×

Vi använder kakor för att göra LingQ bättre. Genom att besöka sajten, godkänner du vår cookie-policy.


image

TEDx Ελληνικά, TEDxAcademy - Elias Papaioannou - Civic Capital(ism) - YouTube

TEDxAcademy - Elias Papaioannou - Civic Capital(ism) - YouTube

Μεταγραφή: TED Translators admin Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi

Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και χαίρομαι που είμαι εδώ μπροστά σας.

Θα ήθελα, όταν με κάλεσε η Νίκη να παρευβρεθώ στην ομιλία αυτή,

μου είπε να μιλήσω από την πλευρά των οικονομικών για την Ελλάδα σήμερα,

για το πώς βλέπουμε την Ελλάδα και για το τι μας οδήγησε εδώ πέρα.

Και το τι θα μπορούσα να προτείνω ως οικονομολόγος σαν λύσεις για τη χώρα αυτή.

Δεν θα ήθελα να προσφέρω κάποια λύση,

αλλά θα ήθελα κυρίως να επικεντρώσω την ομιλία μου σε κάτι

που φαίνεται να ανακαλύπτουν πρόσφατα οι οικονομολόγοι,

ότι η λύση φαίνεται να υπάρχει διάχυτη μέσα στην κοινωνία

και ότι θα ήθελα να επικεντρώσω κυρίως την προσοχή μου

σ' αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουμε πολιτειακό κεφάλαιο,

αστικό κεφάλαιο ή κοινωνικό κεφάλαιο αν προτιμάτε,

και θα γίνω πιο σαφής στην πορεία.

Αλλά για να σας δώσω μια γρήγορη ανασκόπηση

για το πού φαίνεται να είναι η Ελλάδα σήμερα.

Να σας πω ποια είναι η άποψη των συναδέλφων μου.

Για τους συναδέλφους μου η Ελλάδα είναι μια χώρα,

η οποία ακόμη και τα χρόνια της ευφορίας,

αναφέρομαι στην προηγούμενη δεκαετία, για τα προηγούμενα 15 χρόνια

δυστυχώς δεν έκανε τις πολιτικές αυτές που θα ήτανε οι βέλτιστες.

Όλες τις χρονιές, παρ' όλη τη μεγάλη ανάπτυξη που είχε η χώρα μας,

τρέξαμε αρνητικούς προϋπολογισμούς, περισσότερα έξοδα απ' ό,τι έσοδα,

οι μισθοί ίσως αυξήθηκαν λίγο παραπάνω απ' ο,τι θα έπρεπε

και σταδιακά η χώρα μας, κυρίως λόγω διαρθρωτικών προβλημάτων,

έχασε πάρα πολύ στην ανταγωνιστικότητα.

O προηγούμενος ομιλητής έδειξε έναν δείκτη ανταγωνιστικότητας

που έδειχνε πόσο φτωχά είναι η χώρα μας αυτή τη στιγμή

αλλά ακόμη και αν δούμε άλλα στοιχεία παραγωγικότητας όπως οι εξαγωγές,

δυστυχώς η εικόνα δεν είναι καθόλου καλή.

Κατά κάποιο τρόπο όλοι μου οι συνάδελφοι στην Αμερική μου λένε,

«You had your party, it's hangover time». (Γέλια)

Αυτό βέβαια είναι κάπως καλό.

Εγώ είχα ένα πάρτι όπως είπε η Νίκη πριν από δύο μέρες,

αλλά είναι διαφορετικό να ξυπνάς από ένα πραγματικό πάρτι

και να έχεις το χάνγκοβερ

και δυστυχώς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, δεν είναι φοβάμαι ένα χάνγκοβερ

διότι η χώρα μας βιώνει μια πάρα πολύ δύσκολη κατάσταση.

Έχουμε όλοι μας φίλους που χάνουν τη δουλειά τους,

έχουμε όλοι μας συγγενείς που μπορεί να παίρνουν μια μικρή σύνταξη

η οποία κόπηκε ακόμη παραπάνω,

και δυστυχώς η κρίση αυτή έχει χτυπήσει όλους μας

και κυρίως αυτούς που έχουν την περισσότερη ανάγκη.

Η Νίκη, και φαντάζομαι όλοι σας,

και οι περισσότεροι στην Ελλάδα τους ενδιαφέρει γιατί.

Νομίζω υπάρχουν, δε θα ήθελα να επικεντρωθώ πολύ στο γιατί,

γιατί είναι ένα ένα πράγμα που οι περισσότεροι έχετε μία εξήγηση

αλλά νομίζω υπάρχει ένα consensus,

μία συμφωνία ότι γενικά υπάρχουν δύο πυλώνες γιατί οδηγηθήκαμε μέχρι εδώ.

Ο πρώτος πυλώνας αφορά το αναποτελεσματικό και πάρα πολύ μεγάλο κράτος.

Δυστυχώς έχουμε ένα κράτος που είναι πάρα πολύ μεγάλο

και ταυτόχρονα πολύ αναποτελεσματικό.

Αυτό έχει δημιουργηθεί κυρίως από λαϊκίστικες πολιτικές

αλλά εδώ θα θέλω να επικεντρώσω την προσοχή μου

ότι στην κακή πολιτική υπάρχει πάντα μία προσφορά αλλά υπάρχει και μία ζήτηση.

Και μεις οι οικονομολόγοι θέλουμε πάντα να σκεφτόμαστε

ότι υπάρχει ένα σημείο ισορροπίας μεταξύ των δύο

και θα επικεντρωθώ σ' αυτό το κομμάτι στην ομιλία μου.

Ο δεύτερος πυλώνας που είναι αλληλένδετος με τον πρώτο είναι ότι,

δυστυχώς στη χώρα μας υπάρχει πάρα πολύ μικρή καινοτομία,

πάρα πολύ μικρή επιχειρηματικότητα,

διότι το κράτος ή κάποιες οργανωμένες μειονότητες, εμποδίζουν τον ανταγωνισμό.

Υπάρχει μια τρομαχτική στρέβλωση του ανταγωνισμού,

υπάρχουν πάρα πολλά εμπόδια

στο να ξεκινήσει ένας νέος άνθρωπος μια καινούργια εργασία,

και όλο αυτό δημιουργεί ένα σημείο ισορροπίας

το οποίο νομοτελειακά θα έλεγα οδήγησε στη σημερινή κατάσταση.

Οι Έλληνες, μας αρέσει πάρα πολύ να παίζουμε

το «blame game», κάποιος πρέπει να φταίει.

Νομίζω ότι πάει πάρα πολύ βαθιά στην ιστορία μας.

Οπότε φαντάζομαι όλοι μας ζούμε ή παρακολουθούμε τα νέα.

Έχουμε ακούσει ό,τι πιθανή εξήγηση μπορεί κάποιος να ακούσει

ότι φταίνε οι αγορές, οι κακοί πολιτικοί, φταίνε τα συνδικάτα,

φταίει η παγκοσμιοποίηση ακούω κάποιους.

Νομίζω ότι ένας ομιλητής θα πει ότι φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση, φταίνε οι τράπεζες.

Θα ήθελα να μην μπούμε σε αυτό το παιχνίδι κατηγορίας.

και να προχωρήσουμε κάπου παραπάνω.

Να σας πω γιατί, από μία άποψη ενός ανθρώπου

που διδάσκει οικονομετρία στα παιδιά,

είναι ότι όλες αυτές οι εξηγήσεις έχουν ένα πρόβλημα ενδογένειας.

Ίσως έχουμε κακούς πολιτικούς γιατί θέλουμε να έχουμε κακούς πολιτικούς.

Ίσως έχουμε κάποιους μη-καλούς τραπεζίτες

γιατί θέλουμε να μπορούμε να παίρνουμε ένα δάνειο

επειδή σηκώνουμε και έχουμε κάποιου το τηλέφωνο και έχουμε κάποιο φίλο.

Όλες αυτές οι κύριες εξηγήσεις που ακούω

είναι αυτό που ονομάζουμε οι οικονομολόγοι proximate causes.

Ακόμη και να μετράμε, μετράμε σε πρώτο επίπεδο

δεν είναι οι βαθιές ρίζες του προβλήματος.

Και θα ήθελα στη σημερινή μου ομιλία καθώς ασχολούμαι με τα οικονομικά της ανάπτυξης

να επικεντρωθώ στις βαθιές ρίζες του προβλήματος

που κατα τη γνώμη μου είναι δύο.

Η πρώτη είναι, η πλήρης απαξίωση και εξασθένιση των θεσμών.

Θεσμών όπως είναι η δικαιοσύνη λόγου χάρη, όπως είναι οι εποπτικές αρχές

και το δεύτερο, που εδώ θα ήθελα κυρίως να επικεντρώσω την ομιλία μου,

στην έλλειψη αυτού που ονομάζουμε πολιτειακό κεφάλαιο,

ή αν προτιμάτε κοινωνικό κεφάλαιο ή αν προτιμάτε αστικό κεφάλαιο

για να ικανοποιήσω απ' όλα τα πολιτικά σπέκτρουμ, τις απόψεις.

Να σας πω πώς σκεφτόμαστε οι οικονομολόγοι την ανάπτυξη.

Με έναν βαρετό τρόπο θα έλεγα.

Μας αρέσει να γράφουμε διάφορες συναρτήσεις παραγωγής,

όπου βάζεις κάποια inputs of production, κάποιους παράγοντες παραγωγής

και βγαίνει ένα τελικό αποτέλεσμα.

Οι οικονομολόγοι κυρίως της δεκαετίας του '60, μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο

αυτό που πίστευαν ήταν ότι αυτό που ξεχωρίζει

τις ανεπτυγμένες χώρες από τις ανεπτυσσόμενες, και από τις υπανάπτυκτες

είναι ότι δυστυχώς χώρες της Αφρικής λόγω χάρη τότε,

δεν είχανε φυσικό κεφάλαιο, δεν είχαν ανθρώπινο κεφάλαιο

ενώ οι χώρες οι ανεπτυγμένες είχαν.

Κατά την άποψη λοιπόν πολλών οικονομολόγων

το όλο πρόβλημα βρίσκεται στην έλλειψη πόρων παραγωγής.

Φαίνεται όμως ότι, με τελευταία έρευνα, ότι δεν μπορούμε να εξηγήσουμε

τις διαφορές εισοδήματος μεταξύ των αναπτυγμένων και υπανάπτυκτων χωρών

μέσα από αυτό το κανάλι, πρέπει να είναι κάτι άλλο

ή κάτι μας λείπει από τους παράγοντες παραγωγής.

Είναι κάτι άλλο εκτός από το ανθρώπινο κεφάλαιο,

την εργασία και το φυσικό κεφάλαιο,

ή πιθανόν όπως πολλοί πιστεύουν όλο το ζουμί είναι στην παραγωγικότητα.

Στο πώς αξιοποιούμε αυτούς τους παράγοντες παραγωγής

ώστε να βγάλουμε το τελικό προϊόν.

Για παράδειγμα, η τελευταία έρευνα δείχνει ότι για κάποιο λόγο

οι Αμερικάνοι, οι Άγγλοι επιχειρηματίες είναι πάρα πολύ καλοί

στο να αξιοποιούν ανθρώπινο δυναμικό

σε σχέση με άλλους λόγου χάρη επιχειρηματίες.

Φαίνεται όμως ότι αυτό που καθορίζει την ολική παραγωγικότητα,

το πόσο οι επιχειρηματίες μπορούν να αξιοποιήσουν

αυτό που μπαίνει στην παραγωγική διαδικασία,

φαίνεται ότι η πιο σημαντική παράμετρος

που καθορίζει την παραγωγικότητα μίας χώρας είναι οι θεσμοί.

Υπάρχει μία πολύ ενδιαφέρουσα τελευταία έρευνα που δείχνει

την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της ποιότητας της δικαιοσύνης

και της ποιότητας του νομικού πλαισίου προστασίας των επενδυτών λόγου χάρη

και της μετα-χρηματοοικονομικής ανάπτυξης

και το πόσο εύκολα μπορούν να πάρουν οι επενδυτές χρήματα και με φθηνό επιτόκιο.

Υπάρχει πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα

δείχνοντας ότι η διαφθορά εμποδίζει πάρα πολύ

ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους και ιδιαίτερα τους νέους επιχειρηματίες.

Και όπως σας είπα, φαίνεται ότι στην παραγωγικότητα,

και άρα και στους θεσμούς,

φαίνεται ότι, από κει μπορούμε να εξηγήσουμε τις μεγάλες διαφορές

μεταξύ των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών.

Εκτός, και γι' αυτό θα ήθελα να κάνω μια μικρή παράκαμψη

δείχνοντας στην ομιλία μου ότι υπάρχει μια πάρα πολύ ισχυρή συσχέτιση

μεταξύ το πόσο καλό είναι το δικαϊκό σύστημα,

που είναι στον οριζόντια άξονα εδώ,

και το πόσο πλούσια είναι μια χώρα.

Όπως βλέπετε η χώρα μας είναι δυσανάλογα πλούσια

για το πόσο κακή ποιότητα προσφέρει στους επενδυτές με την προστασία τους.

Αλλά θα ήθελα να πάμε πίσω, στους παράγοντες

που μπαίνουν στην παραγωγική διαδικασία, στα inputs of production.

Είναι πολύ πιθανόν, κάτι να μας λείπει.

Κάτι πέρα από το φυσικό κεφάλαιο, την εργασία και το ανθρώπινο κεφάλαιο

μπορεί να επηρεάζει την παραγωγική διαδικασία.

Φαίνεται και από πολύ ενδιαφέρουσα καινούργια έρευνα,

ότι αυτό το καινούργιο κεφάλαιο είναι κάτι

που οι πολιτειολόγοι ή οι πολιτικοί επιστήμονες

το λέγανε πάρα πολλά χρόνια πριν.

Νομίζω ότι αυτή η έρευνα πάει πίσω στον Πλάτωνα.

Ότι αυτό που ονομάζουμε civic capital ή πολιτειακό κεφάλαιο

που αφορά τα πάρα πολύ βαθιά πιστεύω που έχουμε για την κοινωνία,

για τους συνανθρώπους μας, για τους φίλους μας αν θέλετε

και το πώς αυτές καθορίζουν την οικονομική δραστηριότητα.

Εδώ σας δίνω έναν άλλο ορισμό του κοινωνικού κεφαλαίου

που είναι δύο έννοιες, πάρα πολύ στενά αλληλένδετες.

Γιατί το αστικό, ή το πολιτειακό ή το κοινωνικό κεφάλαιο

αν προτιμάτε είναι τόσο σημαντικό;

Σκεφτείτε κάθε συναλλαγή. Κάθε συναλλαγή έχει ένα στοιχείο εμπιστοσύνης.

Κάνω με τη Νίκη ένα συμβόλαιο.

Έπρεπε να έρθω εδώ από την Αμερική, μπορεί να μην ερχόμουν.

Μπορεί να πήγαινα, μήνα του μέλιτος χτες λόγου χάρη.

Υπήρχε, δεν είχαμε το άρτιο, το βέλτιστο συμβόλαιο

αλλά υπήρχε μιας μορφή εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο μας.

Φανταστείτε μια εταιρεία που πάει να κάνει εξαγωγική διαδικασία,

και να εξάγει προϊόντα σε κάποια άλλη χώρα.

Ακόμη και με ένα βέλτιστο συμβόλαιο,

θα χρειαστεί κάποιας μορφής εμπιστοσύνη.

Και δυστυχώς όπως θα φανεί σύντομα, οπότε, πώς μετράμε το πολιτειακό κεφάλαιο;

Ένας τρόπος να το μετρήσουμε είναι μέσω της εμπιστοσύνης.

Πόσο εμπιστεύονται λόγου χάρη οι Έλληνες τους συνανθρώπους τους,

πόσο εμπιστεύονται ανθρώπους από άλλες χώρες.

Ο αγαπημένος μου δείκτης αποτίμησης του πολιτειακού κεφάλαιου

είναι blood donation, είναι προσφορές αίματος.

Φαίνεται λοιπόν να υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη διακύμανση

στο πόσο όλοι οι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν αίμα,

που μένει στην τοπική κοινωνία συνήθως.

Ακόμη και μέσα στην Ιταλία. Ακόμη και μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Πόσο μάλλον μεταξύ χωρών όπως οι Σκανδιναβικές και χώρες όπως η Ελλάδα.

Άλλος τρόπος που μετράμε το πολιτειακό κεφάλαιο

είναι ένα αγαπημένο σπορ των Ελλήνων, η φοροδιαφυγή.

Ή το πόσο ρυπαίνουμε το περιβάλλον,

δηλαδή το πόσο έχουμε την τάση όταν οδηγούμε να πετάμε τον καφέ μας έξω.

Όσο και αν σας φαίνεται παράξενο,

οι οικονομολόγοι έχουν αρχίσει και μετράνε αυτά τα πράγματα,

διότι νομίζω οι οικονομολόγοι αυτό που φέρνουν στις κοινωνικές επιστήμες

είναι τη μέτρηση και κάποιες τεχνικές.

Και φαίνεται όντως η χώρα μας να είναι σε πάρα πολύ χαμηλή θέση

ακόμη και σε αυτούς τους τομείς.

Τώρα μπορεί να λέτε,

τι μας λέει αυτός και γιατί αυτό είναι ενδιαφέρον για οικονομολόγους;

Να σας πω γιατί, να σας δείξω απλά τι συμβαίνει στα στοιχεία.

Ένα πολύ απλό plot.

Στον οριζόντιο άξονα βλέπετε ένα measure, έναν δείκτη έλλειψης εμπιστοσύνης,

ότι δεν εμπιστευόμαστε πολύ τους συνανθρώπους μας όταν κάνουμε δουλειές.

Και στον κάθετο δείκτη βλέπετε, έναν στάνταρντ μέτρημα της ανάπτυξης,

το ΑΕΠ ανά κάτοικο.

Όπως βλέπετε υπάρχει μια πάρα πολύ ισχυρή συσχέτιση.

Ακόμη και αν επικεντρωθούμε

μόνο μεσα στις χώρες τις ανεπτυγμένες, τις χώρες του ΟΟΣΑ,

η Ελλάδα δε φαίνεται καν στο γράφημα

σε αυτό εδώ, είναι κάπου εδώ.

Έχουμε τη μικρότερη εμπιστοσύνη στους συνανθρώπους μας,

και από την ίδια χώρα, αλλά και από άλλες χώρες

και αυτό φαίνεται να συσχετίζεται όπως βλέπετε,

πάρα πολύ σημαντικά με την ανάπτυξη.

Το ερώτημα είναι, γιατί;

Η έρευνα δείχνει ότι το αστικό κεφάλαιο ή το trust, η εμπιστοσύνη,

μετράει για πάρα πολλούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας

μετράει πάρα πολύ για τις εξαγωγές, γιατί όπως καταλαβαίνετε

εκεί χρειάζεται ακόμη περισσότερο το αίσθημα της εμπιστοσύνης.

Χρειάζεται πάρα πολύ όταν ένας νέος επιχειρηματίας πάει να ζητήσει ένα δάνειο,

διότι, finance, όταν κάνουμε χρηματοοικονομική,

υπάρχει πάντα μια αίσθηση και ένα στοιχείο εμπιστοσύνης.

Αλλά θα ήθελα να επικεντρωθώ κυρίως σε τελευταία έρευνα

που δείχνει τη συσχέτιση

μεταξύ της εμπιστοσύνης και της επιχειρηματικότητας.

Εδώ βλέπετε, την πολύ ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της έλλειψης εμπιστοσύνης

και διάφορων γραφειοκρατικών και τον αριθμό διαδικασιών

που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα.

Σε χώρες όπως την Ελλάδα, τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα,

έπρεπε να κάνεις άπειρες διαδικασίες, πάρα πολλές διαδικασίες,

ώστε να ξεκινήσεις μια καινούργια δουλειά.

Σε άλλες χώρες όπως οι Σκανδιναβικές, όπως βλέπετε

δεv χρειάζεται να κάνεις πολλά πράγματα.

Γιατί; Γιατί η κοινωνία έχει αυτή την εμπιστοσύνη

ότι ο επιχειρηματίας δεν είναι εκεί

για να τον κλέψει ή για να ρυπαίνει το περιβάλλον,

ή για να κάνει κάτι ενάντια στο κοινωνικό σύνολο.

είναι εκεί για να προσφέρει στην κοινωνία, να προσφέρει στον εαυτό του,

να δημιουργήσει πλούτο, που είναι το επιθυμητό,

και μέσω αυτού να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη και των διπλανών του.

Ακριβώς η ίδια συσχέτιση με διαφθορά.

Το γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες,

όχι μόνο φανερώνει την έλλειψη εμπιστοσύνης,

αλλά δημιουργεί διαφθορά από μόνο του.

Και εδώ πάλι βλέπετε το γράφημα για τις ανεπτυγμένες χώρες,

πάλι η Ελλάδα δε φαίνεται καν στο γράφημα, τουλάχιστον στη μεγάλη μεγέθυνση.

Πολύ μεγάλη διαφθορά, πολύ μεγάλη έλλειψη εμπιστοσύνης

Θέλω να πάω, έτσι λίγο πιο, να επικεντρωθώ λίγο περισσότερο

στη συσχέτιση μεταξύ των θεσμών και του αστικού κεφαλαίου.

Όπως είδατε οι θεσμοί φαίνεται, και όταν λέω θεσμούς,

αναφέρομαι στο δικαϊκό σύστημα κυρίως, ή στις εποπτικές αρχές.

Yπάρχει πολύ ισχυρή συσχέτιση με την παραγωγικότητα

που φαίνεται να εξηγεί πάρα πολύ το χάσμα,

το πόσο διαφορετικές είναι ανεπτυγμένες από τις ανεπτυσσόμενες χώρες.

Και θα ήθελα εδώ να σας πω το αγαπημένο μου αποτέλεσμα της έρευνας.

Το αγαπημένο μου λοιπόν αποτέλεσμα της έρευνας είναι από την Ιταλία

που φαίνεται ότι στα χωριά, ή στις μικρές πόλεις ή στις μικρές κοινωνίες,

που υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά αίματος

σαν ένα μέτρημα του πολιτειακού κεφαλαίου,

οι κακοί πολιτικοί, είτε αυτοί που είναι εμπλεκόμενοι σε υποθέσεις διαφθοράς,

είτε είναι αυτοί που είναι λίγο τεμπέληδες

και δεν πάνε πολύ στο κοινοβούλιο να ψηφίζουνε για τους νόμους,

είτε αυτοί, που σύμφωνα με τις εφημερίδες φαίνεται να είναι πιο πολύ διεφθαρμένοι,

αντικαθίστανται μέσα από την εκλογική διαδικασία πιο γρήγορα.

Φαίνεται λοιπόν ότι το αστικό κεφάλαιο, είναι εκεί, σαν ένα τσεκ,

στην πολιτική εξουσία, στις πολιτικές που δημιουργεί για όλους μας.

Και τα τελευταία δύο λεπτά της ομιλίας μου θα ήθελα να επικεντρωθώ

στο τι δημιουργεί αυτή την πολιτική αρετή και αυτό το civic virtue,

είναι μια ωραία έννοια

που πάει πίσω στον Πλάτωνα και λίγο πιο μετά στον Μακιαβέλι.

Όπως φαντάζεστε, μετράει πολύ η εκπαίδευση,

μετράνε κάποιες συγγενείς αξίες της κοινωνίας

που ίσως συσχετίζονται με τη θρησκεία.

Αλλά θα ήθελα να επικεντρωθώ κυρίως με το τι διδάσκουμε τα παιδιά.

Σε αυτό λοιπόν το γράφημα, βλέπετε στον κάθετο δείκτη

έναν δείκτη, το πόσο πολύ εμπιστευόμαστε τον συνάνθρωπό μας.

Στον οριζόντιο δείκτη υπάρχει ένας δείκτης, που θα τον εξηγήσω λίγο,

που δείχνει πόσο διαφορετικό είναι το εκπαιδευτικό σύστημα

στο να διδάσκει στα παιδιά με οριζόντιο ή με κάθετο τρόπο.

Να σας εξηγήσω, στην Ελλάδα εδώ που πήγα σχολείο και στη Νομική Αθηνών,

συνέχεια έγραφα σημειώσεις.

Έκανε διάλεξη ο καθηγητής, γράφαμε σημειώσεις,

ψάχναμε να βρούμε κάποιον καλό μαθητή να του πάρουμε τις σημειώσεις στο τέλος,

και πηγαίναμε στις εξετάσεις.

Στην Αμερική που διδάσκω, την επόμενη βδομάδα που θα γυρίσω,

θα ακούσω εγώ τους μαθητές μου που θα κάνουν μία παρουσίαση σε γκρουπ

για κάποια θέματα χρηματοοικονομικής.

Το εκπαιδευτικό σύστημα από το σχολείο

σε χώρες όπως οι Σκανδιναβικές ή η Αμερική, ή το Ηνωμένο Βασίλειο,

κάνει και δημιουργεί πολύ αυτή την επικοινωνία μεταξύ των παιδιών,

που αναγκαστικά μαθαίνουν να εμπιστεύονται το ένα παιδί το άλλο,

το οποίο αυτό μένει στη ζωή τους όταν κάνουν επιχειρηματική δραστηριότητα.

Να σας δείξω και το πιο λυπηρό γράφημα που ίσως έχω δείξει ποτέ στη ζωή μου.

Το ανακάλυψα πριν από δύο εβδομάδες.

Στον κάθετο δείκτη βλέπετε έναν δείκτη έλλειψης εμπιστοσύνης.

Στον οριζόντιο άξονα βλέπετε έναν δείκτη

που μετράει το πόσο οι γονείς θεωρούν

ότι είναι σημαντικές οι λέξεις ανοχή και σεβασμός

στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους.

Είναι βασισμένο σε ερωτηματολόγια που γίνονται από έναν Διεθνή Οργανισμό

σε γονείς που έχουν παιδιά σε ηλικία 6-12 χρονών.

Δυστυχώς η Ελλάδα, από τις 64 χώρες που όπως βλέπετε

υπάρχουν χώρες όπως το Πακιστάν, όπως η Κίνα, όπως το Βιετνάμ,

έχει το χαμηλότερο σκορ.

Φαίνεται ότι οι Έλληνες γονείς, που για μένα ήταν μια μεγάλη έκπληξη,

γιατί εμένα οι γονείς μου με μεγάλωσαν αλλιώς,

ότι δεν διδάσκουμε στα παιδιά μας,

τις βασικές αξίες, της ανοχής και του σεβασμού,

που φυσικά είναι απαραίτητες στην οικονομική δραστηριότητα

αν είναι να κάνουμε μία δουλειά με έναν Κινέζο,

ή με έναν Ινδό που έχουν μεγαλώσει με τελείως διαφορετικές αξίες.

Στο ίδιο ερωτηματολόγιο,

φαίνεται ότι οι Έλληνες γονείς δεν κάνουν καθόλου επένδυση στα παιδιά τους,

δεν τους διδάσκουν καθόλου τη λέξη καινοτομία και επιχειρηματικότητα.

Φαίνεται όμως να διδάσκουν τα παιδιά τους

ότι πρέπει να γίνουν πλούσια και να πάνε καλά στη ζωή.

Οπότε υπάρχει αυτό το φοβερό παράδοξο,

ότι δεν δημιουργούμε στα παιδιά μας αυτά τα inputs,

αυτούς τους παράγοντες που ξέρουμε

ότι είναι απαραίτητοι στην επιχειρηματική δραστηριότητα,

που οδηγούν στην ανάπτυξη και του ιδιώτη που είναι το επιθυμητό και της κοινωνίας,

αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να τα πετύχουν αυτά, το οποίο είναι παράδοξο.

Τα καλά νέα είναι ότι, η έρευνα δείχνει ότι το πολιτειακό κεφάλαιο

ή το κοινωνικό κεφάλαιο, δημιουργείται σε περιόδους κρίσης.

Θυμηθείτε τους Έλληνες πώς αντέδρασαν στην εισβολή των Ιταλών.

Ή θυμηθείτε τους Έλληνες πώς αντέδρασαν στη Μικρασιατική Καταστροφή,

σε μια πολύ μεγάλη καταστροφή.

Και όλες οι έρευνες που έχουμε ακόμη και από άλλες χώρες

και δυστυχώς δεν έχουμε έρευνα για την Ελλάδα,

είναι ότι κάποιος πόλεμος, ή κάποιο πολύ κακό γεγονός, όπως ένας σεισμός,

φαίνεται να δημιουργούν αυτή την τάση της κοινωνίας

να δημιουργεί κοινωνικό ή αν προτιμάτε πολιτειακό κεφάλαιο.

Πρέπει να βοηθήσουμε, γιατί εκεί είναι σαφές

ότι πρέπει και οι δυο μας να πάμε καλύτερα

και ως ιδιώτες αλλά και μαζί.

Οπότε, ίσως η κρίση είναι λίγο μια ευκαιρία να χτίσει η κοινωνία

αυτό το πολιτειακό κεφάλαιο που δυστυχώς χάθηκε τα τελευταία 10 με 15 χρόνια,

πιθανόν και πιο πολλά

και νομίζω ότι, για να κλείσω,

ότι υπάρχει κάποια αισιόδοξη πλευρά και κάποια λίγο πιο απαισιόδοξη.

Άμα δείτε μια αποκλειστικά οικονομική άποψη

κάποιου οικονομολόγου της δεκαετίας του '60,

θα σου πει η Ελλάδα πιθανόν να μην είναι σε μια πολύ κακή θέση.

Υπάρχει φυσικό κεφάλαιο, βέβαια έχει φύγει τώρα,

αλλά είναι πολύ εύκολο να ξαναέρθει, η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ

οπότε πολύ εύκολα μπορεί να έρθει κεφάλαιο από το εξωτερικό.

Εργασία υπάρχει, δυστυχώς υπάρχει πολύ μεγάλη ανεργία

άρα υπάρχει προσφορά εργασίας.

Ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει και πολύ στην Ελλάδα και πάρα πολύ στο εξωτερικό.

Αυτό που φαίνεται να χρειάζεται η Ελλάδα είναι θεσμούς,

οι οποίοι έχουν δυστυχώς καταρρακωθεί,

υπάρχει μια παντελής έλλειψη σεβασμού του κόσμου προς βασικούς θεσμούς,

που χρειάζονται για την επιχειρηματικότητα

και κυρίως αυτό που χρειάζεται είναι αυτό το πολιτειακό κεφάλαιο,

αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης,

ότι θα πρέπει λίγο να μπούμε σε μια κοινωνία

όπου ναι μεν ο καθένας μας θα προχωράει για τον εαυτό του,

γιατί αυτό είναι το επιθυμητό σε μια καπιταλιστική κοινωνία,

ο καθένας να προοδεύει μέσα από την επένδυσή του

σε φυσικό ή σε ανθρώπινο κεφάλαιο

αλλά ταυτόχρονα να έχουμε αυτή την αίσθηση

ότι όλοι μαζί εδώ που βρισκόμαστε λόγου χάρη σε αυτή την αίθουσα

μπορεί κάτι να βγει μέσα από μας

ώστε να προχωρήσει η κοινωνία μας μπροστά.

Ευχαριστώ πάρα πολύ και συγγνώμη για τον λίγο παραπάνω χρόνο.

(Χειροκρότημα)

TEDxAcademy - Elias Papaioannou - Civic Capital(ism) - YouTube |Elias Papaioannou|Papaioannou|Public-minded|Civic Capital(ism)|Civic Capitalism| TEDxAcademy - Elias Papaioannou - Civic Capital(ism) - YouTube TEDxAcademy - Элиас Папаиоанну - Гражданский капитал (изм) - YouTube

Μεταγραφή: TED Translators admin Επιμέλεια: Chryssa R. Takahashi ||TED Translators|TED Translators admin||||

Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και χαίρομαι που είμαι εδώ μπροστά σας. ||||invitation||I am glad||||| Thank you for the invitation, I'm happy to be here with you.

Θα ήθελα, όταν με κάλεσε η Νίκη να παρευβρεθώ στην ομιλία αυτή, ||||"invited"||||attend||speech| When Niki invited me to come for this talk,

μου είπε να μιλήσω από την πλευρά των οικονομικών για την Ελλάδα σήμερα, she told me to talk from an economic viewpoint about Greece today,

για το πώς βλέπουμε την Ελλάδα και για το τι μας οδήγησε εδώ πέρα. |||||||||||led us|| about how we see Greece and what led us here.

Και το τι θα μπορούσα να προτείνω ως οικονομολόγος σαν λύσεις για τη χώρα αυτή. ||||"could"||suggest||economist||solutions|||| And what I could suggest as an economist as solutions for this country.

Δεν θα ήθελα να προσφέρω κάποια λύση, ||||offer|| I wouldn't like to offer a solution,

αλλά θα ήθελα κυρίως να επικεντρώσω την ομιλία μου σε κάτι |||||focus on||speech||| but I'd like to focus my talk on something

που φαίνεται να ανακαλύπτουν πρόσφατα οι οικονομολόγοι, |"seems to"||"are discovering"|recently||economists that the economists seem to be recently discovering,

ότι η λύση φαίνεται να υπάρχει διάχυτη μέσα στην κοινωνία ||||||widespread|||society that the solution appears to be diffused within society

και ότι θα ήθελα να επικεντρώσω κυρίως την προσοχή μου |||||focus|||attention| and I'd like to focus my attention

σ' αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουμε πολιτειακό κεφάλαιο, ||||||state-related|state capital on what we, economists name civic capital,

αστικό κεφάλαιο ή κοινωνικό κεφάλαιο αν προτιμάτε, urban|social capital||social|||"if you prefer" or urban capital or social capital if you prefer,

και θα γίνω πιο σαφής στην πορεία. ||"will become"||clear||"in due course" and I'll be more specific shortly.

Αλλά για να σας δώσω μια γρήγορη ανασκόπηση |||||||quick overview But let me give you a quick review

για το πού φαίνεται να είναι η Ελλάδα σήμερα. on where Greece seems to stand today.

Να σας πω ποια είναι η άποψη των συναδέλφων μου. ||||||opinion||colleagues| Let me tell you the opinion of my colleagues.

Για τους συναδέλφους μου η Ελλάδα είναι μια χώρα, ||colleagues|||||| To my colleagues, Greece is a country

η οποία ακόμη και τα χρόνια της ευφορίας, |||||||euphoria where even during the euphoria years,

αναφέρομαι στην προηγούμενη δεκαετία, για τα προηγούμενα 15 χρόνια "I refer to"||previous|decade|||previous| I'm referring to the past decade, to the past 15 years

δυστυχώς δεν έκανε τις πολιτικές αυτές που θα ήτανε οι βέλτιστες. ||"did not implement"||policies||||||optimal ones unfortunately did not implement policies that would have been the optimum.

Όλες τις χρονιές, παρ' όλη τη μεγάλη ανάπτυξη που είχε η χώρα μας, ||years|||||growth||||| All those years, despite the great development of the country,

τρέξαμε αρνητικούς προϋπολογισμούς, περισσότερα έξοδα απ' ό,τι έσοδα, "we ran"|negative|budgets|more expenses than|expenses|||revenue we had negative budgets, more expenses than revenues,

οι μισθοί ίσως αυξήθηκαν λίγο παραπάνω απ' ο,τι θα έπρεπε |salaries||increased a bit||||||| the salaries increased maybe a bit more than they should

και σταδιακά η χώρα μας, κυρίως λόγω διαρθρωτικών προβλημάτων, |gradually|||||due to|structural|structural problems and gradually our country, due to structural problems,

έχασε πάρα πολύ στην ανταγωνιστικότητα. "lost a lot"||||competitiveness lost its competitiveness.

O προηγούμενος ομιλητής έδειξε έναν δείκτη ανταγωνιστικότητας |The previous speaker|previous speaker|"showed"||competitiveness index|competitiveness index The previous speaker showed a competitiveness indicator

που έδειχνε πόσο φτωχά είναι η χώρα μας αυτή τη στιγμή |"showed"|"how"|"poor"||||||| of how poor our country is right now

αλλά ακόμη και αν δούμε άλλα στοιχεία παραγωγικότητας όπως οι εξαγωγές, |||||||productivity levels|||"exports" but even if we see other elements of productions such as exports,

δυστυχώς η εικόνα δεν είναι καθόλου καλή. ||image|||at all| unfortunately the picture is not good at all.

Κατά κάποιο τρόπο όλοι μου οι συνάδελφοι στην Αμερική μου λένε, |"in some way"|||||colleagues|||| In a way, my colleagues in the States they tell me,

«You had your party, it's hangover time». (Γέλια) |είχες||celebration||Aftermath|| "You had your party, it's hangover time." (Laughter)

Αυτό βέβαια είναι κάπως καλό. |||somewhat| Which is in someway good.

Εγώ είχα ένα πάρτι όπως είπε η Νίκη πριν από δύο μέρες, I had a party like Niki said a couple of days earlier,

αλλά είναι διαφορετικό να ξυπνάς από ένα πραγματικό πάρτι ||different||wake up|||real| but it's different to wake up after a real party

και να έχεις το χάνγκοβερ ||||hangover and having a hangover

και δυστυχώς αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα, δεν είναι φοβάμαι ένα χάνγκοβερ |||||||"is not"||"I fear"|| and unfortunately right now in Greece, I'm afraid it's not a hangover

διότι η χώρα μας βιώνει μια πάρα πολύ δύσκολη κατάσταση. because||||is experiencing||||| because the country goes through a very difficult situation.

Έχουμε όλοι μας φίλους που χάνουν τη δουλειά τους, We all have friends that were laid off,

έχουμε όλοι μας συγγενείς που μπορεί να παίρνουν μια μικρή σύνταξη |||relatives||||"receive"|||pension we all have relatives who may get a small pension

η οποία κόπηκε ακόμη παραπάνω, that shrunk even more,

και δυστυχώς η κρίση αυτή έχει χτυπήσει όλους μας ||||||hit|all of us| and unfortunately, this crisis has hit all of us

και κυρίως αυτούς που έχουν την περισσότερη ανάγκη. |||||||"most need" and mostly those in greater need.

Η Νίκη, και φαντάζομαι όλοι σας, |||"I imagine"|| Niki, and I imagine all of you

και οι περισσότεροι στην Ελλάδα τους ενδιαφέρει γιατί. ||||||"are interested"| and most people in Greece are interested in why?

Νομίζω υπάρχουν, δε θα ήθελα να επικεντρωθώ πολύ στο γιατί, |"there are"|||||focus on||| I think, and I wouldn't like to focus much on why

γιατί είναι ένα ένα πράγμα που οι περισσότεροι έχετε μία εξήγηση ||||||||||an explanation because most of you have already an explanation,

αλλά νομίζω υπάρχει ένα consensus, ||||general agreement but I think there is a consensus

μία συμφωνία ότι γενικά υπάρχουν δύο πυλώνες γιατί οδηγηθήκαμε μέχρι εδώ. |agreement|||"there are"||pillars||we were led|| that there are two pillars on why we got where we are today.

Ο πρώτος πυλώνας αφορά το αναποτελεσματικό και πάρα πολύ μεγάλο κράτος. ||pillar|concerns||inefficient|||||state The first pillar has to do with the inefficient and very large state.

Δυστυχώς έχουμε ένα κράτος που είναι πάρα πολύ μεγάλο Unfortunately we have a vary large state

και ταυτόχρονα πολύ αναποτελεσματικό. |simultaneously|| and at the same time very inefficient.

Αυτό έχει δημιουργηθεί κυρίως από λαϊκίστικες πολιτικές ||"been created"|||populist| This has been caused mainly by populist policies

αλλά εδώ θα θέλω να επικεντρώσω την προσοχή μου |||||focus||attention| but here, I'd like to focus on an issue

ότι στην κακή πολιτική υπάρχει πάντα μία προσφορά αλλά υπάρχει και μία ζήτηση. |||||||supply|||||demand that in bad politics there is always an offer but there is also a demand.

Και μεις οι οικονομολόγοι θέλουμε πάντα να σκεφτόμαστε |"we"||||"always"|| We, the economists, always like to think

ότι υπάρχει ένα σημείο ισορροπίας μεταξύ των δύο |||point|balance||| that there is an equilibrium between the two,

και θα επικεντρωθώ σ' αυτό το κομμάτι στην ομιλία μου. ||focus on||||||speech|

Ο δεύτερος πυλώνας που είναι αλληλένδετος με τον πρώτο είναι ότι, ||pillar|||interconnected with||||| The second pillar is interdependent with the first one,

δυστυχώς στη χώρα μας υπάρχει πάρα πολύ μικρή καινοτομία, ||||||||innovation that unfortunately, in our country, there is very little innovation,

πάρα πολύ μικρή επιχειρηματικότητα, |||very small business very little entrepreneurship,

διότι το κράτος ή κάποιες οργανωμένες μειονότητες, εμποδίζουν τον ανταγωνισμό. because||||||organized minority groups|hinder||competition because the state or some organized minorities, obstruct competition.

Υπάρχει μια τρομαχτική στρέβλωση του ανταγωνισμού, ||frightening|distortion||competition distortion there is a terrifying distortion of competition,

υπάρχουν πάρα πολλά εμπόδια |||obstacles there are many obstacles

στο να ξεκινήσει ένας νέος άνθρωπος μια καινούργια εργασία, "in"||"to start"|||young person|||new job for a young person to start a new business,

και όλο αυτό δημιουργεί ένα σημείο ισορροπίας |||creates||point|balance point and all this creates a point of balance

το οποίο νομοτελειακά θα έλεγα οδήγησε στη σημερινή κατάσταση. ||inevitably|||||| that deterministically led to today's situation.

Οι Έλληνες, μας αρέσει πάρα πολύ να παίζουμε |||||||"to play" We Greeks, we like very much to play

το «blame game», κάποιος πρέπει να φταίει. |blame game|||"must"||be at fault the "blame game", it must be somebody's fault

Νομίζω ότι πάει πάρα πολύ βαθιά στην ιστορία μας. |||||deeply||| I think it goes way back in our history

Οπότε φαντάζομαι όλοι μας ζούμε ή παρακολουθούμε τα νέα. |I imagine|||live through|||| so I imagine all of us that live and watch the news.

Έχουμε ακούσει ό,τι πιθανή εξήγηση μπορεί κάποιος να ακούσει ||every possible explanation|possible|explanation||someone|| We have heard all possible explanations

ότι φταίνε οι αγορές, οι κακοί πολιτικοί, φταίνε τα συνδικάτα, |are to blame||markets||bad actors|bad politicians|"are to blame"||unions as to whom is to be blamed, the markets, the bad politicians, the syndicates,

φταίει η παγκοσμιοποίηση ακούω κάποιους. "is to blame"||globalization||"some people" it's globalization's fault, I hear some saying,

Νομίζω ότι ένας ομιλητής θα πει ότι φταίει η Ευρωπαϊκή Ένωση, φταίνε οι τράπεζες. |||speaker|||||||European Union|||banks I think one of the speakers will say it's European Union's, the banks' fault.

Θα ήθελα να μην μπούμε σε αυτό το παιχνίδι κατηγορίας. ||||get into|||||blame But I would like not to get into this blame game

και να προχωρήσουμε κάπου παραπάνω. ||move forward|| and to move on further.

Να σας πω γιατί, από μία άποψη ενός ανθρώπου I'll tell you why, from the perspective of a man

που διδάσκει οικονομετρία στα παιδιά, |teaches|econometrics|| who teaches econometrics to kids,

είναι ότι όλες αυτές οι εξηγήσεις έχουν ένα πρόβλημα ενδογένειας. |||||explanations||||endogeneity problem all these explanations have an endogenous problem.

Ίσως έχουμε κακούς πολιτικούς γιατί θέλουμε να έχουμε κακούς πολιτικούς. ||bad||||||| Maybe we have bad politicians because we want to have bad politicians.

Ίσως έχουμε κάποιους μη-καλούς τραπεζίτες ||some||bad| Maybe we have not-good bankers

γιατί θέλουμε να μπορούμε να παίρνουμε ένα δάνειο |||||"to get"||loan because we want to be able to get a loan

επειδή σηκώνουμε και έχουμε κάποιου το τηλέφωνο και έχουμε κάποιο φίλο. "because we have"|we pick up||||||||| because we have someone's phone number and we call a friend.

Όλες αυτές οι κύριες εξηγήσεις που ακούω |||main|main explanations|| All these explanations that I hear,

είναι αυτό που ονομάζουμε οι οικονομολόγοι proximate causes. |||||economists|proximate causes|proximate causes are, what we economists call, proximate causes.

Ακόμη και να μετράμε, μετράμε σε πρώτο επίπεδο |||"we count"|||first level|first level Even if we measure, we measure at first level

δεν είναι οι βαθιές ρίζες του προβλήματος. |||deep|deep-seated causes||problem's these are not the deep roots of the problem

Και θα ήθελα στη σημερινή μου ομιλία καθώς ασχολούμαι με τα οικονομικά της ανάπτυξης ||||||speech|"as"|deal with|||||development's and I'd like in my speech, since I'm working on economics of development

να επικεντρωθώ στις βαθιές ρίζες του προβλήματος |focus on|"on the"|deep|deep roots||problem's to concentrate on the deep roots of the problem

που κατα τη γνώμη μου είναι δύο. |according to||opinion||| that, to my opinion are two.

Η πρώτη είναι, η πλήρης απαξίωση και εξασθένιση των θεσμών. ||||complete|devaluation||weakening||institutions the first one is, the complete discredit and decay of institutions.

Θεσμών όπως είναι η δικαιοσύνη λόγου χάρη, όπως είναι οι εποπτικές αρχές |"such as"|||justice|for example|"for example"||||supervisory authorities|regulatory authorities Institutions such as justice, such as the supervising authorities

και το δεύτερο, που εδώ θα ήθελα κυρίως να επικεντρώσω την ομιλία μου, |||||||||focus on||| and the second one, where I'd like to focus my speech on,

στην έλλειψη αυτού που ονομάζουμε πολιτειακό κεφάλαιο, |lack||||| is the lack of what we call civic capital

ή αν προτιμάτε κοινωνικό κεφάλαιο ή αν προτιμάτε αστικό κεφάλαιο |||social|capital||||| or if you prefer social capital or if you prefer urban capital,

για να ικανοποιήσω απ' όλα τα πολιτικά σπέκτρουμ, τις απόψεις. ||satisfy||||political viewpoints|political spectrum||opinions/views/perspectives to satisfy all political spectrum.

Να σας πω πώς σκεφτόμαστε οι οικονομολόγοι την ανάπτυξη. ||||we think about||||economic growth Let me tell you how we economists think about development.

Με έναν βαρετό τρόπο θα έλεγα. ||boring||| In a boring way I'd say.

Μας αρέσει να γράφουμε διάφορες συναρτήσεις παραγωγής, |||||functions|"of generating" We like to write some production functions,

όπου βάζεις κάποια inputs of production, κάποιους παράγοντες παραγωγής |"you put"||production inputs||factors of production||production factors|production factors where you put some inputs of production

και βγαίνει ένα τελικό αποτέλεσμα. |comes out||final|final result and you have a final outcome.

Οι οικονομολόγοι κυρίως της δεκαετίας του '60, μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο |economists|mainly|"of the"|"decade"|||||World War II|World War The economists, mainly in the '60s, after World War II,

αυτό που πίστευαν ήταν ότι αυτό που ξεχωρίζει |||||||stands out they believed that what separates

τις ανεπτυγμένες χώρες από τις ανεπτυσσόμενες, και από τις υπανάπτυκτες |developed||||developing||||underdeveloped the developed countries from the developing and the underdeveloped ones

είναι ότι δυστυχώς χώρες της Αφρικής λόγω χάρη τότε, ||"unfortunately"|||"Africa's"|"due to"|due to grace| is that unfortunately countries from Africa for example,

δεν είχανε φυσικό κεφάλαιο, δεν είχαν ανθρώπινο κεφάλαιο |||capital|||| did not have the physical capital or human capital

ενώ οι χώρες οι ανεπτυγμένες είχαν. that the developed countries had.

Κατά την άποψη λοιπόν πολλών οικονομολόγων |||||economists' So, according to many economists,

το όλο πρόβλημα βρίσκεται στην έλλειψη πόρων παραγωγής. ||||||resources|production resources the whole problem lies in the scarcity of production resources.

Φαίνεται όμως ότι, με τελευταία έρευνα, ότι δεν μπορούμε να εξηγήσουμε |||||research|||||"explain" It seems though, with a recent study, that we cannot explain

τις διαφορές εισοδήματος μεταξύ των αναπτυγμένων και υπανάπτυκτων χωρών |income disparities|income|||developed||underdeveloped|countries the differences in income between the developed and the developing countries

μέσα από αυτό το κανάλι, πρέπει να είναι κάτι άλλο ||||channel||||| through this channel, there must be something else

ή κάτι μας λείπει από τους παράγοντες παραγωγής. |||||||production factors or we're missing something from the production factors.

Είναι κάτι άλλο εκτός από το ανθρώπινο κεφάλαιο, ||||||human|human capital There is something else, other than human capital,

την εργασία και το φυσικό κεφάλαιο, |"labor"|||| labor and physical capital,

ή πιθανόν όπως πολλοί πιστεύουν όλο το ζουμί είναι στην παραγωγικότητα. |||||||essence||| or possibly as many believe, the whole meat is in productivity.

Στο πώς αξιοποιούμε αυτούς τους παράγοντες παραγωγής ||"we utilize"|||factors of production| On how we use these production factors

ώστε να βγάλουμε το τελικό προϊόν. ||produce||final| so as to get the final product.

Για παράδειγμα, η τελευταία έρευνα δείχνει ότι για κάποιο λόγο ||||research|"shows"|||| For example, a recent research shows that for some reason,

οι Αμερικάνοι, οι Άγγλοι επιχειρηματίες είναι πάρα πολύ καλοί |||English businessmen|businesspeople||||very good the American, the English entrepreneurs, they are very good

στο να αξιοποιούν ανθρώπινο δυναμικό ||utilize||human resources at utilizing the human capital

σε σχέση με άλλους λόγου χάρη επιχειρηματίες. ||||for example|"for example"|business owners compared to other entrepreneurs.

Φαίνεται όμως ότι αυτό που καθορίζει την ολική παραγωγικότητα, |||||"determines"||total|total productivity However, what seems to define the whole productivity,

το πόσο οι επιχειρηματίες μπορούν να αξιοποιήσουν |||business owners' potential|||"take advantage of" how the entrepreneurs can utilize

αυτό που μπαίνει στην παραγωγική διαδικασία, ||"enters"||productive process input|production process input what gets in the productive process

φαίνεται ότι η πιο σημαντική παράμετρος |||||most important parameter seems that the most important parameter

που καθορίζει την παραγωγικότητα μίας χώρας είναι οι θεσμοί. |determines||productivity|one||||institutions that defines the productivity of a country are institutions.

Υπάρχει μία πολύ ενδιαφέρουσα τελευταία έρευνα που δείχνει |||very interesting||research|| There is a very interesting recent study that shows

την αιτιώδη συνάφεια μεταξύ της ποιότητας της δικαιοσύνης |Causal|causal relationship|||quality of||"of justice" the causal relevance between the quality of justice

και της ποιότητας του νομικού πλαισίου προστασίας των επενδυτών λόγου χάρη ||||legal framework|legal framework|protection||investor protection framework|| and the quality of the protective legal framework for investments

και της μετα-χρηματοοικονομικής ανάπτυξης |"of the"|post|financial|post-financial development and the meta-financial development

και το πόσο εύκολα μπορούν να πάρουν οι επενδυτές χρήματα και με φθηνό επιτόκιο. ||||||"obtain"||investors||||cheap|interest rate and how easy the investors can have access to money at low rate.

Υπάρχει πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα ||interesting| A very interesting study

δείχνοντας ότι η διαφθορά εμποδίζει πάρα πολύ showing that|||Corruption|"hinders"|| shows that corruption is highly obstructive

ιδιαίτερα τους νέους ανθρώπους και ιδιαίτερα τους νέους επιχειρηματίες. especially||||||||young entrepreneurs especially to young people and young entrepreneurs.

Και όπως σας είπα, φαίνεται ότι στην παραγωγικότητα, |||||||productivity And as I told you, it seems that it is in productivity

και άρα και στους θεσμούς, |"therefore"|||institutions

φαίνεται ότι, από κει μπορούμε να εξηγήσουμε τις μεγάλες διαφορές ||||||explain||| that we can explain the large differences

μεταξύ των ανεπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών. ||developed|||developing| between the developed and developing countries.

Εκτός, και γι' αυτό θα ήθελα να κάνω μια μικρή παράκαμψη "Except"||||||||||detour Besides that, and I'd like to make a small detour

δείχνοντας στην ομιλία μου ότι υπάρχει μια πάρα πολύ ισχυρή συσχέτιση showing||speech|||||||strong|strong correlation to show that there is a very strong relation

μεταξύ το πόσο καλό είναι το δικαϊκό σύστημα, ||||||legal system| between how good is the legal system

που είναι στον οριζόντια άξονα εδώ, |||horizontal axis|horizontal axis| that is on the horizontal axis

και το πόσο πλούσια είναι μια χώρα. |||how wealthy||| and how rich is a country

Όπως βλέπετε η χώρα μας είναι δυσανάλογα πλούσια ||||||disproportionately|"very rich" So you see, our country is disproportionally rich

για το πόσο κακή ποιότητα προσφέρει στους επενδυτές με την προστασία τους. ||"how much"||quality|"offers"||investors|||protection| to the very bad quality offered to investors by protecting them.

Αλλά θα ήθελα να πάμε πίσω, στους παράγοντες |||||||factors But I'd like to go back, to the factors

που μπαίνουν στην παραγωγική διαδικασία, στα inputs of production. |"enter"||productive|production process|||| that go into the production process, the inputs of production

Είναι πολύ πιθανόν, κάτι να μας λείπει. ||"likely"||||"be missing" And it is possible that we're missing something.

Κάτι πέρα από το φυσικό κεφάλαιο, την εργασία και το ανθρώπινο κεφάλαιο |||||||labor|||| Something beyond physical capital, labor and human capital

μπορεί να επηρεάζει την παραγωγική διαδικασία. ||"affect"||productive|production process that may influence the production process

Φαίνεται και από πολύ ενδιαφέρουσα καινούργια έρευνα, ||||very interesting|| It seems from a very interesting recent study,

ότι αυτό το καινούργιο κεφάλαιο είναι κάτι ||||new chapter|| that this new capital is something

που οι πολιτειολόγοι ή οι πολιτικοί επιστήμονες ||Political scientists||||political scientists that the political scientists

το λέγανε πάρα πολλά χρόνια πριν. have talked about many years ago.

Νομίζω ότι αυτή η έρευνα πάει πίσω στον Πλάτωνα. ||||||||Plato I think this study goes back as far as to Plato

Ότι αυτό που ονομάζουμε civic capital ή πολιτειακό κεφάλαιο |||||||civic capital|capital And what we call civic capital

που αφορά τα πάρα πολύ βαθιά πιστεύω που έχουμε για την κοινωνία, |"concerns"||||deep-seated||||||society has to do with our deep beliefs that we have about society,

για τους συνανθρώπους μας, για τους φίλους μας αν θέλετε ||fellow human beings||||||| our fellowmen, our friends if you want,

και το πώς αυτές καθορίζουν την οικονομική δραστηριότητα. ||||determine|||economic activity and how these define the economic activity.

Εδώ σας δίνω έναν άλλο ορισμό του κοινωνικού κεφαλαίου Here||"I give"|||definition||social|social capital Here I give you an other definition of social capital

που είναι δύο έννοιες, πάρα πολύ στενά αλληλένδετες. |||concepts|||closely|interconnected which are two concepts that are closely related.

Γιατί το αστικό, ή το πολιτειακό ή το κοινωνικό κεφάλαιο ||urban|||state-related|||| Why urban or civic or social capital,

αν προτιμάτε είναι τόσο σημαντικό; |"you prefer"||| if you prefer, is so important?

Σκεφτείτε κάθε συναλλαγή. Κάθε συναλλαγή έχει ένα στοιχείο εμπιστοσύνης. Consider||transaction|||||element|trust Think of every transaction. Every transaction has an element of trust.

Κάνω με τη Νίκη ένα συμβόλαιο. |||||contract I made a contract with Niki.

Έπρεπε να έρθω εδώ από την Αμερική, μπορεί να μην ερχόμουν. ||come||||||||I was coming I had to come here from the States, maybe I wouldn't come.

Μπορεί να πήγαινα, μήνα του μέλιτος χτες λόγου χάρη. ||I might have gone|month||honeymoon|yesterday for example|| Maybe I'd have gone on my honeymoon yesterday for example.

Υπήρχε, δεν είχαμε το άρτιο, το βέλτιστο συμβόλαιο "There was"||||optimal||optimal|contract We didn't have the optimum contract,

αλλά υπήρχε μιας μορφή εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο μας. |||form of|trust|||| but there was some sort of trust between the two of us.

Φανταστείτε μια εταιρεία που πάει να κάνει εξαγωγική διαδικασία, ||company|||||exporting|export process Imagine a company that starts an export process,

και να εξάγει προϊόντα σε κάποια άλλη χώρα. ||export||||| exporting products to another country.

Ακόμη και με ένα βέλτιστο συμβόλαιο, ||||optimal|optimal contract It needs, even with the best contract,

θα χρειαστεί κάποιας μορφής εμπιστοσύνη. |will be needed|some form of|form of|trust some sort of trust.

Και δυστυχώς όπως θα φανεί σύντομα, οπότε, πώς μετράμε το πολιτειακό κεφάλαιο; ||||will become apparent|soon|"so then"||we measure||| As it'll show soon, so, how we measure civic capital.

Ένας τρόπος να το μετρήσουμε είναι μέσω της εμπιστοσύνης. ||||measure it||||trust One way to measure it, is via trust.

Πόσο εμπιστεύονται λόγου χάρη οι Έλληνες τους συνανθρώπους τους, |trust||||||fellow human beings| For example how much Greeks trust their fellow Greeks,

πόσο εμπιστεύονται ανθρώπους από άλλες χώρες. how much they trust people from other countries.

Ο αγαπημένος μου δείκτης αποτίμησης του πολιτειακού κεφάλαιου |||valuation metric|valuation||state capital's|state capital My favorite indicator to value civic capital

είναι blood donation, είναι προσφορές αίματος. |blood|blood donation||donations|blood is blood donation.

Φαίνεται λοιπόν να υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη διακύμανση |||||||variation It seems that there is a very high variance

στο πόσο όλοι οι άνθρωποι είναι διατεθειμένοι να προσφέρουν αίμα, ||||||willing||"to donate"|blood into people's willingness to donate blood,

που μένει στην τοπική κοινωνία συνήθως. |||local|community|usually that usually stays in the local community.

Ακόμη και μέσα στην Ιταλία. Ακόμη και μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες. |||||||||United States|United States Even within Italy. Even within the United States.

Πόσο μάλλον μεταξύ χωρών όπως οι Σκανδιναβικές και χώρες όπως η Ελλάδα. "How much"|"even more so"|||||Scandinavian countries||||| Not to mention between countries like the Scandinavian ones and Greece.

Άλλος τρόπος που μετράμε το πολιτειακό κεφάλαιο |||measure||| Another way to measure civic capital

είναι ένα αγαπημένο σπορ των Ελλήνων, η φοροδιαφυγή. |||sport||||tax evasion is, one of Greece's favorite sports, tax evasion.

Ή το πόσο ρυπαίνουμε το περιβάλλον, |||pollute||the environment Or how much we pollute the environment,

δηλαδή το πόσο έχουμε την τάση όταν οδηγούμε να πετάμε τον καφέ μας έξω. |||||tendency||drive||throw out|||| meaning the trend of people throwing out their coffee while driving.

Όσο και αν σας φαίνεται παράξενο, "As much as"|||||strange It may seem odd to you,

οι οικονομολόγοι έχουν αρχίσει και μετράνε αυτά τα πράγματα, |||||"are measuring"||| but economists have started measuring such things,

διότι νομίζω οι οικονομολόγοι αυτό που φέρνουν στις κοινωνικές επιστήμες "because"||||||bring||social sciences|social sciences because, I think they bring to social studies

είναι τη μέτρηση και κάποιες τεχνικές. ||measurement|||techniques measurement and some techniques,

Και φαίνεται όντως η χώρα μας να είναι σε πάρα πολύ χαμηλή θέση ||"indeed"|||||||||low|low position and it seems that our country is at the lowest position

ακόμη και σε αυτούς τους τομείς. |||||sectors even in these sections.

Τώρα μπορεί να λέτε, Now, you might say,

τι μας λέει αυτός και γιατί αυτό είναι ενδιαφέρον για οικονομολόγους; ||||||||interesting||economists what does this say to us and why is it interesting for economists?

Να σας πω γιατί, να σας δείξω απλά τι συμβαίνει στα στοιχεία. |||||||||||data/evidence/facts I'll tell you why, I'll simply show you what happens to the data.

Ένα πολύ απλό plot. |||A very simple plot. This is a simple plot.

Στον οριζόντιο άξονα βλέπετε ένα measure, έναν δείκτη έλλειψης εμπιστοσύνης, |horizontal||||indicator of distrust||index|lack of|lack of trust On the horizontal axis you see a measure, the indicator of lack of trust

ότι δεν εμπιστευόμαστε πολύ τους συνανθρώπους μας όταν κάνουμε δουλειές. ||trust|||fellow human beings||||jobs/tasks/work that we don't trust our fellowmen when doing business.

Και στον κάθετο δείκτη βλέπετε, έναν στάνταρντ μέτρημα της ανάπτυξης, ||vertical indicator|vertical indicator|||standard measurement|standard measurement||growth measurement standard And on the vertical axis, a standard development indicator,

το ΑΕΠ ανά κάτοικο. |GDP per capita|per|per capita GDP per capita.

Όπως βλέπετε υπάρχει μια πάρα πολύ ισχυρή συσχέτιση. ||||||strong|correlation As you can see, there is a very strong relation.

Ακόμη και αν επικεντρωθούμε |||"we focus" Even if we focus

μόνο μεσα στις χώρες τις ανεπτυγμένες, τις χώρες του ΟΟΣΑ, |||||developed||||OECD only within the developed countries, OECD countries,

η Ελλάδα δε φαίνεται καν στο γράφημα ||||even||chart Greece doesn't even show on the graph

σε αυτό εδώ, είναι κάπου εδώ. right here, it's somewhere here.

Έχουμε τη μικρότερη εμπιστοσύνη στους συνανθρώπους μας, |||trust in others||fellow human beings| We have the lowest trust to people

και από την ίδια χώρα, αλλά και από άλλες χώρες coming from our country or other countries

και αυτό φαίνεται να συσχετίζεται όπως βλέπετε, ||||"is related"|| and this seems to relate, as you see,

πάρα πολύ σημαντικά με την ανάπτυξη. |||||development very much with development.

Το ερώτημα είναι, γιατί; The question is, why?

Η έρευνα δείχνει ότι το αστικό κεφάλαιο ή το trust, η εμπιστοσύνη, |||||urban|social capital|||the trust||Trust The study shows that civic capital or trust

μετράει για πάρα πολλούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας counts for many||||sectors|||economic activity counts towards many aspects of economic activity,

μετράει πάρα πολύ για τις εξαγωγές, γιατί όπως καταλαβαίνετε |||||exports||| it counts very much on exports, because as you may understand

εκεί χρειάζεται ακόμη περισσότερο το αίσθημα της εμπιστοσύνης. |||||sense||trust it affects even more the sense of trust.

Χρειάζεται πάρα πολύ όταν ένας νέος επιχειρηματίας πάει να ζητήσει ένα δάνειο, ||||||young entrepreneur|||seek||loan It highly affects when a young entrepreneur requests a loan,

διότι, finance, όταν κάνουμε χρηματοοικονομική, "because"|finance|||financial management because in finance

υπάρχει πάντα μια αίσθηση και ένα στοιχείο εμπιστοσύνης. |||sense|||element of trust|trust there is always a sense and an element of trust.

Αλλά θα ήθελα να επικεντρωθώ κυρίως σε τελευταία έρευνα ||||focus on mainly|||| But I'd like to focus on the last research

που δείχνει τη συσχέτιση |||correlation that shows the relation

μεταξύ της εμπιστοσύνης και της επιχειρηματικότητας. ||trust|||entrepreneurial activity between trust and entrepreneurship.

Εδώ βλέπετε, την πολύ ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της έλλειψης εμπιστοσύνης ||||strong|strong correlation|||lack of|trust Here you see the strong correlation between lack of trust

και διάφορων γραφειοκρατικών και τον αριθμό διαδικασιών |various|bureaucratic||||procedures and several bureaucratic and number of processes

που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα. |hinder||entrepreneurial activity that obstruct entrepreneurship.

Σε χώρες όπως την Ελλάδα, τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα, |||||"at least"||recently In countries like Greece, at least until recently,

έπρεπε να κάνεις άπειρες διαδικασίες, πάρα πολλές διαδικασίες, ||"you do"|endless|procedures|||procedures you had to go though infinite processes, too many processes

ώστε να ξεκινήσεις μια καινούργια δουλειά. ||"to start"||| to start a new business.

Σε άλλες χώρες όπως οι Σκανδιναβικές, όπως βλέπετε In other countries, like the Scandinavian ones,

δεv χρειάζεται να κάνεις πολλά πράγματα. "you need"||||| you don't have to do a lot.

Γιατί; Γιατί η κοινωνία έχει αυτή την εμπιστοσύνη |||society||||Trust Why? Because society has this trust

ότι ο επιχειρηματίας δεν είναι εκεί ||The businessman||| that the entrepreneur is not there to steal or pollute the environment

για να τον κλέψει ή για να ρυπαίνει το περιβάλλον, |||"to steal"||||pollute||the environment

ή για να κάνει κάτι ενάντια στο κοινωνικό σύνολο. |||||against||social fabric|society as a whole or to do something against society,

είναι εκεί για να προσφέρει στην κοινωνία, να προσφέρει στον εαυτό του, ||||"to offer"||society||||| but he's there to contribute to society, to himself,

να δημιουργήσει πλούτο, που είναι το επιθυμητό, |"create"|Wealth||||desired outcome to create wealth, which is desirable,

και μέσω αυτού να συμβάλλει στην οικονομική ανάπτυξη και των διπλανών του. |through|||contribute to|||economic growth|||neighbors| and also to contribute to the economic development of his fellow citizens.

Ακριβώς η ίδια συσχέτιση με διαφθορά. ||exact same|correlation||corruption This is the same relation with a difference.

Το γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλές γραφειοκρατικές διαδικασίες, |The fact||"there are"|||bureaucratic|bureaucratic procedures The fact that there are way too many bureaucratic procedures,

όχι μόνο φανερώνει την έλλειψη εμπιστοσύνης, ||"reveals"||lack of|trust not only reveals the lack of trust

αλλά δημιουργεί διαφθορά από μόνο του. |creates|||| but creates corruption by itself.

Και εδώ πάλι βλέπετε το γράφημα για τις ανεπτυγμένες χώρες, ||||||||developed| Here you see the graph for the developed countries,

πάλι η Ελλάδα δε φαίνεται καν στο γράφημα, τουλάχιστον στη μεγάλη μεγέθυνση. |||||||||||magnification again Greece doesn't even show in the graph, at least not at this zooming.

Πολύ μεγάλη διαφθορά, πολύ μεγάλη έλλειψη εμπιστοσύνης |||||lack of|trust Very high corruption, very high lack of trust.

Θέλω να πάω, έτσι λίγο πιο, να επικεντρωθώ λίγο περισσότερο |||||||focus more|| What I want to say, is to focus a little more

στη συσχέτιση μεταξύ των θεσμών και του αστικού κεφαλαίου. |correlation|||institutions|||urban|capital on the correlation between institutions and civic capital.

Όπως είδατε οι θεσμοί φαίνεται, και όταν λέω θεσμούς, |you saw|||"seem"||||institutions As you saw, the constitutions, and by constitutions

αναφέρομαι στο δικαϊκό σύστημα κυρίως, ή στις εποπτικές αρχές. "I refer to"||legal system|||||supervisory authorities|authorities I refer to the judicial system and mainly the supervisory authorities.

Yπάρχει πολύ ισχυρή συσχέτιση με την παραγωγικότητα There is||strong|correlation|||productivity There is a very strong correlation with productivity

που φαίνεται να εξηγεί πάρα πολύ το χάσμα, |||"explains"||||gap that seems to explain the gap,

το πόσο διαφορετικές είναι ανεπτυγμένες από τις ανεπτυσσόμενες χώρες. ||different||developed|||developing| how different are the developed from the developing countries.

Και θα ήθελα εδώ να σας πω το αγαπημένο μου αποτέλεσμα της έρευνας. ||||||||||result|| And I'd like to tell you here my favorite research finding.

Το αγαπημένο μου λοιπόν αποτέλεσμα της έρευνας είναι από την Ιταλία ||||result|||||| My favorite finding is from Italy

που φαίνεται ότι στα χωριά, ή στις μικρές πόλεις ή στις μικρές κοινωνίες, ||||||||||||communities where it seems that in villages or small towns or small communities,

που υπάρχει μεγαλύτερη προσφορά αίματος |||blood supply|blood supply where there is high blood donation

σαν ένα μέτρημα του πολιτειακού κεφαλαίου, ||counting of||state capital's|state capital as a measurement of civic capital,

οι κακοί πολιτικοί, είτε αυτοί που είναι εμπλεκόμενοι σε υποθέσεις διαφθοράς, ||politicians||"those"|||involved in||cases of corruption|corruption cases the bad politicians, either those involved in corruption cases

είτε είναι αυτοί που είναι λίγο τεμπέληδες ||||||"a bit lazy" or those that are a bit lazy

και δεν πάνε πολύ στο κοινοβούλιο να ψηφίζουνε για τους νόμους, |||||parliament||"to vote"|||laws to go to the parliament and vote for legislation,

είτε αυτοί, που σύμφωνα με τις εφημερίδες φαίνεται να είναι πιο πολύ διεφθαρμένοι, |||"according to"|||newspapers||||||more corrupt or those who according to the newspapers seem to be very corrupted,

αντικαθίστανται μέσα από την εκλογική διαδικασία πιο γρήγορα. "are replaced"||||electoral|electoral process|| are replaced through the electoral procedure more quickly.

Φαίνεται λοιπόν ότι το αστικό κεφάλαιο, είναι εκεί, σαν ένα τσεκ, ||||urban capital|urban capital|||||check or voucher So it seems that the civic capital is there, like a check,

στην πολιτική εξουσία, στις πολιτικές που δημιουργεί για όλους μας. ||political power||policies||creates||| on political power, on policies created for all of us.

Και τα τελευταία δύο λεπτά της ομιλίας μου θα ήθελα να επικεντρωθώ ||||||speech|||||focus on And for the last two minutes of my speech I'd like to focus

στο τι δημιουργεί αυτή την πολιτική αρετή και αυτό το civic virtue, ||"creates"||||"moral excellence"|||||civic virtue on what creates this civic virtue,

είναι μια ωραία έννοια |||nice concept it's a very nice concept

που πάει πίσω στον Πλάτωνα και λίγο πιο μετά στον Μακιαβέλι. ||||Plato||||||Machiavelli that traces back to Plato and a bit later to Machiavelli.

Όπως φαντάζεστε, μετράει πολύ η εκπαίδευση, |"As you imagine"|"matters a lot"|||education As you may imagine, education counts,

μετράνε κάποιες συγγενείς αξίες της κοινωνίας ||"related"|societal values||society's some relative values of society count

που ίσως συσχετίζονται με τη θρησκεία. ||are related to|||religion that may relate to religion.

Αλλά θα ήθελα να επικεντρωθώ κυρίως με το τι διδάσκουμε τα παιδιά. ||||focus on|||||we teach|| But I'd like to focus on what we teach to children.

Σε αυτό λοιπόν το γράφημα, βλέπετε στον κάθετο δείκτη ||||graph|||vertical axis|vertical axis In this graph, you see vertically

έναν δείκτη, το πόσο πολύ εμπιστευόμαστε τον συνάνθρωπό μας. |||||trust||fellow human being| an indicator on how much we trust our fellow citizen.

Στον οριζόντιο δείκτη υπάρχει ένας δείκτης, που θα τον εξηγήσω λίγο, |horizontal||||||||"explain"| Horizontally, there is an indicator, which I'll explain shortly,

που δείχνει πόσο διαφορετικό είναι το εκπαιδευτικό σύστημα ||||||educational system|educational system that shows how different is the educational system

στο να διδάσκει στα παιδιά με οριζόντιο ή με κάθετο τρόπο. ||teaches||||horizontal|||vertical|way or method in teaching our kids on a horizontal or vertical way.

Να σας εξηγήσω, στην Ελλάδα εδώ που πήγα σχολείο και στη Νομική Αθηνών, ||"explain to you"||||||||||of Athens Let me explain, in Greece where I went to school and in Athens Law School,

συνέχεια έγραφα σημειώσεις. constantly||notes I always kept notes.

Έκανε διάλεξη ο καθηγητής, γράφαμε σημειώσεις, |gave a lecture||professor|"we were writing"|notes The teacher gave a lecture, we kept notes

ψάχναμε να βρούμε κάποιον καλό μαθητή να του πάρουμε τις σημειώσεις στο τέλος, "we were looking"|||||good student|||"get from"||notes|| and we were looking for a good student to take his notes

και πηγαίναμε στις εξετάσεις. |"we went"||exams and finally we'd go to the exams.

Στην Αμερική που διδάσκω, την επόμενη βδομάδα που θα γυρίσω, |||"I teach"|||next week||| In the States were I teach, next week when I'll return,

θα ακούσω εγώ τους μαθητές μου που θα κάνουν μία παρουσίαση σε γκρουπ ||||||||||presentation||group I'll listen to my students giving a group presentation

για κάποια θέματα χρηματοοικονομικής. |||financial matters on some finance issues.

Το εκπαιδευτικό σύστημα από το σχολείο |Educational|||| The educational system

σε χώρες όπως οι Σκανδιναβικές ή η Αμερική, ή το Ηνωμένο Βασίλειο, |||||||||||United Kingdom in countries in Scandinavia or the States or the UK,

κάνει και δημιουργεί πολύ αυτή την επικοινωνία μεταξύ των παιδιών, ||creates||||communication between children||| fosters the communication between children,

που αναγκαστικά μαθαίνουν να εμπιστεύονται το ένα παιδί το άλλο, |Necessarily|||"trust"||||| which have to learn to trust one another,

το οποίο αυτό μένει στη ζωή τους όταν κάνουν επιχειρηματική δραστηριότητα. |||"remains"||||||business-related|business activity and this will stay in their lives when they start a business activity

Να σας δείξω και το πιο λυπηρό γράφημα που ίσως έχω δείξει ποτέ στη ζωή μου. ||||||saddest|graph||||"shown"|"ever"||| Let me show you the saddest graph I've probably shown in my life.

Το ανακάλυψα πριν από δύο εβδομάδες. |I discovered it||||weeks I discovered it a couple of weeks ago.

Στον κάθετο δείκτη βλέπετε έναν δείκτη έλλειψης εμπιστοσύνης. |vertical|index|||index|lack of|lack of trust On the vertical you see the indicator for lack of trust.

Στον οριζόντιο άξονα βλέπετε έναν δείκτη |horizontal|horizontal axis||| On the horizontal axis you see an indicator

που μετράει το πόσο οι γονείς θεωρούν ||||||consider that measures how important are to parents

ότι είναι σημαντικές οι λέξεις ανοχή και σεβασμός ||important|||tolerance||Respect the words tolerance and respect

στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους. |upbringing||| in the upbringing of their children.

Είναι βασισμένο σε ερωτηματολόγια που γίνονται από έναν Διεθνή Οργανισμό |based on||questionnaires||are conducted|||International Organization|International Organization It is based on questionnaires performed by an International Organization

σε γονείς που έχουν παιδιά σε ηλικία 6-12 χρονών. ||||||age| to parents with children aged 6-12 years old.

Δυστυχώς η Ελλάδα, από τις 64 χώρες που όπως βλέπετε Unfortunately Greece, of all 64 countries,

υπάρχουν χώρες όπως το Πακιστάν, όπως η Κίνα, όπως το Βιετνάμ, ||||Pakistan|||||| and you see there are countries like Pakistan, like China, like Vietnam

έχει το χαμηλότερο σκορ. ||lowest| has the lowest score.

Φαίνεται ότι οι Έλληνες γονείς, που για μένα ήταν μια μεγάλη έκπληξη, |||||||||||pleasant surprise It seems that Greek parents, and that was a big surprise to me

γιατί εμένα οι γονείς μου με μεγάλωσαν αλλιώς, |||||||"differently" because my parents raised me differently,

ότι δεν διδάσκουμε στα παιδιά μας, ||"we teach"||| we don't teach our children

τις βασικές αξίες, της ανοχής και του σεβασμού, |basic|values||tolerance|||respect the basic values of tolerance and respect,

που φυσικά είναι απαραίτητες στην οικονομική δραστηριότητα |"of course"||necessary||economic| that are necessary in economic activity.

αν είναι να κάνουμε μία δουλειά με έναν Κινέζο, ||||||||Chinese person when we do business with a Chinese

ή με έναν Ινδό που έχουν μεγαλώσει με τελείως διαφορετικές αξίες. |||Indian person|||||completely|| or an Indian that have been raised with totally different values.

Στο ίδιο ερωτηματολόγιο, ||questionnaire In the same questionnaire,

φαίνεται ότι οι Έλληνες γονείς δεν κάνουν καθόλου επένδυση στα παιδιά τους, ||||||||investment||| it seems that the Greek parents do not invest at all on their children,

δεν τους διδάσκουν καθόλου τη λέξη καινοτομία και επιχειρηματικότητα. ||teach||||innovation||entrepreneurship they do not teach them the words innovation and entrepreneurship.

Φαίνεται όμως να διδάσκουν τα παιδιά τους |||"teach"||| But it seems that they teach their kids

ότι πρέπει να γίνουν πλούσια και να πάνε καλά στη ζωή. ||||"wealthy"|||"go"||| that they must become rich and do well in their life.

Οπότε υπάρχει αυτό το φοβερό παράδοξο, ||||terrible|paradox So, there is this amazing paradox

ότι δεν δημιουργούμε στα παιδιά μας αυτά τα inputs, ||"we create"|||||| that we don't create these inputs to our kids,

αυτούς τους παράγοντες που ξέρουμε ||those factors|| these factors that we know

ότι είναι απαραίτητοι στην επιχειρηματική δραστηριότητα, ||essential||business|business activity that are necessary in business activity,

που οδηγούν στην ανάπτυξη και του ιδιώτη που είναι το επιθυμητό και της κοινωνίας, |||development|||private individual||||desired outcome|||society's development that lead to the desired development of the individual and of society,

αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να τα πετύχουν αυτά, το οποίο είναι παράδοξο. |||||achieve|||||paradoxical but at the same time we want them to achieve these, that is the paradox.

Τα καλά νέα είναι ότι, η έρευνα δείχνει ότι το πολιτειακό κεφάλαιο ||||||research shows that||||| The good new are that, the research showed that the civic capital

ή το κοινωνικό κεφάλαιο, δημιουργείται σε περιόδους κρίσης. ||social||"is created"||periods of crisis|crisis or the social capital is created during periods of crisis.

Θυμηθείτε τους Έλληνες πώς αντέδρασαν στην εισβολή των Ιταλών. Remember||||reacted||invasion||Italians' Think about the Greeks and how they reacted at the Italian invasion.

Ή θυμηθείτε τους Έλληνες πώς αντέδρασαν στη Μικρασιατική Καταστροφή, |||||||Asia Minor|Asia Minor Catastrophe Or remember the Greeks how they reacted at the Catastrophe of Asia Minor,

σε μια πολύ μεγάλη καταστροφή. at a very large catastrophe.

Και όλες οι έρευνες που έχουμε ακόμη και από άλλες χώρες |||studies|||||||

και δυστυχώς δεν έχουμε έρευνα για την Ελλάδα, unfortunately no study for Greece,

είναι ότι κάποιος πόλεμος, ή κάποιο πολύ κακό γεγονός, όπως ένας σεισμός, |||war|||||event|||earthquake

φαίνεται να δημιουργούν αυτή την τάση της κοινωνίας ||"create"|||trend||society it seems to create a trend in society

να δημιουργεί κοινωνικό ή αν προτιμάτε πολιτειακό κεφάλαιο. |create|social|||"if you prefer"|| to create social or if you prefer civic capital.

Πρέπει να βοηθήσουμε, γιατί εκεί είναι σαφές ||"help"||||clear We must help, because it is clear

ότι πρέπει και οι δυο μας να πάμε καλύτερα that both of us must do better

και ως ιδιώτες αλλά και μαζί. ||"individuals"||| as individuals as well as together

Οπότε, ίσως η κρίση είναι λίγο μια ευκαιρία να χτίσει η κοινωνία |||||||||build||society So, maybe this crisis is a bit of an opportunity to society to build

αυτό το πολιτειακό κεφάλαιο που δυστυχώς χάθηκε τα τελευταία 10 με 15 χρόνια, ||||||was lost|||| this civic capital that unfortunately got lost the last 10-15 years,

πιθανόν και πιο πολλά "possibly even more"||| maybe even more

και νομίζω ότι, για να κλείσω, |||||"to conclude" and I think that, to conclude,

ότι υπάρχει κάποια αισιόδοξη πλευρά και κάποια λίγο πιο απαισιόδοξη. |||optimistic||||||pessimistic there is an optimistic side and a bit of a pessimistic one.

Άμα δείτε μια αποκλειστικά οικονομική άποψη "If"|||exclusively|economic|economic perspective If you see it from a totally financial view

κάποιου οικονομολόγου της δεκαετίας του '60, some economist from|economist||decade| of some economist from the '60s,

θα σου πει η Ελλάδα πιθανόν να μην είναι σε μια πολύ κακή θέση. |||||likely|||||||| he'll say that Greece probably is not in a very bad position.

Υπάρχει φυσικό κεφάλαιο, βέβαια έχει φύγει τώρα, There is physical capital, although it's gone now,

αλλά είναι πολύ εύκολο να ξαναέρθει, η Ελλάδα είναι μέλος της ΕΕ |||||come back again|||||| but it's quite easy to come back, Greece is a member of the EU,

οπότε πολύ εύκολα μπορεί να έρθει κεφάλαιο από το εξωτερικό. |||||come|capital|||abroad so it is very easy to bring capital from abroad.

Εργασία υπάρχει, δυστυχώς υπάρχει πολύ μεγάλη ανεργία Work||||||unemployment Unfortunately unemployment is very high,

άρα υπάρχει προσφορά εργασίας. so||job offer|work therefore there is labor supply.

Ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει και πολύ στην Ελλάδα και πάρα πολύ στο εξωτερικό. Human resources|human resources||||||||||abroad Human capital, there is a lot in Greece and even more abroad.

Αυτό που φαίνεται να χρειάζεται η Ελλάδα είναι θεσμούς, ||||||||institutions What it seems that Greece needs is institutions,

οι οποίοι έχουν δυστυχώς καταρρακωθεί, ||||have been shattered which unfortunately have been completely degraded,

υπάρχει μια παντελής έλλειψη σεβασμού του κόσμου προς βασικούς θεσμούς, ||complete|lack|respect||"of the world"||fundamental|institutions there is a complete lack of people's respect towards basic institutions,

που χρειάζονται για την επιχειρηματικότητα |are needed|||entrepreneurial skills that are required for entrepreneurship

και κυρίως αυτό που χρειάζεται είναι αυτό το πολιτειακό κεφάλαιο, and mainly what is needed is this civic capital,

αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης, ||lack|lack of trust this lack of trust,

ότι θα πρέπει λίγο να μπούμε σε μια κοινωνία |||||"enter into"|||society that we have to get into a society

όπου ναι μεν ο καθένας μας θα προχωράει για τον εαυτό του, ||indeed|||||moves forward|||| where, although everyone will proceed on his own,

γιατί αυτό είναι το επιθυμητό σε μια καπιταλιστική κοινωνία, ||||desired|||capitalist|society and this is desirable in a capitalistic society,

ο καθένας να προοδεύει μέσα από την επένδυσή του |everyone||progresses||||investment| everyone to succeed through his investment

σε φυσικό ή σε ανθρώπινο κεφάλαιο |natural|||human|capital on physical or human capital

αλλά ταυτόχρονα να έχουμε αυτή την αίσθηση ||||||sense but at the same time to have this sense

ότι όλοι μαζί εδώ που βρισκόμαστε λόγου χάρη σε αυτή την αίθουσα |||||are located||||||room that all of us that we are here, for example, in this room,

μπορεί κάτι να βγει μέσα από μας |||"come out"||| can make something good come from us

ώστε να προχωρήσει η κοινωνία μας μπροστά. ||move forward||||forward so that the society will move forward.

Ευχαριστώ πάρα πολύ και συγγνώμη για τον λίγο παραπάνω χρόνο. Thank you very much and I apologize for the extra time.

(Χειροκρότημα) (Applause)