Ziarenko: Opowieść Wangari Maathai
"Seed"||Wangari Maathai|Wangari Maathai
Saatgut: Die Geschichte von Wangari Maathai
A Tiny Seed: The Story of Wangari Maathai
Semente: Uma história de Wangari Maathai
Семя: История Вангари Маатаи
Frö: En berättelse om Wangari Maathai
Насіння: Історія Вангарі Маатаї
W wiosce, na zboczu najwyższej góry Kenii we wschodniej Afryce, żyła sobie mała dziewczynka.
|||slope of||||"in the"|eastern|||||
In a village on the slopes of Mount Kenya in East Africa lived a small girl.
Razem z mamą pracowały w polu.
She worked in the fields with her mother.
Dziewczynka miała na imię Wangari.
The girl's name was Wangari.
Wangari uwielbiała być na zewnątrz.
|loved|||
Wangari loved being outside.
Przygotowywała maczetą glebę, aby zasiać maleńkie ziarenka w ciepłej ziemi w ogrodzie należącym do jej rodziny.
Prepared|machete|soil||sow|tiny|tiny seeds||||||belonging to|||
Sie bereitete den Boden mit einer Machete vor, um winzige Samen in den warmen Boden im Garten ihrer Familie zu säen.
In her family’s food garden she broke up the soil with her machete. She pressed tiny seeds into the warm earth.
Jej ulubioną porą dnia był czas zaraz po zachodzie słońca.
||||||right after||sunset|
Her favourite time of day was just after sunset.
Її улюблений час доби - одразу після заходу сонця.
Wangari wiedziała, że gdy robiło się zbyt ciemno aby zobaczyć rośliny, powinna wrócić do domu.
||||"got"|||||see|plants||||
Als es zu dunkel wurde, um die Pflanzen zu sehen, wusste Wangari, dass sie nach Hause gehen sollte.
When it got too dark to see the plants, Wangari knew it was time to go home.
Dziewczynka szła wąskimi ścieżkami między polami, przekraczając po drodze rzeki.
|was walking|narrow|paths||fields|crossing|||
Das Mädchen ging auf schmalen Pfaden zwischen Feldern entlang und überquerte dabei Flüsse.
She would follow the narrow paths through the fields, crossing rivers as she went.
Wangari była mądrą dziewczynką i nie mogła doczekać się, aby pójść do szkoły.
Wangari war ein kluges Mädchen und freute sich darauf, zur Schule zu gehen.
Wangari was a clever child and couldn’t wait to go to school.
Mimo to, jej rodzice chcieli, aby Wangari została w domu i pomagała im w obowiązkach.
||||||||||||||chores
But her mother and father wanted her to stay and help them at home.
Gdy miała siedem lat, jej starszy brat przekonał jednak rodziców, aby pozwolili jej pójść do szkoły.
|||||||convinced|however|parents||"let her"||||
When she was seven years old, her big brother persuaded her parents to let her go to school.
Wangari bardzo lubiła się uczyć!
Wangari liked to learn!
Z każdej nowej książki dowiadywała się czegoś nowego.
||||learned|||
Wangari learnt more and more with every book she read.
W szkole szło jej tak dobrze, że otrzymała zaproszenie, aby kontynuować naukę w Stanach Zjednoczonych!
||was going|||||received|invitation||||||
She did so well at school that she was invited to study in the United States of America.
Dziewczynka była bardzo szczęśliwa!
Wangari was excited!
Była bardzo ciekawa świata.
She wanted to know more about the world.
Wangari nauczyła się wielu nowych rzeczy na Amerykańskim uniwersytecie.
Wangari||||||||
At the American university Wangari learnt many new things.
Uczyła się o roślinach i przypominała sobie swoje dzieciństwo.
She learned||||||||childhood
She studied plants and remembered her childhood.
Pamiętała jak bawiła się z braćmi w cieniu drzew w pięknych lasach Kenii.
|||||||shade||||forests of Kenya|
And she remembered how she played games with her brothers in the shade of the trees in the beautiful Kenyan forests.
Im więcej wiedzy zdobywała, tym bardziej uświadamiała sobie jak bardzo kocha Kenię.
||knowledge|gained|||realized|||||
The more she learnt, the more she realised that she loved the people of Kenya.
Chciała, aby jej mieszkańcy byli radośni i wolni.
She wanted|||residents|"were"|happy||free
She wanted them to be happy and free.
Im więcej wiedzy zdobywała, tym bardziej przypominał jej się jej dom w Afryce.
||||||reminded her of||||||
The more she learnt, the more she remembered her African home.
Kiedy zakończyła edukację, wróciła do Kenii.
When she had finished her studies, she returned to Kenya.
Jednak jej kraj bardzo się zmienił.
|||||changed a lot
But her country had changed.
Wszędzie były ogromne gospodarstwa rolne.
Everywhere||huge|farms|farms
Überall gab es riesige Bauernhöfe.
Huge farms stretched across the land.
Kobietom brakowało drewna, które było potrzebne do przyrządzania posiłków.
Women|were lacking|firewood|||||preparing|meals
Women had no wood to make cooking fires.
Ludzie byli biedni, a dzieci głodne.
||poor|||
The people were poor and the children were hungry.
Na szczęście Wangari wiedziała co robić.
|"Fortunately"||||
Luckily, Wangari knew what to do.
Nauczyła kobiety jak siać nasiona drzew.
|||sow|tree seeds|
She taught the women how to plant trees from seeds.
Kobiety sprzedawały drzewa i z zarobionych pieniędzy utrzymywały swoje rodziny.
|sold||||earned||supported||
The women sold the trees and used the money to look after their families.
Kobiety były bardzo szczęśliwe.
The women were very happy.
Dzięki pomocy Wangari czuły, że są silne i potrzebne.
|||felt|||strong||
Wangari had helped them to feel powerful and strong.
Czas mijał, nowe drzewa rozrosły się tworząc lasy, a rzeki znów zaczęły płynąć.
|was passing|||spread out||creating||||||
As time passed, the new trees grew into forests, and the rivers started flowing again.
Nauki Wangari rozniosły się po całej Afryce.
||spread||||
Wangari’s message spread across Africa.
Dzięki Wangari i jej ziarenkom, miliony drzew rosną dziś na całym kontynencie.
||||her seeds|||||||
Today, millions of trees have grown from Wangari’s seeds.
Ludzie z całego świata zwrócili uwagę na ciężką pracę Wangari i jej osiągnięcia.
||||paid attention to|attention|||||||achievements
Wangari had worked hard. People all over the world took notice, and gave her a famous prize.
Nagrodzono ją nagrodą Nobla.
Awarded|||
It is called the Nobel Peace Prize.
Wangari była pierwszą kobietą z Afryki, która otrzymała to niecodzienne wyróżnienie.
|||||||received||unusual|distinction
Wangari was the first African woman ever to receive it.
Wangari zmarła w 2011 roku, ale pamiętamy o niej zawsze gdy widzimy piękne drzewo.
Wangari||||||||||||
Wangari died in 2011, but we can think of her every time we see a beautiful tree.