Γλώσσα - Παρόν - Παρελθόν - Γ' Δημοτικού Επ. 54
Γεια σας! Είμαι η Δήμητρα Τσάλα.
Και μαζί θα μιλήσουμε για το παρελθόν.
Ακούγεται κάπως περίεργο αλλά το παρελθόν είναι και λίγο μυστήριο.
Θα δείτε παρακάτω.
Όταν χρησιμοποιούμε στον λόγο μας
διάφορες λεξούλες για να φτιάξουμε προτάσεις,
η πιο σημαντική λέξη από όλες
είναι το ρήμα. Το ξέρουμε πάρα πολύ καλά.
Να θυμηθούμε λίγο τι λέμε ρήμα.
Ρήμα είναι η λέξη εκείνη που μας λέει τι κάνει ή τι παθαίνει
ή αν βρίσκεται σε μία κατάσταση, σε ποια κατάσταση βρίσκεται,
το πρόσωπο, το ζώο ή το πράγμα.
Ας φέρουμε ένα παράδειγμα να γίνει λίγο πιο κατανοητό.
Ο Γιάννης...
...τρέχει.
Ποια λεξούλα εδώ μας λέει τι κάνει ο Γιάννης, που είναι το πρόσωπο;
Η λεξούλα τρέχει.
Αυτή η λεξούλα είναι το ρήμα μας.
Ένα άλλο παράδειγμα.
Η Ελπίδα...
...χτενίζεται.
Ποια λεξούλα εδώ μας λέει τι κάνει η Ελπίδα;
"χτενίζεται".
Το "τρέχει" είναι η λεξούλα που μας δείχνει την ενέργεια που κάνει ο Γιάννης,
Ενώ το "χτενίζεται" μας λέει τι παθαίνει η Ελπίδα.
Δεν παθαίνει κάτι κακό βέβαια.
Αλλά κάτι της κάνει κάποιος άλλος.
Δεν είναι δική της η ενέργεια.
Και ένα τρίτο παράδειγμα.
Ο Μάνος...
...ξεκουράζεται
Ποια λεξούλα έχουμε εδώ που μας λέει σε τι κατάσταση βρίσκεται ο Μάνος;
"ξεκουράζεται".
Αυτό εδώ είναι λοιπόν το ρήμα μας.
Τα ρήματα όμως ξέρουμε ότι έχουν μία πάρα πολύ στενή σχέση με τον χρόνο.
Εδώ αν θα ρωτούσαμε πότε γίνονται όλα αυτά,
τι θα απαντούσαμε;
Για σκεφτείτε λίγο.
Πότε ο Γιάννης τρέχει;
Τώρα!
Πότε η Ελπίδα χτενίζεται;
Πολύ σωστά! Τώρα!
Και πότε ο Μάνος ξεκουράζεται;
Και αυτός τώρα. Έτσι!
Όταν τα ρήματα βρίσκονται στο τώρα, ο χρόνος είναι ο Ενεστώτας.
Τον ξέρετε πάρα πολύ καλά. Τον χρησιμοποιείτε πάρα πολύ.
Για να κάνουμε τώρα μία μεταφορά.
Να αλλάξουμε δηλαδή τον χρόνο σε αυτά τα συγκεκριμένα ρήματα.
Αν θέλαμε να πούμε ότι ο Γιάννης κάνει αυτήν την ενέργεια, όχι τώρα που μιλάμε,
αλλά παλιότερα στο παρελθόν, τι θα λέγαμε;
Ο Γιάννης έτρεξε.
Ή θα μπορούσαμε να πούμε ο Γιάννης έτρεχε.
Και τα δύο απαντάνε στο χθες, παρελθόν.
Να το λοιπόν το παρελθόν.
Νομίζω ότι έχετε κι εσείς την ίδια απορία με εμένα.
Τι διαφορά έχει το "έτρεχε" με το "έτρεξε";
Είναι και τα δύο στο παρελθόν.
Πώς λοιπόν θα καταλάβω κάθε φορά ποιο θα χρησιμοποιήσω.
Είναι το μικρό μας μυστικό, θα το πούμε σε λίγο.
Ας κάνουμε και για τα άλλα δύο ρήματα το ίδιο.
"Η Ελπίδα χτενίζεται" στο χθες πώς θα το λέγαμε;
"Χτενίστηκε",
"χτενιζόταν".
Και ο Μάνος, αν βρισκόταν σε αυτή την κατάσταση στο παρελθόν, τι θα λέγαμε;
"ξεκουράστηκε",
"ξεκουραζόταν".
Πολύ ωραία!
Ποια να είναι άραγε η διαφορά, ανάμεσα στο "έτρεξε" και στο "έτρεχε",
στο "χτενίστηκε" - "χτενιζόταν", "ξεκουράστηκε" – "ξεκουραζόταν";
Είναι όλα στο παρελθόν.
Για ποιο λόγο να έχουμε δύο τύπους ρημάτων;
Και οι δύο στο παρελθόν και δεν ξέρουμε πότε χρησιμοποιούμε τον καθένα;
Πολύ απλό, θα κάνουμε άλλη μία ερώτηση.
Πέρα από το πότε, που μας πάει στο παρελθόν, κάνουμε άλλη μία ερώτηση.
Για πόσο, ποια είναι η διάρκεια;
Για να δούμε. Ο Γιάννης έτρεξε.
Ρωτάμε πόσο; Για πόση διάρκεια; Για λίγο ή για πολύ;
Έτρεξε για λίγο. Μάλιστα.
Στο έτρεχε; Για πόσο; Για λίγο ή για πολύ;
Για πολύ, πολύ ωραία!
Άρα λοιπόν αυτές οι δύο μορφές, αυτοί οι δύο τύποι του ρήματος,
ναι μεν ανήκουν στο παρελθόν αλλά είναι δύο διαφορετικοί χρόνοι.
Το έτρεξε είναι στον Αόριστο και το έτρεχε είναι στον Παρατατικό.
"χτενίστηκε – χτενιζόταν"
Για πόσο χτενίστηκε;
Για λίγο ή για πολύ;
Ακούω.
Βεβαίως! Για λίγο.
Αρά λοιπόν και εδώ έχουμε Αόριστο.
Χτενιζόταν για λίγο; Ή είχε μεγάλη διάρκεια;
Είχε μεγάλη διάρκεια.
Άρα λοιπόν εδώ έχουμε Παρατατικό, ενώ εδώ έχουμε Αόριστο.
Και πάμε και στο τελευταίο μας ρήμα.
"ξεκουράστηκε" Για πόσο; Για λίγο ή για πολύ;
Φυσικά για λίγο!
Άρα λοιπόν έχουμε εδώ Αόριστο.
Και "ξεκουραζόταν" για πολύ, επομένως έχουμε Παρατατικό.
Τα μαζεύουμε λοιπόν και λέμε:
Στο παρόν έχουμε τον Ενεστώτα.
Στο παρελθόν έχουμε δύο χρόνους.
Μιλήσαμε για τον Αόριστο και τον Παρατατικό.
Η διαφορά τους, εκτός του ότι είναι και οι δύο είναι στο παρελθόν,
που είναι και η ομοιότητά τους, έχουν και μία βασική διαφορά.
Ο μεν Αόριστος μας λέει ότι γίνεται κάτι για λίγο, έχει μικρή διάρκεια.
Ενώ ο Παρατατικός μας λέει ότι κάτι γίνεται με μεγαλύτερη διάρκεια,
έχει πολύ χρόνο που γίνεται αυτό.
Άρα, λοιπόν, αυτή είναι η βασική τους διαφορά.
Για να δούμε τώρα, μέσα από ένα κείμενο, που έχω ετοιμάσει για εσάς,
πώς λειτουργεί αυτό.
Δηλαδή, πώς λειτουργούν ο Αόριστος και ο Παρατατικός.
Σας διαβάζω το κείμενο γιατί πιστεύω,
ότι είναι σημαντικό να έχουμε μία ιδέα του κειμένου,
όταν δουλεύουμε πάνω σε ένα κείμενο ή κάποια άσκηση.
Και όχι να παίρνουμε αποσπασματικά κάποιο κομμάτι του.
Είναι ένα κείμενο, που όπως βλέπετε κιόλας δεν έχει τίτλο.
Ας σκεφτούμε έναν τίτλο, δεν είναι δύσκολο νομίζω.
Περιμένω να ακούσω. τι θα μου λέγατε για τίτλο;
Η καταιγίδα.
Η δυνατή καταιγίδα.
Πάρα πολύ ωραία.
Το ξέσπασμα μιας καταιγίδας. Εξαιρετικά!
Όλοι αυτοί οι τίτλοι είναι πάρα πολύ σωστοί.
Διαλέγετε όποιον θέλετε εσείς και τον βάζετε πάνω στο κείμενό μας.
Τώρα θέλω να κάνουμε κάτι άλλο.
Θέλω να προσπαθήσετε από την δεύτερη παράγραφο,
που ξεκινάει "Η Νατάσα και η Ράνια..." μέχρι το τέλος του κειμένου,
να σημειώσετε τα ρήματα που βρίσκονται στο παρελθόν.
Προσέξτε! Τα ρήματα αυτά δεν πρέπει να έχουν μπροστά τους κάποια άλλη λεξούλα
ή κάποιο άλλο ρηματάκι κολλημένο.
Πρέπει να είναι μόνα τους τα ρήματα αυτά.
Σας δίνω λίγο χρόνο να τα υπογραμμίσετε.
Πιστεύω ότι τα καταφέρατε.
Έχουμε υπογραμμίσει τα ρήματα αυτά:
«Είπαν», «περπατούσαν», «χαίρονταν»,
«άρχισε», «φοβήθηκαν», «πλήθυναν», «σκοτείνιασε», «αυλάκωσε»,
«συντάραξε», «έπεφταν», «άρχισαν», «μπορούσαν», «ξέσπασε».
Πολύ ωραία!
Δεν είμαστε όμως και πολύ σίγουροι ότι είναι τα σωστά ρήματα.
Τι κάνουμε; Τις σωστές ερωτήσεις.
Πρώτα – πρώτα θέλουμε να βρούμε εάν είναι στο παρελθόν,
γιατί θέλουμε το παρελθόν είπαμε σήμερα.
Κάνουμε λοιπόν τη σωστή ερώτηση. Πότε;
«Είπαν» Πότε;
Χτες! Πολύ σωστά!
Άρα λοιπόν είμαστε στο παρελθόν.
Εδώ θα σας σημειώσω ότι...
...όταν λέμε χτες δεν εννοούμε απαραίτητα την ακριβώς προηγούμενη μέρα.
Το χτες μπορεί να είναι μέχρι και πριν λίγες ώρες.
Μπορεί να είναι και την προηγούμενη εβδομάδα,
πριν από ένα μήνα, πριν πολλά χρόνια.
Το χτες δεν είναι ακριβώς η προηγούμενη ημέρα.
Μην το έχετε έτσι στο μυαλό σας όταν κουβεντιάζουμε για το χτες.
«Είπαν», λοιπόν, είπαμε ότι είναι στο παρελθόν.
Πάρα πολύ ωραία! Για να δούμε τώρα.
Είναι στο παρελθόν, σε ποιο χρόνο είναι; Στον Αόριστο ή στον Παρατατικό;
Κάνουμε την δεύτερη ερώτηση, για πόσο;
Πολύ ή λίγο;
Λίγο, σωστά!
Άρα έχουμε Αόριστο! Έτσι!
«περπατούσαν» Πότε;
Χθες, άρα είμαστε στο παρελθόν.
Πολύ ή λίγο;
Πολύ! Άρα είμαστε στον Παρατατικό εδώ!
«χαίρονταν». Πότε;
Χθες, παρελθόν. Πολύ ή λίγο;
Παρατατικός, πάρα πολύ σωστά, γιατί είναι για πολύ.
«άρχισε», το επόμενο ρήμα μας.
Είναι στο παρελθόν, βεβαίως, είναι στο χθες.
Και έχουμε Αόριστο ή Παρατατικό; Για σκεφτείτε!
Είναι για λίγο ή για πολύ;
Είναι για λίγο. Άρα έχουμε Αόριστο! Πολύ σωστά!
«φοβήθηκαν».
Παρελθόν, πολύ ωραία.
Και είναι για λίγο ή για πολύ;
Αόριστος, για λίγο, πολύ ωραία!
«πλήθυναν». Παρελθόν.
Προσέξτε! Λέει «πλήθυναν», δεν λέει πλήθαιναν! Μην μπερδευτούμε!
Για λίγο ή για πολύ είναι το «πλήθυναν»;
Για λίγο! Πολύ σωστά!
Άρα λοιπόν έχουμε Αόριστο.
«σκοτείνιασε». Παρελθόν
Σωστά το σημειώσαμε λοιπόν, γιατί είναι χθες, για λίγο και είναι Αόριστος.
«αυλάκωσε»
Παρελθόν επίσης. Για λίγο. Αόριστος.
«συντάραξε»
Παρελθόν. Για λίγο. Αόριστος.
"έτρεξαν"
Χθες, παρελθόν δηλαδή.
Αόριστος.
«έπεφταν»
Χθες, παρελθόν.
Συνέχεια, άρα έχουμε Παρατατικό, πολύ ωραία!
«άρχισαν»
Παρελθόν, Αόριστος.
«μπορούσαν»
Παρελθόν, για λίγο ή για πολύ;
«μπορούσαν» για λίγο ή για πολύ;
Παρατατικός, πάρα πολύ σωστά είναι για πολύ!
Και «ξέσπασε».
Είναι παρελθόν και είναι για λίγο, άρα έχουμε Αόριστο.
Ας βάλουμε τα ρήματά μας αυτά σε δύο στήλες.
Μία στήλη για τον Αόριστο και μία στήλη για τον Παρατατικό.
Μαζεύουμε τα ρήματά μας όλα εδώ και τα έχουμε μπροστά μας,
όλα μαζί συγκεντρωμένα, χωρίς το κείμενο.
Θέλω να παρατηρήσετε λίγο σας παρακαλώ,
τα ρήματα που έχουμε γράψει στον Αόριστο.
Αυτά τα ρήματα, τα περισσότερα από αυτά,
όχι όλα, αλλά τα περισσότερα,
έχουν ένα γραμματάκι, που είναι χαρακτηριστικό στον Αόριστο,
και μας βοηθάει να καταλάβουμε ότι είναι Αόριστος,
γιατί είναι για λίγο, δεν είναι για πολύ.
Για να διαβάσω μερικά τέτοια, μήπως το ανακαλύψετε!
«άρχισε», «σκοτείνιασε», «αυλάκωσε», «συντάραξε»,
«έτρεξαν», «άρχισαν», «ξέσπασε».
Ποια γράμματα είναι αυτά, που βλέπετε ότι...
...μας υποψιάζουν ότι μάλλον εδώ έχουμε στιγμιαία πράξη,
μικρής διάρκειας δηλαδή, άρα έχουμε Αόριστο.
Το –σ και το –ξ. Πάρα πολύ σωστά!
Για να κάνουμε τον ίδιο έλεγχο και στον Παρατατικό.
«περπατούσαν», «μπορούσαν», «χαίρονταν».
Ποιες καταλήξεις είναι που βλέπετε ότι μας βοηθάνε να το καταλάβουμε;
-ούσαν, πολύ ωραία,
και –νταν.
Το –νταν είναι η περίφημη καμπάνα, που λέμε στην παθητική φωνή.
Να θυμήσουμε λίγο τις φωνές.
Μιας που αναφερθήκαμε στην παθητική φωνή.
Το ρήμα όταν στο εγώ τώρα τελειώνει σε –ω, είναι στην ενεργητική φωνή.
Και όταν το ρήμα στο εγώ τώρα, που μιλάω, τελειώνει σε –μαι, είναι στην παθητική φωνή.
Αυτά λοιπόν τα ρήματα, που είναι στην παθητική φωνή,
όταν σχηματίζουν τον Παρατατικό τους,
στο γ' πληθυντικό πρόσωπο, στα πολλά δηλαδή,
στο γ' πρόσωπο, έχουν μία καμπανούλα.
Όπως υπάρχει η καμπανούλα στο «χαίρονταν».
Μας βοηθάει λοιπόν η καμπανούλα να καταλάβουμε ότι έχουμε Παρατατικό.
Πολύ ωραία! Για να τα μαζέψουμε τώρα.
Ο Αόριστος έχει χαρακτηριστικά γράμματα το –σ και το –ξ, δεν είναι τα μοναδικά.
Υπάρχουν, θα μάθετε και σε μεγαλύτερες τάξεις,
υπάρχει και το –ψ, το οποίο και αυτό είναι χαρακτηριστικό στον Αόριστο.
Και ο Παρατατικός, έχει την κατάληξη –ούσα.
Μιλάω πάντα για τα ρήματα, που δουλέψαμε σήμερα έτσι;
Δεν είναι μόνο αυτά.
Και η κατάληξη –νταν, η περίφημη καμπάνα μας.
Για να συγκεντρώσουμε πάλι όλες τις πληροφορίες πάλι άλλη μια φορά.
Ο Ενεστώτας είναι ο χρόνος που μου λέει τι συμβαίνει τώρα που μιλάμε.
Τώρα! Αυτήν εδώ τη στιγμή! Παρόν.
Ο Αόριστος, που μου λέει τι έχει γίνει "χθες".
Και είπαμε όχι απαραίτητα την προηγούμενη ημέρα.
Δηλαδή στο παρελθόν, αλλά για λίγο. Προσέξτε το!
Και ο Παρατατικός που μας λέει επίσης τι είχε γίνει χθες,
αλλά έχει μεγαλύτερη διάρκεια, συνέχεια στο παρελθόν.
Πιστεύω ότι τα καταλάβαμε και μπορούμε να συνεχίσουμε σε μια άσκηση.
Θα με βοηθήσετε εσείς στην άσκηση αυτή βέβαια.
Τα ρήματα που έχουμε βρει στον Αόριστο,
και τα έχουμε βάλει σε μια στήλη μέχρι τώρα,
θέλουμε τώρα να τα μεταφέρουμε
στην άλλη στήλη του Παρατατικού.
Κάνοντας τη σωστή ερώτηση.
Θέλω να προσέξετε όμως, να μην χαλάσετε το πρόσωπο.
Δηλαδή το κάθε ρήμα έχει μπροστά κάποιο πρόσωπο.
Αυτό το πρόσωπο δεν θα το πειράξουμε εμείς,
θα το διατηρήσουμε, θα αλλάξουμε μόνο,
ούτε το πότε, χθες θα παραμείνει,
αλλά η διάρκεια θα αλλάξει.
Αν από τον Αόριστο, που είχαμε μια πράξη για λίγο,
είμαστε τώρα, θα πάμε σε μια πράξη ίδια,
αλλά που έχει μεγαλύτερη διάρκεια, στον Παρατατικό.
Ξεκινάμε.
«Είπαν»», πώς θα γίνει με μεγαλύτερη διάρκεια;
Αυτοί «έλεγαν».
«Άρχισε», ας πούμε αυτός «άρχισε».
Πώς θα γίνει στον Παρατατικό;
Δηλαδή πάλι στο χθες, αλλά με μεγαλύτερη διάρκεια;
«Άρχιζε»
Να ένα ακόμα γράμμα χαρακτηριστικό του Παρατατικού το –ζ.
«Φοβήθηκαν».
Πώς θα γίνει στον Παρατατικό;
Που είναι χθες, αλλά με μεγαλύτερη διάρκεια;
«Φοβούνταν».
Να τη πάλι η καμπάνα, γιατί είναι γ' πληθυντικό.
«Πλήθυναν».
Πώς θα γίνει στον παρατατικό, με μεγαλύτερη διάρκεια στο χθες;
«Πλήθαιναν».
«Σκοτείνιασε»
Πώς θα γίνει στον παρατατικό, χθες;
Αλλά με μεγαλύτερη διάρκεια, συνέχεια;
«Σκοτείνιαζε».
«Αυλάκωσε»
Πώς θα γίνει χθες, για μεγαλύτερη διάρκεια, συνέχεια δηλαδή;
«Αυλάκωνε». Πολύ ωραία!
«Συντάραξε»
Πώς θα γίνει χθες, συνέχεια; Τι έκανε χθες συνέχεια;
«Συντάραζε».
«Έτρεξαν»
Xθες. συνέχεια; Αυτοί «έτρεχαν».
Δεν ξεχνάμε, δεν πειράζουμε το πρόσωπο.
«Άρχισαν», χθες συνέχεια; «Άρχιζαν».
«Ξέσπασε»
Xθες συνέχεια;
«Ξεσπούσε»
Tο –ου αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό.
Κάναμε λοιπόν την αλλαγή μας από τον Aόριστο στον Παρατατικό.
Τώρα θα κάνουμε το ανάποδο.
Τα ρήματα που βρήκαμε στον Παρατατικό,
θα τα πάμε στον Αόριστο.
Κάνοντας πάλι την ίδια ερώτηση.
Για πόσο; Προσέξτε!
Επειδή κάναμε μαζί τώρα εξάσκηση από τον αόριστο στον Παρατατικό,
τώρα θέλω να φροντίσετε να μην κάνετε κανένα λάθος.
«Χαίρονταν», χθες συνέχεια. Για λίγο;
«Χάρηκαν».
«Έπεφταν» συνέχεια.
Για λίγο; «Έπεσαν».
«Μπορούσαν», συνέχεια χθες. Για λίγο όμως;
«Μπόρεσαν».
Πολύ ωραία, τώρα που τα μαζέψαμε,
νομίζω δεν χρειάζεται να ξαναπούμε, παρόν - παρελθόν,
τα έχετε καταλάβει και έχετε καταλάβει επίσης,
την διαφορά ανάμεσα στους δύο παρελθοντικούς χρόνους.
Τον Αόριστο και τον Παρατατικό.
Θέλω όμως να συζητήσουμε και ένα ακόμα θέμα, που είναι δύσκολο.
Όχι μόνο για εσάς, αλλά και για εμάς τους μεγάλους πολλές φορές.
Η ορθογραφία των ρημάτων.
Μας δυσκολεύει και εμάς, μην νομίζετε.
Πολλές φορές στεκόμαστε και εμείς οι δάσκαλοι,
καμιά φορά συμβαίνει και σε μας, σε μία λέξη να δούμε,
πώς το γράφει αυτό το –ι, πώς το γράφει αυτό το –ε;
Πολλές φορές μας συμβαίνει.
Πρέπει όμως κάποια ρήματα να φροντίζουμε να τα μαθαίνουμε όσο γίνεται καλύτερα
και να μην μας δυσκολεύουν στον γραπτό λόγο, όταν θέλουμε κάτι να γράψουμε.
Αυτό ξέρετε ότι γίνεται και με το να μαθαίνουμε καλύτερα τη γραμματική,
να διαβάζουμε τη γραμματική μας,
αλλά και να διαβάζουμε βιβλία.
Είναι πολύ σημαντικό να διαβάζουμε βιβλία.
Οι εικόνες των λέξεων περνάνε αυτόματα στο κεφαλάκι μας μέσα
και αποτυπώνονται όλες οι σωστές πληροφορίες.
Πάμε λοιπόν τώρα να δούμε τι συμβαίνει με την ορθογραφία.
Τα ρήματα ξέρετε, που τελειώνουν σε –ίζω,
παράδειγμα, ας πάρουμε αυτά τα ρήματα,
γράφονται με –ι.
Αυτό το –ι το κρατούν και στον Αόριστο και σε όποιον άλλο χρόνο χρειαστεί.
Θα μιλήσουμε όμως μόνο για τον Αόριστο τώρα.
Άρα λοιπόν ας πάρουμε ένα παράδειγμα το «ποτίζω»,
που είναι ρήμα σε –ίζω και γράφεται με –ι.
Στον Αόριστο πως θα κάνει;
Να θυμηθούμε, χθες, η μία ερώτηση.
Και το θέλω για λίγο.
Χθες λοιπόν για λίγο τι έκανα;
«Πότισα». Πάρα πολύ ωραία.
Το «ποτίζω» με –ι γίνεται «πότισα» στον αόριστο, πάλι με –ι.
Δεν το χάνει.
Ένα άλλο παράδειγμα.
«Καθάρισα» πάλι με –ι. Γιατί;
Γιατί το «καθαρίζω» είναι ρήμα σε –ίζω και θέλει –ι.
Πολύ ωραία!
Τι συμβαίνει τώρα με τα ρήματα που ναι μεν τελειώνουν σε – ίζω
αλλά αποτελούν εξαιρέσεις και δεν γράφονται με –ι;
Για πάμε να δούμε μερικά.
«Δακρύζω». Θυμηθείτε το «δακρύζω».
Έχει το σχήμα που έχει το δάκρυ μας.
Γράφεται με –υ. Πολύ ωραία!
Αυτό το –υ, το κρατάει και στον Αόριστο.
Χθες για λίγο «δάκρυσα».
Ένα άλλο ρήμα «δανείζω» με –ει.
Το κρατάει στον Αόριστο;
Και λέμε «δάνεισα», χθες για λίγο θυμίζω, με –ει, πάλι.
Και εκτός από αυτά τα ρήματα σε –ίζω,
έχουμε κάποια ρήματα που είναι λίγο ατίθασα δυστυχώς.
Και σχηματίζουν περίεργα τον Αόριστο, δεν μας βοηθάει καθόλου,
το κομμάτι το μπροστινό της λέξης για να φτιάξουμε τον Αόριστο.
Το φτιάχνουμε όμως γιατί ξέρουμε ότι είναι ατίθασα αυτά τα ρήματα.
Και επίσης έχουν και περίεργο –ι.
Μερικά από αυτά τα ρήματα είναι τα παρακάτω.
«Μένω», εχθές για λίγο «έμεινα», - ει, πρέπει να το θυμόμαστε.
«Πλένω», εχθές για λίγο «έπλυνα», να θυμάστε στο νιπτήρα μας,
Ο νιπτήρας μας έχει αυτό το σχήμα,
για αυτό το «έπλυνα», θέλει –υ, μοιάζει με το –υ.
«Στέλνω», «έστειλα» εχθές για λίγο, -ει.
«Λέω», εχθές για λίγο «είπα», πάλι –ει.
«Βλέπω», εχθές για λίγο «είδα», -ει επίσης.
Να θυμάστε «βλέπω» - «λέω»,
αυτά τα δύο στον αόριστο θέλουν –ει.
«Πίνω», «ήπια» με –η.
«Φεύγω», «έφυγα», θέλει –υ.
«Βγαίνω», «βγήκα» με –η.
«Μπαίνω», «μπήκα» με –η.
Υπάρχουν και άλλα ρήματα σίγουρα.
Και ίσως και εσείς τώρα που μιλάμε, σίγουρα θα σας έρχεται στο μυαλό...
...κάποιο άλλο, αλλά δεν θα τα πούμε και όλα, δεν χρειάζεται.
Κάποια ενδεικτικά είπαμε.
Ελπίζω να τα καταλάβαμε,
να βοήθησα να ξεχωρίσετε τον Αόριστο και τον Παρατατικό.
Και να είστε καλύτεροι την επόμενη φορά που θα μιλήσουμε.
Γεια σας.
