04. Δ'. Ο όρκος text04

Όταν μαθεύτηκε στη χώρα η επιστροφή του Σαμουήλ και η καταστροφή του στρατού του, η χαρά της παραμονής μεταστράφηκε σε θρήνο. |||||||||||||||||staying|turned||mourning When Samuel's return and the destruction of his army became known in the land, the joy of the presence turned into mourning. Ποτάμια δάκρυα έπνιξαν τα τραγούδια. Rivers|tears|drowned|the|songs Rivers of tears drowned the songs. Δεν ήταν σπίτι όπου να μην έκλαιγαν ένα χαμένο γιο ή άντρα ή πατέρα. It wasn't|was|home|where|to|not|cried|one|lost||or|husband|or|father There was not a house where they were not crying for a lost son or husband or father.

Και η Βουλγαρία ολόκληρη θρήνησε την εθνική της συμφορά. And|the|Bulgaria|entire|mourned|the|national|her|disaster And all of Bulgaria mourned its national disaster.

Μετά τη μάχη του Σπερχειού ο Νικηφόρος Ουρανός γύρισε στη Θεσσαλονίκη με το στρατό του, αφού πρώτα ελευθέρωσε κι έστειλε στην πατρίδα τους όλους τους Έλληνες που είχε αιχμαλωτίσει στο πέρασμα του ο Σαμουήλ. After|the|battle|of|Spercheios|the|Nikephoros|Ouranos|returned|to|Thessaloniki|with|the|army|his|after|first|freed|and|sent|to the|homeland|their|all|the|Greeks|who|had|captured|in the|passage|of|the|Samuel After the battle of Spercheios, Nikiforos Ouranos returned to Thessaloniki with his army, after first freeing and sending back to their homeland all the Greeks that Samuel had captured on his way.

Πίσω του έσερνε ο Ουρανός δώδεκα χιλιάδες αιχμαλώτους Βουλγάρους. Behind|him|dragged|the|Ouranos|twelve|thousand|prisoners|Bulgarians Behind him, Ouranos dragged twelve thousand Bulgarian prisoners. Και, κατά την άγρια συνήθεια εκείνης της εποχής, μαζί με τ' άπειρα λάφυρα, κουβαλούσε και χίλια κεφάλια των πιο σημαντικών αρχηγών που είχαν σκοτωθεί στη μάχη. And|according to|the|savage|custom|of that|the|time|together|with||countless|spoils|carried|and|a thousand|heads|of the|most|important|leaders|who|had|been killed|in the|battle And, according to the wild custom of that time, along with the countless spoils, he carried a thousand heads of the most important leaders who had been killed in battle.

Άφησε μέρος του στρατού του στη Θεσσαλονίκη, κι εκείνος πήγε στην Πόλη για να εορτάσει το θρίαμβο του. He left|part|of|army|his|in|Thessaloniki|and|he|went|to|City|to|(subjunctive particle)|celebrate|the|triumph|his He left part of his army in Thessaloniki, and he went to the City to celebrate his triumph. Η Ελλάδα ήταν ελεύθερη. The|Greece|was|free Greece was free.

Στη Μακεδονία, οι Βούλγαροι, ταπεινωμένοι και φοβισμένοι, είχαν τραβηχτεί στα κυριότερα τους φρούρια, και για λίγον καιρό, άφησαν κάπως ήσυχους τους δυστυχισμένους αγροτικούς πληθυσμούς, που για χρόνια και χρόνια είχαν υποφέρει φοβερά από τις αγριότητες και τις πιέσεις τους. In|Macedonia|the|Bulgarians|humiliated|and|frightened|had|withdrawn|to the|main|their|fortresses|and|for|a little|while|left|somewhat|peaceful|the|miserable|rural|populations|who|for|years|and|years|had|suffered|terribly|from|the|atrocities|and|the|pressures|their In Macedonia, the Bulgarians, humiliated and frightened, had retreated to their main fortresses, and for a while, they left the unfortunate rural populations somewhat at peace, who had suffered terribly for years and years from their atrocities and pressures. Ο ίδιος ο Σαμουήλ είχε χάσει το θάρρος του. The|same|the|Samuel|had|lost|his|courage| Samuel himself had lost his courage.

Έστειλε αγγελιαφόρους στον Βασίλειο Β' με γράμματα όπου υπόσχουνταν υποταγή, και τον παρακαλούσε να τον έχει στην ευμένειά του. He sent|messengers|to|Basil||with|letters|where|promised|submission|and|him|begged|to|him|have|in|favor|his He sent messengers to Basil II with letters promising submission, and he begged him to keep him in his favor. Στο μεταξύ, η Μιροσλάβα ομολόγησε στον πατέρα της πως αγαπούσε τον Ασώτη, και του είπε πως ποτέ δε θα παραδέχουνταν να παντρευτεί άλλον. In|the meantime|the|Miroslava|confessed|to the|father|her|that|loved|the|Asoti|and|to him|said|that|never|not|would|would admit|to|marry|another Meanwhile, Miroslava confessed to her father that she loved Asoti, and told him that she would never admit to marrying anyone else. Ο πονηρός Σαμουήλ όχι μόνο δεν εναντιώθηκε, αλλ' απεναντίας μεταχειρίστηκε για τους σκοπούς του την αγάπη της κόρης του. The|cunning|Samuel|not|only|did not|opposed||on the contrary|used|for|the|purposes|his|the|love|of the|daughter|his The cunning Samuel not only did not oppose it, but on the contrary, he used his daughter's love for his own purposes.

Για να δείξει στον Βασίλειο ακόμα περισσότερη προθυμία, ελευθέρωσε τον Ασώτη και τον Αλέξιο, καθώς και όσους αιχμαλώτους Βυζαντινούς είχε κρατήσει στην Αχρίδα, και πάντρεψε την κόρη του με τον όμορφο Αρμένη. To|(particle for infinitive)|show|to the|Basil|even|more|willingness|freed|the|Asoti|and|the|Alexios|as well|and|as many as|prisoners|Byzantines|had|kept|in the|Achrida|and|married|the|daughter|his|to|the|handsome|Armenian To show even more willingness to Basil, he freed Asoti and Alexios, as well as all the Byzantine prisoners he had held in Ohrid, and married his daughter to the handsome Armenian.

Κι έτσι βγήκε σωστή η πρόβλεψη του Αλέξιου πως η βασιλοπούλα θα τους ελευθέρωνε! And|so|turned out|correct|the|prediction|of|Alexios|that|the|princess|would|them|free And thus, Alexios's prediction that the princess would free them turned out to be correct!

Πριν όμως τελειώσουν καλά-καλά οι διαπραγματεύσεις με τη Βασιλεύουσα και υπογραφεί η ειρήνη, μόλις πρόφθασε να μαζέψει νέο στρατό ο Σαμουήλ, άλλαξε γνώμη. Before|however|finish|||the|negotiations|with|the|Constantinople|and|is signed|the|peace|just|managed|to|gather|new|army|the|Samuel|changed|mind But before the negotiations with the Capital were properly concluded and peace was signed, Samuel managed to gather a new army and changed his mind. Επαναστάτησε πάλι και άρχισε τις εχθροπραξίες στη Μακεδονία. rebelled|again|and|started|the|hostilities|in|Macedonia He rebelled again and began hostilities in Macedonia.

Τότε ο Βουλγαροκτόνος έστειλε τον πιστό του Νικηφόρο Ουρανό με στρατό στην Βουλγαρία και ο πόλεμος ξανάναψε αγριότερος παρά ποτέ. Then|the|Bulgarian-killer|sent|the|loyal|his|Nikephoros|Uranos|with|army|to the|Bulgaria|and|the|war|reignited|fiercer|than|ever Then the Bulgar Slayer sent his loyal Nikiforos Uranos with an army to Bulgaria and the war flared up more fiercely than ever.

Ήταν γραφτό πως, όσο ζούσε ο Σαμουήλ, το Βυζάντιο δε θα ησύχαζε. It was|destined|that|as long as|lived|the|Samuel|the|Byzantium|not|would|would be at peace It was destined that as long as Samuel lived, Byzantium would not find peace.

Πριν όμως τα ξαναχαλάσει με τον Αυτοκράτορα, και αφού έγιναν τα στεφανώματα του Ασώτη και της Μιροσλάβας, ο Σαμουήλ είχε διορίσει το γαμπρό του στρατηγό στο Δυρράχιο και τον είχε στείλει εκεί με τη γυναίκα του και με μεγάλη συνοδεία. Before|however|them|messes up again|with|the|Emperor|and|after|were done|the|crowns|of|Asoti|and|of|Miroslava|the|Samuel|had|appointed|the|son-in-law|of|general|in|Dyrrachium|and|him|had|sent|there|with|the|wife|of|and|with|large|entourage But before he ruined things again with the Emperor, and after the coronations of Asoti and Miroslava took place, Samuel had appointed his son-in-law as general in Dyrrachium and had sent him there with his wife and a large entourage.

Φυσικά, ο Αλέξιος συνόδευε το φίλο του στη νέα του θέση. Of course|the|Alexios|accompanied|the|friend|his|to|new|his|position Of course, Alexios accompanied his friend to his new position.

Το Δυρράχιο ήταν από τις σημαντικότερες παραθαλάσσιες πόλεις της Αδριατικής. The|Durrës|was|among|the|most important|coastal|cities|of the|Adriatic Dyrrachium was one of the most important coastal cities of the Adriatic. Ελληνικότατη πάντα, χτισμένη σε βράχο, απάνω σε ακρωτήρι, και λαμπρά οχυρωμένη, ακόμα και όταν ο Σαμουήλ είχε υποτάξει σχεδόν όλη τη Μακεδονία και όλη την Ήπειρο, αυτή έμενε πιστή στο Βασιλέα της. very Greek|always|built|on|rock|above|on|cape|and|brilliantly|fortified|even|when|when|the|Samuel|had|subdued|almost|all|the|Macedonia|and|all|the|Epirus|she|remained|loyal|to the|King|her Always very Greek, built on a rock, on a cape, and splendidly fortified, even when Samuel had subdued almost all of Macedonia and all of Epirus, it remained loyal to its King. Όταν όμως νικήθηκε ο Βασίλειος στην Τριαδίτσα και αναγκάσθηκε ν' αποσυρθεί με τα στρατεύματα του, βρέθηκε το Δυρράχιο αποκομμένο, χωρίς βοήθεια από την πρωτεύουσα. When|however|was defeated|the|Basil|in|Triaditsa|and|was forced||withdraw|with|the|troops|his|found|the|Dyrrachium|cut off|without|help|from|the|capital However, when Basil was defeated at Trajan's Gate and was forced to withdraw with his troops, Dyrrachium found itself cut off, without help from the capital. Και τότε έπεσε στην εξουσία του Σαμουήλ, περίπου στα 986. And|then|fell|into|authority|of|Samuel|around|in the year And then it fell under the control of Samuel, around 986.

Στα δέκα αυτά χρόνια που είχαν περάσει από τότε, μερικοί από τους μεγιστάνες μπήκαν στην υπηρεσία του Σαμουήλ κι έγιναν και αυτοί Βούλγαροι. In|ten|these|years|that|had|passed|since|then|some|of|the|magnates|entered|into|service|of|Samuel|and|became|also|they|Bulgarians In the ten years that had passed since then, some of the magnates entered the service of Samuel and became Bulgarians as well. Πολλοί όμως, αν και κατείχαν θέσεις σημαντικές και μεγάλες στην κυβέρνηση του θέματος, έμεναν Έλληνες πιστοί, όσο και αν δεν τολμούσαν να τ' ομολογήσουν, από φόβο των τυράννων. Many|however|even if|and|held|positions|significant|and|high|in the|government|of the|issue|remained|Greeks|faithful|as much as|and|if|not|dared|to||confess|out of|fear|of the|tyrants Many, however, although they held significant and high positions in the government of the theme, remained faithful Greeks, even if they did not dare to admit it, out of fear of the tyrants.

Ήταν αρκετά συνηθισμένο πράμα, στην ταραγμένη εκείνη εποχή, ένας άρχοντας ή στρατηγός ή διοικητής φρουρίου να γυρνά πότε από το μέρος του Αυτοκράτορα, πότε από το μέρος του Σαμουήλ, παραδίνοντας στον αντίπαλο το φρούριο ή το θέμα που του είχαν εμπιστευθεί, με ευκολία και ασυνειδησία που δύσκολα τα νιώθομε σήμερα. It was|quite|common|thing|in the|troubled|that|time|a|lord|or|general|or|commander|of a fortress|to|turn|sometimes|from|the|side|of the|Emperor|sometimes|from|the|side|of the|Samuel|surrendering|to the|opponent|the|fortress|or|the|province|that|of the|had|entrusted|with|ease|and|unconcern|that|hardly|them|feel|today It was quite common during that troubled time for a lord or general or fortress commander to switch sides, sometimes to the side of the Emperor, sometimes to the side of Samuel, easily and unconsciously surrendering the fortress or the theme entrusted to them, in a way that is hard to comprehend today.

Ακόμα ευκολότερα γυρνούσαν οι αγροτικοί πληθυσμοί. Even|more easily|returned|the|rural|populations Even more easily, the rural populations would switch sides. Και το περίεργο ήταν, που κατά την περίσταση, είτε οι Βούλγαροι τους στρατολογούσαν είτε οι Έλληνες, οι πολεμικοί αυτοί αγρότες υπηρετούσαν το ένα ή το άλλο κράτος με την ίδια ανδρεία. And|the|strange|was|that|during|the|circumstance|either|the|Bulgarians|them|conscripted|either|the|Greeks|the|military|these|farmers|served|the|one|or|the|other|state|with|the|same|bravery And the strange thing was that, depending on the situation, whether the Bulgarians were recruiting them or the Greeks, these warrior farmers served one or the other state with the same bravery.

Ο Ασώτης και ο Αλέξιος, στα καινούρια αξιώματα τους, μια λαχτάρα είχαν: Να γυρίσουν στην Πόλη. The|Asotis|and|the|Alexios|in the|new|positions|their|one|longing|had|To|return|to the|City As for Asotis and Alexios, in their new positions, they had one longing: to return to the City.

Όσο ο Σαμουήλ ήταν ταπεινωμένος και πρόθυμος να υποταχθεί στον Αυτοκράτορα, έμεναν και αυτοί στη Βουλγαρία, με την ιδέα πως η ενέργεια τους μπορούσε να διευκολύνει και να βιάσει τη συνεννόηση. As long as|the|Samuel|was|humbled|and|willing|to|submit|to the|Emperor|they stayed|and|they|in|Bulgaria|with|the|idea|that|the|action|their|could|to|facilitate|and|to|hasten|the|understanding As long as Samuel was humbled and willing to submit to the Emperor, they remained in Bulgaria, with the idea that their action could facilitate and hasten the agreement. Μόλις όμως άλλαξε απόφαση ο Σαμουήλ και άρχισε πάλι τον πόλεμο, οι δυο φίλοι βρέθηκαν σε μεγάλη ψυχική στενοχώρια. As soon as|but|changed|decision|the|Samuel|and|started|again|the|war|the|two|friends|found|in|great|mental|distress However, as soon as Samuel changed his mind and started the war again, the two friends found themselves in great emotional distress.

Το τελευταίο μήνυμα του Γρηγορίου Ταρωνίτη δεν έφευγε πια από το νου του γιού του. The|last|message|of|Gregorios|Taronitis|not|would leave|anymore|from|the|mind|of|son|his The last message from Gregory Taronite no longer left his son's mind. Του φαίνουνταν πως, μένοντας στην υπηρεσία του επίορκου Σαμουήλ, παρέβαινε την εντολή του πατέρα του και πως ξεχνούσε τα χρέη προς την πατρίδα. To him||that|staying|in the|service|of him|corrupt|Samuel|violated|the|command|of his|father|his|and|that|forgot|the|debts|to|the|homeland It seemed to him that by remaining in the service of the treacherous Samuel, he was violating his father's command and forgetting his duties to the homeland.

Σε λίγον καιρό, τόσο άλλαξε ο Ασώτης, ώστε η γυναίκα του το παρατήρησε και τον ρώτησε τι στενοχώρια ή λύπη τον έτρωγε έτσι. In|little|time|so|changed|the|Asotis|so that|the|wife|of him|it|noticed|and|him|asked|what|sorrow|or|sadness|him|was eating|like that In a short time, Asotis changed so much that his wife noticed it and asked him what sorrow or sadness was eating away at him.

Της ομολόγησε τότε πως δεν μπορούσε να παραδεχθεί να ζει σε τιμές και μεγαλεία βουλγάρικα, όσο ο Σαμουήλ, επίορκος, εξακολουθούσε να πολεμά το Βασιλέα του. To her|confessed|then|that|not|could|to|admit|to|live|in|prices|and|luxuries|Bulgarian|as long as|the|Samuel|traitor|continued|to|fight|the|King|his She confessed then that she could not accept living in Bulgarian prices and grandeur, as long as Samuel, the traitor, continued to fight against his King.

— Θα φύγω! I will|leave — I will leave! Πρέπει να φύγω! I must|to|leave I must leave! έλεγε. he/she was saying she said. Δεν μπορώ να υπηρετώ τον εχθρό της πατρίδας μου. I do not|can|to|serve|the|enemy|of|homeland|my I cannot serve the enemy of my homeland.

Η Μιροσλάβα έμεινε μια στιγμή συλλογισμένη. The|Miroslava|remained|a|moment|thoughtful Miroslava remained thoughtful for a moment.

— Και ο Αλέξιος; ρώτησε. And|the|Alexios|asked — And Alexios? she asked. Τι θα κάνει σα φύγεις; What|will|he/she/it do|when|you leave What will he do when you leave?

— Θα φύγει μαζί μου. — He will leave with me. Έχει ήδη ετοιμάσει όλα για τη φυγή μας. He has|already|prepared|everything|for|the|departure|our He has already prepared everything for our departure. Κι αν δε φύγω εγώ, θα φύγει μόνος. And|if|not|I leave|I|will|he leaves|alone And if I don't leave, he will leave alone.

Ανήσυχος κοίταξε τη γυναίκα του. Anxious|looked|the|woman|his He looked at his wife anxiously.

— Δε θέλω όμως να σ' αφήσω, της είπε. I don't|want|but|to||leave|to her|said — But I don't want to leave you, he said. Η Μιροσλάβα αγκάλιασε τον άντρα της. The|Miroslava|hugged|the|man|her Miroslava hugged her husband.

— Και βέβαια δε θα μ' αφήσεις! And|of course|not|will||leave — Of course you won't leave me! του είπε με δάκρυα στα μάτια. to him|said|with|tears|in|eyes he said to him with tears in his eyes. Μα ούτε και θα μείνεις! But|neither|and|will|stay But you won't stay either! Κι εγώ είμαι Ελληνίδα από τη μητέρα μου, μαζί θα φύγομε, είμαι έτοιμη να σ' ακολουθήσω ως την άκρη του κόσμου. And|I|am|Greek woman|from|the|mother|my|together|will|leave|am|ready|to||follow|to|the|edge|of|world And I am Greek from my mother, we will leave together, I am ready to follow you to the ends of the earth.

Όταν εκείνο το βράδυ μπήκε ο Αλέξιος στο ιδιαίτερο δωμάτιο του Ασώτη, για να συζητήσουν και ν' αποφασίσουν με τι τρόπο θα έφευγαν, είδε με απορία εκεί και τη Μιροσλάβα. When|that|the|night|entered|the|Alexios|into|private|room|of|Asotis|to|(particle for subjunctive)|discuss|and||decide|with|what|way|(future tense marker)|would leave|he saw|with|surprise|there|and|the|Miroslava When that night Alexios entered the private room of Asotis to discuss and decide how they would leave, he was surprised to see Miroslava there as well.

— Της τα είπα όλα, εξήγησε ο Ασώτης, και παραδέχεται να έλθει μαζί μας. To her|them|I told|everything|explained|the|Asotis|and|admits|to|come|with|us — I told her everything, Asotis explained, and she agrees to come with us. Πότε μπορούμε να φύγομε; When|can we|to|leave When can we leave?

— Αύριο. Tomorrow — Tomorrow.

— Γιατί όχι απόψε; Why|not|tonight — Why not tonight?

— Γιατί μένει το ζήτημα του Δυρραχίου. Why|remains|the|issue|of|Durrës — Because the issue of Dyrrachium remains. Πρέπει εσύ ο ίδιος να μιλήσεις και ν' αποφασίσεις με τον Χρυσήλιο. You must|you|the|same|to|speak|and||decide|with|the|Chrysilios You yourself must speak and decide with Chrysilius.

— Ας έλθει λοιπόν αμέσως, είπε ο Ασώτης. Let us|come|then|immediately|said|the|Asotis — Let him come immediately, said the Asotis.

Ο Δυνάστης Χρυσήλιος ήταν ένας από τους μεγιστάνες του Δυρραχίου, που είχε μείνει πιστός στον Αυτοκράτορα. The|Tyrant|Chryselios|was|one|of|the|magnates|of|Dyrrachium|who|had|remained|faithful|to the|Emperor The ruler Chryselios was one of the magnates of Dyrrachium, who had remained loyal to the Emperor. Ο Αλέξιος τον είχε γνωρίσει αρκετά, για να ξέρει πως ήταν άνθρωπος της εμπιστοσύνης, και είχε συνεννοηθεί μαζί του για να παραδώσουν το Δυρράχιο στον Βασίλειο Β'. The|Alexios|him|had|known|well|in order to|to|know|that|was|man|of|trust|and|had|agreed|with|him|in order to|to|deliver|the|Dyrrachium|to|Basil II| Alexios had known him well enough to know that he was a man of trust, and had arranged with him to hand over Dyrrachium to Basil II. Μεταξύ τους αποφάσισαν τ' ακόλουθα. Between|them|they decided||following They decided the following between them.

Ο Ασώτης θα έφευγε, τάχα για να επιθεωρήσει τα φρούρια στο Θέμα του Δυρραχίου, όπως το είχε αναγγείλει από καιρό, και θ' άφηνε τον Χρυσήλιο προσωρινό διοικητή στη θέση του. The|Asotis|will|leave|supposedly|to||inspect|the|fortresses|in the|Theme|of|Dyrrhachium|as|it|had|announced|long|time|and||leave|the|Chrysilios|temporary|governor|in the|position|of him The Asotis would leave, supposedly to inspect the fortresses in the Theme of Dyrrachium, as he had announced long ago, and would leave Chryselios as temporary governor in his place. Οι στρατιώτες της φρουράς ήταν Βούλγαροι, καθώς και μερικοί αξιωματικοί. The|soldiers|of the|guard|were|Bulgarians|as|well|some|officers The soldiers of the garrison were Bulgarians, as well as some officers. Οι κάτοικοι όμως ήταν σχεδόν όλοι Έλληνες, και οι περισσότεροι είχαν μείνει αφοσιωμένοι στον Βουλγαροκτόνο. The|inhabitants|however|were|almost|all|Greeks|and|the|most|had|remained|devoted|to the|Bulgarian killer However, the inhabitants were almost all Greeks, and most had remained loyal to the Bulgarian killer.

Μερικοί όμως ήταν ουδέτεροι και μπορούσαν να γυρίσουν από το μέρος των Βουλγάρων, ενώ άλλοι πάλι, ευτυχώς οι λιγότεροι, είχαν γίνει ολωσδιόλου Βούλγαροι. Some|but|were|neutral|and|could|to|turn|from|the|side|of|Bulgarians|while|others|again|fortunately|the|fewer|had|become|completely|Bulgarians Some, however, were neutral and could turn to the side of the Bulgarians, while others, fortunately the fewer, had completely become Bulgarians.

Γι' αυτό έπρεπε όλη η συνεννόηση να τελειώσει μυστικά και γρήγορα, για να μην προφθάσει να υποψιαστεί ή να μάθει τίποτα ο Σαμουήλ και στείλει στρατό και ματαιώσει το σχέδιο της παραδόσεως του Δυρραχίου. |this|had to|all|the|communication|to|finish|secretly|and|quickly|in order to|to|not|manage to|to|suspect|or|to|learn|anything|the|Samuel|and|send|army|and|thwart|the|plan|of the|surrender|of the|Durrës Therefore, all communication had to be completed secretly and quickly, so that Samuel would not suspect or learn anything and send an army to thwart the plan for the surrender of Dyrrachium.

Ο Ασώτης θα πήγαινε στην Πόλη, θα παρουσιάζουνταν στον Αυτοκράτορα και θα του πρότεινε να του παραδώσει την πόλη. The|Asotis|will|go|to the|City|will|present himself|to the|Emperor|and|will|to him|propose|to|to him|surrender|the|city The Asoti would go to the City, would present himself to the Emperor, and would propose to surrender the city to him. Αν ο Βασιλέας παραδέχουνταν το σχέδιο, θα έστελνε αμέσως έναν αγγελιαφόρο στον Χρυσήλιο για να τον ειδοποιήσει. If|the|King|had accepted|the|plan|would|send|immediately|a|messenger|to the|Chryselios|to|to|him|notify If the King accepted the plan, he would immediately send a messenger to Chryselios to notify him.

Θα έφευγε συγχρόνως και ο στόλος για το Δυρράχιο, και ο Χρυσήλιος αναλάμβανε την υποχρέωση να παραδώσει την πόλη όταν θα παρουσιάζουνταν τα βασιλικά καράβια. ||||||||||||||obligation|||||||||royal|ships At the same time, the fleet would depart for Dyrrachium, and Chryselios would take on the obligation to hand over the city when the royal ships arrived.

Τότε η φρουρά, σχετικώς μικρή, δε θα τολμούσε ν' αντισταθεί σε χώρα όπου τα αισθήματα ήταν τόσο ελληνικά. Then|the|guard|relatively|small|not|would|dared||resist|in|country|where|the|feelings|were|so|Greek Then the garrison, relatively small, would not dare to resist in a land where the sentiments were so Greek. Και τα πνεύματα, προετοιμασμένα από τον Χρυσήλιο, θα παραδέχουνταν την αυτοκρατορική κυριαρχία. And|the|spirits|prepared|by|the|Chrysolius|will|would acknowledge|the|imperial|sovereignty And the spirits, prepared by Chryselios, would acknowledge the imperial sovereignty.

Κι έτσι, χωρίς αιματοχυσία, θα γύριζε το κλειδί της Αδριατικής στην εξουσία του Ελληνικού Κράτους. And|so|without|bloodshed|would|turn|the|key|of|Adriatic|to|control|of|Greek|State And thus, without bloodshed, the key to the Adriatic would return to the power of the Greek State.

Αφού τα ξαναείπαν εκείνο το βράδυ κι έμειναν σύμφωνοι, ο Αλέξιος πήρε ένα εικόνισμα της Παναγίας. After|they|talked again|that|the|night|and|remained|in agreement|the|Alexios|took|a|icon|of the|Virgin Mary After they talked again that night and agreed, Alexios took an icon of the Virgin Mary.

— Ορκίσου, είπε του Χρυσήλιου, σε τούτο το άγιο εικόνισμα, να μείνεις πιστός στο λόγο σου και στο Βασιλέα σου. Swear|he said|to|Chrysilios|on|this|the|holy|icon|to|remain|faithful|to|word|your|and|to|King|your — Swear, he said to Chrysilios, on this holy icon, to remain faithful to your word and to your King.

Ο Δυνάστης άπλωσε το χέρι του πάνω στην εικόνα. The|Tyrant|stretched|the|hand|his|over|on the|picture The Tyrant stretched his hand over the image.

— Πες εσύ τον όρκο, Αργυρέ, και θα ορκιστώ μαζί σου, είπε. Say|you|the|oath|Argyris|and|will|swear|together|with you|said — You say the oath, Argyris, and I will swear with you, he said.

— Κι εσύ, Ασώτη, είπε ο Αλέξιος. And|you|Asoti|said|the|Alexios — And you, Asotis, said Alexios.

Τότε οι τρεις άντρες μαζί άπλωσαν το δεξί χέρι πάνω στο εικόνισμα της Παναγίας και ο Αλέξιος είπε: Then|the|three|men|together|stretched|the|right|hand|over|on the|icon|of the|Virgin Mary|and|the|Alexios|said Then the three men together placed their right hand over the icon of the Virgin Mary and Alexios said:

— Ορκίζομαι να κρατήσω τη μεγαλύτερη μυστικότητα ως την τέλεια επιτυχία του σκοπού μας. I swear|to|keep|the|greatest|secrecy|until|the|perfect|success|of|purpose|our — I swear to keep the greatest secrecy until the perfect success of our purpose. Ορκίζομαι να δώσω το αίμα μου, τη ζωή μου και την τιμή μου ακόμα, για την Πατρίδα και τον Βασιλέα μου. I swear|to|give|my|blood|my|my|life|my|and|my|honor|my|even|for|the|Fatherland|and|the|King|my I swear to give my blood, my life, and even my honor, for my Country and my King.

— Ορκίζομαι! — I swear! είπε με δύναμη ο Ασώτης. said|with|strength|the|Asotis said the Ascetic with strength.

— Ορκίζομαι, επανέλαβε ο Χρυσήλιος. I swear|repeated|the|Chrysilios — I swear, Chrysilios repeated. Οι τρεις άντρες φιλήθηκαν με συγκίνηση. The|three|men|kissed|with|emotion The three men kissed each other with emotion.

Ο Χρυσήλιος τότε έβγαλε ένα φαρδύ δαχτυλίδι που φορούσε και το έδωσε του Ασώτη. The|Chrysilios|then|took out|a|wide|ring|that|he was wearing|and|it|gave|to|Asoti Chrysilios then took off a wide ring he was wearing and gave it to Asotis.

Ήταν απλό, χωρίς στολίδια ή πέτρες. It was|simple|without|decorations|or|stones It was simple, without decorations or stones. Από το μέσα μέρος είχε σκαλισμένο ένα βυζαντινό σταυρό, και αντίκρυ ήταν χαραγμένα τα γράμματα: ε ο α α π π. From|the|inside|part|had|carved|a|Byzantine|cross|and|opposite|were|engraved|the|letters|e|o|a|a|p|p On the inside, it was engraved with a Byzantine cross, and on the opposite side, the letters were carved: e o a a p p.

Ο Ασώτης πήρε το δαχτυλίδι και το κοίταξε με περιέργεια. The|Asotis|took|the|ring|and|it|looked|with|curiosity The Asotis took the ring and looked at it with curiosity.

— Τι σημασία έχουν αυτά τα γράμματα, Χρυσήλιε; ρώτησε. What|significance|have|these|the|letters|Chrysilios|asked — What do these letters mean, Chrysilios? he asked.

— «Εις οιωνός άριστος, αμύνεσθαι περί πάτρης», αποκρίθηκε ο Χρυσήλιος. a|omen|excellent|to defend|concerning|fatherland|replied|the|Chrysilios — "A very good omen, to defend the homeland," Chrysilios replied. Στείλε μου πίσω το δαχτυλίδι αυτό με την απάντηση του Βασιλέα, ειδεμή δε θα πιστέψω. Send|me|back|the|ring|this|with|the|answer|of|King|otherwise|not|will|believe Send me back this ring with the King's answer, otherwise I will not believe. Οι δρόμοι είναι δύσκολοι και οι Βούλγαροι πονηροί. The|roads|are|difficult|and|The|Bulgarians|cunning The roads are difficult and the Bulgarians are cunning.

Την άλλη μέρα το βράδυ, ο Ασώτης με τη γυναίκα του, τον Αλέξιο και λίγους πιστούς στρατιώτες βγήκαν από το Δυρράχιο για τη δήθεν περιοδεία στα φρούρια. The|next|day|the|evening|the|Asotis|with|the|wife|his|the|Alexios|and|few|loyal|soldiers|they left|from|the|Dyrrachium|for|the|supposedly|tour|in the|fortresses The next night, the Asoti with his wife, Alexios, and a few loyal soldiers left Dyrrachium for the supposed tour of the fortresses.

Μόλις όμως απομακρύνθηκαν αρκετά, ώστε να μη φαίνονται από τα κάστρα, γύρισαν πάλι προς τη θάλασσα όπου ανάμεσα στους βράχους ήταν κρυμμένο ένα καΐκι. As soon as|but|they moved away|enough|so that|to|not|be seen|from|the|castles|they turned|again|towards|the|sea|where|between|the|rocks|was|hidden|a|small boat However, as soon as they had moved far enough away so that they could not be seen from the castles, they turned back towards the sea where a small boat was hidden among the rocks.

Μπήκαν στο καΐκι και τράβηξαν ίσια σ' ένα αυτοκρατορικό καράβι που περιπολούσε στα νερά της Αδριατικής και που τους περίμενε, στα σκοτεινά κρυμμένο, για να τους πάει στη Βασιλεύουσα. They boarded|in the|small boat|and|rowed|straight||an|imperial|ship|that|patrolled|in the|waters|of the|Adriatic|and|that|them|was waiting|in the|darkness|hidden|to|to|them|take|to the|Capital They got into the boat and headed straight for an imperial ship that was patrolling the waters of the Adriatic and was waiting for them, hidden in the dark, to take them to the Capital.