"Η Χαμένη Ατλαντίδα | Ελληνική Μυθολογία" |Lost||| "Das verlorene Atlantis | Griechische Mythologie" "The Lost Atlantis | Greek Mythology" "La Atlántida perdida | Mitología griega" "L'Atlantide perdue - Mythologie grecque" "L'Atlantide perduta - Mitologia greca". "Zaginiona Atlantyda | Mitologia grecka" "A Atlântida Perdida | Mitologia Grega"

Σήμερα θα βουτήξουμε σε βαθιά, αχαρτογράφητα νερά για να γνωρίσουμε ||dive||deep|uncharted||||

καλύτερα μία χαμένη πολιτεία που έχει απασχολήσει στο παρελθόν φιλοσόφους, |||||||||philosophers better a lost state that has occupied philosophers in the past,

αρχαιολόγους, ιστορικούς, ανθρώπους των ταινιών

και των video games αλλά και συνωμοσιολόγους. ||||||conspiracy theorists

Πάμε να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Επιμέλεια ελληνικών υποτίτλων: Νίκος Ντενισλής

Καλωσήρθατε.

Είμαι ο Κωνσταντίνος (ή αλλιώς: the Mythologist),

είμαι αρχαιολόγος και κάθε Παρασκευή και Δευτέρα στο κανάλι αυτό ανεβάζω |archaeologist|||||||||

αγαπημένους μου μύθους αλλά και ιστορίες που πιστεύω ότι αξίζει

να μοιραστώ μαζί σας.

Αν σας αρέσει και εσάς η μυθολογία, μπορείτε τώρα και εσείς να κάνετε

subscribe πατώντας το κόκκινο κουτάκι κάτω από το video και μην ξεχάσετε |clicking||||||||||

να πατήσετε και το καμπανάκι για τις ειδοποιήσεις ώστε να μη χάσετε

κανένα από τα επόμενα video.

Πριν ξεκινήσουμε όμως και μπούμε στο ψητό,

ίσως θα είδατε ότι το σημερινό thumbnail είναι λίγο διαφορετικό από τα προηγούμενα

και αυτό οφείλεται σε έναν fan του καναλιού:

τον Κρις Ασπρογιάννη, ο οποίος επικοινώνησε μαζί μου στο Instagram |||||communicated||||

και δημιούργησε αυτήν την πολύ ωραία ζωγραφική απεικόνιση της Ατλαντίδας |||||||depiction||

με τον Ποσειδώνα και τον Πλάτωνα (θα καταλάβετε μετά τι σχέση έχουν)

και προσφέρθηκε να μου το δωρίσει για να μπει thumbnail στο video. |offered||||to gift||||||

Eυχαριστώ πολύ τον Χρίστο. Αν θέλετε και εσείς να μου στείλετε

οτιδήποτε ή να με ρωτήσετε κάτι, μπορείτε να με ακολουθήσετε

στα social media (το link των οποίων θα βρείτε στην περιγραφή),

όπου φυσικά θα βρείτε και το link για το Instagram του Κρις, ο οποίος έφτιαξε

αυτό το πολύ ωραίο thumbnail.

Ποιος είναι ο σκοπός του σημερινού video (σας ακούω να ρωτάτε).

Είναι να δούμε πού βρισκόταν η χαμένη Ατλαντίδα;

Είναι να ανακαλύψουμε την κρυμμένη αλήθεια που βρίσκεται πίσω από αυτήν; ||||hidden||||||

Είναι να δούμε τι μας κρύβουν; |||||they hide

Όχι! Σε καμία περίπτωση, διότι δεν μας κρύβουν τίποτα.

Ο σκοπός του σημερινού video είναι απλά να δούμε τη μυθολογία πίσω από αυτό που

σήμερα αποκαλούμε «Χαμένη Ατλαντίδα».

Είμαι σίγουρος ότι όλοι σας τουλάχιστον μία φορά έχετε ακούσει

την έκφραση «Χαμένη Ατλαντίδα». Kαι πώς είμαι σίγουρος;

Κυρίως διότι υπάρχει στον τίτλο αυτού του video, οπότε σίγουρα όλοι σας

έστω μία φορά την έχετε ακούσει.

Πέρα από την πλάκα όμως, υπάρχει λόγος που είναι τόσο δημοφιλής

και διάσημη και σήμερα θα προσπαθήσω να διαλευκάνω λίγο την υπόθεση δίνοντας |||||||clarify||||providing insight

αυτά που πιστεύω εγώ ότι είναι τα σημαντικά στοιχεία πίσω από

αυτήν την χαμένη πολιτεία.

Λοιπόν, φυσικά ένα τέτοιο video για την Ατλαντίδα θα πρέπει να ξεκινήσει

με την πηγή:

που βρίσκουμε πρώτη φορά αναφορά στη χαμένη Ατλαντίδα;

Από πού ξεκινάει εν πάση περιπτώσει αυτός ο μύθος; ||||any case||||

Πρέπει να πάμε πίσω αρκετά χρόνια και συγκεκριμένα περίπου στο 360 π.Χ.

και να μιλήσουμε για έναν από τους διασημότερους φιλοσόφους |||||||most famous|

όλων των εποχών: τον Πλάτωνα.

Ο Πλάτωνας εκείνα τα χρόνια κάθεται και γράφει την Πολιτεία, αυτό το πολύ |||||||||Republic|||

γνωστό του έργο για την ιδανική πολιτεία (πώς θα έπρεπε να είναι η ιδανική

πολιτεία με το πολίτευμα και τις αξίες και τους νόμους που υπάρχουν σ' αυτή |||government system||||||||||

την πολιτεία) και μετά γράφει άλλους δύο διαλόγους πάνω στο ίδιο θέμα:

Γράφει το διάλογο «Τίμαιος» και το διάλογο «Κριτίας».

Είναι όντως διάλογοι στους οποίους εμφανίζεται ο Τίμαιος, ο Κριτίας,

ο Ερμοκράτης και –φυσικά- ο Σωκράτης (ο άλλος μεγάλος γνωστός φιλόσοφος) |Hermocrates|||||||||

και συζητάνε φιλοσοφικά γι' αυτά τα ζητήματα

της ιδανικής πολιτείας, φέρνοντας αντίθετα παραδείγματα

για να υποστηρίξουν τις θέσεις τους και κάνουν έτσι πολύ βαθιές φιλοσοφικές ||||||||||deep|

συζητήσεις για το πολίτευμα και την ιδανική πολιτεία.

Μέσα λοιπόν σ αυτούς τους διαλόγους (του Τίμαιου και του Κριτία) έχουμε

την αναφορά για πρώτη φορά σε μία πόλη, σε μία περιοχή η οποία λέγεται

«Νήσος Ατλαντίς» ή αλλιώς «το νησί της Ατλαντίδας».

Πριν από δεκάδες χιλιάδες χρόνια από το σήμερα και πιο συγκεκριμένα

περίπου 11 χιλιάδες χρόνια πριν από τη μέρα που γυρίζεται αυτό το video ||||||||is filmed|||

υπήρξε η Ατλαντίδα.

Συγκεκριμένα, ο Πλάτωνας μας αναφέρει ότι η Ατλαντίδα ήταν στο peak

της δύναμής της 9 χιλιάδες χρόνια πριν από την εποχή που έζησε

ο Αθηναίος νομοθέτης Σόλων, ο οποίος έζησε στις αρχές ||lawgiver||||||

του 6ου αιώνα π.Χ, οπότε μπορείτε εσείς να κάνετε τα μαθηματικά διότι εγώ διάλεξα

θεωρητική κατεύθυνση. theoretical|

Σε αυτά λοιπόν τα πανάρχαια χρόνια (ακόμα και πριν τα 9000 πριν το Σόλωνα) ||||very ancient||||||||

οι θεοί έπρεπε να επιλέξουν ποια μέρη της γης θα πάρει ο καθένας

υπό την προστασία του.

Αφού διάλεξαν λοιπόν οι θεοί, ο Ποσειδώνας φαίνεται ότι διάλεξε |chose||||||||

και την Ατλαντίδα να την πάρει υπό την προστασία του διότι μάλλον

του άρεσε που ήταν νησί και είχε άμεση σχέση με το νερό, που φυσικά

ήταν και το στοιχείο του.

Διαλέγει λοιπόν ο Ποσειδώνας την Ατλαντίδα και εκεί, στην Ατλαντίδα, He chooses|||||||||

ζούσε και μια ιθαγενής, μια γυναίκα με το όνομα Κλειτώ, |||indigenous person||||||

την οποία ο Ποσειδώνας ερωτεύτηκε πάρα πολύ.

Γίναν ζευγάρι και έκαναν πολλά παιδιά, ένα εκ των οποίων ήταν και ο Άτλας. became|||||||||||||

Αν κάνετε στο μυαλό σας τη σύνδεση Άτλας και Ατλαντίδα, πολύ καλά την κάνετε.

Ο Άτλας (το παιδί του Ποσειδώνα και της Κλειτούς) έγινε βασιλιάς του νησιού

της Ατλαντίδας και προς τιμή του ονομάστηκε ολόκληρος ωκεανός:

ο Ειρηνικός Ωκεανός! |Pacific|

Όχι, πλάκα κάνω. Ο Ατλαντικός Ωκεανός φυσικά

και έτσι τα χρόνια περνούσαν.

Οι κάτοικοι της Ατλαντίδας (που δεν ξέρω σε αυτό το σημείο αν πρέπει

να τους πω Ατλαντιδείς, Ατλαντιανούς ή Ατλαντίδες...) ήταν πάρα πολύ κοντά

με τον Ποσειδώνα και το θεϊκό στοιχείο, κάτι το οποίο (σύμφωνα με το μύθο)

τους είχε δώσει πάρα πολλά θετικά πράγματα.

Ήταν πάρα πολύ έξυπνοι. Είχαν πολλά χαρίσματα. |||smart|||gifts or talents

Σύμφωνα με το μύθο, είχαν προηγμένη τεχνολογία και δεν τους ένοιαζαν |||||advanced|||||they didn't care

τα απλά καθημερινά πράγματα. Ζούσαν μια πολύ σοβαρή ζωή και

δεν τους ένοιαζε να περάσουν μία πολύ καλή και έξαλλη ζωή, μία τρυφηλή ζωή. |||||||||wild|||luxurious life|

Ήταν αρεστοί στους θεούς και έτσι υπήρχε αυτή η ισορροπία που τους έκανε |pleasing|||||||||||

να προχωράνε με τεράστια πρόοδο όσον αφορά τις τέχνες, το πνεύμα, |advance|||||||arts||spirit

την τεχνολογία και γενικά τα πάντα.

Κάποια στιγμή αυτή η ακμή της Ατλαντίδας έφτασε στο peak. ||||peak|||||

Άρχισε να κάνει εκστρατείες προς τα ανατολικά |||campaigns|||

(στρατιωτικές εκστρατείες διότι, όπως είπαμε είχε και προηγμένη τεχνολογία military||||||||

στον πόλεμο) και άρχισε να καταλαμβάνει πόλεις και περιοχές

τόσο στη βόρεια Αφρική όσο και στη δυτική Ευρώπη. so much||||||||

Κάποια στιγμή, όταν άρχισε να φτάνει υπερβολικά ανατολικά, εμφανίστηκε

μία άλλη μεγάλη πόλη (η Αθήνα), η οποία δημιούργησε μία συμμαχία ||||||||||alliance

προκειμένου να σταματήσει αυτή την επέλαση της Ατλαντίδας.

Η συμμαχία δεν πήγαινε και πάρα πολύ καλά στον πόλεμο όμως τελικά μόνη της η Αθήνα

κατάφερε να σταματήσει τη δύναμη της Ατλαντίδας.

Από εκεί λοιπόν και μετά άρχισε η πτώση για την Ατλαντίδα, αυτό το τεράστιο νησί

που (σύμφωνα με το μύθο) ξεπερνούσε τα 600 χιλιόμετρα σε μήκος και σε μέγεθος |||||exceeded|||||||

(σύμφωνα με τον Πλάτωνα), ήταν μεγαλύτερο από την αρχαία Λιβύη και τη Μικρά Ασία |||||||||Libya||||

μαζί και άρχισαν τα πράγματα να γίνονται πολύ χειρότερα.

Να σας πω επίσης ότι βάσει τοπογραφίας (για να μιλήσουμε έτσι και επιστημονικά) ||||||topography||||||scientifically

η Ατλαντίδα υποτίθεται ότι ήταν χωρισμένη σε δακτυλίδια τα οποία χωρίζονταν |||||||rings|||were separated

μεταξύ τους με τάφρο με νερό και ενώνονταν με γέφυρες και έτσι |||ditch||||joined||||

τα δακτυλίδια έφταναν σιγά σιγά στο κέντρο,

που υπήρχε και το παλάτι του Άτλαντα (και υποθέτω) και του Ποσειδώνα.

Εν πάση περιπτώσει, πέρα από αυτή την ωραία λεπτομέρεια που περιγράφεται

στις πηγές, άρχισε η πτώση για την Ατλαντίδα.

Οι άνθρωποι εκεί, οι κάτοικοι, άρχισαν να φεύγουν από το θεϊκό στοιχείο, |||||||leave||||

να αποκτάνε μία απόσταση. Η θεϊκή χάρη και δύναμη που είχαν |acquire|||||||||

άρχισε να ξεθυμαίνει και να ξεφτίζει με αποτέλεσμα να αρχίσουν ||diminish|||fade away||||

να ενδιαφέρονται για πράγματα που δεν έχουν να κάνουν σε σχέση

με τους θεούς.

Άρχισαν να έχουν τρυφηλή ζωή και να έρχονται σε ρήξη με το θεϊκό στοιχείο |||||||||rupture||||

και τον Ποσειδώνα και διέπραξαν ύβρη. ||||committed|hubris

Και όπως ξέρουμε, ύβρης=πολύ κακά αποτελέσματα. |||hubris|||

Όχι μόνο απομακρύνθηκαν από το θεϊκό στοιχείο αλλά τιμωρήθηκαν κιόλας ||were removed||||||were punished|

για την αναίδειά τους. ||impudence|

Ο βασιλιάς και πατέρας των θεών (ο Δίας) αποφάσισε να τους εξαφανίσει |||||||||||exterminer |||||||||||make them disappear

μια για πάντα από τον κόσμο κάνοντας σεισμό με αποτέλεσμα το νησί |||||||tremblement de terre||résultat||

της Ατλαντίδας να βυθιστεί στα βάθη του Ατλαντικού Ωκεανού και να μην |||se noyer||profondeurs||Atlantique|Océan|||

εμφανιστεί ποτέ ξανά στο πρόσωπο της γης. appear again||||||

Έτσι λοιπόν σήμερα, εμείς γνωρίζουμε για τη χαμένη Ατλαντίδα, |||||||perdue| ||||||||Atlantis

η οποία κάποτε υπήρξε. |||a existé

Επιστρέφοντας τώρα στον Πλάτωνα, να πούμε ότι η Ατλαντίδα εμφανίζεται en revenant|||||||||appara returning|||||||||

(όπως είπαμε πριν) στον Πλάτωνα για πρώτη φορά.

Δεν υπάρχει κανένα αρχαιότερο κείμενο από τους διαλόγους του Πλάτωνα |||plus ancien|texte||||| |||older||||||

όπου να εμφανίζεται η Ατλαντίδα. Από εκεί και πέρα, όποιες πηγές υπάρχουν |||||à partir de||||quelles|sources|

είναι απλά σχολιασμοί στο κείμενο του Πλάτωνα. ||commentaires||texte||

Φαίνεται ότι ο φιλόσοφος αυτός δημιούργησε στο μυαλό του την Ατλαντίδα

(ή την εμπνεύστηκε από κάποιες άλλες πόλεις της περιόδου, όπως τις Συρακούσες ||s'est inspirée||||||||| ||inspired|||||||||Syracuse

της Ιταλίας, που είχε επισκεφθεί πρόσφατα) και δημιούργησε στο μυαλό του

ένα παράδειγμα μίας πόλης για να τη συγκρίνει και |||||||comparer| |||||||compare|

να την αντιπαραβάλει με την Αθήνα εν προκειμένω για να δείξει ||comparer|||||dans ce cas||| ||compare||||in|in this case|||show

αυτές τις διαφορές των πολιτευμάτων που ήθελε να προβάλει ||||régimes|||| ||||governments||||highlight

μέσα από το έργο του.

Άρα λοιπόν, ο Πλάτωνας (στην γνωστή τεχνική που ακολουθεί |||||connue|||

με τους διαλόγους) βάζει τους πρωταγωνιστές του να συζητούν |||||protagonistes||| |||||protagonists|||

για τα θέματα τα φιλοσοφικά που θέλει να θίξει και χρησιμοποιεί ||||||||address||

δύο αντίθετα παραδείγματα για να κάνει πιο σαφή τη θέση του. |||||||claire||| |||||||clear|||

Η Αθήνα (και στην Πολιτεία του Πλάτωνα και γενικά για τον Πλάτωνα) είναι

το ιδανικό πολίτευμα, η τέλεια πόλη, η τέλεια πολιτεία και την αντιπαραβάλλει |||||||||||la compare |||||||||||contrasts

με την Ατλαντίδα, η οποία δεν ήταν (και γι' αυτό άλλωστε στον πόλεμο η Αθήνα

νίκησε την Ατλαντίδα).

Με αυτό φαίνεται να συμφωνεί και ένας άλλος μεγάλος φιλόσοφος, ο Αριστοτέλης, ||||agrees|||||||

ο οποίος ήταν μαθητής του Πλάτωνα και, σύμφωνα με αυτόν, όντως ο Πλάτωνας

χρησιμοποίησε την Ατλαντίδα προκειμένου να πετύχει το σκοπό του. |the|||||||

Βέβαια, αυτό απέχει από αυτό το οποίο υπάρχει σήμερα διότι (όπως βλέπετε ||||cela|||||||

στα αντίστοιχα παραδείγματα) η Ατλαντίδα έχει δώσει λαβές και ευκαιρίες για κάθε |||||||prises|||| |||||||handles||||

λογής συνομωσιών, για «αλήθειες που μας κρύβονται» |de conspirations||vérités||| types|conspiracies|||||

και διάφορα άλλα τέτοια χαριτωμένα. ||||mignons ||||cute

Ένα από τα μεγάλα debate που υπάρχουν είναι το πού βρίσκεται η χαμένη

Ατλαντίδα, διότι όχι μόνο υπάρχει αλλά πρέπει να βρούμε και πού είναι!

Κάποιοι λίγο πιο παραδοσιακοί τοποθετούν την Ατλαντίδα εκεί που την τοποθέτησε |||traditionnels||||||| ||||place||||||

και ο Πλάτωνας, δηλαδή στον Ατλαντικό Ωκεανό μετά τις στήλες του Ηρακλή |||||||||columns||

(δηλαδή τη διώρυγα του Γιβραλτάρ, που υπάρχει σήμερα) ανάμεσα στην ήπειρο ||canal|||||||| ||canal||||||||

της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης. ||||de|

Κάποιοι την τοποθετούν στους «υπερβόρειους» ||||hyperboréens ||||northern people

(όπως λέγαν οι αρχαίοι) λαούς όπως εκεί στη Σκανδιναβία και κάποιοι άλλοι φυσικά |disait||||||||||| |said|||||||||||of course

τη φέρνουν στο Αιγαίο διότι εφόσον την ανέφερε ο Πλάτωνας πρέπει να είναι |||Aegean Sea|||||||||

στην Ελλάδα άρα άρα άρα άρα … αυτά!

Για καλή μας τύχη, αυτό το μυστήριο γύρω από την Ατλαντίδα έχει εμπνεύσει ||||||||||||inspiré |||||||around|||||inspired

και το χώρο του θεάματος. Όχι μόνο σε επίπεδο ταινιών ||||spectacle||||| ||||of spectacle|||||

(όπως για παράδειγμα στην ταινία κινουμένων σχεδίων της Disney, |||||animated|animated||

στις αρχές του 21ου αιώνα με τίτλο «Ατλαντίδα») αλλά και σε παιχνίδια

για τον υπολογιστή και για τις κονσόλες. ||||||consoles ||||||consoles

Όπως πολλοί από εσάς μου επισημάνατε στο προηγούμενο video (το σχετικό με |||||m'avez signalé|||||| |||||pointed out||||||

τα video-games και τη μυθολογία), το DLC (το κομμάτι δηλαδή του παιχνιδιού

που κατεβάζετε μετά την παρουσίαση του παιχνιδιού), |vous téléchargez||||| |you download|||||game

του Assasin's Creed Odyssey έχει να κάνει με την Ατλαντίδα.

Συγκεκριμένα, μέσω αυτού του πολύ ωραίου DLC, μπορούμε να περιηγηθούμε στον κόσμο |||||||||naviguer|| |||||beautiful||||||

της Ατλαντίδας έτσι όπως ήταν σύμφωνα με τις πηγές,

να μιλήσουμε με τον Ποσειδώνα αλλά και να δούμε αυτήν την προηγμένη

όντως τεχνολογία που υποτίθεται ότι είχαν οι κάτοικοι της Ατλαντίδας και

να προσπαθήσουμε να επιβιώσουμε και να πετύχουμε το σκοπό μας. |||survivre|||||| |||survive||||||

Πραγματικά, όπως βλέπετε και στα πλάνα, πρόκειται για ένα πολύ εντυπωσιακό

αποτέλεσμα και φυσικά σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να το δοκιμάσετε. ||||je recommande|||| ||||recommend||||

Ναι, αλλά υπήρξε τελικά η χαμένη Ατλαντίδα;

Aν ρωτάτε εμένα, φυσικά και υπήρξε:

στους διαλόγους του Πλάτωνα, στο μελάνι που χύθηκε στους επόμενους αιώνες dans les|||||||||suivants| |||||ink|||||

για να σχολιάσει τα κείμενα του Πλάτωνα και φυσικά στην ταινία της Disney και ||comment|||||||||||

στο Assasin's Creed Odyssey. Μέχρι εκεί. ||||jusqu'à|

Από εκεί και πέρα, δεν νομίζω ότι χρειάζεται κάθε χαμένη πόλη |||||je pense|||||

που βρίσκουμε κάτω από τη θάλασσα να την ταυτίζουμε με την Ατλαντίδα, ||||||||identifier||| ||||||||identify with|||

ούτε χρειάζεται κάθε φορά να παίρνουμε τοις μετρητοίς αυτά τα οποία |||||||en espèces||| |||||||in cash|||

χρησιμοποιούσαν οι φιλόσοφοι ως παραβολές ή γενικά ό,τι ανέφεραν ||||paraboles|||| ||||parables||||

οι αρχαίοι συγγραφείς διότι πολλές φορές μπορεί να ισχύει απλά

«το έβγαλαν από το μυαλό τους». Αυτά λοιπόν γι' αυτή τη χαμένη πολιτεία. |took out|||||||||||

Ελπίζω το video να σας άρεσε και μέχρι το επόμενο εύχομαι σε όλους σας

να 'στε καλά.