(1) 1. Instrumental Case / Polski z Anią. 1. Narzędnik - YouTube
1. Instrumentalfall / Polnisch mit Anna. 1. narzędnik
(1) 1. Instrumental Case / Polish with Anna. 1. Narzędnik - YouTube
1er Caso Instrumental / Polaco con Anna. 1. Narzędnik
1. mallette instrumentale / polonaise avec Anna. 1. adder.
1. Instrumentenkoffer / Pools met Anna. 1. Adder.
1-е Инструментальное дело / Польский с Анной. 1. Narzędnik
1-й інструментальний кейс / Польською з Анною. 1. Narzędnik
Cześć, jestem Ania.
Hi, I'm Ania.
i dzisiaj powiem wam o narzędniku.
Today I will talk about the instrumental.
Narzędnik
The instrumental
to jest nieskomplikowany przypadek i to jest super wiadomość.
is a very simple case and this is great news.
Zobaczcie.
Look.
Kiedy znacie takie konstrukcje, jak
You are already familiar with such structures as
"To jest mój brat"
"To jest mój brat" ( This is my brother ).
i chcemy zrobić transformację - czasami musimy,
Sometimes we want to make a transformation (often we have to do it,
bo nie chcemy mówić "To jest mój brat", chcemy powiedzieć imię
because we don't want to say "To jest mój brat"). Sometimes we want to use a name,
chcemy zmienić subiekt, podmiot -
we want to change the subject,
wtedy używamy narzędnika.
and then we use the instrumental.
Zobaczcie.
Look.
Nie mówię "To jest dobry brat",
I do not say "To jest dobry brat" ( This is a good brother ),
ale mówię "on" - może być imię: Mariusz, Grzesiek,
but I say "on" - it may be a name, e.g. Mariusz, Grzesiek,
Łukasz, Paweł -
Łukasz, Paweł -
"jest dobrym"
"jest dobrym"
(muszę dodać końcówkę "-m", ale zobaczcie,
(I must add a suffix "-m", but look,
ta końcówka jest w pytaniu
we have the same ending in the question
"dobrym"
"dobrym"
i tutaj muszę dla maskulinum
and here for a masculine I have
dodać końcówkę "-em"):
to add a suffix "-em"):
"On jest dobrym bratem",
"On jest dobrym bratem" ( He is a good brother )
"On jest sympatycznym lekarzem".
"On jest sympatycznym lekarzem" ( He is a nice doctor ).
I każda inna konstrukcja maskulinum.
The same goes for every other masculine structure.
Jednak, kiedy przymiotnik (adjective) albo rzeczownik (noun) ma literę "k",
But when an adjective or noun ends with "k"
mamy tutaj transformację "y" do "i":
there is a transformation from "y" to "i":
"On jest polskim
"On jest polskim muzykiem" ( He is a Polish musician )
(tak jak tu jest pytanie "Kim?",
(as in the question "kim?":
"polskim", nie "polskym")
"polskim", not "polskym")
polskim
(uwaga, drugie "k",
Note that the second "k"
potrzebuje, lubi zawsze mieć "i"),
always needs "i",
a więc "muzykiem", "muzykiem".
so "muzykiem". Not "muzykem", but "muzykiem"
Tak samo funkcjonuje to dla litery "g"
The same goes for the letter "g",
dla przymiotnika i dla rzeczownika.
for both adjectives and nouns.
Na przykład: "Ferrari jest drogim samochodem".
For example: "Ferrari jest drogim samochodem" ( Ferrari is an expensive car )
Tam nie było w "samochodzie" litery "k",
There was no "k" in "samochód"
ale gdyby była, na przykład: "On jest prawnikiem",
but if there was, for example: "On jest prawnikiem" ( He is a lawyer )
też dojdzie nam litera "i".
we would also have to add the letter "i".
Jeśli chodzi o femininum, o rodzaj żeński, transformacje nie są skomplikowane.
Feminine transformations are not complicated.
Kiedy mamy sentencję "To jest młoda Polka",
When we have a sentence "To jest młoda Polka" ( This is a young Polish woman )
dajemy tylko ogonki:
we only add "tails":
"Ona jest młodą Polką".
"Ona jest młodą Polką" ( She is a young Polish woman. )
Może być imię:
It can be a name:
"Kasia jest młodą Polką".
"Kasia jest młodą Polką" ( Kasia is a young Polish woman. )
Różne transformacje subiektu, ale nie ma już słowa "to".
We can have various transformations of the subject, but there is no word "to",
i używamy narzędnika.
but instead we use the instrumental.
Teraz, kiedy nasz obiekt - uwaga zawsze chodzi o obiekt
Now, when our object - attention, it is always the object
(obiekt jest maskulinum,
(the object is masculine,
obiekt jest maskulinum,
the object is feminine
obiekt jest femininum
the object is feminine
i obiekt jest neutrum), nie subiekt.
and the object is neuter) - not the subject.
Tutaj nie musi być neutrum, nie musi być dziecko,
It does not have to be neuter, it doesn't have to be a child,
może być maskulinum: Łukasz,
it can be masculine: Łukasz,
ale obiekt jest neutrum),
but the object is neuter.
mamy super informację: końcówki są takie same jak dla maskulinum, a więc kiedy pamiętam:
We have some great news: the endings are the same as for the masculine, so when I remember:
"On jest dobrym bratem",
"On jest dobrym bratem" ( He is a good brother ),
"On jest polskim muzykiem",
"On jest polskim muzykiem" ( He is a Polish musician )
mówię wtedy dla neutrum: "Łukasz jest głodnym - "głodnym" (on chce jeść) -
for the neuter I use: "Łukasz jest głodnym (he wants to eat, hungry ) -
głodnym dzieckiem",
głodnym dzieckiem" ( Łukasz is a hungry child ),
tak jak "muzykiem".
same as for "muzykiem".
Ale kiedy mamy "auto",
But when we have "auto" ( car )
zabieramy "o", "o" - do widzenia!
we take away "o", "o" - goodbye!
"Autem".
- "autem".
Ta sytuacja nie jest skomplikowana, prawda?
This is not complicated, is it?
No właśnie!
Exactly!
A jeszcze lepiej jest
And yet it is even better
w liczbie mnogiej, w plural.
when it comes to the plural.
Musimy pamiętać tylko dwie końcówki, właściwie trzy,
We only need to remember two endings, actually three,
ale tak naprawdę litery. Zobaczcie, kiedy mam dla maskulinum "On jest dobrym",
but they are letters. Look, when for the masculine I have "On jest dobrym"
kopiuję to tutaj.
I copy it here,
Ale jest plural, więc daję gratisową literę "i":
but we need a plural, so I add an extra letter "i":
"Jesteście - wy, plural -
"You are - you, plural -
"ambitnymi
ambitnymi,
"ambitnymi
ambitnymi
studentkami".
studentkami" ( You are ambitious female students ).
Powiem do dziewczyn.
I will say to the girls.
Femininum - "studentkami".
feminine - "studentkami"
Ale też do mężczyzn, 100% to samo, oczywiście "k" ma transformację "y" do "i".
But also for men, exactly the same. Of course, "k" requires a transformation from "y" to "i".
A więc:
So:
"Oni - plural -
"Oni - plural -
są wysokimi
są wysokimi
fotografami"
fotografami" ( They are tall photographers )
Ta sama końcówka!
The same ending!
To jest super informacja!
This is great news!
Ale - uwaga - kiedy robimy deskrypcję,
But - note - when we make a description,
opisujemy osobę albo jakiś element, jakąś rzecz
we describe a person or an item, a thing
i nie mówimy
and we do not use
dla obiektu rzeczownika
a noun to refer to an object
tylko przymiotnik,
but solely an adjective
wtedy ten przymiotnik nie ma transformacji do instrumentala.
then the adjective does not take the instrumental form.
Na przykład:
For example:
"On jest przystojny"
"On jest przystojny" ( He is handsome )
- nie "przystojnym", nie "przystojnym", bo nie ma tutaj rzeczownika.
- not "przystojnym". Not "przystojnym" because there is no noun.
"On jest przystojny,
"On jest przystojny,
a ona jest brzydka".
a ona jest brzydka" ( He is handsome, but she is ugly )
Takie życie.
That's life.
Ale ani tutaj,
But neither here
ani tutaj
nor here
nie mamy tych transformacji.
do we have these transformations.
Jednak, kiedy powiemy:
But when we say:
"On jest przystojnym
"On jest przystojnym
chłopakiem,
chłopakiem,
a ona jest brzydką
a ona jest brzydką
dziewczyną", czyli mamy dwa elementy: przymiotnik i rzeczownik,
dziewczyną" ( He is a handsome boy, but she is an ugly girl ), i.e. we have two elements: an adjective and a noun
te transformacje
these transformations
będą widoczne.
will be visible.
A teraz, kiedy już znamy tę naprawdę nieskomplikowaną teorię, przejdziemy do funkcji.
And now when we know this really uncomplicated theory, we move on to talk about functions.
Zobaczcie, kiedy używamy tych konstrukcji.
Look, when we use these structures.
Po pierwsze, wtedy, kiedy mówimy o identyfikacji.
Firstly, when we talk about identification.
Identyfikacja ma różne
Identification has various
obiekty tej identyfikacji. Mamy na przykład:
objects of identification. For example we have:
"Ona jest kobietą".
"Ona jest kobietą" ( She is a woman. ).
Uwaga: "mężczyzna":
Note: "mężczyzna" ( a man ):
"a" na końcu, nie konsonant.
'a' at the end, not a consonant.
Powiemy "On jest
We say, "On jest
mężczyzną", "On jest kolegą", "On jest poetą", ale "On jest chłopakiem",
mężczyzną", "On jest kolegą", "On jest poetą," but "On jest chłopakiem",
"On jest studentem", bo "chłopak"
"On jest studentem" because "chłopak"
i "student"
and "student"
mają na końcu konsonant.
have a consonant at the end.
Kolejna identyfikacja to narodowość:
Another kind of identification is nationality:
"Ona jest Polką",
"Ona jest Polką" ( She is a Polish woman ),
"Ona jest mamą", czyli identyfikacja w relacji "rodzina".
"Ona jest mamą" ( She is a mother ), i.e. identification of family relationships.
"Ona jest tancerką", a więc zawód -
"Ona jest tancerką" ( She is a dancer ) - so a profession -
"zawód" to profesja -
"zawód" means "profession" -
"Ona jest tancerką, ja jestem nauczycielką",
"Ona jest tancerką, ja jestem nauczycielką" ( She is a dancer, I'm a teacher ).
"Ona jest
"Ona jest
- kolejna relacja -
- another kind of relation -
moją koleżanką".
moją koleżanką" ( She is my friend ).
Tak samo funkcjonuje dla rodzaju męskiego, na przykład:
The same for the masculine, for example:
"On jest
"On jest
studentem",
studentem" ( He is a student )
"On jest Polakiem",
"On jest Polakiem" ( He is a Pole ),
"On jest" - uwaga formalne! -
"One jest" - note, it is formal! -
ojcem"
ojcem" ( He is a father)
(nieformalne:
Informal:
"tatą"),
" tatą" ( dad ).
"On jest tancerzem",
"On jest tancerzem" ( He is a dancer )
i "On jest (uwaga, "kolega" jak femininum) kolegą",
and "On jest (note, "kolega" looks like feminine) kolegą" ( He is a friend ),
ale adjective zostaje maskulinum:
but the adjective is masculine:
"On jest
"On jest
dobrym kolegą".
dobrym kolegą" ( He is a good friend ).
I tak samo będzie dla neutrum.
And the same goes for the neuter.
Kolejna funkcja
Another function is
to transport.
transport.
Ale zanim powiem o transporcie, jeszcze jedna bardzo ważna informacja.
But before I say something about transport, one more very important piece of information.
Kiedy, pamiętam,
Once, I remember
"jest
"jest
\+ narzędnik"
\+ instrumental"
Uwaga! Tak,
Attention! Yes,
ale nie wtedy, kiedy mam "to".
but not when I have "to".
Kiedy mam "to":
When I have "to":
"To jest
"To jest
kobieta", "Polka", "mama", "tancerka", "koleżanka" - jest nominative.
"kobieta", "Polka", "mama", "tancerka", "koleżanka" - we use a nominative.
"To"
"To"
dominuje,
dominates
dominuje konstrukcje
constructions
z nominativem.
with the nominative.
Nie ma "to",
When there is no "to"
mamy "jest"
but we have "jest"
i wtedy mamy instrumental.
then we use the instrumental.
Wracamy do transportu.
We're going back to transport.
Pomyślcie, narzędnik -
Think, instrumental.
instrumental -
Instrumental -
to mój instrument.
this is my instrument.
Kiedy mam dystans,
When there is a distance
potrzebuję narzędzia,
I need a tool,
instrumentu,
an instrument,
żeby z punktu A
to reach (to get to, to arrive)
dojść, dotrzeć, dojechać
from point A
do punktu B,
to point B.
a więc mój instrument to
So, for example my instrument is
autobus na przykład, "autobus" - on, mamy konsonant,
a bus: "autobus" is masculine and ends with a consonant,
a więc kiedy pamiętam "On jest bratem":
- I remember "On jest bratem" - so:
"Jadę autobusem".
"Jadę autobusem" ( I'm going by bus ).
Ta sama konstrukcja - nowa funkcja.
The same construction - a new function.
Femininum: "taksówka" -
Feminine: "taksówka" -
"Jadę
"Jadę
taksówką".
taksówką" ( I'm going by taxi ).
Tak jak: "Ona jest mamą".
It is similar to: "Ona jest mamą"
I neutrum: "metro", uwaga:
And for the neuter: "metro". Note:
kiedy mam
when I have
neutrum "metro",
a neuter like "metro"
to "o" do widzenia
I say goodbye to "o"
i daję końcówkę "em":
and add an ending "em":
"Jadę metrem",
"Jadę metrem" ( "I'm going by underground ),
"Lecę samolotem",
"Lecę samolotem" ( I'm going by plane ),
"Płynę statkiem" i tak dalej, i tak dalej.
"Płynę statkiem" ( I'm going by boat ), and so on and so forth.
Kolejna kategoria: narzędzia.
Another category: tools.
Narzędnik,
Instrumental,
czyli instrumenty, ale nie muzyczne.
i.e. instruments, but not musical.
Na przykład: piszę, zobaczcie, to jest mój instrument.
For example: I write, and look, this is my instrument.
"Piszę
"Piszę
markerem",
markerem" ("I write with a marker pen").
tak jak "Jadę autobusem", tak jak "On jest lekarzem".
It is similar to "Jadę autobusem", similar to "On jest lekarzem".
Teraz, kiedy "Jem zupę",
Now, "Jem zupę" ( I eat soup )
"Zupę jem", femininum "łyżka",
"Zupę jem" - "łyżka" is feminine,
(tak jak "kobieta" gramatycznie)
(so grammatically like "kobieta")
"Zupę jem łyżką".
"Zupę jem łyżką" ( I eat soup with a spoon ).
I teraz neutrum "mydło", mydło jest, kiedy idę do toalety, woda
And now the neuter: "mydło" ( soap )
i tutaj to jest mydło:
so "mydło":
"Myję się mydłem",
"Myję się mydłem" ( I wash myself with soap ),
tak jak metro:
as for "metro":
"o" do widzenia,
we say goodbye to "o",
redukcja:
reduction:
"Myję się mydłem".
"I wash with soap."
Następna funkcja to
The next function is connected with
pory dnia i pory nocy.
time of the day and time of the night.
Na przykład:
For example:
"wieczorem". - Kiedy? - "Wieczorem
"wieczorem". - When? - "Wieczorem"
spotykam się z koleżanką".
spotykam się z koleżanką" ( In the evening I'm going to meet a friend ).
I pory roku. Na przykład "zimą
And seasons, for example: "Zimą
jestem w Warszawie",
jestem w Warszawie" ( In winter I am in Warsaw ),
"Latem
"Latem
jestem w Sopocie",
jestem w Sopocie" ( In summer I am in Sopot )
"jesienią", "wiosną" i tak dalej, i tak dalej.
"Jesienią", "wiosną" and so on and so forth.
Kiedy mówię o porach roku jako czasie, kiedy coś się dzieje,
When I talk about the seasons as the time when something happens,
używam konstrukcji z narzędnikiem.
I use structures with the instrumental.
Mamy bardzo dużo czasowników,
We have a lot of verbs
które łączą się
which always collocate
zawsze z narzędnikiem.
with the instrumental.
Tutaj jest tylko kilka,
Here are just a few,
na przykład: "interesować się",
for example: "interesować się" ( to be interested in sth ),
"Interesuję się
"Interesuję się
sportem",
sportem" ( "I'm interested in sport )
"matematyka" - "matematyką",
"matematyka" - "matematyką" ( in mathematics )
"sztuka" - "sztuką"
"sztuka" - "sztuką" ( in art ),
i tak dalej, i tak dalej.
and so on and so forth.
Inne:
Other:
"zajmować się",
"zajmować się" ( to deal with sth )
"stresować się".
"stresować się" ( to be stressed by sth ).
Teraz na uniwersytecie jest sesja.
Now at university there is an exam session.
"Studenci
"Studenci
stresują się
stresują się
- plural -
- plural -
egzaminami".
egzaminami" ( The students are stressed by the exams )
Dobrze,
Well,
"kierować", na przykład: "Dyrektor
"kierować" ( to lead sth, to head sth ), for example: "Dyrektor
kieruje
kieruje
instytutem",
instytutem" ( The director leads an institute ),
Bo "instytut" jest jak "brat": "instytutem".
because "instytut" is like "brat": "instytutem".
"Bawić się" - "Dziecko bawi się
"bawić się" ( play with sth ) - "Dziecko bawi się
zabawką"
zabawką" ( A child plays with a toy )
na przykład.
for example.
I mamy jeszcze całą grupę przyimków,
And we still have a whole group of prepositions
po których zawsze
after which
będzie
we will always have
narzędnik.
the instrumental.
Pierwszy przyimek "z" - ale uwaga,
The first preposition "z" - but beware
bo kiedy powiem "jestem z Polski",
because when I say "Jestem z Polski" ( I'm from Poland ).
to nie jest to "z",
this is not a "z"
o którym mówię teraz. To "z" oznacza:
I'm talking about. I'm talking about "z" that means that
mam element jakiś plus
I have some element plus
element jakiś. Na przykład:
some other element. For example:
"Poproszę kawę z"
"Poproszę kawę z
(kawa - jeden element, mleko - element dwa)
(coffee - one element, milk - second)
"Kawę z mlekiem".
"kawę z mlekiem" ( coffee with milk ).
"Poproszę
"Poproszę
herbatę z
herbatę
(drugi element - cytryna) z cytryną".
(the second element - lemon) z cytryną" ( I'll have tea with lemon )
Ale też osoby, na przykład: "rozmawiam" (konwersuję)
But it also applies to people, for example, "rozmawiam" ( I speak with, I talk with )
"Rozmawiam z
"Rozmawiam z
koleżanką". Ja jeden element, koleżanka - drugi.
koleżanką". I am one element, a friend - another.
"Rozmawiam z koleżanką".
"Rozmawiam z koleżanką ( I talk with a friend ).
Następne dwa przyimki (prepositions) przyimki "przed"
The next two prepositions: "przed"
i "za".
and "za".
"Ja
"Ja
stoję
stoję
przed
przed
tablicą".
tablicą" ( I stay in front of the board )
A teraz spróbuję przejść za.
Now, I'll try to go behind.
Tak, jestem za
Yes, "Jestem za
- tablica -
- tablica -
tablicą".
tablicą" ( I'm behind the board )
Ok.
Ok.
Wracam do was.
I'm coming back to you.
I mamy jeszcze
And we also have
przyimki "pod" i "nad".
prepositions "pod" and "nad".
Na przykład: "Teraz jestem
For example: "Teraz jestem
pod
pod
tablicą".
tablicą" ( Now I'm under the board ).
Niestety nie mogę być nad tablicą - wysoko, ale lampa jest
Unfortunately I cannot be above the board - It is too high, but "Lampa jest
nad
nad
tablicą.
tablicą ( The lamp is above the board ).
Mamy jeszcze "między".
We still have "między".
Na przykład: mam jeden element, drugi element i coś jest tutaj.
For example: I have one element, the other element, and there is something here.
Na przykład:
For example:
"Polska
"Polska
leży
leży
między Rosją, Ukrainą, Białorusią
między Rosją, Ukrainą, Białorusią
a Niemcami" ("Niemcy" plural - "Niemcami").
Niemcami" ("Niemcy" plural - "Niemcami") ( Poland lies between Russia, Ukraine, Belarus and Germany ).
I mamy element "poza".
We also have "poza".
To znaczy coś jest
It means that something
nie tutaj. Na przykład:
is outside of sth else. For example:
"Berlin leży
"Berlin leży
poza
poza
Polską", bo nie leży w Polsce. "Berlin leży poza Polską".
Polską" because it is not in Poland. "Berlin leży poza Polską" ( Berlin is located outside Poland )"
I jeszcze jedna bardzo ważna informacja.
And there is one more very important piece of information.
Kiedy mówimy o transporcie:
When we talk about transport:
"Jadę autobusem", "Jadę taksówką", "Jadę metrem"
"Jadę autobusem", "Jadę taksówką", "Jadę metrem"
Nigdy, nigdy, nigdy
there is never ever
nie ma tutaj "z".
"z".
Nigdy nie mówię: "jadę z autobusem".
I never say: "Jadę z autobusem".
Kiedy tak powiem,
When I say so
to znaczy: jadę ja,
I mean: Here I am,
tutaj autobus.
here is a bus.
I nie wiem,
And I do not know
w czym możemy być, jaki mamy transport,
where we can both be, what kind of transport we use
że jedziemy razem.
that we can travel together.
A więc: "Jadę autobusem",
So, "Jadę autobusem",
"Jadę metrem", "Jadę taksówką". Nigdy "z".
"Jadę metrem", "Jadę taksówką". No "z".
Dziękuję bardzo!
Thank you very much!
Do zobaczenia przy następnym przypadku. Paaa!
See you at the next lesson.
- Cześć, Łukasz!
- Hey, Łukasz!
- Cześć, Aniu!
- Hi, Ania!
- Kim jesteś? - to filozoficzne pytanie.
- Who are you? - That's a philosophical question!
- Jestem mężczyzną.
- I'm a man.
- I kim jeszcze?
- And who else?
- I jestem Polakiem.
- I am a Pole.
- Acha. A kim jesteś z zawodu?
- Uh-huh. And who are you by profession?
- Z zawodu jestem psychologiem.
- By profession I am a psychologist.
- Jakim psychologiem? - Psychologiem klinicznym.
- What kind of psychologist? - A clinical psychologist.
- I chyba bardzo dobrym, tak słyszałam.
- And a good one, so I've heard.
- Możliwe.
- It's possible.
- A, jesteś skromnym mężczyzną? - Tak.
- Oh, you're a modest man? - Yes.
- Ok, a czym jeździsz do pracy?
- Ok, and how do you come to work?
- Do pracy jeżdżę motocyklem.
- To work I ride a motorcycle.
- Ok, a czy masz dzisiaj karate?
- Okay, and do you have a karate lesson today?
- Dzisiaj mam karte. - A kiedy? - Wieczorem.
- Today I have a karate lesson. - When? - In the evening.
- Ok. A czym się interesujesz? - Interesuję się psychologią i sportem.
- Ok. And what are you interested in? - I'm interested in psychology and sport.
- Acha. A teraz,
- Uh-huh. And now,
chyba najważniejsze pytanie:
probably the most important question:
a kim
- And who are
jesteś dla mnie?
you to me?
- Jestem przyjacielem.
- I'm a friend.
- O, świetnie. To na razie!
- Oh, great. That's all for now!
- Dzięki. I pamiętajcie subskrybujcie nasz kanał. Jeżeli macie jakieś pytania, to w komentarzach czekamy na nie!
- Thanks. And remember to subscribe to our channel. If you have any questions, let us know in the comments!
- Pa! -Paa!
- Pa! -Paa!