulieren helemaal geen gif meer gebruiken.
Experts verwachten dan ook dat er alleen maar meer ratten bijkomen.
Kijk, hier zie je allemaal afval staan.
De mentaliteit van mensen is de afgelopen jaren gewoon heel erg veranderd.
Als er voedsel in zit is het heel aantrekkelijk, maar het zijn ook leuke verstopplekken voor ratten.
Iedereen kan zijn eigen rommel opruimen, dat is mijn mening.
Daarmee kun je met zijn allen samen het probleem oplossen.
Conclusie: wat die ratten als de besten kunnen is eten en voortplanten.
Dus wat een deel zou zijn van een goed rattenplan...
...is niet telkens een feestmaal voor ze neerzetten naast de prullenbak.
Ja, en hopelijk komen we zo niet met zijn allen in de rats.
Wij duiken nu in ieder geval weer even ondergronds voor het volgende verhaal.
En heb je nou nog tips, laat het ons even weten.
En als je dit een leuke video vond, abonneer je dan even op ons kanaal.
Bedankt voor het kijken. Joe!
