×

我们使用 cookie 帮助改善 LingQ。通过浏览本网站,表示你同意我们的 cookie 政策.

image

TEDx Talks, Dlaczego tak mało pamiętasz ze szkoły? | Radosław Kotarski | TEDxKatowice (2)

Dlaczego tak mało pamiętasz ze szkoły? | Radosław Kotarski | TEDxKatowice (2)

W trakcie nauki korzystałem wyłącznie z powszechnie dostępnych metod darmowych.

Nigdy w tym czasie nie byłem w Szwecji.

Rozmawiałem z dwójką Szwedów, w międzyczasie,

których spotkałem przez przypadek na ulicy i pomyślałem:

"Jesteście moimi ofiarami, muszę się wygadać po szwedzku".

Pewnie pamiętają mnie do dziś i być może myślą,

że każdy w Polsce zna szwedzki, ale niech tak zostanie.

Zdałem sobie sprawę z tego, że nie mogę teraz rzucić wszystkiego

i uczyć się tego języka od samego początku.

[Szwedzki]

Musiałem też myśleć o mojej rodzinie, która właśnie się powiększała.

Za moment na świecie pojawił się nasz syn i każdy wie, że to troszkę czasu zajmuje.

Tak troszeczkę, ale jednak.

Okazuje się, że rzeczywiście możemy korzystać z czegoś,

co wcześniej przebadali naukowcy, absolutnie na naszą korzyść.

Trudno mi będzie streścić 304 strony mojej książki, bo mam 1:45 min.,

ale pomyślałam, że wyciągnę jedną rzecz, która wam pokaże, w jaki sposób

bardzo często coś dla nas intuicyjne, nie jest, wbrew pozorom, bardzo dobre.

Weźmy pod uwagę to, jak ćwiczą muzycy czy sportowcy.

Oni często ćwiczą, jak mówią psychologowie kognitywni, w blokach,

czyli, na przykład, jeden cios, cały czas go wyprowadzają tak samo,

jak już go doprowadzą do perfekcji, to pójdą kawałeczek dalej.

To jest klasyczne uczenie blokowe.

Okazuje się, że wszystko byłoby pięknie, gdyby nie życie

i historia jednego człowieka, Muhammada Ali,

który doprowadzał do sytuacji takiej, że chwilę ćwiczył na worku,

przez trzy minuty coś podziałał, potem brał skakankę,

szybciutko przestawiał się na skakankę, potem robił pompki,

za chwilę wracał do gruszki, i wyglądał jak człowiek ćwiczący w wielkim chaosie.

Wiemy to, bo często chwalił się tym, jak ćwiczy.

Zresztą jego trener powiedział,

że on na sali wygląda jak najgorszy bokser świata.

I coś w tym było.

On nie układał wszystkich ćwiczeń w blokach tylko je przeplatał.

Doprowadzał do sytuacji,

w której za każdym razem swoje mięśnie i mózg

zaskakiwał zupełnie innym zestawem ćwiczeń.

I to świetnie zadziałało.

Jeśli to przerzucimy na rzeczywistość szkolną, to zobaczymy,

że gdy uczymy się wzorów matematycznych, to nie powinniśmy brać jednego wzoru,

a następnie podrzucać do niego konkretnych działań,

tylko powinniśmy mieszać ze sobą wzory,

prowadzić taki tryb uczenia,

w którym, na przykład nie rozwiązujemy 15 takich samych ćwiczeń na jeden wzór,

bo mózg w pewnym momencie wyłącza się i to nie jest dla niego wyzwanie,

ale kiedy rozwiązujemy cztery zadania z jednego wzoru, potem cztery z następnego

i cztery z jeszcze innego, to on za każdym razem musi o tym pomyśleć.

Badania przeprowadzone w 2014 roku pokazały przepięknie,

że różnice między uczniami, którzy uczą się blokowo,

a uczniami uczącymi się w przeplatany sposób, jest drastycznie wielka.

Co najśmieszniejsze, ci, którzy uczyli się jak Muhammad Ali,

czyli przeplatali wzory matematyczne, twierdzili intuicyjnie,

że poradzą sobie o wiele gorzej

niż ci, którzy uczyli się "po bożemu" - blok za blokiem.

Okazało się, że byli w stanie ponad dwukrotnie lepiej

poradzić sobie na teście niż ci zblokowani.

Tak bardzo jest to dla nas nieintuicyjne.

Każda z metod, do których zachęcam, żebyście zrobili to sami,

szukali na własną rękę sposobu, w jaki można się włamać do własnego mózgu,

ja to dokładnie tak nazywam,

pokazuje nam, że jeśli użyjemy czegoś innego,

to nam to w głowie po prostu zostanie.

Właśnie z tego powodu większość z nas świetnie pamięta,

co robiła w czasie World Trade Center,

bo to jest rzecz, która nas zaangażowała.

Ja to też dobrze pamiętam.

Poszłem do mojego wujka i wspólnie oglądaliśmy, jak dwie wieże płoną.

To było coś, co wywołało u mnie jakieś emocje, zaangażowało mnie.

Tak samo, jak większość z was zapamięta z tej prezentacji mój błąd gramatyczny,

bo powinienem powiedzieć "poszedłem" a nie "poszłem".

Ale włamałem się do waszego mózgu.

W tym momencie was obudziłem.

I to jest w dużej mierze podsumowanie tego, czym są te wszystkie metody.

Dlatego że wielu z nas takie myślenie,

że gdzieś siedzimy z rodziną i słyszymy stwierdzenie:

"Idź się pouczyć" traktuje jak wyrok bez zawieszenia.

A to nie musi być wyrok.

Dziękuję.

(Brawa)

Learn languages from TV shows, movies, news, articles and more! Try LingQ for FREE

Dlaczego tak mało pamiętasz ze szkoły? | Radosław Kotarski | TEDxKatowice (2) |||||||Kotarski|TEDxKatowice Warum erinnern Sie sich an so wenig aus der Schule? | Radosław Kotarski | TEDxKatowice (2) Why do you remember so little from school? | Radoslaw Kotarski | TEDxKatowice (2) Чому ви так мало пам'ятаєте зі школи? | Радослав Котарський | TEDxKatowice (2)

W trakcie nauki korzystałem wyłącznie z powszechnie dostępnych metod darmowych. |||ich habe genutzt|||allgemein||| |during||used|exclusively||commonly|available|methods|free ||||||загальнодоступних||| Im Laufe meiner Studien habe ich nur allgemein verfügbare freie Methoden verwendet. Tokom učenja koristio sam isključivo opće dostupne, besplatne metode.

Nigdy w tym czasie nie byłem w Szwecji. |||||||Sweden Zu diesem Zeitpunkt war ich noch nie in Schweden gewesen. Nikada za to vrijeme nisam bio u Švedskoj.

Rozmawiałem z dwójką Szwedów, w międzyczasie, ||zwei|Schweden|| I talked||two Swedes|Swedes||in the meantime |||||тим часом Ich habe inzwischen mit zwei Schweden gesprochen, Razgovarao sam s dvojicom Šveđana u međuvremenu,

których spotkałem przez przypadek na ulicy i pomyślałem: |met||chance encounter||||I thought den ich zufällig auf der Straße traf und dachte: koje sam slučajno sreo na ulici i pomislio sam:

"Jesteście moimi ofiarami, muszę się wygadać po szwedzku". |||||aussprechen||Schwedisch You are|my|victims|||vent||Swedish |||||виплакатися|| "Ihr seid meine Opfer, ich muss mich auf Schwedisch äußern". "Mojim ste žrtvama, moram se napričati švedski".

Pewnie pamiętają mnie do dziś i być może myślą, |remember|||||||think Wahrscheinlich erinnern sie sich noch heute an mich und denken vielleicht, Sigurno me do danas pamte i moguće je da misle

że każdy w Polsce zna szwedzki, ale niech tak zostanie. |||||Swedish language||||remains Dass jeder in Polen Schwedisch kann, aber das soll auch so bleiben. da svatko u Poljskoj zna švedski, ali neka im ostane tako što u glavi.

Zdałem sobie sprawę z tego, że nie mogę teraz rzucić wszystkiego ich habe|||||||||| realized|||||||||throw| Зрозумів||справу|||||||| Mir wurde klar, dass ich jetzt nicht alles fallen lassen kann. Shvatio sam da ne mogu odbaciti sve

i uczyć się tego języka od samego początku. und lernen Sie die Sprache von Anfang an. i učiti taj jezik od samog početka.

[Szwedzki] [Schwedisch] (Švedski)

Musiałem też myśleć o mojej rodzinie, która właśnie się powiększała. |||||||||vergrößerte sich I had to|||||||||was growing Ich musste auch an meine Familie denken, die immer größer wurde. Morao sam razmišljati i o svojoj obitelji koja se upravo uvećala.

Za moment na świecie pojawił się nasz syn i każdy wie, że to troszkę czasu zajmuje. ||||appeared|||son||||||||takes time Unser Sohn kam in einem Augenblick auf die Welt, und jeder weiß, dass es ein wenig Zeit braucht. Za tren se na svijetu pojavio naš sin i svatko zna da to oduzima malo vremena.

Tak troszeczkę, ale jednak. |a little bit|| Ja, ein bisschen, aber trotzdem. Malo, ali ipak oduzima.

Okazuje się, że rzeczywiście możemy korzystać z czegoś, It turns out||||||| Es stellt sich heraus, dass wir tatsächlich von etwas profitieren können, Ispada da zapravo možemo iskoristiti nešto

co wcześniej przebadali naukowcy, absolutnie na naszą korzyść. ||haben untersucht|||||Vorteil ||studied|scientists||||benefit was Wissenschaftler bisher untersucht haben, absolut zu unseren Gunsten. što su znanstvenici ranije ispitali, apsolutno na našu korist.

Trudno mi będzie streścić 304 strony mojej książki, bo mam 1:45 min., |||summarize||||||minutes Es wird mir schwerfallen, die 304 Seiten meines Buches zusammenzufassen, da ich nur 1:45 Minuten Zeit habe, Bit će mi teško sažeti 304 stranice moje knjige, jer imam 1:45 min,

ale pomyślałam, że wyciągnę jedną rzecz, która wam pokaże, w jaki sposób |||ich ziehe|||||||| |||pull out|||||show||how|way |||вийму|||||||| Aber ich dachte, ich ziehe eine Sache heraus, um Ihnen zu zeigen, wie die ali pomislio sam da izvučem jednu stvar koja će vam pokazati na kakav način

bardzo często coś dla nas intuicyjne, nie jest, wbrew pozorom, bardzo dobre. ||||||||trotz||| |||||intuitive|||contrary to appearances|appearances|| ||||||||в супереч|позорам|| Sehr oft ist etwas, das uns intuitiv erscheint, entgegen dem Anschein nicht sehr gut. jako često nešto što nam je intuicijsko, suprotno izgledima, nije jako dobro.

Weźmy pod uwagę to, jak ćwiczą muzycy czy sportowcy. |||||üben||| let's take|||||practice|musicians||athletes Denken Sie daran, wie Musiker oder Sportler trainieren. Uzmimo u obzir to kako vježbaju glazbenici ili sportaši.

Oni często ćwiczą, jak mówią psychologowie kognitywni, w blokach, ||exercise|||psychologists|cognitive psychologists||blocks Sie üben oft, wie die kognitiven Psychologen sagen, in Blöcken, Oni često vježbaju, kako govore kognitivni psiholozi, u blokovima,

czyli, na przykład, jeden cios, cały czas go wyprowadzają tak samo, ||||Schlag|||||| ||||hit||all the time|it|delivering|| ||||||||виконують|| Das ist zum Beispiel ein Schlag, den sie immer auf dieselbe Weise ausführen, odnosno, na primjer, jedan udarac, cijelo ga vrijeme izvode isto,

jak już go doprowadzą do perfekcji, to pójdą kawałeczek dalej. |||bringen|||||ein Stück| |||they will bring||perfection||they will go|a little bit| Wenn sie es erst einmal perfektioniert haben, werden sie es weit bringen. kada ga usavrše, idu malo dalje.

To jest klasyczne uczenie blokowe. ||||Block- ||classic|learning|block Dies ist klassisches Blocklernen. To je klasično učenje u blokovima.

Okazuje się, że wszystko byłoby pięknie, gdyby nie życie ||||||if not||life Es stellt sich heraus, dass alles schön wäre, wenn es das Leben nicht gäbe Izgleda da bi sve bilo lijepo, kada ne bi bilo života

i historia jednego człowieka, Muhammada Ali, |||man|Muhammad Ali| und die Geschichte eines Mannes, Muhammad Ali, i povijesti jednoga čovjeka, Muhammada Alija,

który doprowadzał do sytuacji takiej, że chwilę ćwiczył na worku, |führte||||||übte||Sack |led||situation||||practiced||bag was dazu führte, dass er eine Zeit lang an der Tasche übte, koji je doveo do takve situacije da je malo vježbao na vreći,

przez trzy minuty coś podziałał, potem brał skakankę, ||||hatte gewirkt||nahm|Springseil ||minutes||worked out||took|jump rope Drei Minuten lang tat er etwas, dann machte er einen Schlenker, tri je minute nešto malo radio, zatim je uzeo uže za skakanje,

szybciutko przestawiał się na skakankę, potem robił pompki, schnell|stellte sich um|||Seil|||Liegestütze quickly|switched|||||did|push-ups Er wechselte schnell zum Hüpfen und machte dann Liegestütze, brzo se prebacio na uže, zatim je radio sklekove,

za chwilę wracał do gruszki, i wyglądał jak człowiek ćwiczący w wielkim chaosie. |||||||||der trainiert||| ||returned||pears||looked||man|||big|chaos Im nächsten Moment war er wieder im Birnbaum und sah aus wie ein Mann, der in einem großen Chaos trainiert. začas se vraćao boksačkoj kruški i izgledao je kao netko tko vježba u kaosu.

Wiemy to, bo często chwalił się tym, jak ćwiczy. ||||hatte sich|||| ||||praised||||exercises Wir wissen das, weil er oft damit prahlt, wie er trainiert. To znamo jer se često hvalio time kako vježba.

Zresztą jego trener powiedział, ||trainer| Jedenfalls sagte sein Trainer, Uostalom, njegov je trener rekao

że on na sali wygląda jak najgorszy bokser świata. |||||||Boxer| |||the room|||worst|boxer| Der Mann in der Halle sieht aus wie der schlechteste Boxer der Welt. da on u dvorani izgleda kao najgori boksač na svijetu.

I coś w tym było. Und das hatte es in sich. I bilo je tu nečega.

On nie układał wszystkich ćwiczeń w blokach tylko je przeplatał. ||legte|||||||wechselte ||arranged||exercises|||||intertwined Er ordnete die Übungen nicht in Blöcken an, sondern streute sie dazwischen ein. On nije sastavljao sve vježbe u blokove, nego ih je isprepletao.

Doprowadzał do sytuacji, Er hat die Situation geleitet, Dolazio je u situaciju

w której za każdym razem swoje mięśnie i mózg ||||||Muskeln|| ||||||muscles|| bei dem jedes Mal, wenn Ihre Muskeln und Ihr Gehirn u kojoj je svaki put svoje mišiće i mozak

zaskakiwał zupełnie innym zestawem ćwiczeń. überraschte|||Set| surprised with|||set of| mit einer ganz anderen Reihe von Übungen überrascht. iznenađivao sasvim drugačijom kombinacijom vježbi.

I to świetnie zadziałało. |||hat funktioniert Und es hat hervorragend funktioniert. To je super upalilo.

Jeśli to przerzucimy na rzeczywistość szkolną, to zobaczymy, ||übertragen|||schulische|| Wenn wir dies auf die Realität der Schulbildung umlegen, werden wir sehen, Ako to prebacimo u školsku stvarnost, vidjet ćemo da

że gdy uczymy się wzorów matematycznych, to nie powinniśmy brać jednego wzoru, ||||von den Mustern|||||||Formel Wenn wir mathematische Formeln lernen, sollten wir nicht nur eine Formel nehmen, kada učimo matematičke formule, ne smijemo uzeti jednu formulu

a następnie podrzucać do niego konkretnych działań, ||werfen||||Maßnahmen und dann bestimmte Aktivitäten einbauen, i zatim u nju ubacivati konkretne operacije,

tylko powinniśmy mieszać ze sobą wzory, |||||Muster nur sollten wir Muster miteinander mischen, nego trebamo međusobno miješati formule,

prowadzić taki tryb uczenia, diese Art des Unterrichts durchzuführen, voditi takav način učenja,

w którym, na przykład nie rozwiązujemy 15 takich samych ćwiczeń na jeden wzór, |||||lösen||||||Muster in denen wir zum Beispiel nicht 15 gleiche Musteraufgaben lösen, u kojem, na primjer, ne rješavamo 15 istih vježbi jedne formule,

bo mózg w pewnym momencie wyłącza się i to nie jest dla niego wyzwanie, |||||schaltet|||||||| Denn das Gehirn schaltet ab einem bestimmten Punkt ab und es ist keine Herausforderung für es, jer se mozak u određenom trenu isključuje i to mu nije izazov,

ale kiedy rozwiązujemy cztery zadania z jednego wzoru, potem cztery z następnego ||lösen|||||Formel|||| aber wenn wir vier Aufgaben aus einer Formel lösen, dann vier aus der nächsten ali kada rješavamo četiri zadatka jedne formule, pa četiri druge

i cztery z jeszcze innego, to on za każdym razem musi o tym pomyśleć. und vier von einem anderen, muss er jedes Mal daran denken. i četiri iz još jedne, onda on svaki puta mora o tome razmisliti.

Badania przeprowadzone w 2014 roku pokazały przepięknie, |durchgeführte|||| Untersuchungen aus dem Jahr 2014 haben gezeigt, dass es wunderschön ist, Istraživanja iz 2014. godine predivno su pokazala

że różnice między uczniami, którzy uczą się blokowo, |||||||blockweise Dass die Unterschiede zwischen Schülern, die Blockunterricht haben, da su razlike između učenika koji uče u blokovima

a uczniami uczącymi się w przeplatany sposób, jest drastycznie wielka. ||lernen|||wechselnden|||drastisch| ||||||||драматично велика| Die Zahl der Schüler und Studenten, die auf vernetzte Weise lernen, ist drastisch hoch. i onih koji uče na isprepleten način drastično velike.

Co najśmieszniejsze, ci, którzy uczyli się jak Muhammad Ali, |das Lustigste||||||Muhammad| Am lustigsten sind die, die wie Muhammad Ali studiert haben, Što je najsmješnije, oni koji su se učili kao Muhammad Ali,

czyli przeplatali wzory matematyczne, twierdzili intuicyjnie, |verknüpften|Muster||behaupteten| Das heißt, sie haben mathematische Formeln miteinander verwoben, behaupteten sie intuitiv, odnosno miješali matematičke formule, intuitivno su tvrdili

że poradzą sobie o wiele gorzej |sie werden|||| dass sie noch viel schlimmeres tun werden da im ide puno gore

niż ci, którzy uczyli się "po bożemu" - blok za blokiem. ||||||Gott||| ||||||по-божому||| als diejenigen, die den "Weg Gottes" gelernt haben - Block für Block. nego onima koji su se učili kako Bog zapovijeda - blok za blokom.

Okazało się, że byli w stanie ponad dwukrotnie lepiej Es stellte sich heraus, dass sie in der Lage waren, mehr als das Doppelte der Pokazalo se da su mogli više nego dva puta bolje

poradzić sobie na teście niż ci zblokowani. schaffen||||||blockiert bei der Prüfung besser abschneiden als diejenigen, die blockiert sind. snaći se s tekstom, nego oni u blokovima.

Tak bardzo jest to dla nas nieintuicyjne. ||||||nicht intuitiv So unintuitiv ist das für uns. Toliko nam je to neintuicijsko.

Każda z metod, do których zachęcam, żebyście zrobili to sami, Ich ermutige Sie, jede dieser Methoden selbst anzuwenden, Svaka od metoda, na koje vas potičem da ih uporabite sami,

szukali na własną rękę sposobu, w jaki można się włamać do własnego mózgu, |||||||||einbrechen||| suchten auf eigene Faust nach Möglichkeiten, sich in ihr eigenes Gehirn zu hacken, tražite na vlastitu ruku način na koji se može provaliti u vaš mozak,

ja to dokładnie tak nazywam, Ich nenne es genau so, ja to tako zovem,

pokazuje nam, że jeśli użyjemy czegoś innego, zeigt uns, dass, wenn wir etwas anderes verwenden, pokazuje nam, da ako koristimo nešto drugo,

to nam to w głowie po prostu zostanie. Es bleibt uns einfach im Gedächtnis. to će nam u glavi jednostavno ostati.

Właśnie z tego powodu większość z nas świetnie pamięta, Aus diesem Grund erinnern sich die meisten von uns sehr gut, Upravo iz tog razloga većina nas sjeća se izvrsno

co robiła w czasie World Trade Center, Was sie zur Zeit des World Trade Centers gemacht hat, što je radila za vrijeme World Trade Centera,

bo to jest rzecz, która nas zaangażowała. ||||||engagiert denn das ist der Grund, warum wir uns engagieren. jer to je stvar koja nas je angažirala.

Ja to też dobrze pamiętam. Ich erinnere mich auch gut daran. Ja to također dobro pamtim.

Poszłem do mojego wujka i wspólnie oglądaliśmy, jak dwie wieże płoną. ich ging||||||||||brennen |||||||||вежі|горять Ich ging zu meinem Onkel und wir sahen gemeinsam zu, wie die beiden Türme brannten. Ošao sam svom ujaku i zajedno smo gledali kako dva tornja gore.

To było coś, co wywołało u mnie jakieś emocje, zaangażowało mnie. ||||ausgelöst|||||hatte mich engagiert| |||||||||залучило мене| To je bilo nešto što je u meni izazvalo nekakve emocije, angažiralo me.

Tak samo, jak większość z was zapamięta z tej prezentacji mój błąd gramatyczny, ||||||merkt||||||grammatikalisch Isto kao što će većina ovdje zapamtiti moju gramatičku grešku,

bo powinienem powiedzieć "poszedłem" a nie "poszłem". jer trebao sam reći "otišao", a ne "ošao".

Ale włamałem się do waszego mózgu. |ich bin eingedrungen|||| Aber ich habe mich in Ihr Gehirn gehackt. Provalio sam u vaš mozak.

W tym momencie was obudziłem. In diesem Moment habe ich dich geweckt. U tom sam vas trenu probudio.

I to jest w dużej mierze podsumowanie tego, czym są te wszystkie metody. |||||Maß||||||| Und damit ist auch schon alles gesagt, was diese Methoden ausmacht. I to je velikim dijelom rezime toga što te sve metode jesu.

Dlatego że wielu z nas takie myślenie, Das liegt daran, dass viele von uns auf diese Weise denken, Zato jer većina od nas takvo mišljenje,

że gdzieś siedzimy z rodziną i słyszymy stwierdzenie: |||||||Aussage Dass wir irgendwo mit unserer Familie sitzen und eine Aussage hören: da negdje sjedimo s obitelji i čujemo izjavu:

"Idź się pouczyć" traktuje jak wyrok bez zawieszenia. |||||||Aufschub |||||||без умовно "Zur Schule gehen" wird wie eine Strafe ohne Aussetzung behandelt. "Odi učiti", tretira kao presudu bez odgode.

A to nie musi być wyrok. Und es muss nicht unbedingt ein Urteil sein. To ne mora biti presuda.

Dziękuję. Ich danke Ihnen. Hvala.

(Brawa) (Beifall) (Pljesak)