48. Ο Φάνης ολομόναχος
|Phanis|all alone
48. Fanis all alone
48. Fanis solo
48. Fanis sam
48. Fanis sozinho
Ως κι αυτές οι πέτρες, που έβλεπε ως τώρα, του ήταν μια συντροφιά.
as||these||stones|that|he had seen|until||to him||a|companionship
Even these stones, which he had seen until now, were a companion to him.
Τώρα σκοτείνιασε κι έμεινε κατάμονος.
Now|it got dark||remained alone|all alone
Now it darkened and he was left alone.
Τον ήλιο, που ήθελε να δει, τον είχε πάρει το σκοτάδι.
|the sun||wanted||||had taken|taken by||darkness
The sun, which he wanted to see, had been taken by the darkness.
Οι σύντροφοί του ήταν μακριά.
The|his companions|||far away
His companions were far away.
Οι άλλοι άνθρωποι μακριά.
|||far away
The other people away.
Οι ομιλίες, τα τραγούδια, οι καμπάνες μακριά απ' αυτόν.
|speeches||the songs||bells|far||him
The speeches, the songs, the bells away from him.
Κι αυτός μακριά πολύ απ' όλους τους ανθρώπους.
||far away|far||all|the|people
And he's far away from all the people.
Ας άκουγε ένα πάτημα ανθρώπου, ένα σφύριγμα τσοπάνη, ένα λάλημα πουλιού και θα του ήταν αρκετό!
let|he would listen||footstep|of a man||whistle of shepherd|shepherd's whistle||bird call|of a bird||would|||enough
He could have heard a man's footstep, a shepherd's whistle, a bird's warble and it would have been enough!
Μα όλα τον άφησαν.
|everything||left
But they all left him.
---
Τα μαύρα φτερά που βλέπει από πάνω να πετούν ξέρει πως είναι νυχτερίδες.
|black|wings||sees||above||are flying||that||bats
The black wings he sees flying overhead he knows are bats.
Και την κουκουβάγια, που κράζει αυτή τη στιγμή, την ξέρει ο Φάνης.
And||owl||is hooting|||this moment||||Fanis
And the owl, which is hooting at this moment, Fanis knows it.
Είναι το πουλί της νύχτας που κοιτάζει με κίτρινα μάτια γάτας.
|||||||||eyes|
It is the bird of the night that looks with cat-like yellow eyes.
Να φωνάζει γι' αυτόν η κουκουβάγια;
|screaming||||owl
Is the owl shouting for him?
«Δεν έπρεπε ν' αφήσεις τα παιδιά» του λέει μέσα του μια φωνή.
|shouldn't have||leave||||||||voice
"You shouldn't have left the children," a voice inside him says.
«Ναι, δεν έπρεπε να τ' αφήσω» απαντά στον εαυτό του ο Φάνης.
||should not|||leave it|he replies|||||
"Yes, I shouldn't have left them", replies Fanis to himself.
Έπειτα συλλογίζεται:
then|he reflects
Then he reflects:
«Και μήπως τ' άφησα, για να κάνω κακό; Πήγα να δω τα χρυσά σύννεφα».
|perhaps||I left|||do|harm|||see||golden|clouds
"And did I leave it to do harm? I went to see the golden clouds."
---
Το νερό βουίζει στο σκοτάδι.
|water|bubbles||
The water hums in the darkness.
Όχι, δεν μπορεί να υποφέρει αυτή τη φοβέρα.
||||suffer from|||fear
No, he cannot suffer this fear.
Σηκώνεται και με το ραβδί του ανεβαίνει στην άκρη της ρεματιάς.
He rises||||stick||climbs up||edge||the ravine
He gets up and with his stick he climbs up to the edge of the ravine.
Πέρασε τις μεγάλες πέτρες κι έφτασε σε δυο μικρά δέντρα.
|||||reached||||
He passed the big stones and came to two small trees.
Από κάτω απ' αυτά ήταν ένας θάμνος μαλακός, σαν να προσκαλούσε άνθρωπο ν' ακουμπήσει.
||||||bush|soft|||inviting|||lean
Below them was a soft bush, as if inviting a man to touch it.
Και τα δυο δέντρα έγερναν έτσι από πάνω, σαν να έλεγαν του Φάνη: «Έλα δω να σε φυλάξουμε».
||||leaned|like this||above|||were saying|||come here|here|||we protect
Both trees were leaning over like this, as if saying to Fanis: "Come here and we'll guard you".
Εκεί μαζεύτηκε ο Φάνης.
|gathered||
That's where Fanis gathered.
---
Μόλις ακούμπησε, του ήρθε στον νου η Μαρούλα, η αδερφή του.
as soon as|he touched||||mind||||sister|
As soon as he touched it, he thought of Marula, his sister.
Του φάνηκε πως τάχα έπαιζαν... Μια πεταλούδα δίπλωνε τάχα τα φτερά της απάνω σ' ένα φύλλο κι έκανε πως αποκοιμάται.
|it seemed||supposedly|they were playing|||folded|supposedly||wings||on|||leaf||pretended to||falling asleep
It seemed to him that they were pretending to play... A butterfly was folding its wings on a leaf and pretending to fall asleep.
Και όταν πλησίαζαν να την πιάσουν, έφευγε.
||they approached|||catch her|she was escaping
And when they came close to catching her, she would run away.
Έπειτα είδε τη μητέρα του να γυρίζει δεξιά κι αριστερά μέσα στο σπίτι· όλο να σιάζει κι όλο να φροντίζει.
Then|||mother|||turning|to the right||left and right||||||tidy up||||taking care
Then he saw his mother turning left and right in the house, always hurrying and always caring.
Ήθελε να μιλήσει και στις δυο.
He wanted||speak|||
He wanted to talk to both of them.
Νόμιζε πως του μιλούσαν: «Φάνη».
thought|||were talking|
He thought they were talking to him: "Fanny."
Μήπως αποκοιμήθηκε; Όχι.
perhaps|he fell asleep|
Did he fall asleep? No.
Στο λάρυγγά του είχε μαζευτεί ένας κόμπος από λύπη.
|larynx|||gathered||lump||sorrow
A knot of regret had gathered in his throat.
Αυτός ο κόμπος λύθηκε κι έγινε κλάματα.
|||was untied||it became|crying
This knot was untied and became tears.
---
Ο Φάνης έκλαψε.
||cried
Fanis cried.
Πόσο έκλαψε, η νύχτα το ξέρει.
how much|cried||night||knows
How much he cried, the night knows.
Μα όταν στέγνωσαν τα μάτια του, συλλογίστηκε έναν άλλο Φάνη· εκείνον που ήταν δασοφύλακας.
||dried||||he thought||||that one|||forest ranger
But when his eyes were dry, he contemplated another Fanny - the one who was a ranger.
«Ντροπή να κλαις, εσύ που φύλαξες το δάσος!
Shame||cry|||guarded||forest
"Shame to cry, you who guarded the forest!
Εσύ που ήσουν σκοπός με τ' άλλα παιδιά τη νύχτα».
||were|goal||||||
You who stood guard with the other children at night."
Έτσι του είπε μια φωνή μέσα του.
Thus|||||inside|
So said a voice inside him.
Και πάλι του ξαναείπε: «Είσαι λιγόψυχος, Φάνη.
|again||said again||cowardly|
And again she told him again: "You are faint-hearted, Fanny.
Την άλλη φορά, που σου ρίχτηκε το μαντρόσκυλο, δείλιασες.
|||||was thrown||guard dog|you hesitated
The other time, when you got the mutt, you chickened out.
Όταν είδες τον μπαρμπα-Κώστα χτυπημένο, λιγοψύχησες.
|you saw||||beaten up|you lost heart
When you saw Uncle Kostas beaten up, you got cold feet.
Μα δεν είναι έτσι ο Δήμος· δεν είναι έτσι ο Αντρέας· πρέπει να 'σαι παλικάρι».
|||like that|||||like that||||||a man
But that's not the Municipality; that's not Andreas; you have to be a lad."
Και σε λίγο η φωνή του είπε: «Περίμενε την ημέρα».
|||||||Wait||day
And in a moment his voice said: "Wait for the day."
---
Ο Φάνης δεν έκλαιγε τώρα.
|||wasn't crying|
Fanny wasn't crying now.
Τα μάτια του στέγνωσαν.
|||dried up
His eyes were dry.
Σαν να πήρε θάρρος.
||took|courage
It's like he's got courage.
Έπιασε το σακούλι του κι ένιωσε πως κάτι ήταν μέσα.
He grabbed||sack|||he felt||something|was|inside
He reached for his bag and felt that something was inside.
Είχε και το παγούρι του· είχε ψωμί και νερό.
|||water bottle|||bread||water
He had his canteen; he had bread and water.
Χάιδεψε έπειτα τον θάμνο με τα δυο του χέρια και τον χάιδεψε, θαρρείς, κι ο θάμνος· ήταν ένας μαλακός και φουντωμένος σκίνος.
patted|then||bush||||||||caressed|it seems|||bush|||soft||bushy|mastic bush
Then he stroked the bush with both his hands, and he stroked the bush, and the bush was a soft and tufted moth.
Σ' αυτό το ευωδιασμένο κρεβάτι έγειρε ο Φάνης.
|||fragrant|bed|lay down||
On this fragrant bed Fanis leaned.
Κι αφού δυο φορές του ήρθε ο ύπνος και δυο φορές τινάχτηκε τρομαγμένος, στο τέλος αποκοιμήθηκε.
|since||||came to him||sleep||||he jolted|frightened|||he fell asleep
And after falling asleep twice and shaking twice in fright, he finally fell asleep.
