Polen, de EU en het recht van de sterkste
||||||||Recht des Stärkeren
||||||||strongest
Polen, die EU und das Gesetz des Dschungels
Poland, the EU and the law of the strongest
La Pologne, l'UE et la loi de la jungle
La Polonia, l'UE e la legge della giungla
ポーランド、EU、弱肉強食
Polska, UE i prawo dżungli
Polônia, a UE e a lei do mais forte
Польша, ЕС и закон джунглей
Polonya, AB ve orman kanunu
Het is Brussel tegen Warschau.
||||Warschau
||Brussels||Warsaw
It's Brussels against Warsaw.
Oftewel: de EU tegen Polen.
"In other words"||||
In other words: the EU against Poland.
Em outras palavras: a UE contra a Polônia.
Polen ligt op ramkoers met de Europese Unie.
|||Kollisionskurs||||
|||ramkoers||||
|||collision course||||
Poland is on a collision course with the European Union.
A Polônia está em rota de colisão com a União Europeia.
Met een ruzie op het allerhoogste niveau. Met als inzet: wat ís eigenlijk het hoogste niveau?
|||||höchsten||||||||||
||argument|||highest possible|level|||at stake||||||
With an argument at the very highest level. At stake: what ís the highest level anyway?
Het draait allemaal om de vraag: wat weegt zwaarder, Europees of Pools recht?
|||||||||||polnisches|
|"is about"||||||weighs|||||law
It all revolves around the question: which carries more weight, European or Polish law?
Warschau zegt: het Poolse recht heeft in Polen het laatste woord. Eh, nee... zegt Brussel...
Warsaw says: Polish law has the last word in Poland. Um, no... Brussels says...
Varsóvia diz: A lei polonesa tem a última palavra na Polônia. Hum, não... diz Bruxelas...
...zo zijn we niet getrouwd. Wij.
so||||married|
...that's not how we got married. We.
...não foi assim que nos casamos. Nós.
Dit ooit zo gelukkige huwelijk begint inmiddels meer op een vechtscheiding te lijken.
|einst|||||||||Rosenkrieg||
this|||happy|||now||||bitter divorce||to seem
This once happy marriage is now beginning to look more like a fighting divorce.
Este casamento outrora feliz agora está começando a se parecer mais com um divórcio.
Het woord 'polexit' is zelfs al gevallen.
||Der Begriff 'Polexit'||||
||polexit||||
||Poland's EU exit||even||been mentioned
The word 'polexit' has even been mentioned.
A palavra 'polexit' foi até mencionada.
Ook al is dit juridisch ingewikkelde en taaie stof, over het Poolse Constitutionele en Europese Hof...
||||juristisch|||zähe|||||Verfassungs-|||
||||legally complex|complicated||challenging|subject matter|about|||Constitutional Court|||Court
Even though this is legally complicated and tough material, about the Polish Constitutional and European Court...
...luister toch maar even, want de Europese kernwaarden staan op het spel. Vooral... déze.
|||||||Kernwerte||||||
listen|||for a moment|for|||core values||||line||
...listen anyway, because Europe's core values are at stake. Especially... THEY.
Dus dit is de EU tegen Polen.
So this is the EU against Poland.
Polen heeft een bewogen geschiedenis.
|||turbulent|
Poland has an eventful history.
Met al eeuwenlang oorlogen en invasies. Vier keer verdween het als land van de...
|||||Invasionen||||||||
||for centuries|||invasions|four||disappeared|||||
With wars and invasions for centuries. Four times it disappeared as a country from the...
...Europese kaart, onder meer door nazi-Duitsland. En daarna was Polen tientallen jaren...
|||||Nazi|Germany||||||
...European map, including by Nazi Germany. And after that, Poland was for decades...
...een communistische satellietstaat van de Sovjet-Unie.
||Satellitenstaat||||
||satellietstaat||||
||satellite state||||
...a communist satellite state of the Soviet Union.
Een soort geopolitieke speelbal van omringende grootmachten.
||geopolitische|Spielball||umliegende|Großmächte
|||pawn||surrounding|great powers
A kind of geopolitical plaything of surrounding superpowers.
Maar eind jaren 80 rukken ze zich als eerste Oost-Europese land los van het communisme.
|||sich losreißen|||||||||||
|||break away|||||||||||communism
But in the late 1980s, they were the first Eastern European country to break free from communism.
En begin jaren '90 wordt Polen een democratie.
And in the early 1990s, Poland becomes a democracy.
De blik gaat... op het Westen.
The gaze goes... to the West.
Ze komen bij de NAVO, zijn een grote bondgenoot van de VS in de strijd tegen terreur...
||||NATO||||ally||||||||
They join NATO, are a major ally of the US in the fight against terror
...doen mee aan de invasie in Irak en worden lid van de Europese Unie.
||||invasion||Iraq|||||||
...participate in the invasion of Iraq and become members of the European Union.
Onder drie harde Europese voorwaarden.
||||Bedingungen
||||conditions
Under three hard European conditions.
Nieuwe lidstaten moeten een vrijemarkteconomie hebben, mensenrechten respecteren...
|Mitgliedstaaten|||Freie Marktwirtschaft|||
||||free market economy|||
New member states must have a free-market economy, respect human rights
...en de Europese rechtsorde omarmen.
||||die europäische Rechtsordnung umarmen
|||legal order|embrace
|||rechtsorde|
...and embrace the European legal order.
Dat doet Polen en het wordt een groot succesverhaal. Mede dankzij Europese miljarden.
||||||||Erfolgsgeschichte||||
||||||||success story||||
That's what Poland is doing, and it's becoming a big success story. Thanks in part to European billions.
De Poolse economie groeit als een gek. Polen blij, EU blij.
Polish economy is growing like crazy. Poland happy, EU happy.
Én de Pool Donald Tusk, tot 2014 premier van Polen, wordt in dat jaar voorzitter van de Europese Raad.
|||Donald|Tusk|||||||||||||
||der Pole||Tusk||Premierminister|||||||||||
||Pole||Tusk|||||||||||||European Council
Én Poland's Donald Tusk, prime minister until 2014, will become president of the European Council that year.
Juist.
Right.
Maar dan: 2015.
But then: 2015.
De Poolse rechts-conservatieve nationalistische partij Prawo i Sprawiedliwosz, oftewel PiS...
||||||Recht||Gerechtigkeit||PiS
||||||Prawo||Justitie||PiS
||||||Law||Justice|or|PiS
Poland's right-wing conservative nationalist party Prawo i Sprawiedliwosz, or PiS...
...van de tweelingbroers Kaczynski wint de verkiezingen in Polen met een absolute meerderheid.
|||Kaczynski|||||||||
||Zwillingsbrüder|Kaczynski|||||||||
||twin brothers|Kaczynski|||||||||
...of the twin Kaczynski brothers wins elections in Poland with an absolute majority.
De exitpoll laat geen enkele ruimte voor twijfel.
|Die Nachwahlbefragung||||||
|exit poll||||||
The exit poll leaves no room for doubt.
Er waait een andere Poolse wind.
|is blowing||||
A different Polish wind is blowing.
Voor Polen zoals het ooit was, tegen de Europese Unie.
||||einst|||||
For Poland as it once was, against the European Union.
En ze doen goede dingen voor de Polen: denk aan meer sociale zekerheid, meer koopkracht...
||||||||||||||purchasing power
And they do good things for Poles: think more social security, more purchasing power....
...en zoiets als kinderbijslag. Maar tegelijkertijd is de PiS-partij verder tégen zo'n beetje alles waar de EU voor is.
|||Kindergeld||||||||dagegen||||||||
|||child benefit||||||||||||||||
...and something like child support. But at the same time, the PiS party further opposes just about everything the EU is for.
De eerste scheurtjes in dat o zo gelukkige huwelijk.
||erste Risse||||||
||cracks||||||marriage
The first cracks in that oh so happy marriage.
Paar voorbeelden.
Couple of examples.
Er wordt een omstreden mediawet ingevoerd, die de Poolse regering de macht geeft...
|||umstritten|Mediengesetz||||||||
|||controversial|media law|implemented|||||||
A controversial media law is being introduced, giving the Polish government the power...
...de directie en hoofdredactie van de publieke omroep te benoemen en te ontslaan.
|Geschäftsführung||Chefredaktion||||Rundfunkanstalt||ernennen|||entlassen
|management||editor-in-chief||||broadcaster|||||dismiss
...to appoint and dismiss the management and chief editors of public broadcasting.
Polen weigert vluchtelingen op te nemen volgens de Europese herverdelingsregeling, ze ondertekenen...
|||||||||Umverteilungsregelung||
|refuses||||||||redistribution scheme||sign
Poland refuses to accept refugees under European redistribution scheme, they sign...
...de Europese klimaatdoelen niet, en voeren een discriminerend beleid tegen Poolse lhbti-ers.
||Klimaziele|||||diskriminierende|Politik|||LGBTQ+-Personen|
|||||pursue||discriminatory|policy|||LGBTQ+ individuals|
...do not meet the European climate goals, and pursue a discriminatory policy against Polish LGBTI people.
Zoals met 'homovrije zones'.
||homofreie|
||homophobic|
As with "gay-free zones.
Dat vindt Brussel allemaal maar niks.
Brussels doesn't like that at all.
Dan de Trias Politica.
||Drei Gewalten|
||Trias|Politica
||Trias|Politica
Then the Trias Politica.
De scheiding der machten zoals in een moderne democratie staat in Polen onder grote druk.
|Gewaltenteilung||Gewalten|||||||||||
|separation||powers|||||||||||under great pressure
The separation of powers as in a modern democracy is under great pressure in Poland.
Door hun verkozen absolute meerderheid heeft PiS deze twee, de wetgevende en uitvoerende macht, in de pocket.
||||||||||||ausführende||||in der Tasche
|||||||||the|legislative||executive||||pocket
Through their elected absolute majority, PiS has these two, the legislature and executive, in the pocket.
Alleen de derde, de rechtsprekende macht, kan voor de machtsbalans...
||||rechtsprechende|||||Machtbalance
||||judicial|||||power balance
Only the third, the judiciary, can for the balance of power...
...beleidsmakers nog terugfluiten als die in strijd handelen met de grondwet.
Politiker||zurückpfeifen||||||||
policymakers||call back|||||act|||
...policymakers still whistle when they act contrary to the constitution.
PiS wil ook de controle over die derde. Sinds ze aan de macht zijn...
PiS also wants control of that third party. Since they have been in power...
...werken ze tot in de hoogste juridische instanties onafhankelijke rechters weg en vervangen die door meer PiS-gezinde rechters.
||||||juristische|Instanzen|||||||||||
||||||legal|instances|||||replace|||||aligned|
...they remove independent judges from the highest legal authorities and replace them with more PiS-minded judges.
Ook zijn er vanuit het Ministerie van Justitie haat- en lastercampagnes met zelfs een trollenfabriek om kritische rechters zwart te maken.
||||||||||Verleumdungskampagnen||||Trollfabrik||kritische||||
||||||||||slander campaigns||||troll factory||critical||||
There are also hate and slander campaigns from the Ministry of Justice with even a troll factory to blacken critical judges.
En ook onder meer journalisten, academici en advocaten worden aangepakt.
|||||Akademiker||||angegangen
||||journalists|academics||lawyers||taken on
And journalists, academics and lawyers, among others, are also being tackled.
En dat ziet Brussel ook.
And Brussels sees that too.
En zo komen we weer bij de kern van deze video.
And that brings us back to the heart of this video.
Wat weegt zwaarder, Europees of Pools recht?
|weighs|||||
Which outweighs European or Polish law?
Het is eigenlijk heel simpel.
It's actually very simple.
Polen mocht toetreden tot de EU onder de voorwaarde dat ze de zogeheten Europese voorrangsregel accepteren.
||beitreten||||||||||||Vorrangregel|
|may|join||||||||||||priority rule|
Poland was allowed to join the EU on the condition that they accept the so-called European priority rule.
Die houdt in dat het Europees Hof in Luxemburg het allerhoogste rechtsorgaan is.
|||||||||||Rechtsinstanz|
||||||||Luxembourg|||judicial body|
This means that the European Court in Luxembourg is the supreme judicial organ.
En dus het laatste woord heeft. Europese vonnissen zijn bindend.
|||||||Urteile||verbindlich
|||||||court rulings||binding
And so has the last word. European judgments are binding.
Nou, mooi. Zijn we klaar...
Well, beautiful. Are we ready...
Of toch niet.
or||
Or not.
Warschau denkt hier namelijk heel anders over. Op dit moment spelen er twee zaken in Polen...
Warsaw thinks very differently about this. At the moment there are two cases going on in Poland...
...die de boel op scherp zetten. De eerste gaat over een zogeheten tuchtcollege, in het leven geroepen door PiS.
||die Lage||||||||||Disziplinargericht||||||
|the|||||||||||disciplinary tribunal||||"called into existence"||
||||||||||||tuchtcollege||||||
...that set things straight. The first is about a so-called disciplinary committee, created by PiS.
Met daarin PiS-gezinde rechters die de bevoegdheid hebben gekregen om opzij gezette rechters te bestraffen.
|||||||Befugnis|||||abgesetzte|||bestrafen
|||||||authority||||set aside|dismissed|||punish
Including PiS-minded judges who have been given the power to punish dismissed judges.
Kan écht niet, oordeelt het Europees Hof. Die tuchtrechters zijn niet onpartijdig...
||||||||Disziplinarrichter|||unparteiisch
|||judges|||||disciplinary judges|||impartial
Really not possible, judges the European Court. Those disciplinary judges are not impartial...
...en dat ondermijnt de rechtsstaat. Opdoeken die handel.
||untergräbt||Rechtsstaat|Abschaffen||Geschäft
||ondermijnt|||||
||undermines|||Shut down||trade
...and that undermines the rule of law. Close that trade.
Eh... nee.
Um... no.
Hoezo, nee?
Wieso, nein?|
Why, no?
Como assim, não?
Nou gewoon, nee.
Well, just no.
Op 15 juli oordeelde het Poolse Constitutionele Hof met een eigen vonnis dat die omstreden...
||urteilte|||Verfassungsgericht|||||Urteil|||umstritten
||||||||||vonnis|||
||||||||||ruling|||controversial
On July 15, Poland's Constitutional Court ruled with its own verdict that that controversial...
...tuchtkamer gewoon oké is, wat nou Europees Hof?
Disziplinarkammer|||||||
disciplinary chamber|||||||
...disciplinary chamber is just okay, what about European Court?
Eigenlijk zegt Polen dus indirect hier al: wij hebben het laatste woord.
||||indirekt|||||||
||||indirect|||||||
In fact, Poland is already saying indirectly here: we have the last word.
Dan die tweede zaak.
Then the second case.
De allerhoogste Poolse rechter doet ook een uitspraak over letterlijk die vraag...
Poland's supreme court also rules on literally that question
...wat weegt zwaarder, Pools recht of EU-recht? Had allang gebeurd moeten zijn...
|||||||||long|||
...which is more important, Polish law or EU law? Should have happened long ago...
...maar die zaak wordt steeds weer uitgesteld.
||||||aufgeschoben
||||||postponed
...But that case keeps getting delayed.
Niemand die op dit moment weet hoe dit wedstrijdje ver plassen tussen Brussel en PiS afloopt.
||||||||Wettstreit||Weit pinkeln|||||
||||||||contest|far|peeing contest|||||turns out
No one currently knows how this game between Brussels and PiS ends.
Maar als dit kennelijk zo'n slecht huwelijk is, kunnen ze dan niet gewoon beter scheiden?
|||apparently|||||||||||divorce
But if this is apparently such a bad marriage, wouldn't they just be better off divorcing?
Een polexit dus.
|Ein Polexit also.|
A polexit, in other words.
Então é uma pole position.
Nou de EU wil Polen, land van 40 miljoen inwoners en een bloeiende economie, in het kader van...
|||||||||||||||im Rahmen von|
|||||||||||||||in the context|
Well the EU wants Poland, country of 40 million people and a booming economy, in the context of...
...Europese eenwording natuurlijk niet kwijt. Bovendien, denkt de EU, zakt het land dan nog verder af op de democratische ladder.
|europäische Einigung||||||||||||||||||
European|unification|||"lose"|||||falls||||||||||
... European unification, of course, not lost. Moreover, the EU thinks, the country will then fall even further down the democratic ladder.
En de Polen zelf zijn opvallend genoeg, ondanks dat ze in absolute meerderheid op een...
|||||"remarkably"|||||||||
And the Poles themselves are remarkably, despite being in absolute majority on a...
...anti-Europese partij hebben gestemd, het meest pro-EU van álle lidstaten.
|||||||pro-EU|||aller Mitgliedstaaten|Mitgliedstaaten
|||||||pro|||all|member states
...anti-European party, the most pro-EU of all member states.
Die Europese miljarden helpen natuurlijk ook wel.
Those European billions do help, of course.
Polen is al jaren zelfs een van de grootste netto-ontvangers van EU-subsidies.
||||||||||Empfänger|||
|||||||||net|receivers|||
In fact, Poland has been one of the largest net recipients of EU subsidies for years.
Dus zélf uit de Unie stappen, à la..
|||||leave|à|like
||||||à|zoals
So getting out of the Union yourself, à la.
...is niet waarschijnlijk.
||likely
...is not likely.
En omgekeerd kán het niet eens. De EU heeft niet de macht om Polen of welke lidstaat dan ook...
||||||||||||||||Mitgliedstaat||
|"the other way around"|can||||||||||||||member state||
And vice versa, it can't even be done. The EU does not have the power to make Poland or any member state...
...uit de Unie zetten, al mochten ze dat willen.
...out of the Union, even if they should want to.
Brussel wil Polen vanwege al die ondemocratische toestanden wel aanpakken.
||||||undemokratische|undemokratische Zustände||
||||||undemocratic|situations||tackle
Brussels wants to tackle Poland because of all those undemocratic situations.
Maar voor serieuze sancties moeten álle lidstaten instemmen. Binnen de Unie is het zo geregeld...
||ernstige||||Mitgliedstaaten|zustimmen|||||||
|||||||agree|||||||
But for serious sanctions, all member states must agree. This is how it is arranged within the Union...
...dat één land daar met een veto voor kan gaan liggen.
||||||Veto||||
||||||veto||||
...that one country can veto it.
En er is één land dat pal achter Polen staat...
||||||fest|||
||||||firmly|||
And there is one country right behind Poland....
...Hongarije.
Hungary
...Hungary.
Minstens zo anti-EU als Polen. En omgekeerd.
|||||||vice versa
At least as anti-EU as Poland. And vice-versa.
Zie hier de reactie van Europese Commissie-voorzitter Juncker op de Hongaarse premier Orban.
||||||||Juncker|||Ungarischen|ungarischen Premierminister|Orbán
||||||||Juncker|||||Orban
||||||||Juncker|||Hungarian||Orban
See European Commission President Juncker's reaction to Hungarian Prime Minister Orban here.
Polen en Hongarije beschermen elkaar, met een vetootje hier en daar.
|||||||kleines Veto|||
|||protect||||little favor|||
Poland and Hungary protect each other, with a veto here and there.
Hey, en die kennen we ook nog, de Pool Donald Tusk.
||||||||Pole||
Hey, and we know that one too, the Pole Donald Tusk.
Kan de EU dan helemaal niks doen?
Can't the EU do anything at all, then?
Nou wel iets. De Europese Unie heeft Polen een ultimatum gegeven om dat tuchtcollege op te doeken.
|||||||||||||Disziplinargericht|||aufzulösen
||||||||||||||||disband
Well something. The European Union has given Poland an ultimatum to close the disciplinary committee.
Doet Polen dat niet, dan kán Brussel Warschau een dwangsom opleggen, een boete.
|||||||||Zwangsgeld|auferlegen||
|||||||||penalty payment|impose on||fine
If Poland fails to do so, Brussels can impose a penalty, a fine, on Warsaw.
Als Polen dan weer zegt...
Then again, when Poland says.
Eh... nee.
Um... no.
Dan kan de EU die boete aftrekken van Europese subsidies, en ze zo alsnog raken in de portemonnee.
|||||||||||||dennoch||||
||||||deduct from|||||||still|hit|||
Then the EU can deduct that fine from European subsidies, and it still hits the wallet.
Então a UE pode deduzir essa multa dos subsídios europeus, e ainda atinge a carteira.
Het is de vraag of dat Polen afschrikt.
|||||||abschreckt
|||||||deters
The question is whether that will deter Poland.
Lang verhaal kort.
Long story short.
Brussel zegt: luister, we hebben afspraken gemaakt. En je kan niet zomaar tussentijds...
||||||||||||zwischenzeitlich
|||||agreements|||||||in between
Brussels says: listen, we made agreements. And you can't just interject...
...de spelregels veranderen met wel de lusten, niet de lasten.
|Spielregeln ändern|||||Vorteile|||
|rules|||||benefits|||burdens
...the rules of the game change with the benefits, not the burdens.
En Warschau zegt: wel.
And Warsaw says: well.
Een hoofdpijndossier.
|Problemfall
|pain point dossier
A headache file.
Ben je er nog?
Are you still here?
Hulde. Waarom jij dit nu allemaal weet? Nou, als het goed is volgt deze maand de grote ontknoping.
Anerkennung|||||||||||||||||große Auflösung
Tribute|||||||||||||||||unraveling
Tribute. Why do you know all this now? Well, if all goes well, the big denouement will follow this month.
Dat ultimatum over dat tuchtcollege verloopt halverwege augustus en die andere uitspraak...
||||Disziplinargericht|||||||
||||disciplinary board||midway|||||
That ultimatum about that disciplinary committee expires in mid-August and that other ruling...
...zou eind deze maand moeten volgen. Als Polen besluit dat tuchtcollege op te heffen...
||||||||||Disziplinargericht|||aufzulösen
||||||||||disciplinary board|it||abolish
...should follow at the end of this month. If Poland decides to dissolve that disciplinary board....
...deve seguir no final deste mês. Se a Polónia decidir levantar esse comité disciplinar...
...en zich te schikken naar de Europese rechtsorde, dan is met een beetje relatietherapie dit huwelijk nog prima te redden.
|||sich fügen||||||||||Paartherapie||||||
|||conform||||||||||relationship therapy||marriage||||
...and conform to the European legal order, then with a little relationship therapy this marriage is still perfectly salvageable.
Andere mogelijke gamechanger: over twee jaar zijn er weer verkiezingen in Polen.
||Spielveränderer|||||||||
||game changer|||||||||
Other possible gamechanger: in two years there will be another election in Poland.
Waarin deze pro-Europese man , Donald Tusk.
In which this pro-European man , Donald Tusk.
Het weer opnieuw wil proberen in Polen en de PiS-partij van de troon wil stoten.
|||||||||||||throne||dethrone
Wants to try again in Poland and knock the PiS party off the throne.
Anders dreigt dus een vechtscheiding. En dat wordt chaos, want over de huwelijkse voorwaarden...
||||Rosenkrieg|||||||||Ehevertrag
|threatens|||divorce||||||||marital|conditions
So otherwise, a fighting divorce is imminent. And that will be chaos, because about the prenuptial agreement....
...is nog niet zo goed nagedacht.
|||||thought
...has not yet been well thought out.
Over deze video's wel.
About these videos though.
Wij houden uiteraard een vinger aan de pols.
||of course|||||pulse
We are, of course, keeping a finger on the pulse.
Dus als jij nog niet geabonneerd bent...
So if you haven't subscribed yet....
...zou ik dat maar eens even heel snel doen.
...I'd like to do that real quick.
...Eu gostaria de fazer isso bem rápido.