EERSTE HOOFDSTUK
ERSTE|Kapitel
first|CHAPTER
ERSTES KAPITEL
ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
FIRST CHAPTER
PRIMO CAPITOLO
PRIMEIRO CAPÍTULO
ПЕРВАЯ ГЛАВА
Zoo spraken ze, onderwijl de herder voor den nacht
|||тем временем||пастух|||
Zoo|sprachen||inzwischen||Hirte|vor|den|Nacht
zoo|spoke|they|meanwhile|the|herder|for|the|night
So sprachen sie, während der Schafhirte in der Nacht
Thus spoke they, while the shepherd for the night
Așa au vorbit, în timp ce ciobanul pentru noapte
Так они говорили, пока пастух готовил к ночи
Het vette zwijnenheir van 't veld weer huiswaarts bracht,
|жирное|свинья||||||
||Schweineherde|||||huiswaarts|
The|fat|swineherd|of|the fat boar herd|the field|again|homeward|brought back
Das fette Wildschwein als Erbe des Feldes wieder nach Hause zu bringen,
The fat boar heir of 't field brought home again,
Aducând din nou acasă moștenitorul mistrețului gras de pe câmp,
Сытный свиной табун снова возвращался с поля домой,
Dat, onder luid geschreeuw en lastig tegenstreven,
|||криков|||
|||geschrei|||wederstand bieden
||loud|shouting||difficult|resisting loudly
Und das unter lautem Geschrei und unangenehmem Widerstand,
That, under loud shouts and awkward opposition,
Asta, sub strigăte puternice și opoziție ciudată,
Это, под громким криком и досаждающим сопротивлением,
Een ieder naar zijn kot, met moeite werd gedreven.
||||Zimmer||||
a|everyone|to his room|his|room|with|effort|was|driven to
Jeder wurde mit Mühe in sein Zimmer getrieben.
Each to his cot, with difficulty was driven.
Каждого в его угол, с трудом были загнаны.
Odyssee.
Одиссея
Odyssee
Odyssey
Odyssee.
Odyssey.
Одиссея.
In die aangename streken van het schoone Engeland, welke door de
||приятных||||||||
||angenehmen|Regionen|||schönen||||
||pleasant||||beautiful||||
In jenen angenehmen Regionen des schönen Englands, die die
In those pleasant regions of beautiful England, which the
В тех приятных краях красивой Англии, которые омываются рекой Дон, в древние времена раскинулся лес, который занимал большую часть красивых гор и долин.
У тих приємних куточках прекрасної Англії, які
rivier de Don bespoeld worden, strekte zich in vroegere tijden een
||||||||прошлые||
||Donau|gespült|||||||
||river Don|washed||extended itself|||earlier||
river Don be washed, stretched in ancient times a
В тех приятных краях красивой Англии, которые омываются рекой Дон, в древние времена раскинулся лес, который занимал большую часть красивых гор и долин.
Річка Дон, в минулі часи, простягалася на
woud uit, dat het grootste gedeelte van de schoone bergen en dalen
|||||||||||долины
||||||||schönen|||
would|||||part||||||valleys
forest, which makes up most of the beautiful mountains and valleys
В тех приятных краях красивой Англии, которые омываются рекой Дон, в древние времена раскинулся лес, который занимал большую часть красивых гор и долин.
bedekte, die tusschen Sheffield en de bekoorlijke stad Doncaster
|||Шеффилд|||||
|||Sheffield|||verleidelijke||Doncaster
covered||between||||charming||Doncaster
covered, which lay between Sheffield and the beguiling city of Doncaster
покрытые, которые находятся между Шеффилдом и очаровательным городом Донкастером
liggen.
lie.
лежать.
De overblijfselen van dit uitgestrekte bosch zijn nog te
||||обширного||||
|Überreste|||||||
|remains|||vast expanse|forest|||
The remnants of this vast forest can still be seen at
Остатки этого обширного леса все еще можно
zien rondom de prachtige kasteelen van Wentworth, Warncliffe-Park
||||замках||||
||||Schlösser||Wentworth|Warncliffe-Park|
|around|||castles||||
see around the magnificent castles of Wentworth, Warncliffe Park
видеть вокруг прекрасных замков Вентворта, Уорнклиф-Парк
en Rotherham.
|Ротерем
|Rotherham
|in Rotherham
and Rotherham.
и Ротерхэм.
Dáár spookte, in de aloude tijden, de fabelachtige
||||древние|||
|spookte rond|||oudere oude|||fabelhafte
|haunted|||ancient|||fabulous
THERE, in ancient times, haunted the fabulous
Там в стародавние времена бродила мифическая
"Draak van Wantley"; dáár werden vele van de wanhopigste gevechten
||||||||самых отчаянных|
||Wantley||||||verzweifeltesten|
|||there|||||most desperate|battles
"Dragon of Wantley"; THERE were many of the most desperate battles
"Дракон Вантли"; там происходило множество самых безнадежных сражений
geleverd, gedurende de burgeroorlogen tusschen de Witte en de Roode
|||Bürgerkriege||||||
|during||civil wars||||||Red
delivered, during the civil wars between the White and Red
во время гражданских войн между Белой и Красной
Roos; en daar bloeiden ook oudtijds die benden dappere vrijbuiters,
||||||||храбрые|
|||||oudtijds||Banden||Räuber
Rose|||bloomed||in ancient times||bands of|brave|freebooters
Rose; and there also flourished those bands of brave freebooters of old,
Розой; и там когда-то процветали отважные пиратские банды,
wier daden in de Engelsche liederen zoo algemeen beroemd geworden zijn.
|||||песнях|||||
wir||||englischen||||||
whose|deeds|||English|songs|||famous||
whose exploits have become so universally famous in English songs.
странные поступки стали такими известными в английских песнях.
Dit is het hoofdtooneel van onze geschiedenis; de tijd, waarin dit
|||Hauptbühne|||||||
|||main scene|||||||
This is the main stage of our history; the time, in which this
Это основное событие нашей истории; время, когда это
voorvalt, is tegen het einde van de Regeering van Richard I, toen
случается|||||||||||
vorfällt|||||||Regierung||||
occurs||against|||||||||
occur, was toward the end of the Reign of Richard I, when
происходит, - это конец правления Ричарда I, когда
zijn terugkomst uit eene langdurige gevangenschap eerder gewenscht
|||||тюремное заключение||
|||||lange Haft||gewünscht
|||a|long-term|imprisonment|rather|desired
his return from a prolonged captivity rather desired
его возвращение из продолжительного заключения было более желанным
dan verwacht werd door zijne wanhopige onderdanen, die intusschen aan
als|||||verzweifelte|Untertanen|||
|expected|||his|desperate|subjects||in the meantime|
than was expected by his desperate subjects, who in the meantime had to
чем ожидали его отчаявшиеся подданные, которые тем временем
allerhande afpersingen van ondergeschikte dwingelanden blootgesteld
|всякие вымогательства||||
allerlei|afpersingen||untergeordnete|drukkers|
all kinds of|extortion attempts||subordinate|coercers|exposed to
all manner of extortion from subordinate coercive countries exposed
были подвергнуты всевозможным вымогательствам со стороны низших насильников
waren.
were.
De edelen, wier macht uitermate groot geworden was onder het
||||крайне|||||
||die|||||||
||||extremely||||among the|
The nobles, whose power had become extremely great under the
Дворяне, чья власть стала чрезвычайно великой при
bewind van Steffen, en welke het beleid van Hendrik II slechts in
||||||||Генрих II|||
Regierung||Steffen's Regierung||||Politik|||||
||Steffen's rule||which||policy||||only|
reign of Steffen, and which the policy of Henry II only in
bewind van Steffen, en welke het beleid van Hendrik II slechts in
правлении Стефана, и которые лишь в определенной степени
zekere mate aan de kroon onderworpen had, leverden zich nu weder, met
|||||подвергнутый||||||
||||||||||weder|
certain||||crown|subjected||surrendered themselves|||again|
had to some extent submitted to the crown, now delivered themselves again, with
подчинили свою политику короне Генриха II, теперь снова сдавались,
de grootste stoutheid, aan hunne vorige losbandigheid over; de zwakke
||дерзость|||||||
||Unverschämtheit||||Zügellosigkeit|||
the greatest naughtiness, to their previous debauchery; the weak
pogingen van den Engelschen Raad van Staat verachtende, versterkten
|||Englischen||||contemptuous|verstärkten
despising attempts by the English Council of State, strengthened
zij hunne kasteelen, vermeerderden het getal hunner afhangelingen,
||Burgen|vermeerderten|||ihrer|Abhängigkeiten
them their castles, increased the number of their dependents,
maakten allen in het rond tot hunne vasallen, en spanden alle krachten
|||||||Vasallen||spannten||
made all around to their vasals, and strained all their strength
in, om zich aan het hoofd eener macht te plaatsen, die hen in staat
||||||einer|||||||
in, to place themselves at the head of a power that would enable them to
zou stellen, eene rol te spelen in de volksonlusten, welke men scheen
||||||||Volksvergnügungen|||
would establish, play a role in the popular disturbances, which seemed to be
te moeten duchten.
||fürchten
to have to dread.
De toestand van den minderen adel, of der _Franklins_, zooals zij
||||de lagere adel||||Bauernstand||
The condition of the lesser nobility, or of the _Franklins_, as they were
genoemd werden, welke, door de wet en den geest der Engelsche
called, which, by the law and spirit of the English
staatsinrichting, het recht hadden bevrijd te blijven van de
Staatsaufbau||||||||
state structure, had the right to remain freed from the
dwingelandij der leenheeren, werd thans bijzonder hachelijk.
heerschappij van geweld||de leenheren||zu dieser Zeit||heikel
tyranny of feudal lords, now became particularly perilous.
Zoo
Zoo
zij zich onder de bescherming van één der kleine koningen in
they put themselves under the protection of one of the little kings in
hunne nabuurschap stelden, eenigen leendienst bij hem aannamen,
|Nachbarschaft|||Leihdienst|||annehmen
their neighbors, assumed some fiefdom service with him,
of wederzijdsche overeenkomsten van bondgenootschap en bescherming
|wechselseitigen|||alliance||
or reciprocal agreements of alliance and protection
sloten, en hem in zijn ondernemingen ondersteunden,--hetgeen zij vrij
||||||unterstützten|was vrij||
closed, and supported him in his ventures,--which they freely
algemeen deden--konden zij, op deze wijze, inderdaad eene korte rust
generally did-could they, in this way, indeed have a brief rest
koopen.
buying.
Maar dit geschiedde ten koste van die onafhankelijkheid,
||geschah|||||
But this was done at the expense of that independence,
welke zoo dierbaar is aan ieder Engelsch hart, en met het zekere
||teuer lieb wertvoll||||English|||||
which is so dear to every English heart, and with the certain
vooruitzicht, om als strijdmakker in iederen vermetelen tocht gewikkeld
|||strijdgenoot|||vermeiden||verwickelt
prospect, to be wrapped as a comrade in arms in every audacious march
te worden, welken de eerzucht van hun beschermer hen mocht doen
||welken||Ehrgeiz||||||
to become, whom the honorifics of their protector might make them
ondernemen.
undertake.
Van den anderen kant waren de middelen tot knevelarij en
||||||||knevelarij|
On the other hand, the means of gagging and
onderdrukking, welke de groote edelen bezaten, van zulk een aard en
oppression, which the great nobles possessed, of such a nature and
zoo talrijk, dat hun nooit een voorwendsel, en zelden de wil ontbrak,
|zahlreich|||||voorwendsel|||||
so numerous, that they never lacked a pretext, and rarely the will,
om hunne minder machtige naburen, die zich aan hun gezag te onttrekken
||||Nachbarn|||||||
to their less powerful neighbors, who would evade their authority
trachtten, en voor hun bescherming, in tijden van gevaar, op eigen
versuchten||||||||||
tried, and for their protection, in times of danger, on their own
vreedzaam gedrag en de wetten des lands vertrouwden, te kwellen en
|||||||||quälen|
trusted peaceful behavior and the laws of the land, to harass and
zelfs tot het uiterste te vervolgen.
even to the extreme.
Één omstandigheid, die grootendeels strekte om de dwingelandij der
|Umstand||grotendeels|ten goede kwam|||Tyrannei|
One circumstance, which went a long way toward making the tyranny of the
edelen en het lijden der mindere standen te verergeren, ontsproot uit
||||||standen||verschlimmern|entstand aus|
nobles and aggravate the suffering of the lesser classes, sprang from
de gevolgen van de Verovering, door Willem, Hertog van Normandië.
|||||||||Normandie
the consequences of the Conquest, by William, Duke of Normandy.
Vier
Four
geslachten waren niet voldoende geweest om het bloed der Normandiërs
Generationen|||||||||Normannen
generations had not been enough to make the blood of the Normans
en Angelsaksers te vermengen, of door een gemeenschappelijke taal
|Angelsachsen||vermischen|||||
and Anglo-Saxons, or by mixing a common language
en belangen twee vijandige stammen te vereenigen, waarvan de één nog
|||feindlichen|||vereinen||||
and interests combine two hostile tribes, one of which is still
steeds met den hoogmoed des zegepraals bezield was, terwijl de andere
|||hoogmoedigheid||overmoed van de overwinning|begeistert||||
was always animated with the pride of victory, while the other
onder al de gevolgen der nederlaag zuchtte.
sighed under all the consequences of defeat.
Door den slag bij Hastings
||||Hastings
By the battle of Hastings
was de macht volkomen in de handen der Normandische edelen geraakt,
||||||||normannischen||
power had completely fallen into the hands of the Norman nobles,
en, zooals onze geschiedschrijvers verzekeren, gebruikten zij die met
|||historians|||||
and, as our historians assure us, they used them with
geen groote gematigdheid.
||Mäßigung
no great moderation.
Het geheele geslacht der Saksische vorsten
||||sächsischen|Fürsten
The entire lineage of Saxon princes
en edelen was, met weinige of geene uitzonderingen, uitgeroeid,
||||||keine||ausgerottet
and nobles had, with few or no exceptions, been eradicated,
of van hun erfdeel beroofd; ook was het getal gering van hen, die
|||Erbteil|||||||||
or deprived of their inheritance; also the number was small of those who were
nog erven bezaten in het land hunner voorvaderen, en die geteld
|erfgenamen|||||ihrer Vorfahren|Vorfahren|||
still owned inheritances in the land of their ancestors, and those counted
konden worden onder de grondbezitters van de tweede, of van eene
||||Grundbesitzer||||||
could be among the landowners of the second, or of a
nog mindere klasse.
even lesser class.
De koninklijke staatkunde werkte sedert lang,
||Staatskunde||sinds lange tijd|
The royal statecraft had been working for a long time,
om door alle, zoowel wettige als onwettige, middelen de kracht te
||||gesetzliche||illegale||||
to use all means, both lawful and unlawful, to gain the power
fnuiken van een gedeelte der bevolking, hetwelk te recht geoordeeld
onderdrukken||||||welk|||beoordeeld
snubbing of a section of the population, which was rightly judged
werd, den meest ingewortelden haat tegen zijne overwinnaars te
|||die am tiefsten verwurzelte||||die Überwinder|
became, the most ingrained hatred of his victors to
koesteren.
pflegen
cherish.
Alle vorsten van den Normandischen stam hadden de grootste
||||normannischen Stamm||||
All the princes of the Norman tribe had the greatest
partijdigheid voor hunne Normandische onderdanen aan den dag gelegd:
Parteilichkeit||||||||
partiality for their Norman subjects:
de jacht wetten en vele andere, die geheel onbekend waren bij den
hunting laws and many others, which were entirely unknown to the
zachteren en vrijeren geest der Saksische staatsinrichting, waren den
zachteren und freieren||freier||||Staatsordnung||
softer and freer spirit of Saxon statecraft, were the
onderworpen inwoners opgelegd, als het ware om gewicht te geven aan
enslaved residents imposed, as it were, to give weight to
de boeien, waarin zij door het leenstelsel geklonken waren.
|de boeien|||||leensysteem||
the shackles, in which they were riveted by the feudal system.
Aan het
To the
Hof, en in de kasteelen der groote edelen, waar men de pracht en de
||||Schlösser|||||||||
Court, and in the castles of great nobles, where one can see the splendor and the
weelde van het Hof navolgde, was het Normandisch-Fransch de eenige
pracht||||nachfolgte|||normannisch|französisch||die einzige
opulence of the Court emulated, Norman-French was the only
gebruikelijke taal, welke ook in de pleitreden en vonnissen bij de
||||||Plädieren||Urteile||
usual language, which was also used in pleadings and judgments at the
gerechtshoven gebezigd werd.
Gerichte|verwendet|
courts was used.
In het kort, het Fransch was de taal der
In short, French was the language of the
eer, der ridderschap, en zelfs der gerechtigheid, terwijl het veel
||Rittertum||||Gerechtigkeit|||
honor, of chivalry, and even of justice, while it is much
meer manhaftige en krachtige Angelsaksisch aan de landlieden en het
|manly|||angelsaksisch|||Landwirte||
more manly and powerful Anglo-Saxon to the countrymen and the
gemeen, die geen anderen tongval kenden, overgelaten werd.
common, who knew no other tongue, was left.
Intusschen
Meanwhile
werd door het noodzakelijke verkeer tusschen de grondeigenaars en hun
|||||||Grundeigentümern||
was caused by the necessary traffic between landowners and their
minderen, welke den grond bebouwden, langzamerhand een tongval gevormd,
mindern||||bauten||||
minors, who cultivated the land, gradually formed a tongue,
die het midden uitmaakte tusschen het Fransch en het Angelsaksisch,
|||bildete||||||angelsächsisch
which represented the middle ground between French and Anglo-Saxon,
en in welken zij zich wederkeerig verstaanbaar konden maken; hieruit
|||||wederzijds||konnten||
and in which they could make themselves understood again; from this
ontstond trapsgewijs de tegenwoordige Engelsche taal, waarin de spraak
|stapsgewijs|||||||sprache
gradually emerged the present English language, in which the speech
der overwinnaars en die der overwonnenen zoo schoon ineen gesmolten
|Sieger||||Besiegten||||
of the victors and those of the vanquished so cleanly melted into one
zijn, en welke later zoo rijkelijk vermeerderd werd door alles wat
|||||reichlich|vermehrt||||
his, and which was later so richly augmented by all that
men aan de klassieke talen, en aan die, welke de zuidelijke natiën van
|||||||||||Nationen|
one to the classical languages, and to those, which the southern nations of
Europa spreken, ontleend heeft.
||entlehnt|
Europe speak, borrowed.
Ik heb het noodig geoordeeld, dit kort
||||geoordeeld||
I have deemed it necessary, this briefly
overzicht te geven van den toenmaligen staat van zaken, ter algemeene
|||||damaligen|||||allgemeinen
overview of the then state of affairs, for general
onderrichting van den lezer, die anders wellicht zou vergeten, dat,
Unterricht|||Leser|||vielleicht|||
instruction of the reader, who might otherwise forget, that,
ofschoon geen groote geschiedkundige gebeurtenissen, zooals oorlog
|||historical|||
although no major historical events, such as war
of opstand, het bestaan van de Angelsaksers als een afzonderlijk
||||||Angelsachsen|||
or insurrection, the existence of the Anglo-Saxons as a separate
volk, na de regeering van Willem II kenmerken, de groote nationale
|||regering|||||||
people, after the reign of William II features, the great national
geschillen evenwel, tusschen hen en hun overwinnaars, de herinnering
Streitigkeiten|jedoch|||||Sieger||
disputes, however, between them and their victors, the memory
aan hetgeen zij vroeger geweest, en waartoe zij nu gebracht waren,
|hetgeen|||||wozu||||
to what they had been before, and to which they were now brought,
de wonden openhielden, welke de verovering geslagen had, tot onder de
||offen hielten||||||||
kept the wounds open, which the conquest had struck, to below the
regeering van Eduard III, en een scheidsmuur oprichtten tusschen de
Regierung||Eduard||||scheidsmuur|oprichten||
reign of Edward III, and erected a wall of separation between the
afstammelingen van de Normandische overwinnaars en van de overwonnen
Abkömmlinge|||normannischen|Gewinner||||besiegten
descendants of the Norman victors and of the vanquished
Saksers.
Saksers
Saxons.
De ondergaande zon bestraalde een van de grasrijke, opene plekken
|ondergang||bestrahlte||||grasreiche|offene|
The setting sun irradiated one of the grassy, open spaces
van het woud, waarvan wij in het begin van dit hoofdstuk gesproken
of the forest, of which we spoke at the beginning of this chapter
hebben.
have.
Honderden van breede, kortstammige eiken, die wellicht
|||kurzstammig|oaks||vielleicht
Hundreds of wide, short-stemmed oaks, which may have been
den deftigen optocht der Romeinsche legioenen aanschouwd hadden,
|deftigen|||römischen||beobachtet|
had witnessed the distinguished procession of Roman legions,
strekten hunne breede, knoestige takken uit boven een zacht tapijt
strecken|||knorrigen||||||Teppich
stretched their broad, gnarled branches above a soft carpet
van het heerlijkste groen.
||herrlichsten|
Of the most delicious greenery.
Op sommige plaatsen waren ze afgewisseld
In some places they were interspersed
door beuken, hulst en kreupelhout van verschillende soorten, zoo
|beuken|Stechpalme||Unterholz||||
by beech, holly and brushwood of various species, so
dicht, dat ze de schuinsche stralen der ondergaande zon geheel
||||schrägen|||ondergang der Sonne||
dense, that they completely offset the oblique rays of the setting sun
onderschepten.
abgefangen
intercepted.
Op andere plekken waren openingen in het hout, die
In other places there were openings in the wood, which were
vergezichten opleverden, in welker kronkelpaden het oog zich gaarne
Aussichten|opleverden||welcher|Winkelige Pfade||||gerne
vistas, in whose winding paths the eye eagerly
verdiepte, terwijl de verbeelding ze beschouwde als de wegen, die tot
vertiefte||||||||||
deepened, while the imagination regarded them as the roads, which led to
nog wildere tooneelen in het eenzame woud leidden.
|wilder|scènes|||||leideten hin
led even wilder scenes in the lonely forest.
Hier flikkerden
|flackerten
Here flickered
de roode stralen der zon met een gebroken en flauwer licht, dat
|||||||||schwächer||
the red rays of the sun with a broken and fainter light, which
gedeeltelijk de dorre takken en bemoste stammen der boomen, en ginds,
||trockenen|||moosbedekte|||||daar verder
partly the barren branches and mossy trunks of trees, and yonder,
meer schitterend, de open plekken bescheen.
|||||bestralen
more brilliantly, the clearing shone.
Een groote ruimte, in het
A large space, in the
midden van dit grasplein, scheen vroeger toegewijd te zijn geweest aan
|||Grasplatz|||gewijd||||
center of this grassy square, seemed to have been formerly dedicated to
de godsdienstplechtigheden der Druïden; want op den top van een heuvel,
|religious rituals||Druiden|||||||
The religious ceremonies of the Druids; for on the top of a hill,
die zoo regelmatig van vorm was, dat hij door kunst opgericht scheen,
which was so regular in shape that it seemed to have been erected by art,
stond nog een gedeelte van een kring van ruwe, onbewerkte, ontzaglijk
|||||||||unbearbeitet|erstaunlich
stood another part of a circle of raw, unprocessed, awesome
groote steenen.
|Steine
large stones.
Zeven er van waren overeind; de overigen, van hunne
||||aufrecht||übrigen||
Seven of them were standing; the others, from their
plaatsen verwijderd, waarschijnlijk door den ijver van eenige nieuw
places removed, probably by the zeal of some new
bekeerde Christenen, lagen gedeeltelijk omvergeworpen in het rond,
||||umgestürzt|||
converted Christians, lay partially overturned around,
en gedeeltelijk op de helling van den heuvel.
|||||||colle
and partially on the slope of the hill.
Slechts één groote
Only one major
steen had zijn weg tot den voet er van gevonden, en, door den loop
stone had found its way to the foot of it, and, by the course
van een kleine beek te stremmen, welke langzaam in de diepte rondom
|||||stauen||||||
of a small stream to curdle, which slowly flowed into the depths around
de hoogte kronkelde, verwekte hij een zacht gemurmel in het vreedzame
||wölbte|verwekte||||gemurmel|||friedlichen
winding the height, he induced a soft murmur in the peaceful
en anders stille water.
and otherwise still water.
Twee gedaanten verlevendigden dit landschap; zij hadden in hunne
|Gestalten|belebten||||||
Two figures enlivened this landscape; they had in their
kleeding en in hun uiterlijk dat wilde en ruwe voorkomen, hetwelk in
Kleidung||||||||||welk|
dress and in their appearance that wild and rough appearance, which in
die vroege tijden eigen was aan de boschbewoners van het westelijk
|||||||de bosbewoners|||
those early times was peculiar to the forest dwellers of the western
gedeelte van het graafschap York.
|||Grafschaft|
part of the county of York.
De oudste dier mannen had een stroef,
||Tier||||rauhe
The oldest animal men had a straw,
woest en norsch gelaat.
wild||grimmig|
ferocious and gruff countenance.
Zijn kleeding was zoo eenvoudig mogelijk;
|kleidung||||
His attire was as simple as possible;
zij bestond uit een nauw wambuis met mouwen, gemaakt uit de gelooide
||||eng|Wams||Ärmel||||gerböckten
she consisted of a close gambeson with sleeves, made from the tanned
huid van een dier, waarop men het haar gelaten had, dat echter op
skin of an animal, on which one had left the hair, which, however, on
zoo vele plaatsen was afgesleten, dat het moeielijk zou geweest zijn
||||abgerieben|||schwierig|||
had worn off in so many places that it would have been difficult
uit het weinige overgeblevene te onderscheiden, aan welk soort van
|||übrig geblieben||||||
discern from the few remaining, to what kind of
dier het behoord had.
||gehört|
animal it had belonged to.
Dit eenvoudige kleed reikte van de keel tot
|||reichte||||
This simple garment reached from the throat to
op de knieën, en was de eenige dekking van het geheele lichaam; er
on the knees, and was the only covering of the entire body; there
was aan den kraag geen ruimere opening dan noodig was om het hoofd
|||||breitere|||||||
was at the collar no wider opening than was necessary to accommodate the head
door te steken, waaruit men besluiten kan, dat het aangetrokken
through, from which one can conclude, that the attracted
werd door het over het hoofd en de schouders te halen, op de wijze
was by passing it over the head and shoulders, in the manner
van een hedendaagsch hemd, of een oude maliënkolder.
||zeitgenössisch|||||chainmail
Of a contemporary shirt, or an old chainmail.
Sandalen, met
Sandalen mit|
Sandals, with
riemen van wildzwijnsleer vastgebonden, beschermden de voeten, en een
Riemen||wildschweinhaut||beschermden||||
straps of wild boar leather tied, protected the feet, and a
soort van rol van dun leder was kunstig om de beenen geslingerd tot
|||||Leder||künstlerisch|||Beine||
kind of roll of thin leather was artfully slung around the legs until
boven de kuit, de knieën bloot latende, gelijk die van een Schotschen
||Wade||||blootlatende|||||schottisch
above the calf, leaving the knees exposed, like those of a Scottish
bergbewoner.
Bergbewohner
mountain dweller.
Om het wambuis nog nauwer om het lichaam te doen sluiten,
||wambuis||strakker||||||
To make the gambeson even closer to the body,
was het om het middel door een breeden lederen gordel vastgebonden, met
|||||||breiten|leder|Gürtel||
was tied around the waist by a wide leather belt, with
een metalen gesp bevestigd; aan de eene zijde daarvan hing een soort
||buckle|||||||||
a metal buckle attached; on one side of it hung a kind of
van zak, en aan de andere een ramshoren, met een mondstuk voorzien,
|||||||Ramshorn|||Mundstück|
of bag, and on the other a ram's horn, fitted with a mouthpiece,
om op te blazen.
to blow up.
In denzelfden gordel hing een van die lange, breede,
In the same belt hung one of those long, wide ones,
scherp gepunte en tweesnijdende messen, met een hoornen hecht, die in
|spitz||zweischneidende||||Horn|heft||
sharply pointed and double-edged blades, with a horn handle, which are in
de nabuurschap gemaakt werden, en die, zelfs in deze vroege tijden,
|Nachbarschaft|||||||||
the neighborhood were made, and which, even in these early times,
den naam van Sheffieldmessen droegen.
|||Sheffield knives|
bore the name of Sheffield knives.
Zijn hoofd was ongedekt en alleen
|||nicht bedeckt||
His head was uncovered and only
beschermd door zijn eigen dik haar, ongekamd en woest, en door de zon
||||||ungekämt||wild||||
protected by his own thick hair, uncombed and wild, and by the sun
donkerrood verbrand, eene tegenstelling opleverende met zijn baard,
dunkelrot||||tegenstelling biedend|||
burned dark red, providing a contrast to his beard,
die de wangen bedekte, en licht geel van kleur was.
which covered the cheeks, and was light yellow in color.
Er is nog slechts
There is only
één gedeelte van zijne kleeding over, dat te merkwaardig was om met
left one part of his attire, which was too peculiar to be used with
stilzwijgen voorbij gegaan te worden; het was een metalen ring, op
schweigen||||||||||
be passed over silently; it was a metal ring, on
den halsband van een hond gelijkende, maar zonder eenige opening,
|Halsband||||hundehalsbandähnliche||||
resembling the collar of a dog, but without any opening,
en om zijn hals vastgeklonken, los genoeg, dat de ademhaling niet
||||festgekettet||||||
and tied around his neck, loose enough that breathing did not
belemmerd werd, en toch zoo vast, dat hij niet anders dan met behulp
behindert||||||||||||
was obstructed, and yet so firm, that he could not have done so except with the aid of
van de vijl kon afgenomen worden.
||Feile|||
of the file could be taken off.
Op dezen zonderlingen halsband
||seltsamen|
On this eccentric collar
was met Saksische letters het volgende opschrift gesneden: "Gurth,
||saksische||||Inschrift||Gurth
was carved with Saxon letters the following inscription: "Gurth,
de zoon van Beowulf, geboren lijfeigene van Cedric van Rotherwood."
|||Beowulf||Leibeigener||Cedric von Rotherwood||Rotherwood
the son of Beowulf, born serf of Cedric of Rotherwood."
Naast dezen zwijnenhoeder, want dit was het beroep van Gurth, zat
||Schweinehüter|||||Beruf||Schweinehüter|
Next to this swineherd, for this was Gurth's profession, sat
op een der omgevallen gedenkteekenen der Druïden een man, die tien
||||gedenkteken||Druiden||||
on one of the fallen memorials of the Druids a man, who was ten
jaren jonger scheen, en wiens kleeding, schoon nagenoeg van hetzelfde
years younger, and whose dress, clean almost of the same
maaksel als die van zijn makker, uit betere stoffen vervaardigd was,
Werk|||||Freund||||verarbeitet|
make like that of his companion, was made of better fabrics,
en een zonderlinger voorkomen had.
||sonderling||
and had an eccentric appearance.
Zijn buis was purperkleurig,
|Röhre||lila
His tube was purple in color,
en men had beproefd om wonderbaarlijke sieraden in verschillende
|||versucht||wunderbare|||
and one had tried miracle jewelry in various
kleuren er op te schilderen.
paint colors on it.
Behalve dit buis droeg hij een korten
||||||kurzen
In addition to this tube, he wore a short
mantel, die hem nauwelijks tot op de helft van het bovenbeen hing; dit
||||||||||Oberschenkel||
cloak, which hung him barely to half the thigh; this
kleedingstuk was van karmozijnrood laken, vrij bemorst, met hooggeel
Kleidungsstück|||karmozijnrot|||bespritzt||hochgelb
garment was of crimson cloth, quite frosted, with high yellow
omzet; en daar hij het, naar verkiezing, van den eenen schouder op
Umsatz|||||||||einen||
turnover; and since, by choice, he has it from one shoulder on
den anderen, of geheel om zich heenslaan kon, zoo maakte de wijdte,
||||||om zich heenslaan|||||Breite
the others, or wholly around them, so made the wide,
bij de lengte vergeleken, dat het er wonderlijk uitzag.
compared to the length, that it looked miraculous.
Hij had dunne
He had thin
zilveren armbanden, en een halsband van hetzelfde metaal, met het
|Armbänder||||||||
silver bracelets, and a necklace of the same metal, with the
opschrift: "Wamba, de zoon van Weetniet, lijfeigene van Cedric van
inscriptie|Wamba||||Weißnicht||||
inscription: "Wamba, the son of Weetniet, serf of Cedric of
Rotherwood."
Rotherwood."
Deze man droeg dezelfde soort van sandalen als zijn
This man was wearing the same kind of sandals as his
makker; maar, in plaats van met lederen riemen, waren zijn beenen
||||||leder|Riemen|||Beine
companion; but, instead of with leather straps, his legs were
bedekt met een soort van slobkousen, waarvan de eene rood en de andere
|||||slobkousen|||||||
covered with a kind of gaiter, one of which was red and the other
geel was.
yellow was.
Hij was ook voorzien van een kap, met schelletjes behangen,
||||||||Muscheln|mit Muscheln beh
It was also hooded, hung with shells,
omtrent zoo groot als die, welke men de valken aandoet; ze klonken
ongeveer||||||||Falken|||
about as big as those, which one puts on the falcons; they sounded
zoo dikwijls hij liet hoofd draaide, en daar hij zelden één minuut in
|oft|||||||||||
as often as he turned his head, and since he rarely spent one minute in
dezelfde houding bleef, was het geluid bijna onophoudelijk.
remained the same posture, the noise was almost incessant.
Rondom
Around
de kap was een stijve lederen band, van boven uitgesneden in den
||||steife|leder||||||
the hood was a stiff leather strap, carved from the top into den
vorm eener kroon, terwijl er een lange puntige zak uit verrees,
|einer||||||spitze|sack||eruit kwam
form of a crown, while a long pointed sack rose from it,
en op den schouder nederviel, gelijk een ouderwetsche slaapmuts, of
||||neerdaalde|||altmodische|Schlafmütze|
and fell down on the shoulder, like an old-fashioned nightcap, or
de hoofdbedekking onzer huzaren.
|headgear|unser|Husaren
the headgear of our hussars.
Aan dit gedeelte der kap waren de
To this part of the hood were the
belletjes bevestigd, die bij den aard van zijn hoofdsieraad, en de
Glocken||||||||Hauptschmuck||
bells attached, which matched the nature of his head ornament, and the
half domme, half schrandere uitdrukking van zijn gelaat, genoegzaam
|||schlau|||||genoegzaam
half silly, half shrewd expression of his countenance, sufficiently
aanduidden, dat hij tot die narren of potsenmakers behoorde, welke
wiesen hin|||||Narren||Scherzbolde||
indicated, that he belonged to those jesters or potters, which
in de woningen der rijken gehouden werden, om de verveling van de
|||||||||Langeweile||
were held in the homes of the rich, to relieve the boredom of the
langdurige uren te verkorten, welke men verplicht was binnenshuis
|||verkorten|||||
shorten prolonged hours, which one was obliged to spend indoors
door te brengen.
spend.
Hij droeg, evenals zijn makker, een zak, aan den
||||||Sack||
He carried, as did his companion, a bag, to den
gordel vastgemaakt, maar hij had noch horen noch mes, daar men hem
belt fastened, but he had neither hearing nor knife, since one had given him
waarschijnlijk beschouwde als behoorende tot een klasse, aan welke het
|||behorende||||||
probably regarded as belonging to a class, to which the
gevaarlijk is, scherpe werktuigen toe te vertrouwen.
is dangerous, entrusting sharp implements.
Inplaats daarvan
Statt|
Instead
was hij met een houten zwaard voorzien, op het wapen gelijkende,
||||||||||gelijke
he was equipped with a wooden sword similar to the coat of arms,
waarmede Harlekijn zijn wonderen op het hedendaagsche tooneel verricht.
|Harlekin|||||zeitgenössisch|Theater|
With which Harlequin performs his miracles on the contemporary stage.
Het uiterlijk voorkomen van deze twee mannen vormde nauwelijks een
||||||||kaum|
The outward appearance of these two men hardly constituted a
sterker contrast dan hun gelaat en gedrag.
stronger contrast than their countenance and behavior.
Dat van den lijfeigene
That of the serf
was treurig en stug; zijn blikken waren naar den grond geslagen,
|traurig||starr|||||||
was sad and rigid; his gazes were beaten to the ground,
met een uitdrukking van groote moedeloosheid, welke men bijna voor
|||||große Mutlosigkeit||||
with an expression of great despondency, which one almost for
wezenloosheid zou gehouden hebben, had niet het vuur, hetwelk van tot
wezenloosheid||||||||das||
would have held orphans, had not the fire, which was from to
tijd tot tijd in zijn beloopen oog schitterde, getoond, dat er onder
|||||gelopen||schimmerte||||
from time to time shone in his beleaguered eye, shown, that among
den schijn van sombere neerslachtigheid het besef schuilde van zijn
|||düstere|Traurigkeit||Bewusstsein|verbarg||
the appearance of gloomy dejection concealed the awareness of his
slaafschen stand en het verlangen, om zich daaraan te onttrekken.
Sklaven|||||||||
enslaved state and the desire, to evade it.
De
The
blikken van Wamba daarentegen duidden, zooals gewoonlijk bij menschen
||||deuteten||||
looks of Wamba, on the other hand, indicated, as usual with people
van zijn aard, een soort van ledige nieuwsgierigheid en eene rustelooze
||||||leere||||unruhig
of his nature, a kind of empty curiosity and a restless
beweeglijkheid aan, te gelijk met de uiterste zelfvoldoening over zijn
Beweglichkeit|||||||zelfgenoegzaamheid||
agility, to the same time with the utmost self-satisfaction over his
stand en uiterlijk.
position and appearance.
Hun gesprek werd in het Angelsaksisch gevoerd,
|||||angelsaksisch|
Their conversation was conducted in Anglo-Saxon,
hetwelk, zooals wij gezegd hebben, algemeen door de geringere klassen
das||||||||geringeren|
which, as we have said, is commonly used by the lower classes
gesproken werd, met uitzondering van de Normandische soldaten en de
||||||normannischen|||
spoken, with the exception of the Norman soldiers and the
afhangelingen, welke de groote leenheeren onmiddellijk omringden.
afhankelijke heren||||Lehnsherren||
dependents, which immediately surrounded the great feudal lords.
Maar,
But,
daar hun gesprek in het oorspronkelijke den lezer niet zeer
|||||||Leser||
since their conversation in the original does not leave the reader very
verstaanbaar zou zijn, geven wij hem daarvan de volgende vertaling:
|||||||||Übersetzung
would be intelligible, we give him the following translation of it:
"Dat de vloek van St.
||Fluch||
"That the curse of St.
Withold die helsche zwijnen treffe!"
Halte||höllischen|Schweine|treffen
Withold that infernal swine strike!"
bromde
brummte
hummed
de zwijnenhoeder, nadat hij uit al zijn macht op zijn horen geblazen
|schweinehirte||||||||||geblasen
the boar herder, after blowing his horn with all his might
had, om de verstrooide kudde te verzamelen, welke, ofschoon ze zijn
|||verstreute|||||||
had, to gather the scattered flock, which, though they were his
geroep met even welluidende tonen beantwoordde, zich echter in het
|||klankvolle||beantwortete||||
answered shouts with equally eloquent tones, however, found himself in the
geheel niet haastte om zich van het heerlijkste gastmaal van beuken
|||||||köstlichsten|festmahl||Buchen
not at all rushed to enjoy the most delicious banquet of beech
en eikels, waarvan ze vet werd, te verwijderen, of om de moerassige
|Eicheln||||||||||sumpfige
and acorns, from which she became fat, or to remove the swampy
oevers van de beek te verlaten, waar eenigen, half in modder gedompeld,
|||||||||||getaucht
leaving the banks of the creek, where some, half dipped in mud,
op hun gemak uitgestrekt lagen, zonder zich in het minste om de stem
lay stretched out at ease, without caring in the least about the voice
van den herder te bekreunen.
||||beklagen
of the shepherd to fret.
"De vloek van St.
|der Fluch||
"The Curse of St.
Withold treffe hen en
Withold hit them and
mij!"
me!"
zeide Gurth; "zoo de tweebeenige wolf er vóór het vallen van
||||zweibeinige||||||
said Gurth; "if the two-legged wolf was there before the fall of
den nacht niet eenigen van wegpakt, dan heet ik geen Gurth!
|||||wegneemt|||||
the night doesn't take any of it away, then I'm not called Gurth!
Hier,
Here,
Fangs!
Reißzähne
Fangs!
Fangs!"
Fangs!"
riep hij met alle geweld een ruigharigen wolfachtigen
||||||rauhaarigen|Wolfartige Tiere
he called with all his might a shaggy-haired wolfish
hond toe, een soort van kreupele basterd, half bul- half windhond,
|||||lame|Bastard||Bulldog||Windhund
dog, a kind of crippled mongrel, half bull half greyhound,
die rondliep alsof hij zijn meester bijstaan wilde, om de weêrspannige
|herumlief|||||beistehen||||rebellious
who walked around as if to assist his master, to the weeping
varkens bijeen te verzamelen; maar welke inderdaad, hetzij dat hij
|||||||of dat hij||
pigs together; but which indeed, whether he
de teekens van den zwijnenhoeder verkeerdelijk begreep, hetzij uit
|zeichen||||falsch verstanden||oder|
misunderstood the signs of the swineherd, either from
onkunde, of uit moedwillige boosaardigheid, ze slechts van den éénen
onwetendheid|||absichtliche|Bosheid|||||einen
ignorance, or out of willful malice, they are only of the one
kant naar den anderen dreef, en het kwaad verergerde, dat hij had
|||||||Übel|verschlimmerte|||
side to the other, exacerbating the evil he had
moeten verhelpen.
|beheben
need to fix.
"Dat de duivel u de tanden uitrukke," riep Gurth,
||||||Zähne ausreißen||Gurth
"That the devil strike out thy teeth," cried Gurth,
"en dat de booze den boschwachter hale, die onzen honden de voorste
|||Schnaps||Waldhüter|hij haalt||unseren|||
"And that the booze hale the forester, who gives our dogs the foremost
klauwen afsnijdt, en ze voor hun werk ongeschikt maakt [1].
|abschneidet|||||||
cut off claws, making them unfit for work [1].
Wamba!
Wamba!
sta
sta
op en help me, als gij een brave kerel zijt, loop om den berg heen,
up and help me, if thou art a good fellow, walk around the mountain,
om hun den wind af te winnen, en als gij dat gedaan hebt, kunt ge ze
to win them off the wind, and when thou hast done so, thou canst them
even gemakkelijk voor u uitdrijven als onschuldige lammeren."
||||vertreiben|||unschuldige Lämmer
exorcise for you as easily as innocent lambs."
"Waarachtig," zei Wamba, zonder van de plaats te gaan, "ik heb mijn
Wahrhaft|||||||||||
"True," said Wamba, without moving from the spot, "I have my
beenen geraadpleegd, en ze zijn volkomen van gevoelen, dat het een
beinen|konsultiert||||||mening|||
legs consulted, and they are perfectly of the opinion, that it is a
daad van hoogverraad, zoowel tegen mijn hoogen persoon als tegen mijn
||Hochverrat||||hohen||||
act of high treason, both against my lofty person and against my
koninklijke kleeding zou zijn, mijn bont pak door deze moerassen te
royal attire would be, my fur suit through these swamps to
sleepen; daarom, Gurth, raad ik je, Fangs terug te roepen, en de kudde
schlafen||||||Fangs||||||
drag; therefore, Gurth, I advise you, call back Fangs, and the herd
aan het noodlot over te laten, want, als ze een troep rondtrekkende
||Schicksal||||||||bende|umherziehende
left to fate, because, if they were a troop of itinerant
soldaten, vrijbuiters of pelgrims ontmoet, kan het niet missen of
|Plünderer||||||||
meets soldiers, freebooters or pilgrims, it cannot miss or
ze is vóór den morgen in Normandiërs veranderd, tot uw groot gemak
||||||Normans|||||
she turned into Norman before morning, to your great convenience
en verlichting."
and enlightenment."
"De zwijnen in Normandiërs veranderd, tot mijne verlichting!"
|Schweine||Normannen||||Erleuchtung
"The pigs turned into Normans, to my relief!"
hervatte
wieder aufnehmen
resumed
Gurth; "verklaar me dat, Wamba, want mijn brein is te suf en mijn
|erkläre|||||||||trüb||
Gurth; "explain that to me, Wamba, for my brain is too dull and my
geest te geplaagd, om raadsels op te lossen."
||plagued|||||
mind to tease, to solve riddles."
"Wel, hoe noemt ge die knorrende beesten, die dáár op vier pooten
|||||knurrenden||||||
"Well, what do you call those grunting beasts, out there on four legs
rondloopen?"
herlopen
walking around?"
vroeg Wamba.
Wamba asked.
"Zwijnen, nar, zwijnen," antwoordde de hoeder: "ieder gek weet dat."
|Narr|Schweine|||Hirte||||
"Swine, jester, swine," replied the keeper: "every fool knows that."
"En zwijn is goed Saksisch," zei de nar; "maar hoe noemen de groote
|Schwein|||sächsisch||||||||
"And boar is good Saxon," said the jester; "but what do the great
lui het zwijn als het geslacht, gevild, afgehouwen en aan de pooten
||Schwein||||gehäutet|abgehackt||||
lazy the boar as it was slaughtered, skinned, hacked off and by the paws
opgehangen is, evenals een landsverrader?"
||||landverrader
hanged, as well as a country traitor?"
"_Porc!_ hernam de zwijnenhoeder.
verdomme|rief||der Schweinehirt
"_Porc!_ resumed the boar herder.
"Ik ben blij, dat ieder gek dat ook weet," zei Wamba, "en _porc_, denk
"I'm glad every fool knows that too," said Wamba, "and _porc_, think
ik, is goed Normandisch-Fransch.
|||Norman|
I, is good Norman-French.
Zoolang het beest leeft, en door een
Zoolang||||||
As long as the beast lives, and by a
Saksischen lijfeigene gehoed wordt, heeft het een Saksischen naam;
sächsischen||gehoed|||||saksisch|
Saxon serf herded, it has a Saxon name;
maar liet wordt een Normandiër en _porc_ genoemd, zoodra het in het
|ließ|||Norman|||||||
but let be called a Norman and _porc_, as soon as it is in the
kasteel gebracht wordt, om den edelen tot een maaltijd te dienen.
castle, to serve the nobles a meal.
Hoe
How
vindt ge dat, vriend Gurth?"
do you think so, friend Gurth?"
"Het is maar al te waar, vriend Wamba," hernam Gurth, "hoewel het in
"It is all too true, friend Wamba," Gurth resumed, "although in
uw zotshoofd is opgekomen."
|Verrückter Kopf||aufgekommen
thy fool head has risen."
"Wel, ik kan je nog meer zeggen," vervolgde Wamba op denzelfden toon;
"Well, I can tell you more," continued Wamba in the same tone;
"daar is de oude, deftige Stier, die houdt zijn Saksischen naam,
||||elegante|Stier||||sächsischen|
"There is the old, distinguished Taurus, who keeps his Saxon name,
zoolang hij onder de zorg van lijfeigenen staat, maar hij wordt een
as long as he is under the care of serfs, but he becomes a
_Boeuf_, een volbloed Fransch heer, als hij voor de hoogaanzienlijke
Rind||Vollblut|||||||hooggeachte
_Boeuf_, a full-blooded French gentleman, when he was in front of the lofty
kinnebakken komt, die hem moeten verteren.
kinnebakken|||||verarbeiten
chin bins comes, which must digest him.
Mijnheer Kalf wordt op
|Herr Kalf wird||
Mr. Kalf will be on
deze wijze _Monsieur le Veau_; hij is een Sakser, als hij oppassing
||Herr||Kalb||||Sachsen|||aufpassen
this wise _Monsieur le Veau_; he is a Saxon, if he is oppassing
noodig heeft, en wordt een Normandiër, zoodra hij een voorwerp van
needs, and becomes a Norman as soon as he becomes an object of
genot wordt."
pleasure becomes."
"Bij St.
"At St.
Dunstan," antwoordde Gurth, "ge spreekt droevige waarheid; er
Dunstan|||||traurige||
Dunstan," replied Gurth, "you speak sad truth; there
is ons weinig meer overgelaten dan de lucht, die wij inademen, en deze
is left to us little more than the air, which we breathe, and this
zelfs schijnt men ons nauwelijks te gunnen, en alleen om ons in staat
||||||gönnen||||||
even hardly seems to be granted to us, and only to enable us to
te stellen den arbeid, welken zij ons opleggen, te verrichten.
|||||||opleggen||
to perform the labor which they impose upon us.
Het
The
schoonste en vetste is voor hunne tafel; de beminnelijkste wordt hunne
schönste||vetste||||||liebenswürdigste||
cleanest and fattest is for their table; the most amiable becomes their
bruid; de besten en braafsten moeten strijden voor vreemde meesters,
Braut||||bravsten|||||
bride; the best and bravest must fight for strange masters,
en hun gebeente verbleekt in verafgelegen landen, terwijl slechts
||Knochen|||ferne Länder|||
and their bones fade away in distant lands, while only
weinigen te huis overblijven, die den wil of de macht hebben den
wenigen|||||||||||
few remain at home, who have the will or the power to make the
ongelukkigen Sakser te beschermen.
Unglücklichen|||
unfortunate Saxon to protect.
God zegene onzen heer Cedric; hij
|segne||||
God bless our lord Cedric; he
heeft gehandeld als iemand, die zijn man staan durft; maar Reginald
||||||||||Reginald
has acted as one who dares to stand his man; but Reginald
Front-de-Boeuf komt zelf in deze streken, en wij zullen weldra zien,
|||||||Regionen|||||
Front-de-Boeuf himself is coming to these regions, and we will soon see,
hoe weinig Cedric's moeite baten zal.--Hier, hier!"
||Cedrics||nutzen bringen|||
How little Cedric's efforts will avail.--Here, here!"
riep hij weder,
he cried again,
de stem verheffende; "pak aan!
||verhogende||
raising the voice; "take it!
pak aan!
take that!
goed zoo!
good zoo!
goed zoo!
good zoo!
Fangs!
Fangs!
je
your
hebt ze nu allen voor je; drijf ze maar voort, jongen!"
||||||treib||||
have them all before you now; drive them on, boy!"
"Gurth," zei de nar, "ik geloof, dat gij mij voor een gek houdt,
|||Narr|||||||||
"Gurth," said the jester, "I believe you are making a fool of me,
anders zoudt gij niet zoo vermetel het hoofd in mijn mond steken.
|würdet||||verrückt||||||
Otherwise thou wouldst not so audaciously put thy head in my mouth.
Één
One
wenk aan Reginald Front-de-Boeuf, of Filips de Malvoisin, dat ge
hint|||||||Philipp||Malvoisin||
hint to Reginald Front-de-Boeuf, or Philip de Malvoisin, that ge
kwaad van de Normandiërs gesproken hebt, en ge zijt een verloren
böse||||||||||
spoken evil of the Normans, and thou art a lost
zwijnenhoeder,--zij hangen u op aan den eersten besten boom, als een
Schweinehirte|||||||||||
boar herder,---they hang you on the first best tree, like a
schrikbeeld voor alle lasteraars van groote heeren."
schrikbeeld|||Lästerer|||
specter to all slanderers of great lords."
"Hond, dat ge zijt, ge zoudt mij toch niet willen verraden," hernam
"Dog that thou art, surely thou wouldst not want to betray me," resumed
Gurth, "na mij verleid te hebben, zulke onvoorzichtige dingen te
|||verführt||||unüberlegte||
Gurth, "having tempted me to do such imprudent things to
zeggen?"
say?"
"Je verraden!"
"Betrayed you!"
antwoordde de nar; "neen, dat ware een wijze streek;
||Narr||||||
replied the jester; "no, that would be a wise move;
een gek weet zich niet half zoo goed te redden;--maar stil, wie komt
a fool doesn't know how to manage half as well;--but quietly, who comes
daar?"
there?"
zeide hij, naar een getrappel als van verscheidene paarden
||||Getrappel von Pferden||||
he said, to a trampling as of several horses
luisterende, hetwelk hoorbaar begon te worden.
hörende|das|hörbar|||
listening, which began to become audible.
"Wat is er ons aan gelegen?"
"What's in it for us?"
hervatte Gurth, die nu zijn kudde vóór
wieder aufnahm||||||
resumed Gurth, who was now leading his flock before
zich gekregen had, en ze met behulp van Fangs langs een van die lange
had gotten to herself, and, with the help of Fangs, she moved along one of those long
donkere lanen dreef, welke wij reeds getracht hebben te beschrijven.
|laan|||||versucht|||
drove dark avenues, which we have already tried to describe.
"Maar ik moet de ruiters zien," antwoordde Wamba; "misschien komen
"But I must see the riders," Wamba replied; "perhaps they will come
zij uit het land der Feeën, met een boodschap van koning Oberon."
|||||Feen||||||Oberon
she from the land of the Fairies, with a message from King Oberon."
"Verwenschte nar!"
verfluchte|wünscht
"Spoiled jester!"
riep de zwijnenhoeder uit, "hoe durft gij van
||de zwijnenhoeder|||||
exclaimed the boar herder, "how dare ye of
dergelijke dingen spreken, terwijl een verschrikkelijk onweder in
||||||schreckliches Unwetter|
speak such things, while a terrible storm in
de nabijheid woedt?
the proximity rages?
Hoor, hoe de donder rommelt!
||||dröhnt
Hear, how the thunder rumbles!
En nooit zag ik in
And never did I see in
den zomer den regen in zulke dikke, zware druppelen uit de wolken
||||||||Tropfen|||
den summer the rain in such thick, heavy drops from the clouds
vallen.
fall.
De eiken kraken ook, niettegenstaande de windstilte, met
|eichen|||||Windstille|
The oaks also creaked, notwithstanding the lull, with
hun groote takken, alsof zij een storm verkondigden.
|||||||verkündeten
their large branches, as if proclaiming a storm.
Ge kunt wel
You can
verstandig zijn, zoo ge maar wilt; geloof mij nu, en laten we ons
vernünftig||||||||||||
be sensible, if you will; believe me now, and let us have our
naar huis spoeden, voordat de storm begint te woeden, want het zal
||eilen||||||wüten|||
rush home before the storm begins to rage, for it will
een verschrikkelijke nacht worden!"
be a terrible night!"
Wamba scheen de kracht van deze redeneering te beseffen, en volgde zijn
||||||Argumentation||verstand te hebben|||
Wamba seemed to realize the force of this reasoning, and followed his
makker, die zijn tocht begon na een grooten stok opgenomen te hebben,
companion, who began his journey after picking up a large stick,
die op het gras naast hem lag.
Which lay on the grass beside him.
Deze tweede Eumaeus [2] haastte zich nu
||der zweite Eumaeus|||
This second Eumaeus [2] now hurried on
door de laan te komen, met behulp van Fangs, de geheele luidruchtige
||laan|||||||||luidruchtige
getting through the avenue, with the help of Fangs, the whole loud-mouthed
kudde vóór zich heen drijvende.
herd floating before him.