Τι δεν σου είπαν στο σχολείο για τον επαγγελματικό προσανατολισμό | Spyros Michaloulis | TEDxAUEB - YouTube
Μετάφραση: Chryssa Takahashi Επιμέλεια: Maria Pericleous
Όλα ξεκίνησαν εκείνο το μεσημέρι του Μαρτίου
πριν πολλά πολλά χρόνια, όταν ήμουν στην Γ' Λυκείου.
Εκείνη την ημέρα, γυρνώντας από το σχολείο μου,
το 5ο Λύκειο Λάρισας, μπήκα στο σπίτι μου,
όπου η οικογένειά μου με περίμενε σε πλήρη παράταξη.
Ο πατέρας μου, η μάνα μου και τα δύο μου τα αδέρφια
είχαν αποφασίσει να φάνε.
Η μάνα μου είχε μαγειρέψει φακές.
Οι φακές γενικά έχουν πολύ κακή σχέση με την οικογένειά μας.
Κάθε φορά που 'χαμε φακές, κάναμε λάθος επιλογές στη ζωή μας.
Εκείνη την ημέρα δεν το είχαμε καταλάβει.
Ο πατέρας μου μού λέει, «Σπύρο, θέλω να μιλήσουμε».
Όταν ο πατέρας σου και η κοπέλα σου σού λένε «Θέλω να μιλήσουμε»,
ποτέ δεν είναι για καλό λόγο.
Ειδικά αν η κοπέλα σου θα σου πει «Θέλω να μιλήσουμε για μας».
(Γέλια)
Βάλε ουίσκι και κάτσε.
Του λέω, «Πατέρα, να μιλήσουμε».
Μου λέει, «Να σε ρωτήσω κάτι; Τι θες να γίνεις στη ζωή σου;»
Του λέω - την απάντηση την ξέρετε, «Δεν ξέρω».
Στα 17 κανένας δεν ξέρει τι θέλει να κάνει στη ζωή του.
Το μόνο που ήξερα εκείνη την εποχή, είναι ότι γούσταρα πάρα πολύ τη Μαρία.
Ναι, μη γελάτε. Εδώ σας λέω τον πόνο μου.
Η Μαρία ήταν ο μεγάλος μου έρωτας από την Γ' Γυμνασίου,
είχα φάει γύρω στις 30 χυλόπιτες.
Δεν ήξερα πραγματικά τότε γιατί τις έτρωγα.
Χθες που είδα αυτή τη φωτογραφία, κατάλαβα γιατί τις έτρωγα.
Του λέω, «Να σε ρωτήσω κάτι, πατέρα. Γιατί με ρωτάς σήμερα;»
Μου λέει, «Γιατί σήμερα είναι η μέρα
που πρέπει να συμπληρώσεις το μηχανογραφικό σου δελτίο».
Τότε το μηχανογραφικό δελτίο το συμπληρώναμε Μάρτιο
πριν τις Πανελλαδικές εξετάσεις.
«Ωραία» μου λέει «θες να γίνεις λογιστής;» - η ερώτηση δεν είναι τυχαία,
ο πατέρας μου έχει ένα λογιστικό γραφείο στη Λάρισα και είμαι ο πρώτος γιος.
Λέω, «Ωραίο ακούγεται»,
λέει, «Να μην έχεις πρόβλημα ανεργίας, να βρεις κατευθείαν δουλειά».
Του λέω, «ΟΚ». Μου λέει, «Σε ποια πόλη θέλεις;»
Η Μαρία ήθελε Θεσσαλονίκη οπότε καταλαβαίνετε είπα Θεσσαλονίκη.
«Πάρα πολύ ωραία» λέει, «υπάρχει η σχολή Λογιστικής
και Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.
Θες να τη βάλουμε;»
Του λέω «Βάλτην».
Παίρνει λοιπόν έναν στυλό,
βάζει στο νούμερο ένα το Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής,
και αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο συμπλήρωσα το μηχανογραφικό μου δελτίο.
Έτσι αποφάσισα τι θα γίνω στη ζωή μου, ένα μεσημέρι τρώγοντας φακές.
Πάντα ήμουν ένας μαθητής μέτριος προς το καλός.
Στην Γ΄ Λυκείου όμως αποφάσισα να διαβάσω πάρα πολύ,
δεν αγάπησα το διάβασμα,
απλά δεν άντεχα πια τη μάνα μου, ξέρετε πώς είναι, και διάβασα πάρα πολύ.
Φανταστείτε δεν πήγα 5ήμερη για αυτό τον σκοπό και ακόμα και τώρα μουτζώνομαι.
Και γράφοντας 19.100 κάτι πέρασα τέταρτος
στη σχολή Λογιστικής & Χρηματοοικονομικής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας.
Το να περάσεις εκείνη την εποχή στη Λάρισα τέταρτος ήταν μεγάλο γεγονός.
Η τοπική εφημερίδα της Λάρισας, η «Eλευθερία»
με έβγαλε ξέρετε στα πρωτοσέλιδα που βγάζουν: Σπύρος Μιχαλούλης τέταρτος.
Η μάνα μου πήρε την εφημερίδα, πήγαινε στις φίλες της
και τους έλεγε: «Περάσαμε τέταρτοι» γιατί δεν περνάτε ποτέ μόνοι σας.
Περνάτε εσείς, η μάνα σας, ο πατέρας σας,
όλοι μαζί περνάμε στην ελληνική οικογένεια.
(Χειροκρότημα)
Θυμάμαι ένα τραπέζι πριν δύο χρόνια όπου μια μαμά μου λέει,
«Κύριε Μιχαλούλη, φέτος είναι μια φανταστική χρονιά για μας.
Φέτος πήραμε το πτυχίο στην Ιατρική,» μιλούσε για την κόρη της,
«μπήκαμε στη Νομική,» μιλούσε για τον δεύτερο γιο,
και είναι και ο τρίτος γιος, που είναι στην Γ' Γυμνασίου,
και πετάγεται και λέει, «Και μείναμε και στα Μαθηματικά».
(Γέλια)
Όλα εκείνη τη χρονιά μοιάζανε μαγικά.
Έχω περάσει στη πρώτη σχολή προτίμησης, η Μαρία έχει περάσει στη Θεσσαλονίκη.
Περνάω σε μια σχολή όπου δεν θα έχω πρόβλημα με την ανεργία.
Εκείνη την εποχή ξεκινάει την καριέρα του ο Αντώνης Ρέμος -
πού το πάτε αυτό το πράγμα, όλα μοιάζουν μαγικά!
Βέβαια έχω κάνει ένα μικρό λάθος: δεν έχω δει ποτέ
τι είναι αυτό που έχω δηλώσει.
Δεν έχω δει το πρόγραμμα σπουδών της σχολής.
Μη σας φαίνεται περίεργο,
το 70% των παιδιών που δηλώνουν για το μηχανογραφικό,
δεν έχουν δει ποτέ το πρόγραμμα σπουδών της σχολής.
Έτσι λοιπόν τις πρώτες 90 μέρες, πηγαίνοντας στη σχολή,
κατάλαβα ότι αυτό που είχα κάνει ήταν μια τεράστια χαζομάρα,
γιατί πολύ απλά όταν άρχισα να βλέπω ότι θα κάνω λογιστική, έσοδα, έξοδα, φορολογία
-αυτοί που είναι Λογιστική και Χρηματοοικονομική καταλαβαίνουν τι λέω-
με έπιασε αντάρα.
Λέω, εγώ παιδιά δεν ήθελα να κάνω αυτό στη ζωή μου.
Εγώ μια ζωή να διδάσκω ήθελα.
Έτσι λοιπόν αποφάσισα να φύγω από τη σχολή.
Τηλεφώνησα στον πατέρα μου, του λέω «Πατέρα θα φύγω από τη σχολή».
Ο πατέρας μου είναι ένας πολύ δημοκρατικός Λαρισαίος πατέρας.
Μου είπε, «Θα τη βγάλεις για μένα».
(Γέλια)
Παύση, «εγώ σε πληρώνω», τελεία.
Έτσι λοιπόν γύρισα στη σχολή, άρχισα να πηγαίνω στη σχολή.
Ήμουν ένας πολύ κακός φοιτητής, δεν μ' άρεσε ποτέ η Λογιστική,
την έβγαλα κακήν κακώς.
Τελείωσα τη σχολή, αποφάσισα να γυρίσω στη Λάρισα
για να αναλάβω το γραφείο του πατέρα μου.
Το πήρα κάπου εδώ και μετά από μια χρονιά ήμασταν κάπου εδώ.
Ήμουνα κακός, ήμουνα άθλιος.
Κάθε φορά που μιλούσα για τη Λογιστική, με έπιανε αυτό το σφίξιμο στο στομάχι
το οποίο αισθάνεσαι όταν είσαι σε λάθος δρόμο.
Κάποια στιγμή λοιπόν, στα 26 πήρα μια απόφαση,
ότι θα σταματούσα να ζω μια ζωή που δεν ήθελα να ζω.
Έτσι κατέβηκα στην Αθήνα και έκανα ένα μεταπτυχιακό στη Φιλοσοφική,
το μοναδικό μεταπτυχιακό που υπάρχει
πάνω στη Συμβουλευτική και τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.
Έτσι λοιπόν,
εκεί γνώρισα τον συνέταιρό μου, τον Νίκο τον Παυλάκο.
Άλλη μεγάλη ιστορία.
Ο Νίκος τελείωσε Παιδαγωγικά στη Ρόδο, δάσκαλος δηλαδή.
Είναι ίδια ιστορία, μόλις τελειώνουν τη σχολή κάνουν πειραματικές διδασκαλίες.
Ο Νίκος είναι 1,80 ψηλός,
και του έτυχε η πρώτη πειραματική διδασκαλία Α' Δημοτικού.
Έξι λεπτά αφού ξεκινάει το μάθημα, σηκώνει παιδάκι χέρι
και λέει, «Κύριε, τα έκανα πάνω μου».
Kι εκεί ο Νίκος κατάλαβε ότι η καριέρα του σαν δάσκαλος έχει τελειώσει.
Ο Νίκος και εγώ αισθανόμασταν το ίδιο πράγμα, το σφίξιμο στο στομάχι,
ότι έχεις κάνει λάθος επιλογή, οπότε ξέρεις,
θέλαμε να βοηθήσουμε τα παιδιά να μην περνάνε αυτά που περάσαμε εμείς.
Σκεφτόμασταν πολλά πράγματα, λέγαμε κάνουμε αυτό, να κάνουμε εκείνο,
αλλά μονίμως το αναβάλλαμε.
Μέχρι εκείνο το βράδυ της 1ης Ιουλίου του 2004,
όταν σε κείνο το παιχνίδι με την Τσεχία που κανείς δεν πίστευε ότι θα κερδίσουμε,
ο Τραϊανός Δέλλας βάζει το γκολ και λες,
«Μάγκα μου, εφόσον έχει συμβεί αυτό, μπορώ να κάνω τα πάντα»!
Κι έτσι ξεκινήσαμε έναν οργανισμό ο οποίος αποφάσισε
να βοηθάει παιδιά με τον Επαγγελματικό τους Προσανατολισμό.
Γράψαμε ένα βιβλίο και αρχίσαμε να τριγυρνάμε όλη την Ελλάδα,
από την Αλεξανδρούπολη μέχρι την Ιεράπετρα,
να κάνουμε ομιλίες για τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτή τη στιγμή
τα παιδιά δεν ξέρουν για ποιο λόγο διαβάζουν.
Τα παιδιά, όπως και εσείς πολλές φορές,
γυρνάνε σπίτι, βλέπουν τα Μαθηματικά, το ταβάνι, τη Φυσική, ξανά το ταβάνι,
και λένε μέσα τους: «Για ποιο λόγο το κάνω αυτή τη στιγμή αυτό που κάνω;»
Γιατί τα παιδιά δεν έχουν στόχο.
Και δεν έχουν στόχο γιατί δεν ξέρουν τις επιλογές τους.
Γιατί αυτή τη στιγμή έρχονται οι μαμάδες
και μας λένε, «Διαλέξτε ό,τι θέλετε» λέω στον γιο μου.
Και δεν ξέρει η μαμά ότι υπάρχουν 493 τμήματα και 721 μεταπτυχιακά.
Και ρωτάει το παιδί, «Από πού;»
Γιατί κανένας δεν πήρε ένα παιδί να του δείξει,
«Έλα εδώ. Πάμε να δούμε τι κάνει η σχολή».
Πάμε να δούμε τι κάνει η Αγγλική Φιλολογία,
πάμε να δούμε το πρόγραμμα σπουδών,
τα μεταπτυχιακά, τα επαγγελματικά δικαιώματα.
Να του πουν ότι από την Αγγλική Φιλολογία δεν βγαίνεις μόνο καθηγητής Αγγλικών.
Μπορείς να βγεις Μεταφραστής, Διερμηνέας, να ασχοληθείς με τον Τουρισμό,
να ασχοληθείς με 15.000 άλλα πράγματα.
Τα παιδιά επίσης δεν ξέρουν τα Επαγγελματικά Δικαιώματα της σχολής.
Υπάρχουν σχολές που ακόμα και σήμερα δεν ξέρουμε τι βγάζουν.
Τα παιδιά δεν ξέρουν για παράδειγμα, όπως εσείς δεν ξέρετε, κάποιοι από εσάς,
ότι το Πληροφορικής της ΑΣΟΕΕ, εκτός από Πληροφορικάριο,
σου δίνει τη δυνατότητα να ανοίξεις δικό σου λογιστικό γραφείο.
Τα παιδιά δεν ξέρουν
ότι άλλο είναι Ηλεκτρονικός Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών
και άλλο Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών.
Ο κόσμος πιστεύει ότι για να γίνεις φυσικοθεραπευτής
«Βγαίνω και από τη Γυμναστική Ακαδημία», το οποίο δεν συμβαίνει.
Τα παιδιά δεν ξέρουν ότι μπορούν να κάνουν δυο μηχανογραφικά και όχι ένα.
Εσείς δεν ξέρετε τα μεταπτυχιακά, άρα υπάρχει μεγάλη άγνοια.
Γυρνάμε όλη την Ελλάδα και τους λέμε για τις ευκαιρίες που υπάρχουν,
για τις υποτροφίες που έξω υπάρχουν και δεν ασχολείται κανένας,
για το Erasmus, για το γραφείο σταδιοδρομίας.
Κάθε καλοκαίρι η ΑΣΟΕΕ κάνει το 7° σχολείο θερινής Επιχειρηματικότητας,
που δεν το ξέρει ο κόσμος.
Μιλάμε για το Yes σε όλη την Ελλάδα, μας κοιτάνε και λένε,
«Υπάρχει αυτό το πράγμα;»
Φυσικά. Φέτος η ΑΣΟΕΕ έκανε το 1st Coding Bootcamp.
Αυτά είναι τρομερά πράγματα, υπάρχουν τρομερές επιλογές
και ο κόσμος δεν τις ξέρει.
Και το ερώτημα είναι, «Πώς επιλέγουν τα παιδιά σχολή;».
Τα παιδιά επιλέγουν σχολή σαν να παίζουνε «Πάμε Στοίχημα».
Από το όνομα.
Τα παιδιά κάνουν επιλογές σαν να μην ξέρουν τι γίνεται.
Οι γονείς ψάχνουν για «καλές σχολές». Τι σημαίνει καλές σχολές;
Η σχολή Λογιστικής που ήμουν εγώ ήταν μια καλή σχολή, όχι για εμένα όμως!
«Πείτε μου κ. Μιχαλούλη, μια καλή σχολή».
Ψάξτε να βρείτε την κατάλληλη σχολή για σας.
Πώς επιλέγουν τα παιδιά;
Βλέπουν το τι γράφεις, γράφει το παιδί ας πούμε 16.500 μόρια,
και παίρνει η μαμά τις προηγούμενες βάσεις, της προηγούμενης χρονιάς
και αρχίζει στην αρχή αισιόδοξα λέει,
«Για να δούμε, περνάμε Ηλεκτρολόγων Μηχανικών; Μπα. Παρακάτω.»
«Μηχανολόγων Μηχανικών περνάμε; Μπα».
Συνεχίζει, συνεχίζει, κάποια στιγμή φτάνει στο Μαθηματικό.
«Μμμμ». Σε ρωτάει,
«Θες να γίνεις Μαθηματικός;»
Εσύ έχεις πιει κάτι σφηνάκια το προηγούμενο βράδυ, είσαι κομμάτια,
βαριέσαι, και λες: «Βάλτην».
Μόλις πεις βάλτην, ξέρετε οι μαμάδες λειτουργούν σαν σεναριογράφοι,
κάνουν σενάρια, «Έχουμε μια γκαρσονιέρα, θα τον βάλουμε να κάνει κάτι μαθήματα,
θα ανοίξει ένα φροντιστήριο, η κόρη της Τασούλας είναι Φυσικός,
μπορεί να κάνουν μαζί ένα φροντιστήριο, πάμε στο Μαθηματικό».
Ένα παιδί μου είπε, «Θέλω να πάω Μαθηματικό».
Του λέω, «Είδες το πρόγραμμα σπουδών;»
Λέει, «Όχι». Του το δείχνω. Μου λέει: «Πολλά Μαθηματικά δεν έχει;»
(Γέλια)
Επίσης το μεγαλύτερο πρόβλημα των παιδιών είναι ότι έχουν θέμα
με τη διαχείριση του χρόνου τους, και δεν φταίει το πρόγραμμά τους.
Φταίει ότι τα παιδιά, όπως και εσείς, ζείτε στην γκρίζα ζώνη.
Να το κάνω παραστατικά.
Όταν διαβάζετε, σκέφτεστε τους φίλους σας
και όταν είστε με τους φίλους σας νιώθετε ενοχές που δεν διαβάζετε.
Αυτό ονομάζεται grey zone. Γιατί;
Γιατί τα παιδιά δεν δουλεύουν με focus.
Δεν έχουμε μάθει να κάνουμε ένα πράγμα τη φορά.
Ξέρετε πώς διαβάζει ένας μέσος μαθητής;
Ξεκινάει να διαβάζει Μαθηματικά, έχει το κινητό στην περιφερειακή του όραση.
Πάντα.
Μετά από έξι λεπτά χτυπάει μήνυμα, σταματάει το διάβασμα
και λέει, «Πάω να δω τι μου γράψανε».
Βλέπει τι γράψανε, στέλνει 5-6 μηνύματα, ξαναγυρίζει στο διάβασμα.
Ώπα ώπα διάβασμα, ξαναγυρίζω πίσω.
Διαβάζει, διαβάζει εφτά λεπτά και μετά έρχεται σημείωση στο Facebook
και λέει, «Δεν μπορεί, πρέπει να χώρισε η Μαρία, πρέπει να δω τι γίνεται».
Σταματάει το διάβασμα και ασχολείται με το Facebook.
Και μετά από οκτώ λεπτά γυρνάει πίσω και λέει ξανά διάβασμα, διάβασμα.
Και λέει κάποια στιγμή με έπιασε μια λιγούρα, πάω να δω τι άλλο έχει το ψυγείο.
Το οποίο το ψυγείο κάθε μισή ώρα νομίζεις ότι αυτοανανεώνεται.
(Γέλια)
Προσπαθούμε να μάθουμε στα παιδιά να δουλεύουν με focus,
να τους μάθουμε να δουλεύουν και να κάνουνε ένα πράγμα τη φορά.
Λέει ο κόσμος να βρεις κάτι που αγαπάς.
Το ερώτημα είναι, «Πώς»;
Συνεργαστήκαμε με καθηγητές Πανεπιστημίου, τον κύριο Τσαούση,
που είναι αναπληρωτής καθηγητής Ψυχομετρίας στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης
και την κυρία Κουμουνδούρου, διδάκτωρ στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Κατασκευάσαμε ένα τεστ ενδιαφερόντων που βρίσκουμε τις κλίσεις των παιδιών.
Ξέρετε πόσο σημαντικό είναι στα 16 να βρεις τις κλίσεις και τα ταλέντα σου;
Έρχονται παιδιά που δεν ξέρουν γιατί να διαβάσουν
και ξαφνικά βρίσκουμε ότι αυτό το παιδί το ενδιαφέρει η Εκπαίδευση ή ο Τουρισμός.
Και αρχίζει κάποιος να βλέπει ένα «γιατί να διαβάσει».
Στα 16 σου βλέπεις, ξέρεις τι;
Με ενδιαφέρει αυτό το πράγμα, έχω έναν στόχο.
Όχι μόνο στην Ελλάδα, το δοκιμάσαμε και στο εξωτερικό που πήγαμε.
Μεταφράσαμε τα τεστ στα Αγγλικά
και είδαμε ότι τα ίδια θέματα απασχολούν τα παιδιά στα 16 τους.
Ένα πολύ ενδιαφέρον πράγμα το οποίο έχουμε δει με τα τεστ.
Ένας στους τρεις μαθητές Λυκείου αυτή τη στιγμή
έχει υψηλό ενδιαφέρον στην Επιχειρηματικότητα,
θέλει να κάνει κάτι δικό του.
Ένα στα τέσσερα παιδιά θέλει να ασχοληθεί με την Έρευνα.
«Συγγνώμη,» μου λέει ο άλλος, «μετράτε την Επιχειρηματικότητα στα 16»;
Μόνο;
Φαντάζεσαι να έχεις το προφίλ κάποιου
που στα 16 ξέρεις ότι θέλει να κάνει δική του δουλειά;
Πώς μπορείς να το χτίσεις κατά τη διάρκεια του Πανεπιστημίου;
Θυμάμαι τη Μαρία από την Κρήτη, τη Μαιρούλα βασικά,
η οποία ήρθε να κάνουμε το μηχανογραφικό της μαζί,
είχε γράψει 18.300 μόρια και όλοι της λέγανε να γίνει γιατρός.
Η Μαρία όμως, βρήκαμε μαζί τη σχολή της Εργοθεραπείας, και μου λέει αυτή θέλω.
Την έβαλε πρώτη, πέρασε πρώτη στη σχολή της Εργοθεραπείας,
σήμερα είναι στο τρίτο έτος και είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος.
Ή θυμάμαι τον Χρήστο από τη Λάρισα ο οποίος ήρθε στην Α' Λυκείου.
Είναι ένα παιδί το οποίο δεν διάβαζε καθόλου
κι έλεγε ο μπαμπάς του, «Βρείτε έναν τρόπο να κάνουμε κάτι αλλιώς πρέπει να αλλάξω,
πρέπει να πάμε σε μια σχολή άλλη, πρέπει να πάμε σε μια τεχνική σχολή».
Και με τον Χρήστο κάναμε Επαγγελματικό Προσανατολισμό
και βρήκαμε μαζί μια σχολή
που λέγεται «Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων».
Είναι το Βιομηχανικό Design στη Σύρο, και ο Χρήστος ξαφνικά είδε κάτι.
Μου λέει εδώ μ' αρέσει αυτό, θα ήθελα να ασχολούμαι.
Ξαφνικά έχεις ένα παιδί που δεν διαβάζει στην Α' Λυκείου,
να αρχίζει να διαβάζει στη Β' και στην Γ'.
Ο Χρήστος πέρασε στη σχολή, είναι στο 5ο έτος της σχολής αυτή τη στιγμή,
έχει βαθμό 8,6, έχει πάρει πάρα πολλές διακρίσεις
και το επόμενο χρονικό διάστημα
πάει στη Γερμανία να σπουδάσει Βιομηχανικό Design.
Γιατί; Γιατί βρήκε ένα «Πώς».
Όχι μόνο αυτό.
Φτιάξαμε και σταθμίσαμε ένα τεστ προσωπικότητας.
Είναι σημαντικό στα 16 να ξέρεις την προσωπικότητά σου.
Γιατί στα 16 όλα σου φταίνε.
Αλλάζει το σώμα σου και την προσωπικότητά σου δεν την αποδέχεσαι,
και λες «Δεν μ' αρέσει αυτό που είμαι».
Ήρθε και μας βρήκε ο πατέρας του Άγγελου,
ο οποίος λέει, «Ξέρετε, έχουμε πρόβλημα. Ο Άγγελος είναι πολύ ανοργάνωτος».
Κάναμε το προφίλ της προσωπικότητας και είδαμε ότι ο Άγγελος
πραγματικά είναι ανοργάνωτος, αλλά ότι έχει χάρισμα στην επικοινωνία,
έχει χάρισμα στην επίλυση προβλημάτων, έχει ανοιχτό μυαλό,
και λέμε στον πατέρα του, «Να σας πω κάτι;
Μην ασχολείστε με το να βελτιώσετε τα αρνητικά του σημεία.
Βρείτε ποια είναι τα θετικά και επενδύστε εκεί».
Ας σταματήσουμε πλέον να ασχολούμαστε με τα αρνητικά των παιδιών
και ας δώσουμε βάση σε αυτά που είναι καλά αυτά τα παιδιά.
Γιατί αυτό έχει σημασία τελικά.
Ή θυμάμαι τη Γεωργία που ήρθε με τη μαμά της,
και η μαμά της λέει, «Ξέρετε κάτι, έχουμε πρόβλημα κύριε Μιχαλούλη,
γιατί η Γεωργία είναι πολύ κλειστή σαν χαρακτήρας».
Γιατί όλα αυτά τα χρόνια στο σχολείο, της έχουν πει της μαμάς,
«Ξέρετε η κόρη σας είναι καλή αλλά δεν πολυμιλάει».
Και η μαμά τρομοκρατείται και λέει πώς θα βγει το παιδί στην κοινωνία έξω.
Και λέμε στη μαμά ότι το πρόβλημα της Γεωργίας δεν υπάρχει,
γιατί η Γεωργία δεν έχει πρόβλημα, γιατί η Γεωργία είναι απλά εσωστρεφής,
όπως ένα στα τρία παιδιά τα οποία υπάρχουν αυτή τη στιγμή στον κόσμο.
Και ότι αυτά τα παιδιά έχουν άλλο τρόπο λειτουργίας.
Είναι καλοί ακροατές, δουλεύουν καλύτερα μόνοι,
σκέφτονται πριν μιλήσουν, συγκεντρώνονται εύκολα.
Είναι αυτό που ονομάζουμε Ήρεμη Δύναμη, και λέμε στους γονείς να σας πω κάτι;
Αποδεχθείτε αυτό που είναι το παιδί σας γιατί το παιδί είναι πάρα πολύ δυνατό.
Γιατί αυτά τα παιδιά τα εσωστρεφή έχουν τρομερές δυνατότητες
και γίνονται καταπληκτικοί μηχανικοί, ερευνητές, συγγραφείς.
Πάρα πολλοί από τους ηγέτες που ξέρετε είναι κατά βάση εσωστρεφείς.
Βασικά ζούμε στη χώρα του λάθος Επαγγελματικού Προσανατολισμού.
Έχουμε 20 σχολές που βγάζουν Φιλολόγους και δεν έχουμε ένα Πανεπιστήμιο Τουρισμού.
Τη νούμερο ένα βιομηχανία της χώρας μας.
Φεύγουν Έλληνες να σπουδάσουν σε όλες τις χώρες του κόσμου
και δεν φέρνουμε ξένους να σπουδάσουν εδώ.
Φανταστείτε το Ιστορικό Αρχαιολογικό της Αθήνας να είχε Αγγλικό πρόγραμμα σπουδών.
Το Μαθηματικό της Σάμου να είχε Αγγλικό πρόγραμμα σπουδών
και να έλεγε σε όλο τον κόσμο ελάτε εδώ να σπουδάσετε Ιστορία,
ελάτε εδώ να σπουδάσετε τα Μαθηματικά,
εδώ που γεννήθηκαν τα Μαθηματικά.
Ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός ακόμα και τώρα,
είναι η ώρα του παιδιού στα σχολεία.
Δεν ασχολείται κανένας και δεν σκέφτονται εκεί έξω
ότι αν ένα παιδί φύγει από την πόλη του, όπως πάρα πολλοί από εσάς,
και έρθει να σπουδάσει στην Αθήνα, ή από την Αθήνα πάει να σπουδάσει στην Πάτρα,
η οικογένειά του θα ξοδέψει 30 με 35 χιλιάδες ευρώ.
Αν φύγεις να σπουδάσεις εκτός, θα ξοδέψεις 30 με 35 χιλιάδες ευρώ.
Τα τέσσερα χρόνια σου, ή πέντε, και 35.000 ευρώ.
Το πρόβλημά μας είναι αυτοί που λένε αιώνιοι φοιτητές τι είναι;
Είναι παιδιά τα οποία έκαναν κάποια στιγμή μια λάθος επιλογή.
Το σύστημα τους τιμωρεί, δεν τους δίνει τη δυνατότητα οριζόντιας μετακίνησης.
Στην Ελλάδα αν κάνεις λάθος τη σχολή, σου λέει:
Ξαναδώσε Πανελλαδικές εξετάσεις. Σόρρυ.
Την ώρα που θα μπορούσες να αλλάξεις, μέσα.
Κι έτσι έρχεται η ματαίωση, η ανεργία.
Και η ανεργία ξεκινάει από λάθος Επαγγελματικό Προσανατολισμό
γιατί έκανες μια λάθος επιλογή.
Το flow για εμένα είναι να κάνεις κάτι το οποίο αγαπάς.
Αλλά για να βρεις κάτι το οποίο αγαπάς θέλει δουλειά.
Και πολλές φορές αυτό το οποίο συμβαίνει,
ότι η ανάγκη σε κάνει να βρίσκεις αυτό που αγαπάς.
Πριν από κάποια χρόνια ήρθε μια κοπέλα σε μια παρουσίαση στην Έδεσσα,
και στο διάλειμμα μου λέει, «Να σας ρωτήσω κάτι;
Επειδή θα γράψω πάνω από 19.000 μόρια, θα περάσω στην Ιατρική Θεσσαλονίκης
ή πιστεύετε οι βάσεις θα ανέβουν;»
Της λέω, «Σίγουρα θα περάσεις, αλλά θέλω να μου πεις γιατί είσαι τόσο σίγουρη;»
Μου λέει, «Δύο πράγματα συμβαίνουν.
Πρώτον, όταν σκέφτομαι την Ιατρική, η καρδιά μου χτυπάει γρηγορότερα.
Δεύτερον, καταγόμαστε από μια αγροτική οικογένεια,
είμαστε τρία παιδιά, ο πατέρας μου αυτή τη στιγμή ασχολείται με τα χωράφια.
Ξέρω ότι αν δεν περάσω στο Πανεπιστήμιο,
αυτό που με περιμένει πίσω είναι τα χωράφια».
Αυτή η κοπέλα, τώρα είναι στο πέμπτο έτος της Ιατρικής,
δεν χρωστάει κανένα μάθημα, είναι καταπληκτική φοιτήτρια
και θα γίνει μια τρομερή επαγγελματίας γιατί κάνει αυτό που αγαπάει.
Μετά από όλα αυτά τα χρόνια,
καταλήξαμε στα τρία πράγματα που θα σας κάνουν ευτυχισμένους επαγγελματικά.
Διαλέξτε κάτι που κάνει την καρδιά σας να χτυπάει γρηγορότερα.
Nα γίνετε τόσο καλοί που να μην μπορούν να σας αγνοήσουν,
όπως λέει και ο Στιβ Μάρτιν.
Τρίτον, όταν παίρνετε αποφάσεις, καλό είναι να μην έχετε φάει φακές.
Ευχαριστώ πολύ.
(Χειροκρότημα)