8 Νέοι Άνθρωποι Συζητούν: Πολιτισμική Ταυτότητα και η Έννοια του «Ανήκειν» | Society Uncensored 8 Young People Discuss: Cultural Identity and the Meaning of "Belonging" | Society Uncensored 8 Jóvenes Debaten: Identidad cultural y significado de "pertenencia" | Sociedad sin censura

Αρχικά να σας καλωσορίσουμε στη σημερινή μας συζήτηση. Zunächst einmal herzlich willkommen zu unserer heutigen Diskussion. First of all, welcome to our discussion today.

Μαζευτήκαμε σήμερα εδώ για να συζητήσουμε για την πολιτισμική ταυτότητα και πιο συγκεκριμένα να διερευνήσουμε τα στοιχεία που εν τέλει συνθέτουν και διαμορφώνουν την πολιτισμική ταυτότητα μιας ομάδας νέων ανθρώπων με διαφορετικές καταγωγές. Wir sind heute hier zusammengekommen, um über kulturelle Identität zu diskutieren und insbesondere die Elemente zu erforschen, die letztendlich die kulturelle Identität einer Gruppe junger Menschen mit unterschiedlichem Hintergrund ausmachen und formen.

Αφορμή για τη σημερινή συζήτηση πέραν από το προσωπικό ενδιαφέρον ως άτομα με πλουραλιστικό υπόβαθρο, ήταν τα διάφορα σχόλια που διαβάσαμε και είδαμε στη συζήτηση την προηγούμενη που κάναμε. Der Grund für die heutige Diskussion waren neben dem persönlichen Interesse als Menschen mit pluralistischem Hintergrund die verschiedenen Kommentare, die wir in der Diskussion gelesen und gesehen haben.

"Εννιά Αφροέλληνες συζητούν τι σημαίνει 'δεν μπορώ να αναπνεύσω' στην Ελλάδα", όπου εκεί είδαμε ότι υπήρχαν διάφορες απορίες έως και διαφωνίες για τη χρήση του όρου Αφροέλληνα, που στην ουσία είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται από Έλληνες αφρικανικής καταγωγής, σε μία ένδειξη να αναγνωρίσουν τόσο την αφρικανική καταγωγή τους όσο και την Ελληνική τους πραγματικότητα. Και οπότε βάσει αυτού σκεφτήκαμε ότι είναι μία ωραία αφορμή για να μαζευτούμε και να κάνουμε μία συζήτηση για την πολιτισμική ταυτότητα και τον αυτοπροσδιορισμό και την έννοια του ανήκειν, ώστε να δούμε εν τέλει ποια είναι αυτά τα στοιχεία που συνθέτουν αυτήν την ταυτότητα και πώς διαμορφώνεται από όλους εμάς. Aus diesem Grund dachten wir, es wäre eine schöne Gelegenheit, uns zu treffen und über kulturelle Identität und Selbstidentifikation und die Bedeutung von Zugehörigkeit zu diskutieren, um endlich zu sehen, was diese Elemente sind, die diese Identität ausmachen und wie sie geprägt ist wir alle.

Ωραία. Μιας και έθεσε το πλαίσιο ήδη η Τζάκι της συζήτησης, θα ήθελα να ακούσω αν θέλει κάποιος να πει από σας πώς αντιλαμβάνεται τον όρο πολιτισμική ταυτότητα. Da Jackie die Bühne für die Debatte bereits vorbereitet hat, würde ich gerne hören, ob Ihnen jemand sagen möchte, wie er den Begriff kulturelle Identität versteht.

Αν έχετε κάποιον ορισμό στο μυαλό σας ή κάποια αίσθηση. Wenn Sie eine Definition im Kopf oder Sinn haben.

Νατάνη;

Για μένα η πολιτισμική ταυτότητα είναι ένα σύνολο βιωμάτων και εμπειριών, προφανέστατα, με κεντρικό πυλώνα την κουλτούρα, γιατί ουσιαστικά η κουλτούρα του καθενός επηρεάζει και την πραγματικότητα του και το πώς ελίσσεται στην κοινωνία και εξελίσσεται αντίστοιχα. Für mich ist kulturelle Identität eine Reihe von Erfahrungen und Erfahrungen, natürlich mit Kultur als zentraler Säule, denn im Wesentlichen beeinflusst die Kultur jedes Einzelnen ihre eigene Realität und wie sie sich in der Gesellschaft bewegt und sich entsprechend entwickelt.

Και ουσιαστικά άμα πάρεις αυτό το σύνολο των βιωμάτων και των εμπειριών και τα... κάπως κολλήσεις ας πούμε σαν παζλ, θα σε οδηγήσουν στην ταυτότητά σου που ουσιαστικά είναι η αλήθεια σου και αυτός που πραγματικά είσαι.

Είμαι η Νατάνη, είμαι 28 χρονών, και η καταγωγή μου είναι από την Αιθιοπία.

Για μένα η πολιτισμική ταυτότητα είναι ρευστή πρώτα από όλα.

Γιατί μπορεί ας πούμε να έχεις γεννηθεί στη χώρα Α, να έχεις μεγαλώσει στη χώρα Β, αλλά μετά σαν ενήλικας να μεταναστεύσεις στη χώρα Γ και εκεί να φτιάξεις τη ζωή σου.

Ποιο ζεις; Πού ανήκεις; Σε ποια από αυτές τις χώρες;

Το όνομά μου είναι Πατρίτσια, είμαι 30 χρονών και κατάγομαι από την Πολωνία.

Δηλαδή εγώ προσωπικά είμαι από την Πολωνία, η καταγωγή μου είναι από εκεί και από τριών χρονών μένω στην Ελλάδα. That is, I personally am from Poland, my origin is from there and I have been living in Greece for three years.

Δεν νιώθω ούτε 100% Ελληνίδα ούτε 100% Πολωνή.

Νιώθω μία μίξη πραγμάτων γιατί έχω ζήσει πολλές εμπειρίες στην Ελλάδα. Εδώ μεγάλωσα, εδώ πιστεύω ότι θα μείνω, εδώ πιστεύω ότι είναι το μέλλον μου. Here I grew up, here I believe I will stay, here I believe it is my future.

Αλλά μεγάλωσα σε μία οικογένεια με δύο Πολωνούς γονείς. But I grew up in a family with two Polish parents.

Είχα παραδόσεις πολωνικές, πήγαινα σε πολωνική εκκλησία κάθε Κυριακή.

Πήγαινα κάθε Σάββατο σε πολωνικό σχολείο, και τα τελευταία τέσσερα χρόνια εργάζομαι μόνο και μόνο επειδή μιλάω Πολωνικά. I went to a Polish school every Saturday, and for the last four years I have been working just because I speak Polish.

Οπότε για μένα προσωπικά είναι κάτι πενήντα-πενήντα. So for me personally it is something fifty-fifty.

Νίκο θέλεις να μας πεις εσύ;

Εγώ πιστεύω από τη στιγμή που γεννιόμαστε προσπαθούμε να ενταχθούμε σε κοινωνικές ομάδες.

Η πρώτη είναι η οικογένεια, μετά είναι το σχολείο, μετά είναι η γειτονιά. First is the family, then is the school, then is the neighborhood.

Οπότε πιστεύω αυτές οι ομάδες είναι τα πρώτα ερεθίσματα που μας δίνουν τον όρο πολιτισμική ταυτότητα. So I think these groups are the first stimuli that give us the term cultural identity.

Απλώς γενικότερα πιστεύω ότι είναι στο DNA του ανθρώπου να προσπαθεί να εντάσσεται σε κοινωνίες, και να αποκτά ένα ρόλο σε αυτήν την κοινωνία και να έχει ένα αντίκτυπο, ένα feedback από τους γύρω του.

Εγώ προσωπικά αυτό το κατάλαβα όταν έφυγα από Ελλάδα και πήγα στο εξωτερικό και προσπαθούσα με νύχια και με δόντια να ενταχθώ σε μία κοινωνική ομάδα τελείως διαφορετική από τη δική μου, από εκεί πέρα που ανήκα, από εκεί πέρα που είχα μεγαλώσει, μία επαρχία της Ελλάδας.

Δηλαδή στα 24 μου μετακόμισα στην Καραϊβική, έφυγα από Ελλάδα, 24 με 25 και ξαφνικά βρίσκομαι σε μικροσκοπικά νησιά, με ανθρώπους με άλλο χρώμα, με άλλον πολιτισμό, με άλλη θρησκεία.

Όλο αυτό με γοήτευσε φυσικά πάρα πολύ και ένιωθα πολύ ενθουσιώδης να προσαρμοστώ και να γίνω ένα με την κοινωνία.

Βασικά για να μπορέσω και εγώ να έχω μία νορμάλ καθημερινότητα.

Δηλαδή να αισθάνομαι νορμάλ με τους γύρω μου.

Οπότε αυτό είναι το πρώτο πράγμα που συγκλόνισε και ταρακούνησε την πολιτισμική μου ταυτότητα, μέχρι όπως ήταν στα 24 μου δηλαδή.

Πάντα υπάρχει ένα μικρό κομμάτι μέσα μου που ξέρω ότι δεν είναι δεν είναι ακριβώς το ίδιο με τους άλλους.

Αλλά νιώθω καλά εξίσου και στις δύο χώρες. But I feel equally good in both countries.

Αλλά όταν ας πούμε καλείσαι να τοποθετηθείς και να πεις από πού είσαι; But when we say you are called to stand and say where are you from?

Πολύ συχνά με ρωτάνε. Είσαι Ελληνίδα ή Πολωνή; Με ρωτάνε οι συγγενείς μου στην Πολωνία. Are you Greek or Polish? My relatives in Poland ask me.

Δηλαδή πώς νιώθεις; Νιώθεις πιο πολύ Ελληνίδα ή πιο πολύ Πολωνή;

Και τους λέω...

Σε αυτούς λέω νιώθω πιο πολύ Πολωνή, εδώ τους λέω νιώθω πιο πολύ Ελληνίδα.

Δηλαδή προσπαθώ να τους ευχαριστήσω όλους κατά κάποιον τρόπο.

Ξέρετε τι με προβληματίζει πάρα πολύ; Γιατί πάντα το ερώτημα είναι πού σου αρέσει περισσότερο. Do you know what worries me the most? Because the question is always where do you like best.

Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο να επιλέξεις. I do not understand why you choose.

Δηλαδή και πάντα πέφτει αυτή η ερώτηση, "πού σου αρέσει". Ας πούμε η πρώτη ερώτηση "από πού είσαι;" και μετά μόλις ξέρω γω πεις από πού είσαι, η δεύτερη αμέσως ερώτηση είναι "πού σου αρέσει περισσότερο;" -Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο πρέπει να επιλέξεις. -Πρέπει να επιλέξεις, πρέπει να ανήκεις κάπου, ή Α ή Β. Δεν μπορείς να είσαι λίγο από όλα, πρέπει να είσαι κάτι συγκεκριμένο.

Εντάξει ειδικά όταν είσαι πιο μικρός. Okay especially when you are younger.

Τώρα εμένα έχουν σταματήσει να με ρωτάνε με την ίδια συχνότητα τη συγκεκριμένη ερώτηση. Now they have stopped asking me the same question with the same frequency.

Όταν ήμουν πιο μικρή ήταν κάθε δεύτερη μέρα περίπου, εντάξει υπερβολή. When I was younger it was about every other day, okay exaggeration.

Όταν γνώριζες όμως καινούργιους ανθρώπους ήταν κάτι που περίμενες να έρθει κάποια στιγμή στη συζήτηση. But when you met new people it was something you expected to come into the discussion at some point.

Εμένα η άλλη ερώτηση που έρχεται μετά από όλες αυτές νομίζω είναι "Θα πήγαινες ποτέ πίσω να ζήσεις πάλι εκεί;" To me the other question that comes after all this I think is "Would you ever go back to live there again?" Νομίζω είναι και αυτή η τρίτη ερώτηση που έρχεται μετά τις δύο πρώτες.

Ονομάζομαι Άντα Τσαουσάι.

Είμαι 25 χρονών. Η καταγωγή μου είναι από την Αλβανία.

Εγώ προσωπικά δεν έχω ζήσει... Κατάγομαι από την Αλβανία, αλλά δεν έχω ζήσει εκεί. Έχω μεγαλώσει στην Ελλάδα.

Πήγαινα τα καλοκαίρια, τα βιώματά μου είναι πολύ παρόμοια με της Πατρίτσιας. I went in the summers, my experiences are very similar to Patricia's.

Οπότε το αν θα πήγαινα να μείνω μόνιμα εκεί, ναι, πάντα υπάρχει πιθανότητα, όπως σε όλες τις χώρες του κόσμου υπάρχει πιθανότητα να πάω να ζήσω.

Άρα, αυτή η ερώτηση δεν ξέρω, πάντα με κομπλάρει λίγο.

Εμένα περισσότερο κάποιες φορές με κάνει να αισθάνομαι ανεπιθύμητη. It makes me feel more unwanted sometimes.

Εσένα σε έχουν ρωτήσει καθόλου, Νίκο, όσο ήσουν στην Καραϊβική για παράδειγμα. You have not been asked at all, Nikos, while you were in the Caribbean for example. Το έχεις αισθανθεί;

Εντάξει εμείς έχουμε ένα συγκεκριμένο background και είναι κάποια πράγματα κάπως πιο αναμενόμενα. Okay we have a specific background and some things are a bit more expected.

Αλλά εσένα ας πούμε σε έχουν φέρει σε αυτήν...

Βασικά το πρώτο εννιάμηνο στα Barbados που ήταν και βάση μου, ήταν αρκετά δύσκολο το να βλέπεις ένα λευκό αγόρι στις γειτονιές των Barbados να περιτριγυρίζει έτσι. Basically the first nine months in Barbados which was also my base, it was quite difficult to see a white boy in the neighborhoods of Barbados wandering around like that.

Με κοίταγαν σαν εξωγήινο λίγο και ήταν λίγο δύσκολο. They looked at me like an alien for a while and it was a little difficult. Και γιατί είσαι εδώ, τι ήρθες να κάνεις; And why are you here, what did you come to do?

Μου είπαν πήγαινε πίσω στη χώρα σου... αρκετοί, η πλειοψηφία θα έλεγα. I was told to go back to your country ... several, the majority I would say.

Οι περισσότεροι πίστευαν ότι είμαι ή από Αγγλία, Ισπανία, Γαλλία... από μεγάλες Ευρωπαϊκές χώρες.

Και εγώ τους έλεγα παιδιά είμαι από Ελλάδα.

Μου έλεγαν άλλοι πού είναι αυτό;

Άλλοι μου έλεγαν "Ελλάδα"; Τους έλεγα, "ναι". Είχαν δει τους 300 με τον Λεωνίδα. They had seen the 300 with Leonidas. Και νόμιζαν πως είναι όλοι θηρία. And they thought they were all beasts.

Τους έλεγα δεν είναι όλοι έτσι, υπάρχουν και μικροκαμωμένοι Έλληνες. I told them that not everyone is like that, there are also petite Greeks.

Θεωρείτε ότι υπάρχουν στοιχεία που σας... δημιουργούν κάποια σύγκρουση με σας; Do you think that there is evidence that you ... create a conflict with you?

Είμαι γέννημα θρέμα Αθηναία όπως ανέφερα, και εννοείται ότι πολλά πράγματα της Ελλάδας είναι δικά μου κομμάτια, ίσως και πολύ παραπάνω και από τα κομμάτια της Αιθιοπίας.

Από κει και μετά, ήμουνα σίγουρα σε μια άρνηση, επειδή προγραμματίστηκα στη σκέψη και στην ιδέα του ότι δεν είσαι Ελληνίδα.

Αυτό.

Έπρεπε δηλαδή σίγουρα να πω κι εγώ η ίδια στον εαυτό μου πως είσαι Ελληνίδα, έχεις πράγματα, σε εκφράζει η κουλτούρα η ελληνική, ως ένα σημείο, πάντα,

Αυτό.

Ναι. Κι ήταν κάτι αρκετά δύσκολο. Και χρονοβόρο.

Εγώ είμαι από δύο διαφορετικές κουλτούρες.

Τρίτη είναι η Ελλάδα γιατί οι γονείς μου είναι από δύο διαφορετικές χώρες

Η μητέρα μου είχε μια κολλητή η οποία τα είχε με τον κολλητό του πατέρα μου.

Ο πατέρας μου ήθελε τη μητέρα μου από την αρχή, απ' ό,τι έχω καταλάβει. My father wanted my mother from the beginning, from what I understand. Την ήθελε και την κυνηγούσε και η μητέρα μου δεν τον ήθελε καθόλου. He wanted her and he was chasing her and my mother did not want him at all.

Και σε κάποια φάση η μητέρα μου του είπε "Κόψ' το, δεν θέλω να κάνω τίποτα μ' εσένα", και δεν του μίλησε ωραία, και της είπε η κολλητή της ότι δεν του μίλησε ωραία και να ζητήσει συγγνώμη, και δεν ήταν σωστό αυτό που έκανε. And at some point my mother said to him "Cut it out, I do not want to do anything with you", and she did not speak nicely to him, and her coworker told her that she did not speak nicely to him and to apologize, and it was not right what he did. Και γύρισε και του είπε συγγνώμη, και κάπως έτσι ξεκίνησε το λαβ στόρι τους. And he turned and apologized to him, and thus began their love story.

Η μητέρα μου δεν ήθελε τον πατέρα μου στην αρχή λόγω της καταγωγής του, και νομίζω ότι φοβόταν πιο πολύ τη διαφορά. My mother did not want my father at first because of his background, and I think she was more afraid of the difference.

Καθώς μεγάλωνα...

Στο δημοτικό δεν ήθελα καθόλου επαφή με την κουλτούρα του πατέρα μου.

Ήμουνα ρατσίστρια ξέρω γω στο δικό μου εαυτό κατά κάποιον τρόπο. I was a racist I know in a way.

Αλλά νομίζω πως ο λόγος που δεν ήθελα καθόλου επαφή με την κουλτούρα του πατέρα μου ήταν επειδή καθώς πήγαινα σε ελληνικό σχολείο, βίωσα και εγώ ρατσισμό. But I think the reason I did not want any contact with my father's culture was because while I was going to a Greek school, I also experienced racism.

Και ήταν πιο πολύ το είσαι μαύρη, δεν ήταν ότι είσαι από τις Φιλιππίνες. And it was more that you are black, it was not that you are from the Philippines.

Οπότε το είσαι μαύρη και είσαι μαύρη με έκανε πιο πολύ να μισώ αυτό το κομμάτι και γι' αυτό δεν ήθελα καθόλου επαφή με αυτό. So you're black and you're black made me hate this song the most and that's why I didn't want any contact with it at all. Και μετά έβαλα ράστα. And then I put rasta.

Δεν θυμάμαι τι έγινε, αλλά θυμάμαι τη μέρα εκείνη, ήμουν πάρα πολύ χαρούμενη με τον εαυτό μου, και τώρα είμαι πάρα πολύ καλά. Εννοώ ότι αγαπώ και τις δύο κουλτούρες. Ίσα.

Με τον πατέρα μου δεν έχω κάνει ποτέ τη συζήτηση για τον ρατσισμό που έχω βιώσει, ούτε για τον ρατσισμό που έχει βιώσει. Πάντα το συζητούσα αυτό με τη μητέρα μου. I always discussed this with my mother.

Ενώ με τον πατέρα μου θα ήταν πιο εύκολο να ταυτιστώ, κι αυτός να ταυτιστεί μαζί μου, λόγω του χρώματός μας. While with my father it would be easier to identify, and he to identify with me, because of our color.

Γεια σας, είμαι η Μεστίσα, είμαι 21, και είμαι από τις Φιλιππίνες και τη Νιγηρία, αλλά έχω γεννηθεί και μεγαλώσει εδώ στην Αθήνα και την Ελλάδα.

Υπήρχαν δυσκολίες δηλαδή σε κάποιες φάσεις γιατί μες στο σπίτι βίωνα άλλη κουλτούρα, άλλον πολιτισμό ενώ έξω διαφορετικά. In other words, there were difficulties in some phases because inside the house I experienced a different culture, a different culture, while outside I lived differently.

Οπότε έπρεπε να μοιράσω κάπως το βάρος ή να βρω μία ισορροπία σε αυτό και στις συζητήσεις και το πώς θα σκεφτώ ή ποια θα είναι τα βήματα μετά.

Σε βάθος χρόνου αρχίζεις και καταλαβαίνεις ότι όλα αυτά είναι κάπως ελεύθερα... In the long run you start and understand that all this is somewhat free ...

Δηλαδή αποτελείς... είσαι ένας άνθρωπος του κόσμου. That is, you are ... you are a man of the world.

Με λένε Μοχάμεντ Μπελχέντι, είμαι 27 ετών, και κατάγομαι από την Τυνησία.

Η αλήθεια είναι ότι πιστεύω ότι αυτό το πρώτο στάδιο της προσαρμογής και του να ενταχθείς στην κοινωνία το πέρασαν πιο έντονα οι γονείς μου παρά ό,τι εγώ, γιατί εγώ δεν τα θυμάμαι. The truth is that I believe that my parents went through this first stage of adaptation and integration into society more intensely than I did, because I do not remember them.

Ωστόσο, νομίζω ότι κάποια πράγματα όντως γίνανε, όπως... τα αλβανικά μας ονόματα είναι αρκετά δύσκολα, π.χ.

Άρα, και οι γονείς κι εγώ έχουμε ένα πιο εύκολο μικρό όνομα ώστε να είσαι στην ελληνική κοινωνία και να μην πρέπει να λες ότι το όνομά σου είναι έτσι...

Σε ποια γλώσσα σκέφτεσαι;

Σε ποια γλώσσα σκέφτομαι, αυτό είναι καλή ερώτηση.

Νομίζω και στις δύο. Και στις δύο.

Βασικά όπου φέρει... νομίζω είναι όπου φέρει καλό αποτέλεσμα. Basically where it brings ... I think it is where it brings a good result.

Άρχισα να μιλάω φιλιππινέζικα με τη μητέρα μου στα έντεκά μου, γιατί ξεκίνησα να βλέπω πάρα πολλές φιλιππινέζικες σειρές, και κάθε φορά που έβλεπα της έλεγα να μου τα μεταφράζει για να καταλαβαίνω, κι έτσι έμαθα φιλιππινέζικα.

Εγώ αυτό που θα ήθελα να αναδείξω είναι ότι πιστεύω ότι τα παιδιά που είναι δεύτερης γενιάς μετανάστες, δεν είναι τόσο σύγκρουση, αλλά είναι πίεση.

Το να είμαστε καλύτεροι, το να είμαστε τα καλά παιδιά.

Το επειδή οι γονείς μας θυσίασαν τόσα πολλά πράγματα εμείς πρέπει να γίνουμε καλύτεροι και να αποδείξουμε ότι μπορούμε.

Αυτό βάζει μία έξτρα πίεση στην αναζήτηση μας.

Ένα κοινό στοιχείο στην ελληνική και στην πολωνική κουλτούρα είναι ο θεσμός της οικογένειας.

Θεωρείται ιερός. It is considered sacred. Οι άνθρωποι φροντίζουν να έχουν καλές και στενές σχέσεις με την οικογένειά τους, όπου βρίσκουν και τη στήριξη όποτε τη χρειάζονται.

Στην Ελλάδα, βέβαια, ο θεσμός της οικογένειας, κάποιες φορές καταλήγει σε μια υπερπροστατευτικότητα προς τα παιδιά. In Greece, of course, the institution of the family sometimes results in an overprotection of children.

Άρα οι μετανάστες γονείς θεωρείς ότι γίνονται πιο πιεστικοί σε σχέση με τους ντόπιους; So do you think immigrant parents are becoming more pressured than locals?

Χωρίς να το θέλουν. Without wanting it.

Βάζουν την έξτρα πίεση ότι "Πρόσεχε αν θα βγεις έξω, πρόσεχε πώς θα μιλήσεις, "Nα φέρεσαι λίγο πιο ευγενικά". "Be a little more polite." Γιατί κάπου αντιπροσωπεύεις αυτή τη χώρα.

Το έχω ακούσει πολλές φορές αυτό.

Εμένα μου το λέγανε επί λέξει. I was told it literally. Είσαι πρέσβειρα της χώρας σου, οπότε, δεν μου άφηναν κάποιο έτσι θολό σημείο. You are an ambassador of your country, so they did not leave me with such a vague point. Ήταν ξεκάθαρο.

Θέλω να κάνω add σε αυτό που είπε ότι και εγώ νομίζω πως π.χ. ο πατέρας μου -είναι παράδειγμα αυτό- ο πατέρας μου θέλει πάντα να είναι ντυμένος καλά ή να είναι πάντα καλά εμφανίσιμος στον κόσμο, γιατί σκέφτεται ότι πάντα είμαι σκουρόχρωμος -αυτό είναι το πρώτο πράγμα που θα παρατηρήσουν- οπότε πρέπει πάντα να είναι καλά ντυμένος για να μην... για να μην τον βάλουν σε ένα κουτί αμέσως ξέρω γω.

Και νομίζω πως αυτή την πίεση μού έχει βάλει και αυτός χωρίς να το καταλαβαίνει ούτε εγώ να το καταλαβαίνω. And I think that he has put this pressure on me and he does not understand it and I do not understand it either.

Αλλά τώρα που μεγάλωσα έχω καταλάβει ότι για αυτό πρέπει πάντα να είμαι καλά ντυμένη και να μιλάω πιο σεβαστά ή να έχω πιο πολύ σεβασμό για το γύρω μου και τους άλλους ανθρώπους γιατί πάντα θα φοβάμαι ότι θα με βάλουν στο ίδιο κουτί με τους άλλους ανθρώπους κατά κάποιον τρόπο ή στο στερεότυπο.

Ποιους άλλους ανθρώπους;

Εννοώ ότι οι ντόπιοι εδώ ότι... δεν ξέρω πώς να το εξηγήσω... I mean the locals here that ... I do not know how to explain it ...

Ότι άμα π.χ. That if e.g. έχουν μία αρνητική εμπειρία από εσένα, μετά θα πουν "α, είχα γνωρίσει μία κοπέλα "και είχε φερθεί έτσι, οπότε όλοι είναι έτσι". they have a negative experience from you, then they will say "oh, I met a girl" and he behaved like that, so everyone is like that ". Απλά αυτό που πιστεύουν είναι ότι όταν κάνεις κάτι καλό, είσαι η Ελληνίδα με καταγωγή από εκεί.

Αλλά όταν κάποιος κάνει κάτι κακό, είσαι απλά από εκεί.

Φεύγει το ελληνικό κομμάτι τώρα που είμαστε στην Ελλάδα. Αντίστοιχα και στις άλλες χώρες φαντάζομαι.

Ότι το "κακό" αμέσως συνδέεται με την χώρα καταγωγής σου ενώ αν κάνεις κάτι "καλό", είσαι Ελληνίδα. Έχετε αισθανθεί ποτέ σας αμήχανα με το να αποκαλείτε τους εαυτούς σας Έλληνες ή Ελληνίδες στη ζωή σας, στις μετακινήσεις σας; Have you ever felt embarrassed by calling yourself Greek in your life, in your travels?

Εννοείται, ναι, 100%.

Και βασικά η αλήθεια είναι η πρώτη φορά που με ουσιαστικά αποκάλεσαν και Ελληνίδα, ήταν όταν ζούσα στη Γαλλία, που είχα πάει μέσω ενός προγράμματος ανταλλαγής φοιτητών όταν ήμουνα ακόμα σε προπτυχιακό.

Και τους έλεγα το background και τους έλεγα είμαι από Αιθιοπία, γιατί είχα συνηθίσει να το λέω.

Και μου λέγανε πώς και έκανες τόσο μακρύ ταξίδι και ήρθες στη Γαλλία από την Αιθιοπία;

Και κάτι τέτοιες ερωτήσεις. Και τους έλεγα όχι, έχω γεννηθεί στην Ελλάδα, μεγαλώσει, αλλά είμαι από Αιθιοπία. Α, και μου λέγανε άρα είσαι Ελληνίδα. Oh, and they called me so you are Greek.

Εντάξει ήταν κάπως ένα σοκ η αλήθεια είναι. Δεν ξέρω γιατί.

Ναι, ήταν... πολύ περίεργο, πάρα πολύ περίεργο και αυτό μου έχει μείνει και μέχρι σήμερα.

Δηλαδή δεν μπορώ 100% με αυτοπεποίθηση να με πω Ελληνίδα.

Δεν ξέρω.

Αλλά περιγράφεις και το ότι συνειδητοποίησες ότι... Η συνειδητοποίηση ήταν όταν πήγες έξω.

Ναι. Η συνειδητοποίηση ήταν όταν πήγα έξω, που και αυτό είναι αρκετά ακραίο η αλήθεια είναι.

Το γεγονός ότι είμαι μια γυναίκα από την Αφρική, και συγκεκριμένα από την Αιθιοπία, σίγουρα επηρεάζει την καθημερινότητά μου.

και πόσο μάλλον στην Ελλάδα, η οποία δεν είναι και τόσο...

Είναι πολυπολιτισμική, αλλά όχι στον βαθμό που είναι κάποιες άλλες χώρες.

βλέπε Αγγλία, για παράδειγμα.

Από κει και μετά, έχω... έχω αντιμετωπίσει διάφορα σκηνικά στη ζωή μου, όπως για παράδειγμα, πολλές φορές μπορεί να με καλέσουν για κάποια δουλειά να μ' ακούσουν στο τηλέφωνο, άπταιστα ελληνικά, αν κλείσεις τα μάτια σου δεν καταλαβαίνεις καν... πως έχω την εμφάνιση που έχω, και μετά, όταν πάω στη δουλειά, ή στην κάθε δουλειά, υπάρχει μια... λένε "Ωπ! ". "Ξέρεις, δεν είσαι αυτό που περιμέναμε". Kαι πολλές φορές αυτό... εντάξει... το περνάω στην πλάκα, και μπορεί... να πω κι εγώ κάποιο πιο χιουμοριστικό... σχόλιο. And many times this ... okay ... I have fun, and I can ... say a more humorous ... comment too.

Στο παρελθόν ήταν κάτι που μ' ενοχλούσε πάρα πολύ κι ήμουν πολύ... vocal. Ήμουνα σε στάση άμυνας κατευθείαν και ήμουνα έτοιμη να "επιτεθώ" λεκτικά -με σεβασμό πάντα- στον οποιονδήποτε που θα μου έλεγε κάτι σε σχέση με την εξωτερική μου εμφάνιση. I was in a defensive stance straight away and I was ready to verbally "attack" - always with respect - anyone who would say something to me about my appearance. Λοιπόν εγώ προσωπικά όταν ήμουν έξω, ήταν λίγο πιο εύκολο, όταν με ρωτούσαν. Well I personally when I was out, it was a little easier when they asked me.

Είναι λίγο πιο "εύκολο". Γιατί ουσιαστικά σε αντιμετωπίζουν σαν Ελληνίδα.

-Τελειώνει εκεί η συζήτηση. -Ακριβώς.

Θεωρείτε ότι είχατε, όπως κινείστε μέσα στον κόσμο, ότι μπορεί να υπάρχουν κάποια στερεότυπα τα οποία σας ακολουθούν, βάσει του από πού κατάγεστε ή το πώς είστε; Το τι γλώσσα μιλάτε;

Τι θρησκεία έχετε; Δεν ξέρω αν εσείς πιστεύετε σε κάτι. Τι μπορεί ο καθένας να πιστεύει. What can anyone believe.

Υπάρχουν στερεότυπα, π.χ. ότι οι Φιλιππινέζες καθαρίζουν σπίτια, αλλά εγώ δεν το έχω βιώσει, γιατί η μητέρα μου δεν κάνει αυτή τη δουλειά πλέον, ενώ την έκανε παλιά, αλλά γνωρίζω άτομα τώρα που είμαι 21, τα οποία έχουν στο σπίτι τους μια κυρία Φιλιππινέζα, και αυτές οι κυρίες τις περισσότερες φορές είναι φίλες της μητέρας μου. that Filipinos clean houses, but I have not experienced it, because my mother does not do this job anymore, while she used to do it, but I know people now that I am 21, who have a Filipino lady in their house, and these ladies most of the time are my mother's girlfriends.

Σαν στερεότυπα τα τελευταία χρόνια και στα Χανιά που μεγάλωσα δεν βίωσα η αλήθεια είναι τίποτα τέτοιο.

Πιστεύω ότι ήμουν αρκετά τυχερή σε αυτό. I think I was lucky enough in that.

Δηλαδή η κρητική κοινωνία για μένα ήταν αρκετά ανοιχτή.

Στην Αθήνα, απ' ό,τι έχω συζητήσει ήταν πιο δύσκολα τα πράγματα, γιατί είναι πιο απρόσωπη η κοινωνία. In Athens, from what I have discussed, things were more difficult, because society is more impersonal. Δεν υπάρχουν μικρές γειτονιές και κοινότητες.

Περπατώντας στο δρόμο, δεν θα μου την έπεφτε κάποιος τόσο εύκολα, διότι υπάρχει το στερεότυπο ότι εμείς σκορπούμε τον φόβο, που νομίζω συνδέεται και με πολλά γεγονότα που συνέβησαν στον κόσμο, και συνδέουν τη γλώσσα και τον ήχο της ίσως με ταινίες, ίσως με κάποια γεγονότα που υπήρξανε παλιότερα όπως τρομοκρατικές επιθέσεις...

Ακούς αραβικά και σου πάει στο μυαλό ο Μπιν Λάντεν.

Είναι μια λανθασμένη οπτική γωνία.

Σίγουρα μέσα από κάποιες ταινίες, ή από την τηλεόραση, έχει προβληθεί ο Άραβας ως ο τρομοκράτης, αυτός που θα τιναχθεί για τα δικά του πιστεύω, ότι να, ήρθανε οι μουσουλμάνοι να μας κατακτήσουν... να μας φοβίσουν, να μας σκοτώσουν... όλο αυτό το στερεότυπο...

Ένα δικό μου είναι ότι με το που γίνεσαι 18 και προσπαθείς να φτιάξεις τα χαρτιά σου, να πας στις Δημόσιες Υπηρεσίες... δεν είχα ελληνικά ταυτότητα, οπότε με το που έδειχνα το διαβατήριο, ξαφνικά έβλεπα μια διαφορετική προσέγγιση λίγο πιο αργή, λίγο πιο απότομη, απ' ό,τι σε κάποιον που ήταν πριν από μένα και να ήταν Έλληνας. One of mine is that when you turn 18 and try to make your papers, go to the Public Services ... I did not have a Greek ID, so when I showed the passport, I suddenly saw a different approach a little slower, a little more abrupt, than to someone who was before me and was Greek. Τώρα πλέον, στο κομμάτι αυτό, νομίζω ότι σιγά σιγά αρχίζει και σβήνει και βγαίνουν πολύ πιο όμορφα πράγματα... π.χ. η μουσική, εδώ στην Ελλάδα έχουν γίνει πολλά γυρίσματα ταινιών ή σειρών σε σχέση με τη Μέση Ανατολή και τον αραβικό κόσμο, και προβάλλουν πιο πολύ τα βιώματά τους, τις ανησυχίες τους και την τέχνη τους μέσα σ' όλο αυτό.... music, here in Greece many films or series have been shot in relation to the Middle East and the Arab world, and they project more their experiences, their concerns and their art in all this .... Οπότε, νομίζω ότι πάει σε κάτι καλύτερο.

Και ελπίζω να εξαλειφθεί. And I hope it is eliminated.

Εσύ τώρα, έχοντας ζήσει τόσα χρόνια στο εξωτερικό, σε προβληματίζει καθόλου το πού ανήκεις; Now that you have lived abroad for so many years, do you have any worries about where you belong?

Όχι, όχι, καθόλου.

Καθόλου.

Ίσως λίγο πιο νεαρός, πιο μικρός, ίσως ήμουν λίγο πιο μπερδεμένος. Maybe a little younger, younger, maybe I was a little more confused.

Απλώς γενικότερα, τα τελευταία ειδικά τρία τέσσερα χρόνια, δεν είμαι καθόλου μπερδεμένος, είμαι πολύ χαρούμενος. Νιώθω πολύ πιο ισορροπημένος.

Μη μένουμε στάσιμοι, δεν έχουμε ρίζες.

Δεν είμαστε δέντρα.

Μπορούμε και μετακινούμαστε και ανοίγουμε τα φτερά μας, τους ορίζοντές μας.

Πιστεύω ακόμα και άτομα που έχουν γεννηθεί σε μία συγκεκριμένη χώρα, μπορεί να μη νιώθουν 100% ότι ανήκουν σε αυτήν τη χώρα και σε αυτή την κουλτούρα και στην οικογένεια που έχουν μεγαλώσει. I believe that even people who were born in a particular country may not feel 100% that they belong to that country and to this culture and to the family that they grew up in.

Γιατί πιο πολύ τώρα πια αναζητάς τον εαυτό σου και τον αναζητάς συνέχεια.

Εγώ πλέον ως Νατάνη, τουλάχιστον εν έτει 2021, σίγουρα θα αυτοπροσδιοριστώ ως μια γυναίκα που έχει ρίζες από την Αιθιοπία, που έχει γεννηθεί και μεγαλώσει στην Ελλάδα, και από κει και μετά, έχω κρατήσει μέσα μου ένα συνονθύλευμα πραγμάτων από λαούς με τους οποίους είτε έχω έρθει εδώ σε επαφή, είτε λόγω κοινού περιβάλλοντος έχω κρατήσει κάποια πράγματα. Ας πούμε... το discipline των Κεντροευρωπαίων, η μουσική και επίσης το ταμπεραμέντο των Βραζιλιάνων, η ασιατική κουζίνα, είναι πολλά και διαφορετικά μικρά πράγματα που κάνουν αυτό που είμαι σήμερα.

αλλά σίγουρα η κουλτούρα που υπερισχύει είναι η αιθιοπική και η ελληνική.

Πολύ υπερήφανα και πολύ όμορφα το λέω. I say it very proudly and beautifully.

Κάποιες φορές μπορεί να περνάει από το μυαλό μας, το τι είμαστε, πού είμαστε, πού ανήκουμε, αλλά σπάνια βάζουμε σε σειρά τη σκέψη μας και αναζητούμε όλα τα ειδικά χαρακτηριστικά ή συστατικά στοιχεία που μπορεί να μας κάνουν αυτό που είμαστε τώρα Sometimes it may cross our mind, what we are, where we are, where we belong, but we seldom put our thoughts in order and look for all the special features or components that can make us what we are now.

Πιστεύω είναι κάτι δυναμικό και για αυτό θελήσαμε να κάνουμε αυτή τη συζήτηση.

Γιατί πιστεύω επηρεάζεται από διάφορους, διαφορετικούς παράγοντες και δεν παραμένει στατικό στο χρόνο. Because I think it is influenced by different, different factors and does not remain static over time.

Σε 10 χρόνια από τώρα μπορεί να αυτοπροσδιοριζόμαστε με διαφορετικούς τρόπους.

Μπορεί να έχουμε αλλάξει τόπο διαμονής, μπορεί να έχουμε έρθει σε επαφή με διαφορετικούς ανθρώπους και να έχουμε επιλέξει να καθορίσουμε και να καθοριστούμε με διαφορετικούς τρόπους.

Σας ευχαριστούμε πάρα πολύ.