06. Rozdział szósty 06 Sechstes Kapitel 06 Chapter Six 06 Capitolo 6 06 Глава 6

Rozdział szósty

— Robinson jako hodowca bydła i gospodarz domu. ||тваринник|||| - Robinson as a cattle farmer and homesteader. — Ślad na piasku. - A footprint in the sand. — Obawa rzecz to gorsza, niż samo niebezpieczeństwo. Страх|||||| - The fear of the thing is worse than the danger itself. — Środki obrony. засоби оборони| - Defense measures. — Ludożercy na wyspie. - Cannibals on the island.

Minął jeszcze rok jeden. One more year has passed. Żyłem spokojnie i jednostajnie, ćwicząc się w rozmaitych rzemiosłach, zwłaszcza zostałem dzielnym cieślą, co notuję ze względu na niedostateczną sprawność posiadanych narzędzi. |||однаково|практикуючи|||різноманітних|ремеслах|особливо|||теслею||зазначаю||||недостатню|ефективності||інструментах I lived a quiet and monotonous life, practicing various crafts, especially I became a brave carpenter, which I note due to the inadequate efficiency of the tools I had. Я вел тихую и однообразную жизнь, занимаясь различными ремеслами, в частности, стал отважным плотником, что, замечу, объясняется нехваткой инструментов.

Odniosłem też tryumf w garncarstwie, sporządzając sobie fajkę. ||тріумф||глинярстві|роблячи собі|| I also achieved a triumph in pottery, making myself a pipe. Była to prosta fajka gliniana, na czerwono wypalona, dała mi ona jednak dużo miłych chwil, gdyż z dawien dawna nawykłem do palenia tytoniu. ||||глиняна трубка|||випалена червона||||||приємних||||||я звик||| It was a simple clay pipe, red-fired, but it gave me a lot of nice moments, as I had long been accustomed to smoking tobacco.

Wzrósł również znacznie mój zapas koszyków, których potrzebowałem zarówno na przechowywanie owoców i produktów rolnych, jak i dla celów noszenia różnych rzeczy do domu. ||||||||||зберігання||||сільськогосподарських продуктів||||||||| My supply of baskets, which I needed both for storing fruit and agricultural products and for the purpose of carrying various things home, also increased significantly.

Jedna jednakże sprawa napełniała mnie troską, to jest zmniejszanie się mego zapasu prochu. |||наповнювала||турботою|||зменшення|||| There was one thing that worried me, however, and that was the depletion of my gunpowder supply. Niezdolny sporządzić świeży proch, poważnie rozmyślałem, jak zdołam w przyszłości bez niego polować na dzikie kozy. Нездатний|скласти|свіжий||серйозно|||зможу|||||||| Unable to make fresh gunpowder, I seriously contemplated how I would manage to hunt wild goats in the future without it. Jak już wspomniałem, oswoiłem w trzecim roku pobytu młodą kozę, w nadziei doczekania się stada, ale koza niestety pozostała samotną i w końcu zdechła ze starości. |||||||||||||||||||||||померла|| As I mentioned, I tamed a young goat in the third year of my stay, in the hope of getting a herd, but the goat unfortunately remained lonely and eventually died of old age.

Teraz dopiero, w jedenastym roku pobytu mego na wyspie zająłem się myślą, jakby chwytać dzikie kozy w paści lub doły. |||||||||||||ловити||||пастки||ямах Only now, in the eleventh year of my stay on the island, I became preoccupied with the thought of how to capture wild goats in pastures or pits. Только сейчас, на одиннадцатом году моего пребывания на острове, я озаботился мыслью о том, как поймать диких коз на пастбищах или в ямах. Po długich, daremnych usiłowaniach udało mi się w końcu schwytać w dół dużego capa oraz trzy młode sztuki, dwie żeńskiej, a jedną męskiej płci. ||марних|зусиллях||||||піймати||||козла||||екземпляри||жіночої статі|||чоловічої|статі After long, futile efforts, I finally managed to capture down a large cap and three juveniles, two of the female gender and one of the male gender.

Cap był jednak tak dziki, że nie mogłem sobie z nim dać rady, nie chcąc go zaś zabijać, puściłem na wolność. ||||||||||||||||||відпустив його|| However, the cap was so wild that I could not handle it, and not wanting to kill it, I let it go. Однако шапочка была настолько дикой, что я не смог с ней справиться и, не желая ее убивать, отпустил. Nie przyszło mi wówczas na myśl, że głód byłby go obłaskawił. |||тоді|||||||приручив би It didn't occur to me at the time that hunger would have ticked him off. Тогда мне и в голову не приходило, что голод может его раздражать. Trzeba go było zostawić na parę dni w dole, potem zaś dać mu po trochu jeść i pić. |||||кілька|||долині||||||||| It was necessary to leave him in the pit for a few days, and then give him a little food and drink each. Stałby się wówczas pokorny niby jagnię, gdyż kozy są to zwierzęta mądre i przywykają łatwo do człowieka, byle się z nimi dobrze obchodzić. став би||тоді|покірний||||||||розумні||привикають||||лише|||||обходитися з Er würde dann demütig werden wie ein Lamm, denn Ziegen sind weise Tiere und gewöhnen sich leicht an Menschen, solange sie gut behandelt werden. He would then become humble like a lamb, as goats are smart animals and get used to humans easily, as long as they are handled well.

Trzy młode okazy uwiązane na linach nie bez trudności zawiodłem do domu. |||||на мотузках||||я привів|| Three young specimens tethered on ropes I drove home not without difficulty.

Chcąc dojść do posiadania trzody, powinienem był w pierwszej kolejności zabezpieczyć oswojone kozy od zetknięcia z dzikimi. ||||стадо|||||||приручених|||контакту|| Wanting to reach flock ownership, I should have first protected the tame goats from contact with wild ones. Należało tedy zagrodzić dla nich kawał pastwiska, co było pracą nie lada dla dwu tylko rąk ludzkich. |||||ділянку|пасовища|||||не маленька||||| It was then necessary to fence a piece of pasture for them, which was quite a job for just two human hands. Ale wziąłem się bez wahania do roboty i po trzech miesiącach otoczyłem mocną i pewną zagrodą kawał pastwiska, sto metrów szeroki, sto pięćdziesiąt długi, posiadający bujne krzaki i mały strumyk. ||||||||||||міцною|||огорожею|ділянка|пасовища|||||||з густими кущами|пишні|кущі|||струмок But I took to the job without hesitation, and after three months I surrounded with a strong and secure enclosure a piece of pasture, one hundred meters wide, one hundred and fifty long, having lush bushes and a small stream.

Zanim to skończyłem trzymałem troje koźląt zawsze w pobliżu, podawałem im czasem trochę owsa czy ryżu, one zaś zapoznały się ze mną i niebawem straciły wszelką ochotę do ucieczki. |||||||||давав||||вівса|||||ознайомилися||||||втратили|всю||| Als ich damit fertig war, behielt ich die drei Kinder immer bei mir, gab ihnen manchmal etwas Hafer oder Reis, und sie lernten mich kennen und verloren bald alle Lust wegzulaufen. By the time I finished this, I kept the three kids always nearby, gave them some oats or rice occasionally, and they became familiar with me and soon lost all desire to run away.

Po upływie półtora roku posiadałem już trzodę w ogólnej liczbie dwunastu głów, zaś gdy ubiegły następne dwa lata, doszedłem do czterdziestu trzech sztuk, nie licząc tych, które w tym czasie zarżnąłem. |по сплині|||||стадо||загальній|||голів|||минуло||||||||||||||||я зарізав After a year and a half, I already owned a flock in the total number of twelve heads, while when the next two years had passed, I had reached forty-three heads, not counting those I butchered during that time. Ogrodziłem następnie jeszcze pięć dalszych pastwisk, komunikujących ze sobą, umieszczając też gdzieniegdzie daszki i koleby dające zwierzętom ochronę podczas słoty. Я огородив|||||пасовищ||||розміщаючи|||навісики||колиби|які дають|тваринам|захист від дощу||дощу I then fenced off five more pastures, communicating with each other, also placing canopies and cradles in places to give the animals protection during the rainy season. Затем я огородил еще пять пастбищ, сообщающихся друг с другом, а также установил навесы и люльки, чтобы животные были защищены в сезон дождей.

Na tym nie koniec. It doesn't stop there. Miałem nie tylko pod dostatkiem mięsa, ale także sześć do ośmiu litrów mleka dziennie, że zaś przyroda nie tylko dostarcza każdemu stworzeniu pożywienia, ale uczy je również należycie spożytkować przez ludzi, przeto wziąłem się i ja do przerabiania mleka na masło i ser. ||||достатку||||||||||||природа|||постачає|||||||||використовувати належно|||тому||||||||||| I not only had meat in abundance, but also six to eight liters of milk a day, and that nature not only provides every creature with food, but also teaches it to be properly consumed by humans, so I also took to processing milk into butter and cheese. Nigdy nie doiłem dotąd krów czy kóz, teraz jednak zostałem skrzętnym i zręcznym mleczarzem. ||доїв||||||||старанним||вмілим|молочарем I have never milked cows or goats before, but now I have become an eager and skillful milkman. Soli dostarczał mi odpływ, susząc w szczelinach skał wodę morską. |доставляв|||||||| The salt was provided by the tide, drying seawater in the crevices of the rocks. Соль поставляли приливы и отливы, высушивая морскую воду в трещинах скал.

Tak to Bóg miłosierny zastawił mi na bezludnej wyspie obficie zaopatrzony stół. |||||||||щедро накритий|обладнаний| That's how the merciful God set a plentifully stocked table for me on a desert island.

Jadałem zawsze w towarzystwie mych domowników, niby król otoczony wasalami. |||||домашніх мешканців||||вашими слугами I always ate in the company of my household, as if a king surrounded by vassals. Pol, mój ulubieniec, miał sam jeden prawo mówić do mnie, staruszek pies siadywał po prawicy mojej, koty zaś zwinięte na stole czekały bacznie na kąski, jakie im rzucałem. ||улюбленець||||||||старий||сидів||||||згорнуті||||уважно||кусочки||| Pol, my favorite, had alone the right to speak to me, the old dog sat at my right hand, while the cats curled up on the table waited attentively for the morsels I threw to them. Пол, мой любимец, имел право разговаривать только со мной, старый пес сидел по правую руку от меня, а кошки, свернувшиеся на столе, внимательно ждали лакомства, которое я им подбрасывал.

Koty przywiezione z okrętu, dawno pozdychały i pogrzebałem je w pobliżu mego osiedla. |привезені||||помирали||я їх поховав||||| Cats brought from the ship, long since died and I buried them near my estate. Zostawiły jednakże tyle potomstwa po lasach, i to tak złodziejskiego, że musiałem częstem strzelaniem bronić się od tej plagi. залишили|||||||||злодійського|||частим||||||погрози However, they left so many offspring in the forests, and so thieving, that I had to defend myself from this scourge with frequent shooting. Однако они оставили в лесах столько потомства, да еще и такого вороватого, что мне пришлось защищаться от этой напасти частыми выстрелами.

Rad bym był sprowadzić czółno na tę stronę wyspy, a chociaż nie nęciła mnie podróż morska, chciałem zwiedzić tę część wybrzeża, gdzie wyszedłem na wzgórze dla zobaczenia, jak daleko rafa skalna sięga w morze. |||привезти|човен||||||||приваблювала|||||дослідити|||||я вийшов|||||||риф|||| I would have been glad to bring the dugout canoe to this side of the island, and while I was not tempted by the sea voyage, I wanted to visit this part of the coast, where I walked up the hill for the sake of seeing how far the rocky reef extends into the sea. Co dnia silniej odczuwając tę chętkę, ruszyłem też tam dnia pewnego. |||відчуваючи||прагнення||||| Feeling this urge more strongly every day, I also set off there one day.

Trudno sobie wyobrazić dziwniejszego ode mnie wędrowca. |||дивнішого|||мандрівця It's hard to imagine a weirder wanderer than me. Postać moja zadziwiłaby zapewne czytelnika. ||вразила б||читача My character would probably amaze the reader.

Na głowie miałem szpiczastą czapę ze skóry lamy, z szerokim spadającym na kark fartuchem dla ochrony przed słońcem i deszczem. |||колюча|шапку|||||||||фартухом|||||| On my head was a pointed cap made of llama skin, with a wide apron falling to my neck for protection from the sun and rain.

Ubrany byłem w kaftan ze skóry koźlej o połach sięgających do lędźwi, pod nim zaś spodnie z miękkiej skóry lamy, której uwłosienie spadało aż na łydki. ||||||||поясах|||||||||м'якої||||шершава поверхня|спадало до|||ікри Ich trug einen Kaftan aus Ziegenleder, dessen Latten bis zu den Lenden reichten, darunter eine Hose aus weichem Lamafell, deren Haare bis zu den Waden fielen. I was dressed in a kaftan made of goatskin with the sides reaching to my loins, while underneath it were pants made of soft llama skin, whose hair fell all the way down to my calves. Nie posiadałem pończoch ni trzewików, wymyśliłem sobie natomiast skórzaną plecionkę, okrywającą stopy i dolną część łydek, sznurowaną z przodu i z tyłu. ||панчох||черевиків|винайшов|||шкіряна|плетінка||||нижню||ікри|шнурована||спереду|||ззаду Ich hatte keine Strümpfe oder Stiefel, aber ich habe mir ein Ledergeflecht ausgedacht, das die Füße und Unterschenkel bedeckt und vorne und hinten geschnürt ist. I didn't own stockings or shoelaces, but instead came up with a leather braid, covering my feet and the lower part of my calves, laced at the front and back. Wyglądało to wszystko razem strasznie po barbarzyńsku, ale nie sposób było temu zaradzić. ||||||варварськи|||неможливо|||виправити це It all looked terribly barbaric together, but there was no way to remedy it.

Przepasany byłem szerokim pasem z koziej skóry, zeszytym takimiż rzemykami. перепоясаний|||поясом||||зшитий||ремінцями Ich war mit einem breiten Gürtel aus Ziegenleder umgürtet, an den Riemen genäht waren. I was girded with a wide goatskin belt, sewn together with such thongs. Posiadał on po bokach rodzaj olster dla umieszczenia po lewej topora, zaś małej piły po prawej stronie. Мав|||||кобура||розміщення||||||||| It had a kind of olster on the sides for placing an axe on the left, and a small saw on the right. Drugi pas spływał mi przez prawe ramię. ||спливав||||плече The other belt was flowing over my right shoulder. Dźwigał on dwie torby z koziej skóry na proch, kule i śrut. піднімав|||||козячої||||кулі||пульки He was carrying two goatskin bags for gunpowder, bullets and shot. Na plecach miałem sztucznie upleciony noszak na pożywienie, służący jednocześnie za torbę myśliwską. ||||сплетений|сумка для їжі|||служка|||мисливську сумку| On my back I had an artfully woven food carrier, serving at the same time as a hunting bag. W lewej ręce niosłem strzelbę, w prawej zaś parasol, sprzęt obok broni najkonieczniejszy dla mnie. |||||||||обладнання||||| In my left hand I carried a shotgun, while in my right hand I carried an umbrella, the equipment next to a gun most necessary for me.

Byłem ogorzały, ale nie tak bardzo, jakby należało oczekiwać. |втомлений||||||| I was warmed, but not as much as expected. Mając pod dostatkiem nożyczek i brzytew, nosiłem brodę krótko przyciętą, tylko wąsy wyrosły mi tak długie, że z pewnością w mieście ulicznicy biegaliby za mną i szydzili. ||достатку|ножиць||бритв||бороду||коротко підстрижена||вуса|виросли мені|||||||||вулиці|бігали б||||глузували Having scissors and razors in abundance, I wore my beard trimmed short, only my mustache grew so long that surely in the city the street people would run after me and taunt me.

Tak ubrany ruszyłem w drogę, idąc tuż nad wybrzeżem, aż do miejsca, gdzie umieściłem na kotwicy mą pirogę. ||||||||берегом|||||||якорі||пірогу So gekleidet machte ich mich auf den Weg und ging knapp über der Küste zu dem Punkt, an dem ich meine Piroge vor Anker gelegt hatte. Thus dressed, I set off, walking just above the coast to the place where I placed my pirogue at anchor. Tu wyszedłem ponownie na wzgórze, ale spojrzawszy po morzu, z wielkim zdumieniem nie dostrzegłem ni śladu owego prądu, który mnie takiego nabawił strachu. |я вийшов|||на пагорб||подивившись|||||подивуванням||помітив||||потоку||||наповнив| Here I went out again to the hill, but having looked over the sea, I was greatly surprised to see not a trace of that current that had given me such a fright. Widocznie stał on w ścisłym związku z przypływem i odpływem i tę okoliczność stwierdziłem później dokładnie. очевидно||||тісному|||||||||я встановив|| Anscheinend war es eng mit der Ebbe und Flut der Ebbe verbunden, und das war die Tatsache, die ich später herausfand. Apparently, it stood in close connection with the tide, and this circumstance I later found out exactly. Судя по всему, он стоял в непосредственной близости от прилива, и это обстоятельство я позже выяснил точно.

Wystarczyło tedy wybrać tylko odpowiedni czas, a czółno z łatwością dałoby się zabrać do domu. |||||||човен||||||| W pamięci mojej tkwiły jednak tak silnie przygody przebyte na morzu, że odstąpiłem od tej myśli. |||застрягли|||||пережиті||||відступив від||| Die Abenteuer auf See waren mir jedoch so stark in Erinnerung, dass ich diesen Gedanken aufgab. However, my memory was so strongly stuck in my mind by the adventures I had on the sea that I stepped away from this thought. Wolałem raczej wyciosać sobie drugie czółno i mieć dwa po obu stronach do użytku. Я б волів||висікти|||човен||||||||використання I rather preferred to carve out a second dugout and have two on either side for use.

Zszedłszy ze wzgórza, poszedłem na moje letnisko i tam spędziłem noc, nazajutrz zaś ruszyłem do przystani, gdzie zastałem mą pirogę nietkniętą w poprzednim stanie, spokojnie stojącą na kotwicy. зійшовши||пагорба|||||||||||||||знайшов|||||попередньому|||||якорі Wzdłuż brzegu rzeczki dotarłem do morza i tutaj natrafiłem na coś, co memu życiu nadało całkiem nowy kierunek. |||я дістався|||||||||||дало||| Along the bank of the river I reached the sea, and here I encountered something that gave my life a whole new direction. Wypatrując muszli i innych produktów morza, jak to czyniłem zawsze, zobaczyłem nagle na piasku odcisk ludzkiej stopy. Вивчаючи|раковини|||||||||||||відбиток|| Looking out for shells and other products of the sea, as I have always done, I suddenly saw a human footprint on the sand.

Stanąłem niby rażony piorunem lub jakbym zobaczył ducha. Я став||поражений|блискавкою|||| I stood as if struck by lightning or as if I had seen a ghost.

Nadsłuchując bacznie, rozglądałem się wkoło, niczego jednakże nie zauważyłem. підслуховуючи|уважно|оглядався|||||| Eavesdropping closely, I looked around, however, I did not notice anything.

Wszedłem na małe wzgórze, by sięgnąć spojrzeniem dalej, biegałem po wybrzeżu, ale nigdzie nie znalazłem odcisku drugiego. Я зайшов||||||поглядом|||||||||відбитка| Ich ging einen kleinen Hügel hinauf, um weiter zu sehen, ich rannte an der Küste entlang, aber nirgendwo fand ich einen zweiten Abdruck. I climbed a small hill to reach further with my gaze, ran along the coast, but nowhere did I find the imprint of the other. Długo badałem ślad, sądząc, że się mylę, ale nie było żadnej wątpliwości. |я досліджував||вважаючи що|||помиляюся|||||сумнів I studied the trail for a long time, thinking I was wrong, but there was no doubt. Była to z całą pewnością stopa ludzka, z piętą, podeszwą, osadą przednią i pięciu palcami. ||||||||п'ятою|підошвою||передня частина||| It was certainly a human foot, with a heel, sole, forelimb and five toes.

Nie mogłem zgadnąć, skąd się wzięła, ale że była, to fakt niezaprzeczalny. ||вгадати|||||||||беззаперечний I couldn't guess where it came from, but that it was there is an undeniable fact.

Straciłem głowę i jąłem uciekać, obawiając się, czy mnie ktoś nie goni, podejrzewając zasadzkę za każdym krzakiem i pniem drzewa. |||почав||боючись||||||переслідує|підозрюючи||||кущем||| I lost my head and took off running, fearing if someone was chasing me, suspecting an ambush behind every bush and tree trunk.

Do dziś nie wiem, ile czasu użyłem, by dobiec do mej fortecy. ||||||||добігти||| To this day, I do not know how much time I used to run to my fortress. Nie pamiętam też, czy wszedłem po drabinie, czy otworem w skale. ||||||||отвір|| I also don't remember whether I climbed the ladder or the hole in the rock. Nie zwracałem na to uwagi, przejęty strachem. |||||переживаючи страх| Ich habe nicht darauf geachtet, ich hatte Angst. I didn't pay attention to it, seized by fear.

Noc spędziłem bezsennie, gdyż podniecona fantazja przywodziła mi tysiące okropności i niebezpieczeństw do głowy. ||безсонно||||наводила|||жахів|||| Ich verbrachte die Nacht schlaflos, denn meine aufgeregte Fantasie brachte Tausende von Schrecken und Gefahren in mein Bewusstsein. I spent the night sleepless, as an excited fantasy brought thousands of horrors and dangers to my mind.

Stopa ta mogła być tylko odciskiem dzikiego mieszkańca pobliskiego lądu. |||||слідом||мешканця|поблизького| Dieser Fuß konnte nur der Abdruck eines wilden Bewohners des nahen Landes sein. This foot could only be the imprint of a wild inhabitant of the nearby land. Niezawodnie wiatr zapędził czeredę dzikich na wyspę, z której potem niebawem odpłynęli. Надійно|||стадо||||||||відплили вони Sicherlich trieb der Wind die Herde der Wilden auf die Insel, von der sie bald davonsegelten. Unfailingly, the wind drove the herd of savages to the island, from which they then soon sailed away.

Uradowany byłem, żem w tym czasie nie znalazł się w tych stronach, a także, że nie odkryli mej pirogi. Радий||що||||||||||||||||пиріжку I was overjoyed that I was not in these parts at the time, and also that they did not discover my pirogue. Gdyby to nastąpiło, dzicy postaraliby się też niezawodnie odnaleźć właściciela statku. ||||б б дб|||безсумнівно||власника| If this were to happen, the savages would also reliably try to find the ship's owner. Może jednak znaleźli oni czółno i nie odpłynęli z wyspy? |||||||попливли|| However, perhaps they found a dugout canoe and did not sail away from the island? Czyż miałem pewność, że tak nie jest? хіба|||||| Was I sure it wasn't? Mogli też wrócić w wielkiej liczbie i nawet, nie znalazłszy mnie samego poza palisadą, poniszczyć me zagrody, zabrać trzodę i spustoszyć me łany zboża. |||||числі|||||||||знищити||||||спустошити||поля|пшениці They could also return in great numbers and even, not finding me alone outside the palisade, destroy my homesteads, take my flocks and ravage my cornfields.

Skutkiem przerażenia zapomniałem nawet o Opatrzności mimo tylu dowodów jej opieki. |жаху||||Провидінні|||доказів|| The result of the horror was that I even forgot about Providence despite so much evidence of its care. Jeden jedyny cios zniweczył cały spokój i szczęście mego życia. ||удар|знищив|||||| Ein einziger Schlag zerstörte allen Frieden und Glück in meinem Leben. One single blow wiped out all the peace and happiness of my life. Po całych dniach byłem dręczony okropnymi myślami i bezustannie wyczekiwałem tej chwili, w której ludożercy wśród dzikich okrzyków rzucą się na mnie nawałą z włóczniami i strzałami, aby wydrzeć mi życie. ||||пригнічений|жахливими|||безперервно|очікував||||||||криків|накинуться||||натиском||списами||||вирвати|| After days, I was tormented by horrible thoughts and constantly looked forward to that moment when the cannibals, amid wild shouts, would rush at me with spears and arrows to snatch my life.

Potem myśli me przybrały inny kierunek. |||прийняли||напрямок Then my thoughts took a different direction. Może odcisk ten był śladem mej własnej stopy z czasów dawniejszych, kiedy, będąc tutaj, wysiadłem z czółna na piasek? |відбиток|||||||||давніших часів||будучи||я вийшов|||| Perhaps this imprint was the footprint of my own foot from an earlier time when, being here, I got out of the dugout on the sand? To mi dodało otuchy i uznałem się za głupca, który opowiada niestworzone historie, a sam drży i boi się najbardziej. |||втіхи|||||дурня|||недостовірні||||тремтить|||| This gave me a boost, and I considered myself a fool who tells unbelievable stories, while trembling and afraid myself the most. Это воодушевляло меня, и я считал себя дураком, рассказывая невероятные истории, а сам дрожал и боялся больше всех.

Po czterech dniach wychyliłem się poza dom, albowiem nie miałem nic prócz kilku placków owsianych i wody, a także trzeba było wydoić kozy. |||вийшов||||бо||||окрім||млинців|вівсяних млинців|||||||доїти козу| Nach vier Tagen lehnte ich mich aus dem Haus, weil ich nichts als ein paar Haferflocken und Wasser hatte und die Ziegen gemolken werden mussten. Через четыре дня я ушла из дома, потому что у меня не было ничего, кроме нескольких овсяных лепешек и воды, а коз нужно было доить.

W gęstwie leśnej doznałem ponownie strachu, rozglądałem się też bacznie, gotów za najlżejszym szmerem zmykać jak zając do mej fortecy skalnej. |густому лісі|лісовій|я відчув|||оглядався|||уважно|||найменшим|шумом|прибігти||заєць|||| In the dense forest, I experienced fear again, and looked around closely, ready to dash like a hare to my rock fortress at the faintest rustle. Nie zauważyłem jednak nic podejrzanego i to mi dało śmiałość wyruszenia pewnego dnia na wybrzeże przeciwległe dla zbadania raz jeszcze odcisku i przekonania się, czy jest śladem mej własnej stopy, czy też nie. ||||підозрілого|||||сміливість|||||берег|протилежному||дослідження|||відбитку|||||||||||| However, I didn't notice anything suspicious, and this gave me the audacity to set out one day to the opposite coast for the purpose of examining the imprint once again and seeing if it was the footprint of my own foot or not.

Próba wykazała jednak, że stopa moja jest o wiele mniejsza i ogarnięty ponownym strachem pośpieszyłem do domu. Спроба(1)|виявила||||||||||під впливом|повторним||поспішив я|| However, the test showed that my foot was much smaller, and gripped by renewed fear, I rushed home. Miałem teraz pewność pobytu dzikich, a nawet zacząłem podejrzewać, że wyspa moja jest zamieszkała i należy się spodziewać zgoła niespodzianego napadu. |||||||||||||заселена|||||взагалі|несподіваного| I now had the certainty of the stay of the savages, and even began to suspect that my island was inhabited and a surprise attack was to be expected.

O, jakże ślepy strach może pozbawić człowieka zmysłów! ||сліпий|||||розуму Oh, how blind fear can rob a man of his senses! Do jakichże nierozsądnych popchnąć go jest zdolny czynów! |||підштовхнути|||здатний| To what unreasonable deeds are they capable of pushing him! На какие безрассудные поступки они способны его толкнуть! W pierwszej chwili chciałem zniszczyć zagrody i zapędzić oswojone trzody moje do lasu, by je ukryć przed nieprzyjacielem szukającym łatwej zdobyczy. ||||||||приручене|стадо тварин||||||||ворогом||| At first I wanted to destroy the pens and drive my tame flocks into the forest to hide them from the enemy looking for easy prey. Miałem też zamiar przekopać me łany, rozebrać letnisko, słowem zatrzeć wszelkie ślady mego pobytu na wyspie. ||намір|перекопати|||розібрати|||знищити|||||| I was also going to dig up my patches, demolish the summerhouse, in a word, erase all traces of my stay on the island.

Takie dziwaczne pomysły nękały mój umysł podczas bezsennej nocy po powrocie. |дивні||мучили||уму||безсонній||| Such bizarre ideas plagued my mind during the sleepless night after my return. Strach przed niebezpieczeństwem jest o wiele gorszy od samego niebezpieczeństwa. Fear of danger is far worse than the danger itself. O świcie dopiero zamknąłem oczy, zapadłem w głęboki sen i zbudziłem się znacznie spokojniejszy. |||||провалився||||||||спокійнішим At dawn I just closed my eyes, fell into a deep sleep and woke up much calmer.

Zacząłem rozważać położenie moje chłodno i rozsądnie. |розглядати|||||розсудливо I began to consider my position coolly and reasonably.

Wyspa położona tak blisko kontynentu nie była tedy do tego stopnia opuszczona, jak sądziłem zrazu. |розташована||||||||||||я думав|спочатку The island, located so close to the mainland, was not as deserted as I thought at first sight. Остров, расположенный так близко к материку, оказался не таким уж пустынным, как мне показалось вначале. Chociaż sama niezamieszkała, mogła być od czasu do czasu miejscem lądowania dla statków przybywających umyślnie lub też zapędzonych prądem czy wiatrem. ||непристосована||||||||приземлення||кораблів||умисно|||загнаних|потоком|| Although uninhabited itself, it could occasionally be a landing place for ships arriving intentionally or driven by current or wind. Хотя сам по себе он необитаем, здесь иногда причаливают корабли, приплывающие специально или подгоняемые течением или ветром.

Od lat piętnastu przebywając tu, nie napotkałem człowieka, przeto jeśli nawet bywali tu dzicy, nie zatrzymywali się nigdy długo, niebezpieczeństwo polegało więc na możliwości natknięcia się kiedyś na taką grupę dzikich, powinienem był tedy wyszukać sobie bezpieczne schronienie. ||п’ятнадцяти|перебуваючи тут|||||отже||||||||||||полягало||||зіткнення|||||||||||||сховище Having stayed here for fifteen years, I had not encountered a human being, therefore, even if there were savages here, they never stayed long, so the danger was the possibility of encountering such a group of savages one day, so I should have sought a safe haven.

Pożałowałem teraz, że urządziłem w jaskini mej wejście z zewnątrz i umyśliłem obwarować ją lepiej przez drugi wał umieszczony ze strony przeciwnej, poza palisadą sprzed lat dwunastu. Я шкодую|||||печері||вхід||зовні||задумався|обгородити|||||вал|розташований||||||тому назад|| I now regretted having arranged for my cave to be entered from the outside, and contrived to fortify it better by a second rampart placed on the opposite side, beyond the palisade of twelve years ago. Теперь я жалел, что устроил вход в свою пещеру снаружи и решил получше укрепить ее вторым валом, поставленным с противоположной стороны, за палисадом двенадцатилетней давности. Umocniłem go belkami i starymi linami kotwicznymi, bacząc na to, by zostawić w nim siedem szerokich jak ramię otworów strzelniczych. Я укріпив||балками||||якірними лініями|zważając на||||||||||рука||стрільничих I fortified it with beams and old anchor ropes, being careful to leave seven shoulder-wide shooting holes in it. Podsypałem ten wał z zewnątrz ziemią na wysokość dziesięciu stóp i ubiłem ją mocno. Я насипав||||зовні||||||||| Diesen Deich habe ich von außen drei Meter hoch mit Erde bedeckt und festgestampft. I shored up this embankment from the outside with earth to a height of ten feet and compacted it firmly. W siedmiu otworach strzelniczych ustawiłem siedem muszkietów zabranych z okrętu w pozycji, jakby były armatami. |||стрільничих|я встановив||мушкетів|||||||| I placed seven muskets taken from the ship in position in the seven firing holes as if they were cannons. Do tego celu musiałem dla każdego z nich urządzić odpowiednie rusztowanie. ||||||||підготувати||опору For this purpose, I had to arrange a suitable scaffolding for each of them. Для этого мне пришлось соорудить для каждого из них подходящие подмостки. Byłem teraz w możności dać ognia z wszystkich w ciągu dwu minut. |||можливості|||||||| I was now in a position to give fire from all of them within two minutes. Теперь я был в состоянии уволить всех в течение двух минут.

Długo i ciężko pracowałem nad budową tego wału i odzyskałem poczucie bezpieczeństwa dopiero, kiedy był gotowy. I worked long and hard to build this embankment and regained a sense of security only when it was ready.

Następnie wetknąłem przed wałem w ziemię pale i kije z gatunku drzewa puszczającego pędy, bacząc, by zachować znaczną odległość i nie pozwolić nieprzyjaciołom użyć tej plantacji jako zasieku dla siebie w czasie napadu. |вклав|||||||палиці||виду||пухнастого|пагінці|пильнуючи||зберегти||відстань|||||||||укриття||||| I then stuck stakes and sticks of the sprouting tree species into the ground in front of the embankment, taking care to keep a considerable distance and not allow enemies to use this plantation as a entanglement for themselves during an attack. Wbiłem takich pali może z dwadzieścia tysięcy i bardzo rychło drzewo puściło pędy. Я вбив||pali|||||||швидко||пустило|пагінці Ich trieb solche Haufen, vielleicht zwanzigtausend, und sehr bald sprossen die Bäume. I hammered such piles maybe twenty thousand and very soon the tree let go of shoots. Я вбил около двадцати тысяч таких колышков, и дерево очень быстро проросло.

Po dwu latach powstała bujna gęstwa krzaków, zaś po pięciu wyrósł las młody, silny, a zarazem nieprzekraczalny dla żadnej istoty ludzkiej. |||з'явилася||пишна заросль|кущів||||виріс||||||непереборний|||| After two years, a lush thicket of bushes emerged, while after five, a forest grew young, strong, and impenetrable to any human being. Przy tym wyglądał tak dziko, że niepodobieństwem było przypuszczać, iżby poza nim mógł ktoś mieszkać. ||||дико||неможливістю|||щоб||||| At the same time, it looked so wild that it was impossible to suppose that anyone could live outside it.

W ten sposób zamknąłem wszelki dostęp do mej fortecy i mogłem do niej wchodzić wyłącznie tylko z wierzchołka góry po dwu drabinach, sięgających od góry i dołu do połowy wysokości jaskini, gdzie był naturalny wyskok skalny. |||||||||||||входити|виключно|||вершини|||||||||||||печери||||високий виступ| Thus, I closed off all access to my fortress and could only enter it from the top of the mountain by two ladders, reaching from the top and bottom to halfway up the cave, where there was a natural rock outcropping. Po zdjęciu tych drabin nikt nie mógł tu dotrzeć, a gdyby nawet zdołał to uczynić, dzieliła go jeszcze ode mnie pierwsza palisada. |на сходах|||||||достатися|||||||||||||перша палісада After removing these ladders, no one could reach here, and even if they managed to do so, they were still separated from me by the first palisade.

W ten sposób uczyniłem wszystko, com mógł uczynić dla własnego bezpieczeństwa. |||||що||||| Thus, I did everything I could do for my own safety.

Mimo gorliwego zajęcia się tym, nie zapomniałem też o sprawach innych. |пристрасного|заняття|||||||| Despite being zealously busy, I also did not forget about other things. Несмотря на свою страстную озабоченность, я не забывал и о других проблемах. Byt mojej trzody leżał mi na sercu, bowiem nie tylko dawała mi pożywienie, ale pozwalała szczędzić prochu i zwalniała z trudów polowania. Стан моєї||стадо||||||||||їжу||||||звільняла||| The well-being of my flock lay at my heart, for it not only gave me food, but allowed me to spare powder and relieved me of the hardships of hunting. Strata jej i konieczność zakładania drugiej byłaby dla mnie wprost nieszczęściem. Страта(1)|||необхідність|створення|||||просто|нещастям Es zu verlieren und ein zweites anziehen zu müssen, wäre ein echtes Unglück für mich. Losing it and having to put on a second one would be an outright disaster for me.

Długo dumałem, jak ją zabezpieczyć najlepiej. For a long time, I was wondering how best to secure it. Należało wykopać wielką podziemną jaskinię, by zwierzęta zapędzić tam w razie niebezpieczeństwa, albo też zagrodzić w różnych odległych a ukrytych miejscach kilka pastwisk oddzielnych i trzymać tam po pół tuzina młodych kóz, których przychówek mógłby wyrównać stratę trzody głównej w razie napadu. ||||печеру|||загнати туди||||||||||віддалених||||||окремих||||||півдюжини||||потомство||компенсувати||стадо|||| A large underground cave had to be dug to herd the animals there in case of danger, or a number of separate pastures had to be enclosed in various remote and hidden places, and half a dozen young goats each kept there, whose offspring could compensate for the loss of the main flock in case of an attack. Ten ostatni plan uznałem za lepszy. I found the latter plan better.

Wyszukałem w najodleglejszej części wyspy głęboką, otoczoną lasem kotlinę, tę właśnie, na której swego czasu zabłądziłem, wracając ze wschodniego wybrzeża. Я знайшов||найвіддаленішій||||||кратерну долину||||||||||| Im hintersten Teil der Insel suchte ich nach einem tiefen, von Wäldern umgebenen Tal, in dem ich mich auf dem Rückweg von der Ostküste verirrt hatte. I searched for a deep, forest-surrounded basin in the remotest part of the island, the very one I once strayed into on my return from the east coast. Polanę mającą około trzech morgów obszaru otaczał gąszcz taki, że sam już stanowił naturalną ochronę. ||||моргів|площа||підлісок|||||становив||захист The clearing, which was about three morgans in area, was surrounded by a thicket such that it alone already provided natural protection.

W ciągu niespełna miesiąca wykończyłem płot i mogłem tu umieścić część trzody. ||менше ніж||я закінчив|огорожу||||розмістити||стадо свиней In less than a month I finished the fence and was able to place some of the flock here. Wybrałem dziesięć młodych kóz i dwa młode capy i odtąd z większą już odwagą oczekiwałem napaści dzikich. |||||||козликів||відтоді||||||нападіння| I chose ten young goats and two young capes, and from then on I awaited the onslaught of the wild with greater courage.

Cała ta ogromna praca i cały ten przewrót wywołane zostały jednym tylko jedynym śladem ludzkiej stopy na piasku, gdyż do tej pory nie napotkałem żywej duszy. |||||||переворот|викликані||||||||||||||||| All this tremendous work and all this upheaval was caused by only one single trace of a human foot on the sand, as I have not encountered a living soul so far. Na ustawicznym niepokoju zeszły mi dwa lata, utraciłem wszelką radość życia i całą wygodę, żyjąc w ciągłym strachu przed podstępem i złością istot ludzkich. |постійному|тривозі|минули||||||||||зручність|||постійному|||підступом||гнівом|| Two years passed on constant anxiety, I lost all joy of life and all comfort, living in constant fear of deception and anger of human beings.

Zabezpieczywszy w opisany sposób część trzody, wyruszyłem na poszukiwanie miejsca drugiego dla koziej kolonii. Забезпечивши|||||стадо коз|||||||| Having secured some of the flock in the manner described, I set out to find a second site for the goat colony.

Zaznaczam tu, że nigdy nie miałem zamiaru stworzyć trzody oswojonych lam. підкреслюю||||||наміру||стадо|приручених| I point out here that it was never my intention to create a flock of tame llamas. Było ich na wyspie niewiele, a przy tym nie spodziewałem się z nich tych korzyści, jakie mi dawały dużo łatwiejsze do opanowania i mniejsze kozy. ||||||||||||||переваг|||||||||| They were few and far between on the island, and I didn't expect to get the benefits from them that the much more manageable and smaller goats gave me. На острове их было мало, и я не ожидал, что получу от них ту пользу, которую принесли мне гораздо более послушные и маленькие козы. Wielce mi były przydatne skóry lam, a jedna z nich oswojona, pędząca w mej fortecy żywot spokojny i wygodny, sprawiała mi wiele przyjemności, jednakże nie posunąłem się aż do chowu tych zwierząt, nie mając ochoty ani na ich mięso, ani mleko. дуже|||корисні||вівці|||||приручена|що мчить||||життя||||доставляла мені|||задоволення|||дошов||||розведення|||||бажання|||||| Greatly useful to me were the skins of llamas, and one of them tamed, driving a peaceful and comfortable life in my fortress, gave me much pleasure, however, I did not go as far as raising these animals, having no desire for either their meat or milk.

Podczas jednej z wycieczek dotarłem aż do ostatniego, zachodniego krańca wyspy, gdzie dotąd nie postała jeszcze moja noga. |||екскурсій|я дістався||||||||||стала||| On one trip, I made it all the way to the last, western end of the island, where I have yet to set foot. Wyszedłszy na skałę, ogarnąłem spojrzeniem morze. |||оглянувся|поглядом| Having stepped out onto the rock, I embraced the sea with my gaze.

— Ha! Cóż to widać? What does it show? — zawołałem bezwiednie. |безсвідомо - I called out involuntarily.

Ujrzałem czółno. |човен I saw a dugout canoe.

Przetarłszy oczy, spojrzałem ponownie. протерши||я подивився| Wiping my eyes, I looked again.

Daleko, na lśniącej płaszczyźnie, dostrzegłem czarny punkt. ||||помітив|| Far away, on the shining plane, I noticed a black spot.

Posiadałem w domu kilka lunet, znalezionych w skrzyniach marynarzy. ||||телескопів|||скринях| Ich hatte mehrere Spektive zu Hause, gefunden in Seemannskisten. I owned several telescopes at home, found in sailors' chests. Na nieszczęście nie wziąłem żadnej ze sobą. Leider habe ich keine davon mitgenommen. Unhappily, I did not take any with me.

Wypatrywałem sobie wprost oczy, nie mogąc jednak stwierdzić, czy dostrzeżony przedmiot jest czółnem, czy pniem drzewa, niesionym przez wodę. впереди себе||прямо в|||||встановити||помічений|||човном||||що несе|| Ich blickte direkt in die Augen, konnte aber nicht sagen, ob das, was ich sah, ein Kanu oder ein vom Wasser getragener Baumstamm war. I looked out directly with my eyes, but could not tell whether the object spotted was a dugout canoe or a tree trunk, carried by the water. Nie widać go było z samego wybrzeża, toteż zacząłem sobie samemu tłumaczyć, iż to pomyłka, jednocześnie ślubując, że nigdy bez lunety z domu nie wyruszę. |||||||тому||||пояснювати|||||клявшись||||телескопа|||| Er war von der Küste aus nicht zu sehen, also begann ich mir zu erklären, dass es ein Fehler war, und schwor mir gleichzeitig, dass ich niemals ohne das Teleskop das Haus verlassen würde. It could not be seen from the coast itself, so I began to explain to myself that it was a mistake, while vowing never to leave home without a telescope.

Niebawem okazało się jednak, iż odcisk stopy ludzkiej nie było to na mej wyspie zjawisko tak niezwykłe, jakbym tego pragnął, i że tylko Opatrzność kazała mi wylądować po tej stronie, na którą dzicy nigdy nie zachodzili. |||||відбиток ноги|||||||||явище|||||||||Провидіння|||висадитися|||||||||завітали Es stellte sich jedoch bald heraus, dass der Abdruck eines menschlichen Fußes auf meiner Insel nicht so ungewöhnlich war, wie ich es wollte, und dass nur die Vorsehung mir befahl, auf der Seite zu landen, wo die Wilden nie hinkamen. However, it soon became apparent that a human footprint was not as unusual on my island as I would have wished, and that only Providence had me land on the side where the savages never came. Inaczej dawno by mnie już byli znaleźli. Sonst hätten sie mich längst gefunden. Otherwise, they would have found me long ago. Kanoe ich płynące od strony kontynentu bardzo często szukały ochrony w zatokach mej wyspy przed wiatrem. ||пливаючі||||||||||||| Ihre vom Kontinent segelnden Kanus suchten sehr oft in den Buchten meiner Insel Schutz vor dem Wind. Their canoes coming from the mainland very often sought protection in the bays of my island from the wind. Prócz tego ludożercy toczący ciągłe ze sobą wojny międzyplemienne przywozili tu swych jeńców, zarzynali i zjadali ich. Окрім цього|||що ведуть|постійні||||міжплемінні|привозили||||вбивали їх||їли| Außerdem brachten Kannibalen, die ständig Kriege zwischen den Stämmen miteinander führten, ihre Gefangenen hierher, schlachteten und aßen sie. Besides, cannibals fighting constant inter-tribal wars with each other brought their captives here, slaughtered and ate them.

Uszedłszy niewielki kawałek drogi wybrzeżem, stanąłem nagle skamieniały od strasznej grozy. пройшовши||||узбережжям|||||жахливої| Nachdem ich ein Stück entlang der Küste gelaufen war, war ich plötzlich von einem schrecklichen Entsetzen versteinert. Having walked a small part of the way along the coast, I stood suddenly petrified from a terrible horror. Nie zdołam opisać nigdy uczuć, jakich doznałem, ujrzawszy na białym piasku mnóstwo ludzkich czaszek, nóg, rąk i innych resztek ciała. |зможу||||||побачивши|||||||||||| Ich kann niemals die Gefühle beschreiben, die ich erlebte, als ich eine Vielzahl von menschlichen Schädeln, Beinen, Armen und anderen Körperresten auf dem weißen Sand sah. I will never be able to describe the feelings I experienced when I saw a multitude of human skulls, legs, arms and other body remains on the white sand. Opodal poczerniały od dymu i ognia punkt wskazywał, gdzie płonął stos, wokoło zaś niego zagłębienie w piasku świadczyło, że siedzieli tu dzicy przy ohydnej uczcie swojej. |потемнілий||||||||пал|||||углублення|||свідчило про||||||огидному|бенкеті| Nearby, a point blackened by smoke and fire indicated where a pyre was burning, while around it a depression in the sand testified that the savages were sitting here at a hideous feast of their own.

Okropny ten widok oszołomił mnie, tak że zapomniałem o grożącym mi niebezpieczeństwie, myśli me skierowały się wyłącznie na ową szatańską zbrodnię pożerania istot ludzkich. жахливий|||приголомшив||||||||небезпеці|||направилися||виключно|||диявольською|злочин|пожирання|| The horrible sight stunned me, so that I forgot about the imminent danger, my thoughts turned exclusively to this satanic crime of devouring human beings. Słyszałem o ludożercach nieraz, nigdy jednakże nie znalazłem się w pobliżu tych potworów. ||||||||||||монстрів I have heard of cannibals more than once, however, I have never been near these monsters. Odwróciłem twarz, zrobiło mi się źle ze wstrętu i przez długą chwilę nie mogłem przyjść do siebie. Я повернув|||||||огиди|||||||прийти до тями|| Ich wandte mein Gesicht ab, mir wurde übel vor Ekel, und für einen langen Moment konnte ich nicht zu mir kommen. I turned my face away, made myself sick with embarrassment, and couldn't come to myself for a long moment. Potem ruszyłem żywo do domu. Then I moved vividly home.

Przybywszy, zdjąłem za sobą drabiny i teraz dopiero odetchnąłem z ulgą. приїхавши|я зняв|||||||з полегшенням||полегшенням Als ich ankam, nahm ich die Leitern hinter mir herunter und atmete erst jetzt erleichtert auf. Having arrived, I took down the ladders behind me and only now breathed a sigh of relief. Czułem się bezpieczny i powinszowałem sobie, że w ciągu lat ostatnich umocniłem swą fortecę. ||||поздоровив|||||||укріпив|| I felt safe, and I should have been proud of myself for strengthening my fortress over the years. Jednocześnie zaś nabrałem przekonania, iż dzicy uważają wyspę za bezludną i nie przybywają tu na żadne poszukiwania. ||набрався|||||||безлюдний|||приходять|||| At the same time, I became convinced that the savages consider the island uninhabited and do not come here for any exploration. Mieszkając tu już blisko osiemnaście lat, nie natrafiłem aż do ostatnich czasów na ślad człowieka, toteż mogłem przeżyć drugie tyle czasu, a nie zdołaliby mnie znaleźć, chyba żebym im się pokazał sam, ku czemu jednak nie miałem żadnej ochoty. Живучи|||||||||||||||тому ж||прожити||||||змогли б||||якби я|||||||||||охоти Nachdem ich hier fast achtzehn Jahre gelebt hatte, war ich bis vor kurzem keiner Spur eines Menschen begegnet, also hätte ich doppelt so lange überleben können, und sie hätten mich nicht finden können, wenn ich mich ihnen nicht selbst gezeigt hätte. aber ich hatte keine Lust dazu. Having lived here for nearly eighteen years, I had not encountered a trace of a human being until recent times, so I could have lived for a second as long, and they would not have been able to find me unless I showed them myself, which, however, I had no desire to do.

Odraza, jaką mnie przejęli ci ludzie, i ich straszny obyczaj pożerania się wzajem przepoiły mnie jednak tak ponurym nastrojem, że blisko przez dwa lata po owym szkaradnym widowisku nie robiłem dalszych wycieczek, poprzestając na najbliższym otoczeniu domowym, to znaczy fortecy, letnisku i zagrodzie w lesie. |||вразили мене||||||звичай|поїдання||один одного|однак же||||похмурим настроєм|настроєм||||||||жахливому|видовищі|||||обмежуючись||найближчому||домашньому оточенні||||||господарстві|| Der Ekel, dass diese Menschen mich übermannten und ihre schreckliche Gewohnheit, sich gegenseitig zu verschlingen, erfüllte mich mit einer so düsteren Stimmung, dass ich nach diesem scheußlichen Schauspiel fast zwei Jahre lang keine weiteren Reisen unternahm, sondern mich mit der unmittelbaren häuslichen Umgebung begnügte , eine Festung, ein Sommerhaus und ein Hof in Forest. However, the disgust with which I was taken over by these people and their terrible custom of devouring each other imbued me with such a gloomy mood that for nearly two years after this scurrilous spectacle I did not make any further excursions, contenting myself with the immediate home environment, that is, the fortress, the summerhouse and the homestead in the forest. Nie chcąc nawet zachodzić do mego czółna, postanowiłem zbudować sobie drugie. Not even wanting to overlap with my dugout, I decided to build myself a second one. Tamtego nie mogłem wyprowadzić z zatoki, nie będąc dostrzeżony przez dzikich, a wiedziałem, że wpadłszy raz w ich ręce bez ratunku straciłbym życie. |||вивести|||||помічений||||||попавши|||||||втратив би| That one I could not lead out of the bay without being spotted by the savages, and I knew that having once fallen into their hands without rescue I would lose my life. Этот корабль я не мог вывести из бухты, чтобы его не заметили дикари, и я знал, что, попав в их руки без спасения, я потеряю жизнь.

Z biegiem czasu uspokoiłem się jednak i wróciłem do dawnego sposobu życia, unikając tylko spotkania z ludożercami. |||я заспокоївся||||||||||||| Over time, however, I calmed down and returned to my old way of life, only avoiding encounters with cannibals. Toteż strzelałem, jak mogłem najrzadziej z obawy, by się nie zdradzić i dopiero teraz w całej pełni oceniłem wartość mej swojskiej trzody. ||||найрідше||||||зрадити себе|||||||оцінюю|||рідної|господарки свійської I shot as little as I could for fear of betraying myself, and only now did I fully appreciate the value of my native flock. Поэтому я снимал как можно меньше, боясь выдать себя, и только теперь в полной мере оценил ценность своей родной стаи. Jeśli jeszcze od czasu do czasu polowałem na dzikie kozy, to tylko za pomocą paści i dołów, także przez ostatnie dwa lata nie dałem ani jednego strzału. ||||||полював||||||||пасток||ямок|||||||||| If I still occasionally hunted wild goats, it was only with the help of feeders and pits, also for the past two years I have not given a single shot. Если я и охотился иногда на диких коз, то только с помощью подножного корма и ям, а за последние два года не сделал ни одного выстрела. Oczywiście, wyruszając z domu, zabierałem zawsze ze sobą muszkiet oraz trzy pistolety zabrane z okrętu. ||||||||мушкет|||||| Of course, when leaving home, I always took with me a musket and three pistols taken from the ship. U pasa zawieszałem też jedną z wyostrzonych świeżo szpad oraz topór, tak że był ze mnie mąż wielce wojowniczy i niebezpieczny w spotkaniu z nieprzyjacielem. ||вішав||||загострених||шпаг||сокира||||||чоловік|дуже|військовий||||||ворогом At my belt I also hung one of my freshly sharpened swords and an axe, so that I was a husband of great wariness and danger in an encounter with the enemy.

Pominąwszy te środki ostrożności, żyłem teraz spokojnie, jak przed całym zajściem i poznałem, że w porównaniu z wielu innymi ludźmi los mój nie jest tak zły, oraz doszedłem do wniosku, że znikłoby dużo skarg, gdybyśmy swe życie porównywali z życiem bliźnich, którym się powodzi jeszcze gorzej. Забувши про||заходи обережності||||||||подією||||||||||доля|||||||||||||скарг||||порівнювали б||||||життя гірше|| Ungeachtet dieser Vorsichtsmaßnahmen lebte ich jetzt das ruhige Leben des Vorfalls, und ich erfuhr, dass mein Schicksal im Vergleich zu vielen anderen Menschen nicht so schlimm war, und ich kam zu dem Schluss, dass viele Beschwerden verschwinden würden, wenn wir unser Leben mit dem Leben von vergleichen würden unsere Mitmenschen, Überschwemmungen noch schlimmer. Having omitted these precautions, I now lived peacefully, as before the whole incident, and came to know that compared to many other people my fate is not so bad, and came to the conclusion that a lot of complaints would disappear if we compared our lives with those of our neighbors who are even worse off. Пропустив эти меры предосторожности, я теперь жил так же спокойно, как и до всего этого инцидента, и понимал, что по сравнению со многими другими людьми моя судьба не так уж плоха, и пришел к выводу, что многие жалобы исчезнут, если я сравню свою жизнь с жизнью соседей, которым было еще хуже. Przyrównując się do szczęśliwszych, zapominamy natomiast o winnej Bogu wdzięczności. порівнюючи|||||||винній||подяки Богу Wenn wir uns mit den Glücklicheren vergleichen, vergessen wir unsere Dankbarkeit gegenüber Gott. By comparing ourselves to the more fortunate, instead, we forget to owe God gratitude. Сравнивая себя с более удачливыми, мы забываем о том, что должны быть благодарны Богу.