Het formatiespel uitgelegd
|Formationsspiel erklärt|
|Formation game explained|
Das Formationsspiel erklärt
The formation game explained
El juego de la formación explicado
Le jeu de la formation expliqué
Il gioco delle formazioni spiegato
フォーメーションゲームについて
O jogo de formação explicado
Formasyon oyunu açıklandı
Inmiddels heb je dit wel gehoord...
By now you've heard this...
De grootste partij.
The largest party.
Het is gelukt.
It worked.
Een succes.
A success.
Een fantastisch resultaat.
A fantastic result.
We groeien door.
|We keep growing.|
We continue to grow.
De kiezer heeft gekozen. Maar daarmee is er nog geen...
The voter has chosen. But that doesn't mean there is...
...nieuwe regering.
...new government.
Hoeveel zetels alle partijen in de Kamer krijgen, is nu wel zo'n beetje bekend.
It is now pretty much known how many seats all parties get in the House.
Maar welke partijen het ook echt voor het zeggen krijgen, nog niet.
But which parties will actually take control, not yet.
De zoektocht naar zo'n team van partijen...
|The search for|||||
The search for such a team of parties...
...noemen we formatie.
||Formation
...we call it formation.
Er zijn talloze combinaties denkbaar.
|||Kombinationen|
Countless combinations are conceivable.
Inúmeras combinações são concebíveis.
De een waarschijnlijker dan de ander, en er staat een hoop op het spel.
||wahrscheinlicher|||||||||||
Some more likely than others, and a lot is at stake.
Onze bedrijven, de banen in de bedrijven.
Our companies, the jobs in the companies.
Aanpak van de kansencrisis, de klimaatcrisis.
Ansatz|||Chancenkrise||
Approach|||opportunity crisis||climate crisis
Tackling the opportunity crisis, the climate crisis.
In deze video laat ik je aan de hand van deze dingen zien hoe wij een nieuwe regering krijgen.
Dit is de formatie uitgelegd.
De VVD en D66 zijn het grootst.
The VVD and D66 are the largest.
Maar niet de enige partijen die kans maken om in de regering te komen.
But not the only parties with a chance of getting into government.
Deze keer hebben 17 partijen minstens 1 zetel bemachtigd.
||||||errungen
|||||seat|secured
This time 17 parties have won at least 1 seat.
17 partijen betekent: 17 verkiezingsprogramma's.
17 parties means: 17 election programs.
En dus 17 meningen over de toekomst van Nederland.
And so 17 opinions about the future of the Netherlands.
Probeer die neuzen maar eens dezelfde kant op te krijgen.
||Nasen|||||||
Try to get those noses in the same direction.
Hoeft gelukkig ook niet. Maar er moeten wel een paar partijen gaan samenwerken...
...die bij voorkeur een meerderheid in de Tweede Kamer vormen.
||preference|||||||
...who preferably form a majority in the House of Representatives.
Dat betekent: samen minstens 76 zetels zodat ze bij wetsvoorstellen...
||||||||Gesetzesvorlagen
||||||||bills or proposals
That means: together at least 76 seats so that they can be...
...altijd een doorslaggevende stem hebben.
||decisive||
...always have a decisive vote.
Deze combinatie van partijen, heet ook wel coalitie.
This combination of parties is also known as coalition.
En om die te vormen zijn een paar extra poppetjes nodig.
|||||||||figures|
And to form it, a few extra figures are needed.
Lange tijd was de koningin de regisseur van de formatie.
||||||Regisseurin|||
||||||director|||
For a long time, the queen was the director of the formation.
Ik ga rustig naar de majesteit om te horen wat zij mij te vertellen heeft.
I quietly go to the majesty to hear what she has to tell me.
Sinds 2012 regelt de Tweede Kamer het zelf.
|regelt|||||
Since 2012, the House of Representatives has taken care of it itself.
Daarvoor hebben ze een verkenner, een informateur en een formateur.
||||Erkunder||Informator|||Formateur
||||explorer||informant|||formateur
For this they have a scout, an informateur and a trainer.
Eerst gaat deze aan de slag. De verkenner.
|||||||Erkunder
|||||||scout
This one gets started first. The scout.
Eerder was dat één persoon, maar nu zijn het er twee.
Earlier it was one person, but now there are two.
Onder meer omdat de situatie nu met zo veel partijen ingewikkeld is.
Partly because the situation is now complicated with so many parties.
De VVD schoof Annemarie Jorritsma naar voren, D66 Kajsa Ollongren.
|||Annemarie|Jorritsma||||Kajsa Ollongren|
||put forward|Annemarie Jorritsma|||forward|||
The VVD pushed Annemarie Jorritsma forward, D66 Kajsa Ollongren.
Zij verkennen samen met de fractievoorzitters van partijen mogelijke combinaties voor een coalitie.
|erkunden||||Fraktionsvorsitzende|||||||
Together with the party leaders of the parties, they explore possible combinations for a coalition.
Het is complex. Omdat er weliswaar, de VVD heeft mooi gescoord en D66 ook...
|||||zwar||||||||
|||||indeed||||||||
It is complex, because although there, the VVD scored nicely and so did D66....
...maar er zijn ook heel veel partijen die niet zo mooi gescoord hebben.
|||||||||||performed|
...But there are also a lot of parties that have not scored as nicely.
En er zijn ook wel heel veel partijen van een tamelijk kleine omvang. Dus het is ingewikkeld.
||||||||||fairly||size||||
And there are also quite a lot of parties of a fairly small size. So it's complicated.
Kijk even mee naar wat opties.
Take a look at some options.
De VVD en D66 hebben samen al behoorlijk wat zetels.
|||||||quite a few||
The VVD and D66 already have quite a few seats together.
Als je daar dan de PVV bij doet, heb je helaas nog niet genoeg.
If you then add the PVV, you unfortunately do not have enough.
Deze van JA21 er dan maar bij doen? Dan kom je op een meerderheid.
Then add this one from JA21? Then you come to a majority.
Gaat niet gebeuren. Meerdere partijen zeiden eerder al dat ze niet...
Not going to happen; several parties previously said they would not...
...met de PVV willen regeren.
...want to govern with the PVV.
Ik sluit geen partijen uit anders dan de PVV en Forum.
|exclude|||||||||
I do not exclude parties other than the PVV and Forum.
Het is heel ondemocratisch als een minister-president tegen welke partij dan ook...
|||undemokratisch|||||||||
|||undemocratic|||||||||
It is very undemocratic if a prime minister against any party...
...nu zijn wij het, zegt voor de verkiezingen al, wij willen niet met jou regeren.
...now it's us, says before the elections, we do not want to govern with you.
Nog eentje dan.
One more then.
Het CDA wil eigenlijk wel op dezelfde voet verder. Samen met de VVD, D66 en de ChristenUnie dus.
The CDA actually wants to continue on the same footing. Together with the VVD, D66 and the ChristenUnie.
Heeft dat dan kans van slagen?
Does that have a chance of success?
Ja, nu hebben we natuurlijk al een kabinet van VVD, CDA, D66 en de ChristenUnie.
Yes, of course, now we already have a cabinet of VVD, CDA, D66 and the Christian Union.
...maar het is helemaal niet onwaarschijnlijk dat die misschien toch doorgaan.
|||||unwahrscheinlich|||||
|||||unlikely|||||
...but it is not unlikely that they might still take place.
Ook omdat er niet heel veel andere smaken zijn.
Also because there aren't really many other options.
Het worden wel ingewikkelde gesprekken.
They are going to be complicated conversations.
Bijvoorbeeld op medisch-ethische onderwerpen. Denken de partijen verschillend over.
||medical|||||||
Maar ook bijvoorbeeld klimaat. Wat te doen met de veestapel?
|||||||||Viehbestand
|||||||||livestock herd
But also climate, for example. What to do with the livestock?
VVD en CDA willen hem niet halveren. D66 wil dat bijvoorbeeld wel. Dus dat wordt nog best ingewikkeld.
VVD and CDA do not want to halve him. D66 does want that, for example. So that is going to be quite complicated.
Of gaat het toch anders?
Or is it going to be different after all?
VVD, D66, CDA en JA21.
VVD, D66, CDA and JA21.
Jeetje, wat moeilijk.
Geez||
Geez, how difficult.
Pak jij de VVD, pak ik D66. -Waar is de VVD?
Ik pak GroenLinks, ik pak PvdA, SP, Bij1.
|||||PvdA (Partei der Arbeit)||
|||||Labour Party||
VVD, D66, CDA en weer ChristenUnie denk ik.
Geert Wilders. -Ja, sowieso.
Geert Wilders. -Yeah, anyway.
VVD, GroenLinks en D66.
Voor het tegenstrijdige is misschien wel FvD leuk dan.
||widersprüchliche||||FvD||
||contradictory||||||
For the contradictory maybe FvD is nice then.
Kijk, hebben we nu een meerderheid? Ik denk het wel hè?
En heb jij nog een beter idee? Laat het dan ff weten in de comments.
And do you have an even better idea? Then let us know in the comments.
De verkenners doen al gauw verslag van hun bevindingen bij de Kamervoorzitter...
|Die Kundschafter|||||||Ergebnisse|||Parlamentspräsident
|scouts||||report|||findings|||Speaker of the House
...Khadija Arib. Zij wil - net als de VVD en D66 - haast maken.
Khadija Arib|Arib||||||||||
Khadija||||||||||urgency|
Als de nieuwe Kamerleden zijn beëdigd, mogen zij meteen stemmen over het volgende poppetje.
|||||vereidigt||||||||
|||||sworn in||||||||
When the new MPs are sworn in, they can immediately vote on the next figure.
De informateur. De laatste twee keer was dat telkens dezelfde persoon als de verkenner.
|Der Informator|||||||jedes Mal|||||Erkunder
||||||||each time|||||
The informant. The last two times it was the same person as the scout.
Dus misschien gaan Jorritsma en Ollongren ook wel door als informateur.
||||||||||Informator
Zij gaan dan met partijen die mogelijk een coalitie vormen in gesprek over de inhoud.
They will then discuss the content with parties that may form a coalition.
Nu begint het onderhandelen écht en is het tijd voor het sluiten van compromissen.
|||||||||||||Kompromisse schließen
|||||||||||||compromises
Now the negotiations really start and it is time to make compromises.
Wat te doen met de coronacrisis, de economische klappen die vallen...
What to do with the corona crisis, the economic blows that fall...
...de woningnood, het halen van klimaatdoelen. Om er maar een paar te noemen.
Om deze keer een meerderheid te halen moeten minstens vier partijen het met elkaar eens worden.
To get a majority this time, at least four parties must agree.
En weinigen denken dat dat klusje snel gepiept zal zijn.
|wenigen||||Aufgabe||gepiept sein||
|few||||job||done||
And few think that the job will be done quickly.
We zitten natuurlijk middenin een coronacrisis, daarom hebben partijen al op voorhand gezegd...
|||||||||||im Voraus|
|||||||||||in advance|
We are of course in the middle of a corona crisis, which is why the parties have already said in advance...
...we moeten snel onderhandelen. Maar ja, als het over hele fundamentele zaken gaat die...
||||||||||grundlegende|||
||||||||||fundamental|||
...belangrijk zijn voor partijen, kun je je voorstellen dat het best wel ingewikkelde gesprekken gaan worden.
|||||||vorstellen||||||||
...are important to parties, you can imagine that these are going to be quite complicated conversations.
Dus ze hopen dat het kort gaat duren, maar of dat echt gaat gebeuren is nog maar zeer de vraag.
So they hope it will be short, but whether that will actually happen remains very much to be seen.
Als de informateurs erin slagen om ook inhoudelijk deals te sluiten met de partijen...
||Informatoren|||||||||||
||informants|||||substantive|||close deals|||
If the informants also succeed in concluding substantive deals with the parties...
...is er uiteindelijk een coalitie. Met een plan voor Nederland: het concept-regeerakkoord.
|||||||||||draft|governing agreement
...there is eventually a coalition. With a plan for the Netherlands: the draft coalition agreement.
Dan de volgende stap.
Then the next step.
De juiste mensen vinden die deze plannen kunnen uitvoeren: de ministers en staatssecretarissen.
||||||||||||Staatssekretäre
||||||||||||secretaries
Finding the right people to implement these plans: ministers and secretaries of state.
En natuurlijk een opperbaas: de premier. Ook daar onderhandelen de formerende partijen over.
|||Oberhaupt|||||||bildende||
|||big boss|||||negotiate||||
And, of course, a supreme boss: the prime minister, which is also what the forming parties are negotiating.
Er zijn vooral ongeschreven regels.
|||ungeschriebene|
|||unwritten|
There are mostly unwritten rules.
Het staat niet in de wet, maar de grootste partij mag kiezen welke post ze als eerste willen.
||||||||||||which|||||
It's not in the law, but the largest party gets to choose which post they want first.
Oftewel, waarschijnlijk weer vier jaar Mark Rutte.
In other words, probably another four years of Mark Rutte.
De plek van de premier is dan dus vergeven.
||||||||taken
The position of the prime minister is therefore allotted.
Daarna gaat het over de ministers en staatssecretarissen.
|||||||Staatssekretäre
Then it is about the ministers and secretaries of state.
Die hóeven niet vanuit deze club van 150 Tweede Kamerleden te komen. Maar het mag wel.
|müssen nicht|||||||||||||
|may|||||||||||||
They don't have to come from this club of 150 members of the House of Representatives, but they may.
De twee zwaarste en belangrijkste posten: de minister van Financiën en die van Sociale Zaken.
The two heaviest and most important posts: the Minister of Finance and the Minister of Social Affairs.
Als de premier al vanuit de VVD komt, is daarna een andere grote partij aan zet, bijvoorbeeld dus D66.
If the prime minister already comes from the VVD, after that it is another major party's turn, for example, D66.
Zij zullen waarschijnlijk gaan voor de minister van Financiën.
They will probably go for the finance minister.
En ook wordt er gekeken naar de speerpunten van een partij.
|||||||Schwerpunkte|||
||||looked|||spear points|||
And the spearheads of a party are also looked at.
Was vier jaar geleden ook zo.
Bij de vorige verkiezingen waren CDA en D66 even groot.
Het CDA kreeg Financiën, D66 Sociale Zaken.
En omdat die laatste zich ook hard maakt voor onderwijs, kregen ze ook die minister.
De kleinste partij die mee wilde regeren, de ChristenUnie, met een grote boerenachterban, kreeg de minister van Landbouw.
||||||||||||Bauernanhängerschaft|||||
||||||||||||farmer support base|||||
The smallest party that wanted to co-government, the ChristenUnie, with a large farmers' constituency, was awarded the Minister of Agriculture.
Hoe lang het duurt voordat partijen eruit zijn, weet niemand.
Nobody knows how long it will take before parties are out.
Die gesprekken lopen niet altijd even soepel.
||||||smoothly
Those conversations don't always run smoothly.
In 2017 klapten de onderhandelingen tussen VVD, CDA, D66 en GroenLinks...
|collapsed||||||||
...omdat de partijen het niet eens werden over asiel en migratie.
Op een aantal onderwerpen zag je, eigenlijk behoorlijk veel, dat je er toch uit kunt komen, maar er zijn ook...
On a number of topics you saw, actually quite a lot, that you can figure it out, but there are also...
...een paar grote thema's die bleven liggen.
...a few big themes that were left untouched.
We hebben allemaal geprobeerd om een bijna onmogelijke combinatie bij elkaar te brengen.
Dat is helaas niet gelukt.
En dan begint het hele verhaal opnieuw. Met een nieuwe informateur en nieuwe onderhandelingen.
||||||||||Informator|||
Maar als alles volgens plan gaat, sluiten de onderhandelaars dus een regeerakkoord.
||||||||negotiators|||
But if everything goes according to plan, the negotiators will conclude a coalition agreement.
Dat moet dan wel nog worden goedgekeurd door de fracties van de partijen. Maar als zij groen licht geven...
|||||||||Fraktionen|||||||||
||||||approved||||||||||||
...is dat laatste poppetje aan de beurt: de formateur. Ofwel: de beoogd premier.
||||||||Formateur|Entweder||vorgesehene|
|||||||||||intended|
In de laatste fase worden de ministers en staatssecretarissen benaderd.
|||||||||angesprochen
|||||||||approached
De partijen dragen daar meestal zelf kandidaten voor aan.
||||||candidates||
Maar de formateur neemt wel nog met iedereen door of er zaken zijn die hij moet weten.
||Formateur||||||||||||||
But the formateur still goes through with everyone whether there are things he should know.
Ook wordt iedereen gescreend...
|||Auch wird jeder überprüft.
...en worden eventuele zakelijke belangen stopgezet.
|||geschäftliche||
||any|||stopped
...and any business interests are discontinued.
En als dat is gefikst...
||||Und wenn das erledigt ist...
And when that's fixed...
...is er nog een symbolische taak voor de koning.
||||symbolische||||
||||ceremonial||||
...is another symbolic task for the king.
Die beëdigt de nieuwe bewindslieden...
|vereidigt|||neue Minister
|swears|||ministers in office
Who swears in the new ministers...
...en neemt samen met hen traditiegetrouw deze foto.
|||||traditionell||
|||||as is tradition||
...and together with them traditionally take this picture.
En de rest van deze 150 pionnetjes? Zij gaan in de oppositie...
|||||Spielfiguren|||||
|||||little pawns|||||
And the rest of these 150 pawns, they go into opposition....
...en proberen op die manier toch te strijden voor hun standpunten.
...and still try to fight for their points of view.
Want ook zij mogen moties en wetsvoorstellen indienen.
||||Anträge|||
|||||||submit proposals
Because they too are allowed to make motions and bills.
En weet je wat jij kan indienen?
And you know what you can submit?
Ideeën voor een nieuwe explainer. Drop ze allemaal in de comments, houdoe!
Ideas|||||||||||
Ideas for a new explainer - drop them all in the comments, goodbye!