Hoe navigatie-apps voor chaos zorgen
File...
...elke ochtend en avond staat Nederland muur- en muurvast.
De verkeersinformatie...
...2300 kilometer, meer dan 700 kilometer, bijna 1700 kilometer, zo!
En dan slaan in al die auto's de navigatiesystemen aan het rekenen...
...is een andere route niet nét een beetje sneller?
En door al die alternatieve routes verplaatst het probleem naar plekken die er niet voor gemaakt zijn...
...dorpen.
Dan stap je uit en dan zie je iemand naast je auto liggen...
...dan weet je wél: dit is een heftig ongeluk geweest.
In deze video leggen we je uit hoe die navigatie-apps werken...
...of je écht sneller bent als je een sluiproute pakt en hoe dorpen daar de dupe van zijn.
Nog nooit waren er zo veel auto's in Nederland...
...en nog nooit reden die zo veel.
121,4 miljard kilometer in 2018.
Terwijl in Nederland maar 140.000 kilometer asfalt ligt.
Dat alles bij elkaar wordt dus héél intensief gebruikt.
En het piept en kraakt.
Want zowel het aantal files, de lengte als hoe lang we erin staan, blijft toenemen.
Vorig jaar werd zowel het record van de drukste avond- als ochtendspits verbroken.
En 91 procent van al die automobilisten...
...gebruikt een navigatiesysteem...
...of een navigatie-app.
Maar hoe werkt die precies?
Tot zo'n vijftien jaar geleden was je navigatiesysteem niet meer dan een soort digitale wegenkaart.
Je tikt je bestemming in - en hup - de route rolt eruit.
Maar net als met dat soort oude papieren wegenkaarten...
...hebben ze één probleem: op een gegeven moment zijn ze niet meer up-to-date.
De komst van mobiel internet verandert alles.
Navigatiebedrijven kunnen opeens live zien waar al hun gebruikers uithangen en hoe snel ze rijden.
Daardoor kun jij precies zien op welke weg het druk is...
...dan kleurt het oranje en rood op de kaart.
Al kun je dat natuurlijk ook manipuleren.
Dat liet de Duitse kunstenaar Simon Weckert zien...
...hij liep met 99 telefoons door de straten van Berlijn en maakte daarmee een kunstmatige file.
Sinds een paar jaar krijg je bij bijvoorbeeld Google, Waze, TomTom...
...alternatieve routes voorgesteld op basis van realtime data als het ergens druk is.
En dat draagt bij aan grootschalig sluipverkeer.
Dat ene binnendoorweggetje dat vroeger alleen door locals werd gebruikt, pak jij nu ook.
Én degene naast je, en degene vóór je en achter je in de file.
Provinciewegen, dijken en dorpen stromen daardoor voller en voller.
Samen met experts van de TU in Delft keken we naar de verkeerskaart van Nederland.
En dit dorp, Hardinxveld-Giessendam aan de A15 is het schoolvoorbeeld van het sluiprouteprobleem.
Daar is het bijna elke dag raak als er file staat op de A15.
Navigatie-apps geven een alternatief recht door het dorp heen.
Om iets verderop de snelweg op te rijden.
Maar dat alternatief loopt ook helemaal vast door dat sluipverkeer.
Dit soort verkeer sluipt door heel Nederland, terwijl het maar zelden tijdwinst oplevert.
En voor de tientallen gemeenten die wij spraken, zorgt dat voor flinke problemen.
Die drukte is irritant voor bewoners...
...want ja, als ze daar van hadden gehouden waren ze wel in de stad gaan wonen.
Maar belangrijker nog: het is onveilig.
En daar weten ze in het dorpje Beesd, in Gelderland alles van.
Ik reed hier van Beesd naar Deil naar huis...
...en toen schoof er ineens een fiets onder mijn auto.
Op het moment dat je dan realiseert daar zat ook nog iemand op dan...
...stap je uit en zie je iemand naast je auto liggen.
Dan weet je wel: dit is een heftig ongeluk geweest.
En de tegenligger heeft dus die meneer aangereden.
Het eerste wat je ziet is een jongeman die op de grond ligt...
...en vervolgens een jongeman die daar helemaal in paniek bij loopt...
...en roept: "Je moet bellen, je moet bellen, de ambulance."
Op het moment dat ik hier reed was het echt hartstikke donker.
En heel veel sluipverkeer vanuit Utrecht...
...dat dan even snel hier de A2 weer op schiet.
Maar ook vanaf de andere kant kwam er heel veel verkeer aan.
Dus ja dat maakt die kruising zo druk dat je hier gewoon niet kan oversteken eigenlijk.
Dat ik soms ook wel snap dat iemand gewoon probeert.
Maar dan niet goed inschat, dat gebeurt helaas.
Gemeentes zijn dat sluipverkeer dus helemaal zat.
Ze komen met inrijverboden tijdens de spits of ze sluiten zelfs hele straten af met betonblokken.
Maar navigatie-app-makers zoeken mee naar oplossingen...
...bijvoorbeeld in Amsterdam...
...daar loopt een proef met de gemeente, Rijkswaterstaat, Flitsmeister en TomTom...
...project Socrates 2.0.
In het beste geval zie je al aankomen dat die file kán gaan ontstaan.
En weet je al gebruikers te spreiden over het netwerk voordat de file er daadwerkelijk staat.
Op het moment dat je daar gemeenschappelijke adviezen in kan geven...
...vanuit een verkeerscentrale bijvoorbeeld, en die informatie ook in de navigatie-app kan laten landen...
...hebben gebruikers één beeld van wat voor herroutering zal ik moeten nemen.
En kunnen we met z'n allen kijken, willen we wel dat die door zo'n dorpskern rijden?
Of hebben we daar een misschien veel beter alternatief voor?
Maarja, voordat dat systeem overal uitgerold is, zijn we wel even verder.
En je weet nu dat een sluiproute niet altijd sneller is.
Dus voorlopig gewoon achteraan sluiten in de file.
En als je nog tips hebt voor een goed verhaal...
...stuur ze even in...
...navigeer naar die abonneerknop...
...en bedankt voor het kijken.
