O czym zapomniała dziś szkoła | Witold Kołodziejczyk | TEDxKoninED ||vergessen||||Kołodziejczyk|TEDxKoninED Was die Schule heute vergessen hat | Witold Kołodziejczyk | TEDxKoninED What the school forgot today | Witold Kolodziejczyk | TEDxKoninED Про що забула школа сьогодні | Вітольд Колодзейчик | TEDxKoninED

Transcriber: Ewa R. Korekta: Barbara Guzik Transcriber(1)|||||

(Brawa)

Dziękuję bardzo i witam wszystkich serdecznie

w tym wyjątkowym dniu jakim jest Dzień Edukacji Narodowej. ||besonderen||||||

Zacznę może od prowokacji albo i od stwierdzenia, |||Provokation|oder|||Feststellung

w co w tej chwili mocno wierzę. ||||||glaube

Uważam, że szkoła jest nam coraz mniej potrzebna.

Nie wiem ilu z państwa się z tym zgodzi. ||wie vielen||||||einverstanden sein

Oczywiście chodzi mi o szkołę,

która funkcjonuje w tym aktualnie modelu.

Modelu szkoły masowej, skrojonej na jeden rozmiar. ||massiven|zugeschnitten|||Größe

Szkoły, która wyłącznie robi wszystko

według jednego rozmiaru, ||Größe nach einer Größe,

tak samo, to samo i w tym samym czasie. genauso, dasselbe und zur gleichen Zeit.

Ale też szkoła, która zaczyna funkcjonować w modelu Aber auch eine Schule, die beginnt, nach diesem Modell zu funktionieren.

szkoły frontalnego nauczania i modelu transmisyjnego nauczania. |frontalen||||transmissiven|

Szkoły, której się wydaje, że jest nowoczesna,

gdy ma nowoczesne technologie.

Szkoła, która myśli, że gdy ma technologie ||||||Technologie

i tylko wówczas je wykorzystuje w charakterze takiego substytutu, ||dann||||||Ersatz

czyli zamienia te tradycyjne tablice na tablice interaktywne, ||||Tafeln|||

i questy czy quizy, |Fragen||Quizze

które mają zastąpić sprawdziany szkolne, ||ersetzen|Tests| die die Schulprüfungen ersetzen sollen,

ale też myśli o tym, że książki elektroniczne aber auch daran denkt, dass elektronische Bücher

też zmienią tę edukację. auch diese Bildung verändern werden.

Myślę, że właśnie takiej edukacji

i takiej szkoły nam w tej chwili nie potrzeba

i jest coraz mniej potrzebna.

Szukamy nowego rozwiązania, szukamy takiej szkoły, ||Lösung|||

która będzie miała zupełnie nową dydaktykę.

Dydaktykę, która będzie opierała się |||sich stützen|

na modelu transformacyjnym, ||transformatorisch

która będzie dotyczyła różnych obszarów funkcjonowania szkoły. ||betreffen||Bereichen||

Przede wszystkim będzie koncentrowała się na zmianie tego środowiska.

Będzie zmieniała zupełnie inaczej funkcjonowanie, sposób

i rolę samego nauczyciela.

Szukamy takiej szkoły i chcemy tworzyć taką szkołę,

która odmieni zupełnie sposób funkcjonowania

samego nauczyciela w tym nowym modelu

i samego ucznia oczywiście.

To jest właśnie model szkoły transformacyjnej, |||||transformatorischen

czyli model przejścia w kierunku szkoły nowego wymiaru. ||Übergang|||||Dimension

Ale jest coś, o czym dzisiejsza szkoła cały czas próbuje pamiętać

i nie pozwala się wyzwolić ||||befreien

ze swojego dotychczasowego funkcjonowania. ||bisherigen|

To jest szkoła, która cały czas koncentruje się na testach, |||||||||Tests

szkoła, która koncentruje się na rankingach, raportach, sprawozdaniach. |||||Rankings|Berichten|Berichten

To, o czym dzisiaj zapomniała szkoła przede wszystkim,

to zapomniała o uczniu. |||Schüler

O uczniu, o rozwijaniu wszystkich jego sfer funkcjonowania, |||Entwicklung|||Bereiche|

o swojej misji, która ma się wyrażać jako odpowiedź na pytanie: ||||||äußern||||

Po co nam dzisiaj edukacja?

Szkoła też zapomniała o czymś, co jest naprawdę ważne,

o wartościach.

Jeżeli chodzi o te cztery sfery funkcjonowania ucznia w szkole,

to one się przede wszystkim realizują w dwóch tylko obszarach. |||||||||Bereichen

Najczęściej właśnie w obszarze intelektualnym |||Bereich|intellektuell

i obszarze związanym z elementem fizycznym,

czyli kultura fizyczna, to, co się wiąże z kulturą ciała, ||||||bindet|||

ale też ten ważny element intelektualny. |||||intellektuell

To są dwa dominujące obszary funkcjonowania człowieka, |||dominierende|Bereiche||

to są dwie ważne sfery, ale one nie wystarczą, ||||||||reichen

żeby człowiek mógł faktycznie rozwijać swój ogromny potencjał,

mógł stawać się lepszym człowiekiem,

mógł funkcjonować na najwyższym poziomie swoich możliwości.

To, czego brakuje oprócz tych dwóch ważnych funkcji,

tej fizycznej i tej intelektualnej, ||||intellektuellen

to brakuje też koncentracji

na rozwijaniu umiejętności rozpoznawania swoich emocji, |Entwicklung||||

pracy z tymi emocjami.

Czyli o sferze związanej z życiem emocjonalnym. ||Sphäre||||

Widzimy deficyt tego obszaru w naszych szkołach. |||Gebiet|||

Drugi obszar zaniedbany, praktycznie nieistniejący, ||vernachlässigt||nicht existent

to obszar związany z duchowością. ||||Spiritualität

To jest ten obszar, o którym mówimy,

że daje człowiekowi taką siłę, siłę przetrwania. ||||||überleben

Siła ducha, silny duch. Die Kraft des Geistes, starker Geist.

To jest też umiejętność koncentracji, Das ist auch die Fähigkeit zur Konzentration,

to jest umiejętność kontemplacji, |||der Kontemplation das ist die Fähigkeit zur Kontemplation,

umiejętność rozpoznawania różnego rodzaju piękna wokół siebie. |erkennen|||Schönheit||

Te cztery obszary pozwalają wówczas, ||Bereiche||

jeżeli one są równomiernie rozwijane |||gleichmäßig|entwickelt

i następuje między nimi równowaga, ||||Gleichgewicht

pozwalają człowiekowi

faktycznie wykorzystać swój ogromny potencjał.

Drugim elementem, o którym zapomniała dzisiaj szkoła

jest przede wszystkim obszar związany z misją.

Czyli to, po co ona dzisiaj jest.

Gdybyśmy mieli teraz odpowiedzieć na pytanie: Po co dziś szkoła?

Po co jest nam potrzebna? Wozu brauchen wir sie?

Komu jest potrzebna tak najbardziej? Wer braucht sie am meisten?

Dotychczasowy model szkoły wyczerpuje się. bisherige|||erschöpft| Das bisherige Schulmodell erschöpft sich.

Dotychczasowy sposób funkcjonowania ucznia,

sposób pracy nauczyciela,

całe modele dydaktyczne, które funkcjonują |Modelle|didaktische||

przechodzą już do świata, który nie służy ||||||dient

ani rozwojowi szkoły, ani rozwojowi tego człowieka. |Entwicklung des|||Entwicklung|| weder der Entwicklung der Schule noch der Entwicklung dieses Menschen.

Dlatego ważna jest odpowiedź na pytanie: Po co dziś szkoła? Deshalb ist die Antwort auf die Frage wichtig: Wozu benötigt man heute eine Schule?

Ten model, który funkcjonuje teraz, już się wyczerpał. |||||||ist erschöpft Dieses Modell, das jetzt funktioniert, ist bereits erschöpft.

Społeczeństwo oczekuje przede wszystkim obywateli |erwartet|||Bürger

odpowiedzialnych, samodzielnych, współpracujących ze sobą. verantwortlichen|selbstständigen|zusammenarbeitenden||

Osoby, które przejmują odpowiedzialność za swoje życie, ||übernehmen||||

osoby, które potrafią organizować sobie czas pracy.

Jeżeli dzisiaj szukamy szkoły

i dzisiaj szukamy modelu dydaktycznego, ||||didaktischen

to właśnie takiego, który będzie rozwijał |||||entwickeln

te umiejętności, kompetencje, postawy |||Haltungen

oparte przede wszystkim na charakterze, na jego cechach, |||||||Eigenschaften

takich jak poczucie własnej wartości,

proaktywność, poczucie spójności wewnętrznej, Proaktivität||Kohärenz|

zgoda między tym, co się robi a tym, co się mówi. Übereinstimmung||||||||||

To jest też poczucie obfitości. ||||Fülle

Wreszcie to, czego nam brakuje,

pozytywnego spojrzenia na rzeczywistość. |Blicks||

To są te cechy, które powinniśmy rozwijać w szkole.

To jest odpowiedź na pytanie: Po co nam dzisiaj szkoła?

Ale to pytanie powinno zawierać się właśnie w misji. ||||bestehen||||

To pytanie powinno mieć odpowiedź w charakterze misji,

którą szkoły powinny wykreować, stworzyć, powiedzieć. |||kreieren||

Znam dwie wyjątkowe misje funkcjonujące w szkołach. |||Missionen|funktionierende||

Jedną w Manchesterze, w szkole, której nauczyciele ||in Manchester||||

określili swoje zadanie i niezwykłe posłannictwo bestimmten|||||Mission

jako wezwanie do tego, |Aufruf||

żeby każdy uczeń odnosił w tej szkole sukces. |||erreicht||||

Znam też szkołę niedaleko stąd, w Poznaniu,

która swoją misję sformułowała za pomocą dwóch tylko słów: |||formulierte|||||

"Pielęgnujemy marzenia". wir pflegen|

Po roku wywiesiła ogromny baner na szczycie szkoły ||hängte aus||Banner||Gipfel|

i codziennie przypomina wszystkim nauczycielom,

po co tam przychodzą.

To jest właśnie odpowiedź na pytanie: Po co nam dziś szkoła?

W szkołach mamy pielęgnować marzenia.

Pozwolić, żeby uczniowie mogli je sformułować,

żeby mogli je odkryć, żeby mogli cały czas je rozwijać,

żeby mogli o nich pamiętać.

Dlatego też dzisiaj szkoła jest po to,

żeby przygotować społeczeństwo, obywateli, |||Bürger

do tego, żeby funkcjonowali w tym środowisku, |||funktionieren|||Umfeld

żeby służyli innym, |sie dienen|

żeby zostawiali po sobie lepszy świat. |hinterließen||||

Szkoła, która będzie koncentrowała się przede wszystkim

na umiejętności budowania w uczniach postaw ||||Schülern|

opartych właśnie na charakterze, na odkrywaniu w sobie potencjału basiert|||Charakter||Entdeckung|||

związanego nie tylko ze światem emocjonalnym, verbunden|||||

ale również ze światem duchowym.

To jest szalenie ważne, bo sami widzimy, jak czerpiemy siłę ||verrückt||||||wir schöpfen|

właśnie z naszego ducha.

Przykładem tego, jak bardzo te obszary są zaniedbane... |||||||vernachlässigt Ein Beispiel dafür, wie sehr diese Bereiche vernachlässigt sind...

wystarczy poobserwować emocje w świecie mediów, |beobachten|||| man muss nur die Emotionen in der Medienwelt beobachten,

w świecie polityków. in der Welt der Politiker.

Jak tam brakuje umiejętności panowania nad emocjami,

rozpoznawania emocji i również pracy z tymi emocjami, Erkennung|||||||

radzenia sobie z tymi emocjami.

I sfera związana z duchowością i z duchem. |Sphäre|||Spiritualität|||Geist

Wtedy, kiedy wyjeżdżamy z uczniami na wycieczkę,

kiedy pokazujemy im piękny świat dookoła,

pokazujemy piękne zabytki Krakowa

i wówczas słyszymy od nich pytanie: "A kiedy będzie przerwa w McDonald's?". |dann||||||||||

To jest pytanie, które oni zadają, nie czują, |||||stellen|| Das ist eine Frage, die sie stellen, sie fühlen nicht,

albo nie mają w sobie rozwiniętej, nikt ich nie nauczył, |||||entwickelten|||| oder sie haben diese Fähigkeit nicht in sich entwickelt, niemand hat sie gelehrt,

tej umiejętności kontemplacji, diese Fähigkeit zur Kontemplation,

umiejętności refleksji nad swoim życiem, Fähigkeiten zur Reflexion über das eigene Leben,

nad otaczającym pięknem, muzyką, przyrodą. ||||Natur über die umgebende Schönheit, Musik, Natur.

To są szalenie ważne elementy, które budują człowieka. ||verdammt||||| Das sind extrem wichtige Elemente, die einen Menschen formen.

Kiedy zostałem zapytany w ubiegłym tygodniu ||gefragt|||

na jednej z konferencji dla samorządowców, |||||der Kommunalpolitiker

jak będzie wyglądała edukacja za 25 lat,

znalazłem tylko jedną odpowiedź.

Edukacja za 25 lat będzie wyglądała tak,

jak ją po prostu wymyślimy. ||||erfinden

To nie będzie edukacja, którą stworzą nam kosmici, |||Bildung||schaffen||Außerirdische

jak ostatnio powiedział w jednej z debat profesor Turski. ||||||Debatte||Turski

My ją tworzymy.

I to, jak ona będzie wyglądała, będzie zależało od naszych wyborów

naszych decyzji, naszych systemów wartości. |||Systeme|

Ten wybór uzależniony jest ||abhängig|

od czterech ważnych kompetencji, które posiadamy w sobie. |||||wir besitzen||

Takich cech, które mamy w sobie.

To, co wybierzemy, zależne jest przede wszystkim

od naszej świadomości i naszego systemu wartości,

tego, jakie wartości są istotne z punktu widzenia naszego życia, welche Werte aus der Sicht unseres Lebens wichtig sind,

naszej społeczności, |Gemeinschaft unserer Gemeinschaft,

naszych uczniów, naszych rodziców, unserer Schüler, unserer Eltern,

naszych nauczycieli.

To jest umiejętność i wyobraźnia, ||||Vorstellungskraft

która będzie kreowała ten nowy wizerunek, ||kreieren|||

to, czego potrzeba nam będzie w przyszłości,

to jest po prostu sumienie, ||||Gewissen

które będzie mówiło: to jest dobre, to jest złe.

I to, co istotne,

to nasza silna wola, wolna wola, |||Wille|freie|

która pozwoli nam konsekwentnie realizować nowy model edukacji.

Mam nadzieję, że dzięki temu stworzymy nowe definicje |||||wir schaffen||

dla samej szkoły, dla samego ucznia, dla samego nauczyciela.

Inaczej zdefiniujemy ich role, funkcje |definieren|||

i sposób organizacji ich pracy.

Mam nadzieję, że to się uda dość szybko.

Dziękuję bardzo.

(Brawa)